آش جو یکی از انواع غذاهای قدیمی و سنتی ایرانی است که با روش های بسیار متنوعی طبخ می شود. این غذای خوشمزه دستور پخت های بسیار متنوعی دارد که به دو دسته بدون گوشت و با گوشت تقسیم می شوند. در برخی دستورهای آش جو مانند آش شله قلمکار یا از گوشت ریش ریش شده استفاده می شود، یا اینکه مانند آش ترخینه دوغ از سیراب و شیردان استفاده می شود. در این دستور ما آموزش آش جو را به صورت کاملا ساده و بدون گوشت برای شما عزیزان آماده کرده ایم که با تمام ذائقه ها سازگار باشد، البته در صورت تمایل نسبت به ذائقه خود می توانید به این دستور گوشت یا سیرابی اضافه کنید.
مواد لازم جهت تهیه آش جو
- جو 1 پیمانه
- لوبیا چیتی 1 پیمانه
- نخود 1 پیمانه
- سبزی آش پاک نکرده 600 گرم
- کشک 2 پیمانه
- سیر داغ نصف پیمانه
- پیاز داغ 200 گرم
- نعناع داغ 2 ق غ
- نمک ، فلفل به میزان لازم
- زردچوبه 1 قاشق غذاخوری
طرز تهیه آش جو خانگی
نخود و لوبیا را قبل از پخت برای اینکه آبش سیاه نشود و نفخ آن گرفته شود و زودتر هم بپزد از 12 الی 24 ساعت قبل با آب گرم خیس میکنیم . و مدام آب آن را عوض میکنیم .و بعد می پزیم.جو را هم 1 الی 2 ساعت از قبل خیس میکنیم و چرخ میکنیم تا ریز تر شود.
برای شروع کار ابتدا از یک قابلمه ی بزرگ تر از حدی که میخواهیم غذا درست کنیم انتخاب میکنیم تا راحت تر بتوانیم آش را هم بزنیم . نصف قابلمه را پر از آب میکنیم ، جو را داخل قابلمه میریزیم و اگر با حرارت متوسط تا زمانی که آب داخل قابلمه هنگام پخت به نصف برسد هیچ قاشقی داخل آن برای هم زدن استفاده نکنید به هیچ وجه آش ته نمیگیرد. وقتی برنج و جو پخته شد نخود و لوبیای پخته شده را به آن اضافه میکنیم و چون از جوش میفتد صبر میکنیم تا دوباره به جوش بیاید.
در یک ماهی تابه ای که روی حرارت قرار ندارد حدود 1 الی 2 قاشق روغن میریزیم و پیاز داغ ها و سیر داغ ها را میریزیم . البته کمی هم برای تزیین نگه دارید.نمک ، زرد چوبه ، فلفل و همچنین یک قاشق از نعناعی که داشتیم اضافه میکنیم و همه مواد مخلوط شده را روی حرارت قرار میدهیم و مرتب هم میزنیم تا بوی خامی زردچوبه گرفته شود و عطر پیاز و سیر داغ بلند شود.سبزی پاک کرده و خرد شده را داخل قابلمه ی آش در حال جوشیدن اضافه میکنیم .بعد پیاز داغ هایی که روی حرارت به مدت 1 دقیقه هم زدیم در داخل آش میریزیم .
البته مقدار کمی را هم نگه میداریم برای زمانی که آش پخت و جا افتاد استفاده کنیم و با استفاده کردن آن آش حالت تازگی پیدا کند .بعد از اضافه کردن پیاز داغ ها باید آش را مرتب هم بزنید چون حرارت شعله باید متوسط باشد . هر کجا که دیدیم آب آش کم شده و احتیاج به آب داشت به مقدار کم کم آب جوش اضافه کنید تا آش حالت آبکی پیدا نکند.
بعد از 45 دقیقه جوشیدن سبزی ها ، کشک را اضافه میکنیم و اگر آش روی حرارت ملایم باشد و مرتب هم بزنیم حدودا نیم ساعت بعد آش جا میفتتد .در آش جا افتاده پیاز داغ هایی که کنار گذاشته بودیم تا در انتهای پخت داخل آش بریزیم اضافه میکنیم .در نهایت آش را سرو میکنیم و با پیاز و سیر و نعنا داغ و کشک تزیین میکنیم.
نکاتی درباره مواد تشکیل دهنده آش جو با کشک
- یکی از مواد مورد استفاده در تهیه آش جو که نقش مهمی در طعم و مزه آن دارد، سبزی است. سبزی این آش شامل تره، جعفری، گشنیز، اسفناج و شوید به نسبت مساوی است.
