انعام دادن در کشورهای مختلف نوعی تشکر و سپاس در برابر خدماتی است که شخصی به شما ارائه کرده و در قبال آن مبلغ ناچیزی را دریافت نموده است. مدت زیادی از عمر دادن انعام در سالن های غذاخوری در دنیا نمی گذرد. عقیده و رسم دادن انعام نخست به انگلستان و آمریكا وارد شد و ریشه و اصل آن را نوعی قدردانی ارادی و بر اثر تمایل می دانستند كه در شرایط دریافت خدمات خاص و غیرقابل انتظار پرداخت می شد. در واقع فرانسوی ها نخستین افرادی بودند كه دادن انعام را اجباری كردند. در سال ۱۹۵۵ براساس یك قانون جدید قرار بر آن شد كه هر رستوران و سالن غذاخوری حق سرویسی به مبلغ صورتحساب بیفزایند و این موضوع یك قرار كلی در نظر گرفته شد و شامل تمام رستوران ها با هر درجه و سطحی می شد. مردم از این قانون به خوبی استقبال كردند چرا كه براساس آن مشخص می شد دادن چه میزان پول ضروری است و همه با نظم واحدی این عمل را انجام می دادند.
آمریکا
انعام دادن در آمریکا بسیار رایج است و در مکان هایی چون رستوران ها، آرایشگاه ها، کافه ها و ... پرداخت می شود. آمریکایی ها حتی در سفر به رانندگان نیز انعام می دهند و در قبال حمل بار و گذاشتن چمدان ها در ماشین، از آن ها تشکر می کنند. علاوه بر این، بسیاری از مشاغل دیگر مانند خشکشویی ها، مربی ها و حتی معلم ها نیز انعام دریافت می کنند. میزان انعام با توجه به کاری که انجام می دهند، متفاوت است و در برخی از زمان ها مانند کریسمس نیز افزایش می یابد. با توجه به این که بسیاری از کارفرمایان انعام را بخشی از حقوق کارگران خود محسوب می کنند انعام دادن در این کشور از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده و امری الزامی محسوب می شود.
آفریقای جنوبی
در آفریقای جنوبی بین 10 تا 20 درصد در رستوران ها انعام پرداخت می شود، البته این زمانی است که هزینه آن روی فاکتور حساب نشده باشد. اگر از سرویس های بهداشتی عمومی استفاده کردید و از تمیزی آن ها راضی بودید به کارکنان آن حتما انعام بدهید. راهنماهای تور گروه باید 10 تا 15 راند، برای گشت روزانه به ازای هر نفر دریافت کنند. در حالی که راهنماهای خصوصی به طور کلی 50 راند برای تورهای نیم روزه و 100 راند برای سفرهای روزانه دریافت می کنند. حدود 50 راند برای مهماندار هتل در نظر بگیرید و 5 راند به ازای هر چمدان به بلمن پرداخت کنید. رانندگان تاکسی نیز 10 درصد کرایه را دریافت می کنند.
فرانسه
انعام دادن در فرانسه چندان مرسوم نیست و در واقع کسی از شما انتظار انعام ندارد. در این کشور حق سرویس و خدمات بر روی فاکتورها محاسبه می گردد که انعام نیز بخشی از آن محسوب می شود. از این رو، فرانسوی ها معمولا هیچ مبلغ اضافه ای بابت انعام نمی پردازند، مگر این که از خدمت ارائه شده کاملا راضی باشند. در این صورت حدود 5 درصد مقدار صورت حساب را به عنوان انعام پرداخت می شود. راننده تاکسی ها معمولاً یک یا دو یورو به عنوان انعام و پیشخدمتی که چمدان را حمل می کند باید یک یورو به ازای هر چمدان دریافت کند.
استرالیا
کسی انتظار انعام ندارد، اما پیشخدمت ها در هنگام ارائه پیشنهادات و راهنمایی شما مخصوصاً درباره ی رستوران های ارزان قیمت از دریافت 10 تا 15 درصد هزینه آن خوشحال خواهند شد. تنها فردی که باید به آن توجه کنید پیشخدمتی است که چمدان را حمل می کند و باید 1 دلار به ازای هر چمدان به او انعام دهید. در این کشور نیازی به پرداخت انعام نیست، زیرا کارکنان و خدمه حقوق خوبی و کافی دریافت می کنند که نیازی به گرفتن انعام از مشتری ندارند. اما مسافران که از کشورهایی مانند آمریکا و ملبورن می آید، طبق عادتشان این کار را انجام می دهند و به کارگران در مقابل انجام هر کاری انعام می دهند.
ایتالیا
در کشور ایتالیا نیز مانند دیگر کشورهای اروپایی، انعام دادن چندان رایج نیست. کارگران و نیروهای خدماتی این کشور انتظاری بابت انعام ندارند. در رستوران های ایتالیا هزینه سرویس به صورت حساب ها اضافه می گردد که همین مبلغ به عنوان انعام در نظر گرفته می شود. اگر از خدمت ارائه شده راضی بودید می توانید 5 درصد از مبلغ صورت حساب را به عنوان انعام به صورت جداگانه بر روی میز قرار دهید. در واقع با این کار باعث شادی و خوشحالی گارسون خواهید شد. انعام دادن به راننده تاکسی، باربر یا خدمتکار اتاق نیز برحسب ادب و احترام انجام می شود و هیچ اجباری در آن نیست.
