روش‌های درمان پارافیلیا یا انحراف جنسی

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز و به نقل از مثبت زندگی، پارافیلیا یا انحراف جنسی به برانگیختگی جنسی ناشی از هر چیزی، غیر از تحریک طبیعی به وسیله ٔ اندام جنسی انسان بالغ و رضایمتند، اشاره دارد. بیماری پارافیلیا اختلالی است که ممکن است با تهدید و آزار دیگران همراه باشد. در این مقاله شما را با علت، علائم و روش های درمان انحراف جنسی یا پارافیلیا آشنا خواهیم کرد.

تعریف پارافیلیا یا انحراف جنسی

پارافیلیا به وضعیتی گفته می شود که برانگیختگی و لذت جنسی فرد، وابسته به افکار یا رفتارهای جنسی غیرطبیعی و افراطی باشد. پارافیلیا ممکن است حول موجودیتی خاص (مانند کودکان، حیوانات، لباس زیر و… ) یا حول اعمالی خاص (ایجاد درد، عریان گرایی و…) باشد. بیشتر گونه های پارافیلیا در مردان شایع تر از زنان است. تمرکز وسواس گونه ای که در افراد شکل می گیرد، معمولا محدود به نوع خاصی است و تغییر نمی کند. در این نوع انحراف جنسی، درگیری ذهنی فرد حول موجودیت یا عملی خاص به حدی است که بدون آن به ارضای جنسی نمی رسد!

پارافیلیا شامل رفتارهای جنسی است که از نظر جامعه، ناخوشایند، غیرطبیعی و غیرمعمول هستند. رایج ترین انواع انحراف جنسی، بیماری پدوفیلی یا کودک کامی (میل به رفتار یا رابطهٔ جنسی با کودکان)، بدن نمایی (نمایش اندام جنسی در برابر افراد غریبه)، تماشاگری جنسی یا چشم چرانی، و تن مالی (لمس دیگران بدون رضایت آنها) هستند.

در مقابل، یادگارخواهی یا فِتیش (میل به موجودیت بی حرکت)، خودآزاری جنسی، دیگرآزاری جنسی و دگرجنس پوشی (برانگیختگی جنسی با پوشیدن لباس جنس مخالف) کمتر شایع هستند. برخی از این رفتارها غیرقانونی هستند و بیشتر افرادی که تحت درمان انحراف جنسی هستند، اغلب به خاطر رفتارشان دچار مشکلات قانونی شده اند. باید بدانید طبقه ای با عنوان «دیگر اختلالات جنسی ویژه» در زیرمجموعه ٔ پارافیلیا قرار می گیرد که به مواردی اشاره دارد که تاکنون نامی برای آنها تعریف نشده است؛ مانند حالت هایی که با جسد، ادرار و تماس های تلفنی مستهجن سروکار دارند.

علائم پارافیلیا

هرچند بسیاری از انواع پارافیلیا افراطی و غیرطبیعی به نظر می رسند، اما باید بدانید پارافیلیا حالت هایی دارد که چندان هم عجیب نیستند. به طور مثال «حرف های شهوت انگیز» ممکن است باعث برانگیختگی برخی افراد شود، اما اگر تنها راه برانگیختگی جنسیِ فرد «حرف های شهوت انگیز» باشد، می توان آن را پارافیلیا دانست. تماشای بدن برهنه یا فیلم های خاص ممکن است باعث برانگیختگی افراد بسیاری شود. پارافیلیا حالتی است که این وضعیت تبدیل به وابستگی روانی شود؛ طوری که فرد بدون آن برانگیخته نمی شود.

دلایل بروز پارافیلیا

دلیل بروز انواع اختلال پارافیلیا به روشنی مشخص نیست. روان تحلیلگران معتقدند فرد مبتلا به پارافیلیا مایل به تکرار یا بازگشت به عادتی جنسی است که در کودکی اش شکل گرفته است. به عقیده رفتارشناسان، این اختلال ها در طول فرایند شرطی شدن ایجاد می شوند. شیئی که در حالت عادی هیچ جنبه جنسی ندارد، وقتی پیوسته در ارتباط با رفتارهای جنسی دیده شود، به شیئی جنسی و برانگیزاننده تبدیل می شود. این مسئله در مورد اعمال و رفتار هم درست است. در برخی موارد، ممکن است عاملی جنبی در بروز این اختلال مؤثر باشد؛ مانند مشکل در برقراری ارتباط رودررو با دیگران.

