برای این که بتوانید با توجه به موقعیت های مختلف مودبانه صحبت کنید بهتر این است که در ابتدا با معنای مودبانه صحبت کردن آشنا شوید. موضوع مقاله ی امروز اختصاص دارد به تعریف مودبانه صحبت کردن و روش های رفتار و بیان مودبانه. مودبانه صحبت کردن یک مهارت ارتباط جمعی است که نه فقط به گفتار و لفظ گوینده مربوط می شود بلکه نوعی رفتار در روابط اجتماعی است که به شما کمک می کند بهتر ظاهر شوید و در جمع بدرخشید و مورد پذیرش بیشتری قرار بگیرید.
علت نیاز به مودبانه صحبت کردن
مودبانه صبحت کردن یا به نوعی تعامل محترمانه نوعی مهارت اجتماعی و استفاده از کلمات زیبا است که می تواند به افزایش اعتبار و اعتماد به نفس شما در جامعه کمک کند و به این وسیله می توانید قدمی مثبت برای رشد فردی خود بردارید. یک برخورد مناسب و تعامل مثبت به گفتگویی بسیار خوب منتهی می شود اما صحبت کردن با الفاظ و کلمات نامناسب باعث می شود فرد جایگاه اجتماعی خود را از دست بدهد و کمتر مورد توجه قرار بگیرید
وقتی یاد بگیرید که مودبانه گفتگو کنید در مکان های مختلف مانند جمع های خانوادگی، مهمانی و محافل رسمی بهتر می توانید ارتباط مناسبی برقرار کنید و کمتر به مشکل برمی خورید. اما در صورت عدم یادگیری مهارت های ارتباطی اغلب در مکان های مختلف دچار مشکل خواهید شد و کارتان گره می خورد یا نمی توانید دوستان زیادی را برای خود نگه دارید.
تفاوت مودبانه صحبت کردن و لفظ قلم صحبت کردن
وقتی جمله ی لفظ قلم صحبت کردن به میان می آید با کلاس بودن را به ذهن متبادر می کند. لفظ قلم صحبت کردن یعنی این که شما با استفاده از دایره ی واژگان متفاوت و درست به جای استفاده از کلمات نادرست، سطح دانش و فرهنگ خود را بالا ببری و باعث رشد و توسعه فردی خود بشوی و از این دانش به نفع خود سود ببری. در واقع وقتی شما برای صبحت کردن از الفاظ و کلمات محترمانه استفاده می کنید به رعایت کردن اصول و دستورات ادبی مقید هستید و مبادی آداب به نظر می رسید.
این موضوع باعث می شود که شما در حرف زدن با دیگران عالی به نظر برسید. اما این شیوه ای است که بیشتر از اینکه دستور گفتاری باشد نوشتاری است. به این معنا که مناسبت آن در ادارات، محافل رسمی و مهمونی های رسمی است در حالیکه مودبانه صحبت کردن بیان و رفتار صمیمی و مودبانه اما اغلب خودمانی است. یعنی لز وما نیازمند استفاده از کلمات و الفاظ بدیع نیست و کافی است که صمیمیت و سادگی در آن لحاظ شده باشد. تفاوت در مودبانه صحبت کردن و لفظ قلم حرف زدن استفاده از سطح کلمات و الفاظ با توجه به موقعیت های متفاوت اجتماعی است.
چگونه مودبانه صحبت کنید
مودبانه صحبت کردن سبب می شود که ما یک فرد محترم، با شخصیت و با ادب شناخته بشویم. برای مودبانه صحبت کردن باید به لحاظ گفتاری و رفتاری به مهارت کلامی میان فردی مجهز باشید و با یادگیری مهارت های رفتاری مناسب در مناسبت های مختلف وارد گفتگویی سالم و محترمانه شوید. راهکارهایی برای این منظور وجود دارد که عبارتند از:
1. سادگی کلام و مثبت نگری
سادگی در کلام به این معنا است که قصد خود را در بیان افعال به شکل واقعی نشان دهید. یعنی وقتی می خواهید با زبانتان از کسی قدردانی کنید یا نسبت به او ابراز علاقه نشان دهید نوع کلام شما با نگرش شما همسو و هم جهت باشد و مخاطب با زبان ساده و زیبای شما مفاهیم را به زیبایی و حقیقی دریافت کند و اینطور به نظر نیاید که در حال نقش بازی کردن هستید. سخنی که از دل برآید لاجرم بر دل نشیند و اگر توانید نگرش خود را ساده به زبان بیاورید این جمله محقق می شود و بر دل مخاطب می نشیند و حس قلبی شما به طرف مقابل منتقل می شود.