آلمان
در کشورهای اروپای شرقی، از جمله آلمان، انعام دادن رایج تر از کشورهای اروپای غربی است. اگر به آلمان سفر کردید و برای صرف غذا به رستوران رفتید، حتما انعام گارسون را جدا از صورت حساب پرداخت کنید. حتی اگر از کارت اعتباری برای پرداخت صورت حساب غذا استفاده می کنید، باید انعام را به صورت نقد پرداخت نموده و آن را حتما به دست گارسون بدهید. آلمانی ها گذاشتن انعام روی میز را بی احترامی تلقی کرده و ازین رفتار ناراحت می شوند. انعام راننده تاکسی 5 تا 10 درصد است، به بلمن یک یورو به ازای هر چمدان، و یک یا دو یورو در روز برای پیشخدمتی که اتاق را نظافت می کند باید پرداخت شود.
مکزیک و کارائیب
در این کشورها معمولا ۱۵ درصد انعام داده می شود البته به جز زمان هایی که در رستوران های خیلی کوچک غذا می خورید. قبل از انعام دادن حتما فاکتور خود را درست مطالعه کنید زیرا ممکن است انعام به طور خودکار روی آن حساب شده باشد. استاندارهای آمریکا درباره انعام دادن در رستوران روی این کشورها تاثیر زیادی گذاشته، بخصوص در هتل و ریزورت ها؛ در بیشتر رستوران ها بخش اعظم درآمد یک پیشخدمت بر پایه انعام است. البته انتظار خدمات اضافی را نداشته باشید: در رستوران های آمریکای شمالی معمولا پیشخدمت مرتب به شما سر می زند تا ببیند چیزی احتیاج دارید یا خیر اما در این کشورها معمولا شما خودتان در صورت نیاز چیزی باید پیشخدمت را صدا بزنید.
آمریکای مرکزی و جنوبی
در کشورهایی که به طور خودکار هزینه خدمات حساب نمی شود، مانند آرژانتین، شیلی و اروگوئه، آداب انعام دادن در رستوران به گونه ایست که شما باید ۱۰ تا ۱۵ درصد را بسته به سطح رستوران حساب کنید. در کاستاریکا، برزیل و پرو، ۱۰ درصد به طور خودکار روی فیش حساب می شود و در این مواقع می توانید تنها جهت تشکر چند سکه اضافی پرداخت کنید. در آرژانتین، شیلی، پرو و اروگونه ممکن است هزینه اضافی را در رسید خود مشاهده کنید. تعریف خدمات خوب در این کشورها نسبت به ایالت متحده متفاوت است. مثلا در بیشتر کشورهای آمریکای لاتین اگر از مشتری بپرسید که آیا می خواهد رسید را برایش بیاورند یا نه، بی احترامی تلقی می شود و پیشخدمت باید منتظر بماند تا یا خود مشتری صدایش کند و یا اینکه غذا به طور کامل تمام شده باشد.
رستوران های آسیا
آداب انعام دادن در رستوران در کشورهای آسیایی بسیار متغیر است. مثلا در تایلند، سنگاپور و چین به طور کلی نیازی به تیپ دادن ندارید (با اینحال برخی از رستوران ها ۱۰ درصد پاداش را روی فاکتور شما حساب می کنند. در هنگ کنگ بهتر است ۵ درصد تیپ برای خدماتی که به شما ارائه می شود، ارائه دهید؛ البته به جز نودل شاپ ها و مغازه های کوچکی که نیازی به تیپ دادن نیست. در هند هزینه خدمات از بخشی به بخش دیگر متفاوت است. در هند عموما به کسی انعام داده نمی شود. مگر در رستوران های بسیار مجلل و گران قیمت که گاهی دیده می شود که به گارسن ها انعام داده می شود؛ با این حال گاهی شاهد درخواست انعام از کالسکه ران ها و سه چرخه های موتوری یا ریکشاها خواهید بود.
با اینکه انعام دادن در آسیا خیلی معروف نبود اما امروزه این کار به امری شناخته شده تر تبدیل گشته است. مثلا در چین، انعام دادن در رستوران برای سال های زیادی خلاف عرف جامعه بود اما در حال حاضر امری عادی است و در صورت صلاحدید شما می توانید انعام دهید. با این حال هنوز هم دادن تیپ در ژاپن کمی غیر متعارف است؛ حتی امکان دارد در صورت پرداخت انعام، پیشخدمت آن را به شما برگرداند. در ژاپن، مردم انعام دادن را به نوعی توهین حساب می کنند و ارائه خدمات اضافه به مشتری را جزو حقوق مشتری می دانند.
سخن آخر
اما آیا خود شما تا به حال در هتل های ایران انعام پرداخت کرده اید؟ در ایران دستورالعمل و ضابطه خاصی برای پرداخت انعام در هتل وجود ندارد و این امر بیشتر به خود مردم واگذار شده است. در واقع این خود شما هستید که با توجه به شرایط تصمیم می گیرید انعام بدهید یا خیر. گاهی اوقات برخورد کارکنان هتل به قدری مهربانانه و صمیمانه است که خودتان داوطلبانه این کار را انجام می دهید و گاهی هم بالعکس. به هر حال توصیه می شود در هتل ها انعام بپردازید. برای پرداخت انعام در هتل های ایران این خودتان هستید که میزانش را تعیین می کنید. اما احترامی که در هنگام پرداخت انعام و سایر زمان ها نسبت به پرسنل هتل از خود نشان می دهید، از میزان انعام مهم تر است؛ احترامی که طبیعتا باید متقابل و دوطرفه باشد.