اگر اهل طبیعت گردی، خصوصا مکا ن های خاص و شگفت انگیز هستید، حتما سری به روستای کندوان بزنید. کندوان یک روستای صخره ایست که در بخش شمال غربی کشور و در دامنه کوه آتشفشانی سهند قرار دارد. مردم این روستا در دل کوه و در خانه هایی از سنگ زندگی می کنند و به دلیل آب وهوای خوب منطقه، به کشاورزی و دامداری اشتغال دارند. جالب است بدانید که تنها دو نمونه ی مشابه این روستا در دنیا وجود دارد که یکی از آن ها کاپادوکیا در ترکیه و دیگری روستای داکوتا در آمریکا می باشد. در ادامه این مطلب قصد داریم به معرفی این روستای زیبا و منحصربفرد پرداخته و راهنمای سفر به کندوان را در اختیارتان قرار دهیم. با ما همراه باشید.
روستای کندوان
کندوان، روستایی بسیار زیبا و منحصربفرد در استان آذربایجان شرقی است که در نزدیکی شهر اسکو قرار دارد. خانه های این روستا در دل صخره های کوه آتشفشانی سهند قرار داشته و شکلی شبیه به مخروط های نوک تیز دارند. از این رو به آن روستای کله قندی نیز گفته می شود. روستای کندوان در منطقه ای کوهستانی واقع شده و در واقع روستای ییلاقی عشایر این منطقه محسوب می شود.
چیزی که روستای کندوان را از دیگر روستاهای ییلاقی ایران متفاوت کرده است، معماری خانه های آن است. خانه های سنگی که در دل صخره ها حفر شده و به صورت پله کانی در کنار هم تصاویری زیبا و دیدنی ایجاد کرده اند. این صخره های کله قندی شکل به دلیل فعل و انفعالات آتش فشانی کوه سهند ایجاد شده اند. گذاره های مذابی که از این کوه سرازیر شده و در طی سالیان متمادی در اثر پدیده های جوی مانند باد، باران و برف به این شکل درآمده است.
چرا به روستای صخره ای کندوان برویم؟
روستای صخره ای کندوان ظاهری شگفت انگیز و حیرت آور دارد، اگر به روستای کندوان بروید، خانه هایی را مشاهده می کنید که در دل کوه بنا شده اند و شبیه به کندوی عسل هستند. خانه های صخره ای و عجیب روستای کندوان هر ساله گردشگران بسیاری را به این روستای زیبا و دیدنی می کشاند تا از نزدیک شگفتی طبیعت را مشاهده کنند. البته در کنار باستانی و تاریخی بودن روستای صخره ای کندوان، آب و هوای خنک و کوهستانی روستای کندوان نیز فوق العاده است.
چرا روستای صخره ای کندوان شبیه به کندوی عسل است؟
روستای صخره ای کندوان که در دامنه کوه سهند قرار دارد، در حقیقت، نتیجه آتشفشان کوه سهند است. در طی سالیان متمادی، گدازه های آتشفشان کوه سهند به کمک برف، باد و باران به این شکل درآمده اند و روستای عجیب و دیدنی کندوان را ایجاد کرده اند.
قدمت روستای کندوان
کندوان، یک روستای تاریخی است که قدمت آن به قرن ها پیش برمی گردد. نظریه های متعددی در مورد اولین ساکنان این روستا وجود دارد. برخی از محققین اولین سکونت در این روستا را به پیش از اسلام نسبت داده و آن را مربوط به دوران حمله مغولان می دانند. زمانی که مغولان به این منطقه حمله کردند، ساکنان روستای زیرزمینی حیله ور، به صخره های کندوان پناه برده و خانه هایی را در دل کوه حفر کردند تا بتوانند در آن زندگی کنند.
نظریه دیگری نیز در مورد ساکنان اولیه روستا وجود دارد. بر اساس این نظریه، در گذشته های دور مردمان روستا عشایری بودند که از خانه های صخره ای به عنوان خانه ییلاقی خود استفاده می کردند. به این معنی که تنها ماه های گرم سال به این مکان کوچ می کردند و در زمستان به خانه های اصلی خود برمی گشتند. بعدها کم کم، در این مکان ماندگار شده و خانه های سنگی را به محل سکونت دائمی خود تبدیل کردند.
آن چه هویت روستای کندوان را تشکیل می دهد، وجود ۱۱۷ خانوار و منزل مسکونی در داخل توده های هرمی و مخروطی شکل صخره ای می باشد. مردم این روستا داخل توده های صخره ای برای خود علاوه بر منزل مسکونی، آغل، انبار و کارگاه نیز مهیا کرده اند.