درنظر داشته باشید که کلمات انرژی دارند و می توانند تاثیرگذار باشند یا باعث اذیت و آزار دیگران باشند. بنابراین توجه به نوع صحبت و کلمات نیز نوعی مودبانه صحبت کردن به شمار می آید. سعی کنید در تعاملات روزانه ی خود از کلماتی استفاده کنید که فروتنانه باشد و دیگران را با کلام خود مورد تحقیر قرار ندهید. و در صبحت کردن با دیگران جملات مثبت و با ریشه مثبت اندیشی را جایگزین جملاتی با محتوای منفی کنید. به عنوان نمونه به جای این که به یک نفر بگویید خسته نباشید می توانید بگویید سرحال و سالم باشید. استفاده از کلمات می تواند روی انرژی درونی خود فرد نیز تاثیر گذار باشد.
2. داشتن حد و مرز در گفتگو و شنونده خوب بودن
به این معنا که نوع گفتگو را به گونه ای مودبانه و محترمانه پیش ببرید که کسی به خودش اجازه ندهد با عبور از این مرز ها به شما بی احترامی کند. صحبت کردن در یک مرز مشخص باعث می شود شما به عنوان یک انسان با ویژگی های خاصی شناخته شوید و دیگران نیز زمان تعامل و صبحت با شما سعی می کنند به ویژگی های شما احترام بگذارند.
ممکن است برای شما اتفاق افتاده باشد که در حال صبحت با کسی متوجه شدید او به جای تمرکز بر گفته های شما و نگاه به شما به اطراف و در و دیوار نگاه می کند. آن لحظه با خود فکر کردید که چقدر این کار غیرمحترمانه است. بنابراین باید به موضوع اهیمت بدهید که در صبحت کردن با دیگران گوش دادن به کلام ایشان یکی از مهارت های اجتماعی و اصول مودبانه صحبت کردن است.
مهارت گوش دادن و گوش دادن فعالانه همچنین می تواند کمک کند که یک بحث و گفتگو به نتایج مثبتی برسد و تعامل اجتماعی مثبتی اتفاق بیفتد. بنابراین اگر قصد دارید که در گفتگو مودبانه رفتار کنید باید بیاموزید که شنونده ی خوبی باشید و با گوش دادن به ایشان احترام بگذارید و صحبت مودبانه صرفا استفاده ی از کلمات و واژه ها نیست. اگر شما به شنونده ی خوبی نباشید این حس را به مخاطب می دهید که برای او ارزش قائل نیستید و به صحبت های او گوش نمی کنید یا قصد دارید با این روش او را تخریب کنید.
3. ارتباط چشمی و خودشیفته نبودن
وقتی با کسی صحبت می کنید سعی کنید با طرف مقابل ارتباط چشمی برقرار کنید. چشم ها آینه ی دل هستند وقتی با چشم های خود به طرف مقابل نگاه می کنید و به این شکل تعامل را حفظ می کنید می توانید روی مخاطب تاثیرگذار باشید و به این شیوه حس نزدیک بودن به او بدهید. همچنین به او این حس را بدهید که به صحبت با ایشان علاقه مند هستید و او را مورد توجه قرار دادید. بنابراین برقرار کردن ارتباط چشمی با مخاطب زمان گفتگو نیز یکی از اصول مودبانه صحبت کردن است که باید آن را بیاموزید و به کار ببرید
بعضی افراد عادت دارند هنگام حاضر شدن در جمع دیگران شروع می کنند به صحبت کردن از محسنات خود و کارهایی که انجام داده اند یا این که مدام از خودشان تعریف می کنند. شاید به واقع هم همینطور باشند اما صحبت کردن درباره خود و خودشیفتگی در جمع کاری پسندیده نیست و باعث می شود اطرافیان از شما فاصله بگیرند و کمتر بخواهند که با شما هم صحبت شوند. تعریف از خود کاری است که بر ارتباط مودبانه تاثیر منفی می گذارد.
