آبگوشت بامیه از غذاهای محلی و اصیل استان ایلام می باشد که البته شهرت چندانی در سایر مناطق ایران پیدا نکرده است. وجود مواد سالم و ارزش غذایی هر یک باعث مفید و سالم بودن این غذای ایلامی شده است. به گونه ای که این غذا برای درمان دیابت و سایر بیماری ها نیز بسیار معروف می باشد.
تاریخچه بامیه
خاستگاه جغرافیایی اصلی گیاه سبزرنگ بامیه، به احتمال زیاد در کشورهای غرب آفریقا، جنوب آسیا و اتیوپی بوده است. این گیاه مغذی در مناطق گرمسیری، نیمه گرمسیری و آب و هوای معتدل در سراسر جهان کشت می شود. ارتفاع بوته بامیه به ۵۰ تا ۱۵۰ سانتی متر می رسد و تشکیل گل و میوه در گیاه تدریجی است. همین مسئله موجب طولانی شدن دوره رشد این گیاه تره باری است. بامیه از خانواده پنیرک است و طول میوه رسیده آن به ۳ تا ۷ سانتی متر می رسد.
مصری ها و «مورها» در قرن دوازدهم و سیزدهم میلادی از واژه عربی «بامیه» برای اشاره کردن به این گیاه استفاده می کردند و این موضوع نشان می دهد که بامیه از عربستان به مصر آمده است؛ اما به احتمال زیاد قبل از آن، از اتیوپی وارد عربستان شده است. بیشتر احتمال می رود که بامیه از طریق دریای سرخ و تنگه باب المندب به جنوب غربی آسیا و شبه جزیره عربستان وارد شده باشد تا از سمت شمال و از طریق «صحرای بزرگ آفریقا» و هند.
مواد لازم برای آبگوشت بامیه
- ۴۰۰ گرم گوشت گوسفند
- ۲ عدد پیاز متوسط پوست کنده و خلالی خردشده
- ۴۰۰ گرم بامیه
- ۳ عدد گوجه فرنگی پوست کنده و رنده شده
- یک قاشق چای خوری زردچوبه
- نصف قاشق چای خوری ادویه
- ۴ تا ۵ قاشق غذاخوری روغن
- نمک و فلفل سیاه به میزان لازم
- ۲ قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی
- نان، سبزی خوردن، پیاز و انواع ترشی برای سرو
طرز تهیه آبگوشت بامیه
۱. دو قاشق غذاخوری روغن را در یک قابلمه بریزید و روی حرارت متوسط گاز قرار دهید تا روغن داغ شود. سپس پیازها را در آن بریزید و کمی تفت دهید تا نرم شوند.
۲. زردچوبه، ادویه و فلفل سیاه را به پیاز اضافه کنید و هم بزنید؛ سپس گوشت را اضافه کنید و برای چند دقیقه تفت دهید تا رنگ آن تغییر کند.
۳. رب گوجه فرنگی را به گوشت اضافه بیفزایید و هم بزنید. رب را به مدت ۲ تا ۳ دقیقه تفت دهید تا خوشرنگ تر شود.
۴. چهار لیوان آب جوش در قابلمه بریزید. سپس درب قابلمه را ببندید و شعله گاز را کم کنید. اجازه دهید تا گوشت بپزد.
۵. دو تا سه قاشق روغن در ماهیتابه ای جداگانه بریزید و روی حرارت ملایم گاز قرار دهید تا روغن داغ شود. سپس بامیه ها را در آن بریزید و برای ۱۰ تا ۱۵ دقیقه آن ها را تفت دهید تا بوی خامی آن ها گرفته شود.
۶. پس از حدود ۲ ساعت، گوشت شما نیم پز می شود. در این مرحله باید گوجه فرنگی رنده شده و بامیه را به آن اضافه کنید.
۷. مزه غذا را امتحان کنید و به میزان کافی به آن نمک بزنید. درب قابلمه را ببندید.
۸. آبگوشت را به مدت یک ساعت دیگر بپزید تا گوشت کاملا بپزد و بامیه ها نرم شوند.
۹. زمانی که آبگوشت جا افتاد، گاز را خاموش کنید. آبگوشت را در کاسه بریزید، گوشت و بامیه را در بشقاب بکشید و کنار آن بگذارید.
۱۰. آبگوشت بامیه لذیذ خود را با نان، سبزی خوردن، پیاز و انواع ترشی سرو کنید.
خواص بامیه
بامیه یکی از سبزیجاتی است که بیشتر در اروپای شرقی و در اطراف دریای مدیترانه مصرف می شود. بامیه را می توان خشک کرد (نحوه خشک کردن بامیه) و یا به صورت فریز نگهداری کرد (فریز کردن بامیه در خانه) و در زمستان مورد استفاده قرار داد. این گیاه سرشار از ویتامین و مواد معدنی، فیبر و ماده لزجی به نام موسیلاژ است که برای سلامتی بدن بسیار مفید است. یکی از خواص بامیه فیبر موجود در آن است که به کاهش جذب قند و کلسترول کمک کرده و از بروز یبوست جلوگیری می کند. بامیه منبع خوبی از کلسیم و پتاسیم بوده که از پوکی استخوان و فشار خون جلوگیری می کنند. همچنین وجود املاحی، چون منگنز و کبالت در آن تنظیم کننده ترشح غدد داخلی می باشد. در ایران از بامیه برای طبخ انواع خوراک بامیه و خورش هایی مانند خورشت بامیه با لپه و خورش نعنا جعفری نیز استفاده می شود که یکی از غذا های معروف خطه جنوب است.
روش تهیه آبگوشت زیره