بر مبنای مدل های یادگیری رفتاری، کودکی که قربانی یا تماشاگر رفتارهای نامناسب جنسی بوده است، تقلید این رفتارها را فرا می گیرد و در آینده میل بیشتری برای انجام این رفتارها خواهد داشت. بر اساس مدل های جبران کمبودها، این افراد از ارتباط جنسی طبیعی و موردپذیرش جامعه، محروم هستند؛ بنابراین به دنبال ارضای جنسی از طریق رفتارها و ابزارهایی هستند که موردپذیرش جامعه نیست. تمرکز مدل های روان شناختی بر رابطهٔ بین هورمون ها، رفتارها و دستگاه عصبی بدن با میل به رفتارهای پرخاشگرانه و ترشح هورمون های جنسی مردانه است.

روش های درمان پارافیلیا

روش های درمانی شامل روش سنتی تحلیل روانی، هیپنوتیزم و فنون رفتاردرمانی است. اخیرا داروهایی به نام «آنتی آندروژن» همراه با این روش های درمانی به طور موقت به کار گرفته شده اند. این داروها سطح هورمون تستسترون را به شدت کاهش می دهند.

با مصرف این داروها، میل جنسی در مردان کاهش می یابد و تصویرسازی ذهنی از صحنه های برانگیزاننده ٔ جنسی کمتر می شود. در نتیجه فرد امکان دریافت مشاوره را بدون فشار عوامل قدرتمند منحرف کننده، خواهد داشت. همچنین پژوهش ها نشان داده اند ترکیب دارودرمانی با رفتاردرمانی شناختی می تواند مؤثر باشد.

باید بدانید سطح میل جنسی لزوما ارتباطی با بروز اختلالات پارافیلیا ندارد. همچنین سطح بالای هورمون تستسترون در مردان عامل مستعدکنندهٔ پارافیلیا نیست. هورمون هایی مانند مدروکسی پروژسترون و سیپروترون که گردش تستسترون را کاهش می دهند، باعث کاهش میل جنسی و پرخاشگری می شوند.

این هورمون ها منجر به کاهش تناوب خیال پردازی جنسی و شروع رفتارهای جنسی از جمله خودارضایی و آمیزش جنسی می شود. داروهای هورمونی معمولا همراه با درمان های شناختی و رفتاری به کار گرفته می شود. برخی داروهای ضد افسردگی مانند فلوکستین هم در کاهش میل جنسی مؤثرند، اما اثرگذاری خاصی بر خیال پردازی جنسی ندارند.

برخی پژوهشگران معتقدند مدل های رفتاری-شناختی در درمان پارافیلیا مؤثرند. برای مثال، در شرطی سازی آزارنده (Aversive) از محرک های منفی برای کاهش یا حذف رفتاری خاص استفاده می شود. در حساس سازی پنهان، برای فرد روشن می کنند که رفتار انحرافی او، رخدادی منفی را به دنبال خواهد داشت.

شرطی سازی آزارنده شبیه حساس سازی پنهان است، با این تفاوت که پیامد منفی به راستی رخ می دهد؛ مانند انتشار بویی ناخوشایند توسط درمانگر. هدف این است که بیمار، رفتار ناشایست را به بوی ناخوشایند ارتباط دهد و برای اجتناب از آن اقدام کند. حساس سازی شامل نمایش فیلم هایی از پیامدهای رفتار انحرافی است؛ مانند قربانی هایی که درباره ٔ میل به انتقام از فرد خطاکار صحبت می کنند یا صحنه هایی از عمل جراحی عقیم سازی.

شرطی سازی مثبت

روش های شرطی سازی مثبت هم وجود دارند که ممکن است بر آموزش مهارت های اجتماعی و رفتارهای جایگزین به بیمار تمرکز کنند. فنون بازشرطی سازی، بر خلقِ بازخودِ آنی به بیمار با هدف تغییر رفتار سریع، تمرکز دارند.

درمان های شناختی شامل بازسازی اختلالات شناختی و آموزش هم ذات پنداری است. بازسازی اختلالات شناختی، با اصلاح باورهای غلط و استدلال های اشتباه بیمار همراه است؛ باورهای نادرستی که ممکن است به خطاهای رفتاری مانند تماشای قربانی و استدلال نادرستی مبنی بر اینکه قربانی شایستهٔ چنین رفتاری است، منجر شود. آموزش هم ذات پنداری به بیمار کمک می کند تا قضیه را از زاویهٔ دید قربانی ببیند. همچنین او را و آسیبی را که به او وارد می کند، درک کند