به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، به دلیل التهابات و نواسانات بسیار زیادی که در دوسال اخیر در بازار ارز به وجود آمد ، وارد کنندگان و صادرکنندگان کالا و خدمات با مشکلات زیادی مواجه شدند.
هم چنین با تلاطم های زیاد بازار ، تجار نتوانستند آن طور که باید و شاید فعالیت اقتصادی خود را انجام دهند.
در چنین شرایطی نرخ انواع ارز ها به صورت ساعتی تغییر می کرد و چاره ای جز تصویب سیاست های جدید برای تامین و فروش ارز به تاجران و فعالان اقتصادی توسط دولت نبود.
بنابراین در تاریخ 21 فروردین ماه سال 97 ، دولت سیاست های جدیدی را در جهت هدایت کردن محصولات وارداتی توسط فعالان اقتصادی به مجاری رسمی و قانونی ، اطمینان به توزیع عادلانه ارز بین تجار بر اساس اولویت تقاضا ، جلوگیری از قاچاق کالا از راه های غیر قانونی و خروج بی رویه سرمایه از کشور و شفافیت کامل فرآیند عرضه و تقاضا به تصویب رساند.
سرانجام سامانه نیما که کوتاه شده عبارت نظام یکپارچه معاملات ارزی است به وسیله دولت راه اندازی شد.
این سامانه که از تاریخ 3 اردیبهشت 97 فعالیت خود را به طور رسمی آغاز نمود ، بستر امن و مناسبی را برای خرید و فروش ارز فراهم کرده است.
سامانه نیما به طور پیوسته با وزارت صنعت ، معدن و تجارت و هم چنین سازمان گمرک کشور در ارتباط است و بانک ها و صرافی ها نیز به عنوان یک واسطه برای تامین منابع مالی و ارزی عمل می کنند.
نحوه فعالیت سامانه نیما چگونه است؟
تجار و بازرگانان می توانند با مراحعه به سامانه جامع تجارت ، درخواست خود را برای تامین ارز سفارش های غیربانکی ثبت کنند.
پس از اینکه ثبت درخواست انجام شد با توجه به هماهنگی های لازم و صورت گرفته بین بانک مرکزی جمهوری اسلامی و وزارت صنعت ، معدن و تجارت ، این درخواست به صورت خودکار و آنلاین به سامانه نیما انتقال پیدا می کند.
در نتیجه درخواستی که از طرف بازرگانان برای تامین ارز در سامانه ثبت می شود توسط صرافی ها قابل مشاهده خواهد بود و آنها می توانند پیشنهاد مدنظر خود را ارئه دهند.
به صورت خلاصه می توان گفت سامانه نیما بستری امن و آنلاین برای خرید و فروش ارز است.
روش تامین ارز مورد نیاز به چه صورت است؟
در مجموع فرایند تامین ارز مورد نیاز فعالان اقتصادی و تقاضا کنندگان ارز به دو روش زیر صورت می گیرد.
روش اول به این صورت است که وارد کننده کالا ثبت سفارش خود را انجام می دهد و بانک مرکزی از طریق پرتال مرکزی ، ارز را تامین می کند و به واسطه رابطه بین کارگزاران بانکی ایران و کشورهای دیگر ، پرداخت به طرف های خارجی صورت می گیرد.
اما روش دوم روشی غیر بانکی است که بانک ها در آن دخالتی ندارند و صرافی ها به عنوان منبع تامین کننده ارز ایفای نقش می کنند.
بانک مرکزی بیان کرده است که روش دوم که صرافان به عنوان واسطه تبادل ارز فعالیت می کنند در نتیجه تحریم های بانکی به وجود آمده است.
متقاضیان و بازرگانانی که قصد تامین ارز به روش غیر بانکی را دارند می توانند از طریق سامانه نیما اقدام به ثبت درخواست کنند و سپس در صورت وجود پیشنهاد از سوی صرافی ها می توانند گزینه مورد نظر خود را انتخاب کنند.
به طور کلی می توان گفت 4 گروه در سامانه نیما فعالیت می کنند :
• گروه اول متقاضیان ارز شامل فعالان اقتصادی و بازرگانان هستند که خدمات یا کالا را وارد کشور می کنند.
• گروه دوم عرضه کنندگان ارز شامل صادرکنندگان کالا و خدمات به خارج از کشور هستند.
• گروه سوم واسطه ها شامل بانک ها و صرافی ها هستند که وظیفه تبادل ارز را برعهده دارند.
• و گروه آخر نیز دولت و عوامل سیاست گذاری کشور هستند که به پیش بینی منابع تامین ارز و مصرف ذخایر ارزی ، کنترل نرخ ارز ، اولویت ها و سقف مصارف ارزی می پردازند.
نقش و مزایای استفاده از سامانه نیما چیست؟
همانطور که کارشناسان بانکداری الکترونیکی بیان نموده اند ، سامانه نیما قادر است اطلاعات پراکنده را سازماندهی کند و مجاری ورودی و خروجی ارز را به طور دقیق شناسایی کند ، اما نمی تواند نقش مسئولان را در جهت متعادل کردن نرخ ارز ایفا کند.
در سامانه نیما ، صرافان که نقش تامین کنندگان ارز را دارند می توانند قیمت مورد نظر خود را برای ارز پیشنهاد بدهند.
هم چنین بازرگانان و وارد کنندگان کالا و خدمات نیز قادر خواهند بود از بین تمام پیشنهادات صرافان ، مطلوب ترین و به صرفه ترین گزینه را انتخاب کنند.
سپس بازرگانان از طریق سامانه نیما یا شعب بانک ها ، مابه التفاوت ریالی ارز را به حساب صرافی منتخب واریز می کنند.
پس از آن که صرافی مورد نظر از پرداخت معادل مبلغ مابه التفوت ریالی ارز از طرف بازرگان اطمینان حاصل کرد فرآیند درخواست تامین ارز در سامانه ثبت شده و ارز مورد نظر به حساب شخص متقاضی واریز می شود.
به منظور انتقال وجه و تسویه حساب میان تجار و صرافان سامانه نیما به درگاه الکترونیکی مجهز شده است.
هم اکنون با توجه به حجم بالای مبادلات و تراکنش ها از ساتنا پشتیبانی می شود.
به طور کلی می توان گفت این سامانه به عنوان حلقه ی گمشده بین سامانه جامع تجارت و سامانه پنجره واحد تجارت فرامرزی ایفای نقش می کند.
یکی دیگر از مهم ترین مزیت های سامانه نیما این است که فعالان اقتصادی به طیف وسیعی از صرافی های بانکی و تضامنی دسترسی دارند و از بین تمامی پیشنهادات می توانند مطلوب ترین گزینه را انتخاب کنند ، از این رو یک رقابت سالم بین صرافی های موجود در این سامانه ایجاد می شود.
سامانه نیما سه ویژگی اصلی دارد:
اولین مزیت یا ویژگی این است که این سامانه اطلاعات دقیق و واقعی را از عرضه و تقاضای ارز فراهم می کند.
دومین ویژگی این است که این سامانه فرایند تامین ارز و تخصیص مصارف ارزی را طبق اولویت به صورت یکپارچه دسته بندی می کند.
و در نهایت می توان به این ویژگی اشاره کرد که سامانه نیما علاوه بر پوشش نیاز مندی های کلان همچون تجارت ، نیاز مندی های خرد مردم مانند ارز های مسافرتی ، درمانی و دانشجویی را نیز فراهم می کند.