4. اجازه به سخن گفتن دیگران و زیبایی کلام
از دیگر کارهایی که از اصول صحبت مودبانه محسوب می شود، این است که اجازه دهید دیگران نیز مجال صحبت کردن و اظهار نظر پیدا کنند. برخی از افراد نیز هنگام گفتگو مدام و پی در پی صبحت می کنند بدون این که به مخاطب و سایرین اجازه صحبت کردن بدهند. خب با چنین منشی، مخاطب علاقه ای به این نوع تعامل از خود نشان نمی دهد زیرا این یک ارتباط دوطرفه و تعاملی نیست.
آرایش کلام به وسیله سادگی و پیرایش کلام اتفاق می افتد. درباره ی سادگی کلام و تاثیر گذازی آن صحبت کردیم. در پیرایش نیز می توانید با کم کردن آنچه نازیبا است از صحبت خود، تاثیر آن را بالا ببرید و کلام خود را بیارایید و آنچه زشت است را به زبان نیاورید. دقت به محتوا در کلام و سخن بسیار اهمیت دارد و باید دقت کنید که آنچه بر زبان می آورید فیلتر کنید و به گونه ی زننده و سطح پایین صحبت نکنید.
5. استفاده از کلمات مناسب و رعایت ادب
این گزینه در صبحت های بسیار خودمانی شاید چندان جایی نداشته باشد مثلا وقتی قرار است با مادر خود صحبت کنید خیلی استفاده از واژگان بدیع مناسب به نظر نمی رسد اما در مجالس و مهمانی ها می توانید ضمن برخوردی صمیمی از کلمات و الفاظ بهتر و جدید تری استفاده کنید و به این شکل تاثرگذارتر رفتار کنید. افراد زیادی هستند که متاسفانه در ارتباطات اجتماعی خود خیلی زود از کوره در می روند، دچار عصبانیت می شوند، نحوه ی بیان نامطلوبی دارند. دسته ای نیز هستند که با تربیت ناصحیح خودیگری را دال بر شخصیت می دادند و در صحبت کردن اصول اولیه ی ارتباطی را رعایت نمی کنند با دیگران با سردی و بی تفاوتی برخورد می کنند. برخی نسبت به رفتار خود انتقاد ناپذیر هستند و نمی توان با آنها در مورد شیوه ی برخوردشان صحبت کرد. عکس العمل مناسب و بازخورد خوبی به شما نمی دهند.
این ها همه نمونه هایی از بی ادبی در رفتار و گفتار هستند که باعث افت سطح رابطه می شوند. اگر قصد دارید با مودبانه صحبت کردن بر روابط خود مسلط باشید و تاثیرگذار ظاهر شوید باید بدانید که در همه حال ادب را رعایت کنید. ادب از مهمترین اصول مودبانه صحبت کردن است که به رفتار و منش شخص بسیار وابسته است و کمک می کند تا شما بتوانید شخصیت با ثباتی از خود به نمایش بگذارید و مودبانه رفتار کنید.
6. توجه به صدای آهنگ و با کلاس بودن
سعی کنید همیشه در صحبت و گفتگو با دیگران، به آهنگ کلام خود دقت کنید و حد المقدور صدای خود را بالا نبرید. به گونه ای صبحت کنید که صدایتان نه خیلی آرام باشد که مخاطب برای شنیدن آن به سختی بیفتد و نه آنقدر بلند صبحت نکنید که دیگران اذیت شوند یا در گفتگو با شما به سوءتفاوهم بیفتند. حفظ تعادل در آهنگ صدایتان باعث می شود که خوب شنیده می شوید و این موضوع روی آنچه از شما نشان داده می شود تاثیر زیادی می گذارد. باکلاس بودن حتی اگر به طور مستقیم زیر مجموعه ی مودبانه صحبت کردن نباشد، اما تاثیر بسیاری بر شخصیت شما دارد. اگر قصد دارید که در زندگی خود تغییرات مفیدی ایجاد کنید بهتر است که تلاش کنید نه فقط در گفتار بلکه در رفتار و شیوه گفتگوی خود نیز تغییر کنید و با کلاس ظاهر شوید. به یاد داشته باشید که این شیوه از اصولی است که توسط انسان های موفق استفاده شده است. بر رفتار و گفتار خود مسلط باشید و با تکرار و مداومت ان را به یک سبک زندگی دائمی تبدیل کنید.
