در قدیم به گل گاوزبان ” لسان الثور” می گفتند. این گیاه در زبان های دیگر معادلی ندارد زیرا تنها در دامنه کوه های البرز به عمل می آید و با گیاه دیگری که در آذربایجان و شهرهای دیگر ایران و کشورهای دیگر می روید و به غلط به آن گل گاوزبان گفته می شود، نسبتی ندارد. برای اینکه این اشتباه از بین برود این را “گل گاوزبان” و دیگری را “گیاه گاوزبان” می نامیم. این دو گیاه متفاوت تنها گل های مشابه دارند اما هیچگونه خواص مشترک دیگری نداشته و از نظر منافع طبی با هم متفاوت می باشند. گل های گل گاوزبان درشت تر از گل های گیاه گاوزبان هستند.
گل گاوزبان در ایران، و گیاه گاوزبان در اروپا و آمریکا شهرت زیادی دارند. پزشکان سنتی ایران در معالجه بسیاری از امراض از گل گاوزبان استفاده می کردند و نتیجه می گرفتند. گل گاوزبان لاجوردی و شبیه گل انار بوده و تخم آن حلقوی شکل و لعابی است و در کوه های دارالمرز (البرز) به وفور یافت می شود. گیاه دیگری که در اصفهان و بعضی از شهرها به نام گل گاوزبان می شناسند، “مرماخوز” است که گل آن لاجوردی و کوچک و مدور است.
پس از جنگ های صلیبی گیاه گاوزبان را از اسپانیا به اروپا آوردند و در آنجا کاشتند و چون در کتاب قانون ابو علی سینا از گل گاوزبان زیاد تعریف شده بود و این کتاب نیز مورد قبول استادان پزشکی اروپا بود، به همین جهت مورد توجه واقع گردید. ولی متاسفانه گیاه گاوزبان هیچ یک از خواص گل گاوزبان اصلی را نداشته و در عوض منافع دیگری داشت که کم کم محققین اروپایی به آن پی بردند. از جمله این خواص می توان به این مورد اشاره کرد که سرشاخه، گل و برگ این گیاه دارای مقداری شوره بوده، عرق وادرار را زیاد می کند. در صورتی که در کتب طبی ایرانیان که در دانشگاه های اروپا تدریس می شد، چنین خاصیتی را به گل گاوزبان نسبت نداده بودند.
آموزش دم کردن گل گاوزبان
- گل گاوزبان : ۱/۳ پیمانه
- لیمو امانی : کوچک دو عدد
- نبات : ۱/۴پیمانه
- آب جوش : به میزان لازم
داخل قوری که گنجایش سه پیمانه آب جوش را داشته باشد، گل گاوزبان و نبات را ریخته، سپس لیمو امانی ها را شسته و با چنگال روی پوست آن چند سوراخ ایجاد می کنیم.
لیموها را به محتویات قوری اضافه کرده و قوری را از آب جوش پر می نماییم.سپس روی بخار کتری یا سماور قرار داده و دم نوش را به مدت ۳۰-۲۰ دقیقه دم می کنیم.
قبل از این که دم نوش را در فنجان یا لیوان بریزیم یک بار مواد داخل قوری را هم می زنیم یا این که یک پیمانه از دم نوش را در لیوان ریخته، سپس آن را دوباره به قوری برگردانیم، تا محتویات قوری یک دست شود.این دم نوش مسکنی است برای کسانی که خسته هستند یا دچار استرس می شوند.
نکات مهمی که باید در هنگام مصرف گل گاو زبان بدانید!
- اگر به صورت روغن از گل گاو زبان استفاده میکنید برای درمان زخم ها باید توجه کنید که باعث میشود خونریزی طولانی تر شود و طول درمان زخم بیشتر می شود.
- برای خانوم ها خوردن بیشتر از 5 روز متوالی توصیه نمیشود.
- چون گل گاو زبان خاصیت آرامبخشی دارد و ممکن است باعث خاب آلودگی شود پیشنهاد میکنیم بعد از شام آن را امتحان کنید تا خوابی راحت در شب داشته باشید.
- اگر مشکلی در حواس پنج گانه دارید مصرف گل گاو زبان کمک حال شما خواهد بود.