- حبوبات یکی از مواد غذایی سرشار از پروتئین هستند که می توانند جایگزین گوشت شوند و از خواص آن می توان به بهبود فرایند هضم، سلامت قلب و کاهش وزن اشاره کرد. بزرگ ترین نقطه ضعف حبوبات، ایجاد نفخ است که به دلیل دارا بودن مقدار زیادی قند های غیرقابل جذب، ایجاد می شود. از آنجا که آنزیم مناسب برای هضم چنین قند هایی در بدن وجود ندارد، در روده کوچک هضم نمی شوند و به صورت هضم نشده وارد روده بزرگ می شوند. در آنجا باکتری های تخمیرکننده باعث تولید گاز شده و عوارضی مانند اسهال، دل درد و نفخ ایجاد می کنند.
- غلات یکی از مهم ترین منابع سرشار از فیبر، ویتامین و مواد معدنی هستند که از میان آن ها دانه های جو با فیبر و کلسیم بالا یکی از مواد مغذی و مفید برای سلامت بدن محسوب می شوند.
- کشک یکی از لبنیات مفید و حاوی تمام ویژگی های شیر بوده که سرشار از کلسیم، چربی، نمک، پروتئین، ویتامین و نیاسین است. میزان انرژی حاصل از ۱۰۰ گرم کشک حدود ۱۰۵ تا ۱۲۰ کیلو کالری است که می تواند یکی از مهم ترین منابع تامین کننده ی انرژی روزانه بدن باشد.
مواد اولیه جهت تهیه آش جو با گوشت
- گوشت (بدون استخوان) نیم کیلو
- حبوبات (شامل نخود ، لوبیا و عدس) ۶۰۰ گرم
- جو (به صورت پوست کنده) ۲۵۰ گرم
- سبزی آشی ۲ کیلو
- برنج ۶۰ گرم
- پیاز پیاز ۳ عددبزرگ
- فلفل به میزان لازم
- نمک به میزان لازم
- زعفران (اختیاری) به میزان لازم
- زردچوبه ۱ قاشق غذاخوری
طرز تهیه آش جو با گوشت
گوشت را در ظرفی جدا گانه به همراه افزودنی هایی مناسب(مثل برگ بو، پوست پرتقال ،فلفل دلمه ای و …) آب پز کنید و سپس بکوبید یا رشته رشته کنید.ظرفی مناسب انتخاب کنید و در آن مقداری روغن بریزید و اجازه دهید روغن کاملا داغ شود سپس پیاز های خرد شدهرا به روغن اضافه میکنیم و در اصطلاح پیازداغ میکنیم.چند دقیقه قبل از آماده شدن پیازداغ همه حبوبات و جو شسته شده و آبکش شده را بدون اب به پیاز داغ اضافه میکنیم و چند دقیقه ای هم میزنیم.و سپس برنج را به مواد اضافه میکنیم(بدون آب).پس از گذشت مدتی سبزی ها را به مواد اضافه میکنیم و خوب مخلوط میکنیم.گوشت پخته شده را به مواد اضافه میکنیم و خوب هم میزنیم و آب جوش را به قدری به غذا اضافه میکنیم که روی مواد را کاملا بپوشاند و حتی کمی بالاتر هم باشد.حالا زیر شعله را کم کرده و از شعله پخش کن هم استفاده میکنیم و به اش زمان میدهیم تا خوب بپزد.و در انتها کمی روغن را داغ کنید و زردچوبه و نعنا داخلش ریخته و پس از مدت کمی تفت دادن به آش اضافه کنید
نکات تهیه آش جو با گوشت
- حبوبات را حتما از شب قبل خیس کنید و برای آنکه نفخ آنها کاملا گرفته شود آب انها را حداقل ۳ مرتبه عوض کنید. در صورتی که فراموش کردید حبوبات را خیس کنید میتوانید آنها را در آب ریخته و پس از جوش آمدن آب آن را آبکش کنید تا نفخ حبوبات گرفته شود.
- اگر در انتهای پخت دو قاشق آرد و مقداری زعفران را در کمی روغن داغ تفت داده و به آش اضافه کنید مزه بسیار خوبی پیدا میکند.
- سعی کنید آش خیلی شل نباشد و تا حد ممکن آب آن کشیده شود تا خوشمزه تر شود.
- اگر بتوانید مقداری قلم تهیه کنید و آن را از شب با آب بپزید و به جای آب در آش از آب قلم استفاده کنید آش شما واقعا فوق العاده میشود.
- فراموش نکنید که زمان پخت بیشتر یعنی آش خوشمزه تر.اگر وقت دارید آش را از شب قبل روی حرارت بسیار ملایم قرار دهید.
- برای تزیین میتوانید از کشک ، کشک مخلوط شده با زعفران (رنگ زرد زیبایی دارد)، ماست چکیده ، حبوبات پخته شده ، نعنا داغ به همراه زردچوبه و …. استفاده کنید.
روش تهیه آش پرشکه لذیذ