با کلاس بودن باعث می شود که شما نسبت به دیگران متفاوت ظاهر شوید و بیشتر به چشم بیایید. بیشتر مردم به یک شکل و شبیه هم رفتار می کنند و با یک نوع بیان گفتگو می کنند اما اگر بخواهید بیشتر تاثیرگذار باشید و به چشم بیایید، باید کاری را انجام دهید که دیگران انجام نمی دهند. باید برای با کلاس رفتار کردن و شیوه ی بیان خود زحمت بکشید و آن را به یک عادت روزمره تبدیل کنید.
7. اشخاص مودب زیاد در مورد خودشان صحبت نمی کنند
یک شخص باادب زیاد ازحد درباره خود صحبت نمی کند. چه علتی دارد که همش در بین دوستان و اشنایان “من من” کنیم. تنها دلیلش این است که ما یک انسان مغرور و خودشیفته هستیم. من نمی گویم که خودمان را دوست نداشته باشیم، منظورم این است که این طور نباشد که هر جا می رویم همش از دستاورد ها و خاطره موفقیت های خودمان بیان کنیم.
8. وارد نشدن به حریم خصوصی دیگران
نکته ای که در این بین حائز اهمیت است این است که بسياری از اشخاص گمان می کنند که هر چه بیش تر وارد حریم فردی دیگران شوند به این معناست که صمیمیت بیشتری با شخص موردنظر دارند. در بسياری از موارد تلاش می کنند با صدا کردن اسم کوچک مخفف شده، بیان کلام و سخن خارج از حیطه ادب، تعریف لطیفه های آن چنانی و یا از طُرُقِ ديگر که وارد شدن آنها به خصوصی ترین حریم های ارتباطی را به سایرین نشان می دهد، صمیمت خویش را به رخ بکشند. در حالیکه صمیمیت محصول ادب و احترام است و ادب و احترام به معنی رعایت حرمت و حریم فردی دیگران است. اگر میخواهید که با ادب بنظر برسید، به حریم فردی افراد دیگر احترام بگذارید و هیچوقت وارد آن نشوید.
9. اشخاص مودب زشت گویی نمی کنند
بد صحبت کردن ، زشت گویی، تندی در گفتار، بدزبانی و بی حرمتی ، از آفات کلام به شمار می آید. بسياري از دوستی های دیرین و روابط صمیمی، گاهی بخاطر کلامی نسنجیده و اهانت امیز و تحقیر کننده یا دل ازار، بر هم می خورد. درصورتی که پاسخ « های»،« هوی» است، جواب سخن مودبانه هم پاسخ احترام آمیز است.
10. صحبت نکردن پشت سر دیگران
بعضی وقت ها مقاومت در برابر حس غیبت سخت می شود. در مورد کارهایی که دیگران کرده اند ، لطمه هایی که به شما وارد آورده اند، دلخوری هایی که پیش آمده و … معمولاً در تماس های تلفنی از این دست موضوعات مطرح می شوند. ولی افراد بسیار باادب می دانند که درصورتی که دربرابر افراد غیبت افراد دیگر را بکنید آن ها هم فکر می کنند پشت سر آن ها غیبت آن ها را هم می کنید. هنگامی که کسی جلوی اشخاص باادب غیبت دیگری را بکند آن ها با مغذرت خواهی مجلس را ترک می کنند. آن ها اصلاً هم نگران این نیستند که شخص غیبت کننده با اینکارشان پشت سرشان چه خواهد گفت. سرانجام هر کسی که غیبت می کند احترام کسی را ندارد و غیبت همه را می کند. درصورتی که هم واقعا از کسی ناراحت هستید پیش روی وی مطرح کنید. اینطور صادقانه هم خواهد بود. این همان کاری است که اشخاص باادب می کنند.
مودبانه صبحت کردن یک مهارت اجتماعی موثر است، که به طور قطع نسبت به رفتار و بیان معمولی خیلی بهتر تاثیرگذار است و می توان سبکی از بیان و ابراز وجودی متفاوت است. اگر شما هم در راستای مودبانه صبحت کردن مسئله ای دارید می توانید از مشاوران و روانشناسان در این مورد کمک بگیرید.