معماری روستای کندوان
مردم منطقه به خانه های صخره ای که در آن زندگی می کنند، کران می گویند. کران به معنای زخم زدن و کندن یک شئ است. آن ها درون صخره های کله قندی شکل را کندند و آن را تبدیل به مکانی برای زندگی کردند. کران ها انواع مختلفی دارند و به صورت تكی، جفتی و چندتایی کنده شده اند. برخی از آن ها مخروطی شكل هستند و تعدادی نیز ظاهری شبیه به دوک دارند. جنس کران ها نیز از لاهار و ایگنمبریت می باشد و در برخی موارد بلندی آن ها به بیش از ۶۰ متر نیز می رسد. نکات جالب توجهی در مورد معماری کران ها وجود دارد که عبارتند از:
- دیواره کران ها به عنوان عایق عمل می کند. از این رو، فضای داخلی کران در زمستان گرم و در تابستان خنک است.
- در دیواره کران ها تعدادی حفره دیده می شود که به دلیل آزاد شدن گازها یا هوای موجود در خمیره مخروط ها ایجاد شده اند. این حفره ها در روشنایی طبیعی و تهویه هوای داخلی کران ها بسیار موثرند.
- اغلب پنجره ها در سمت جنوبی کران ها واقع شده اند. این مسئله باعث می شود تا نور طبیعی و گرمای بیشتری در طول روز وارد کران شود. کران هایی که در بخش غربی ساخته شده اند، عمق فرورفتگی ها را بیشتر کرده اند تا از آفتاب شدید ظهر در امان بمانند.
- کران ها رو به جنوب ساخته شده اند و طوری در کنار هم قرار گرفته اند که باعث شکسته شدن باد می شوند. باد معمولا از سمت شرق به سمت غرب روستا می وزد. همه این موارد طوری طراحی شده که تهویه کران به صورت طبیعی انجام شود.
- نکته ی دیگری که در معماری کران به آن توجه شده است، در نظر گرفتن گرمای فضای داخلی خانه است. صاحبان خانه طبقه هم کف کران را به آغل اختصاص داده و طبقه دوم را برای سکونت خود در نظر گرفته اند. البته این طراحی دلیل دیگری نیز دارد و آن عدم وجود نورگیر در طبقه هم کف کران است. طبقه هم کف روشنایی چندانی ندارد و این مسئله باعث ایجاد نم و رطوبت می شود.
جاذبه های گردشگری روستای کندوان
صخره های کله قندی کندوان و معماری زیبای کران ها، مهم ترین جاذبه گردشگری این روستا محسوب می شوند. اگر به این منطقه سفر کردید، علاوه بر بازدید از کران های زیبا و دیدنی، طبیعت سرسبز و تماشایی این روستا را از دست ندهید. آب وهوای مطبوع این منطقه ییلاقی در کنار مناظر دیدنی، باغ ها و مراتع سرسبز، رودخانه های پرآب و خروشان و ... از دیگر زیبایی های طبیعی این ناحیه محسوب می شود.
علاوه بر این، کندوان یک چشمه آب معدنی نیز دارد که به خاطر خواص درمانی اش، سالانه افراد زیادی را به سمت خود جذب می کند. آب چشمه کندوان حاوی کربنات کلسیم است و میزان کمی آهک نیز در آن وجود دارد و برای درمان بیماران کلیوی بسیار مفید است.
سوغاتی های کندوان
کندوان نیز مانند دیگر مناطق کشور عزیزمان ایران، صنایع دستی خاص خود را دارد. مردمان این منطقه گلیم، جاجیم و روسری های کلاقه ای را در طرح ها و رنگ های متنوع تولید کرده و به عنوان هنرهای دستی این منطقه به گردشگران عرضه می کنند. از دیگر هنرهای دستی کندوان می توان به چاپ باتیک اشاره کرد که خاص بومیان اسکو می باشد. علاوه بر این، کارهای هنری دیگری نیز در این منطقه عرضه می شود که شامل سفال، منبت، معرق، کنده کاری روی چوب، قالی، گلیم، ورنی، ظروف شیشه ای، انواع سنگ های تزئینی و ... می باشد. شما می توانید هریک از این محصولات را به عنوان سوغاتی تهیه کرده و با خود به خانه ببرید.
اگر اهل خرید سوغاتی های خوراکی هستید، عسل مرغوب کندوان را از دست ندهید. علاوه بر این می توانید گیاهان دارویی، گردو، شیره انگور، بادام، خشکبار، لبنیات، غذاهای محلی و آب معدنی کندوان را نیز تهیه کرده و با خود ببرید.
چه زمانی به روستای صخره ای کندوان برویم؟
تابستان بهترین زمان برای سفر به کندوان تبریز است؛ چراکه در فصل های دیگر هوا سرد است و زمستان های روستای کندوان به سرد و یخبندان بودن مشهور است.
روستای واریش ؛ آرامش طبیعت در نزدیکی پایتخت
