شرایط نگهداری و مراقبت گیاه یوکا

خصوصیات ظاهری گل یوکا

یوکا از گیاهان دیررشد و دارای برگ های بزرگ کشیده ی نوک تیز شمشیری و ایستاده است. به تدریج که بر سن آن افزوده می شود برگ های پایین تر ریخته و ساقه ی آن لخت می گردد.

برگ: برگ های یوکا هنگامی که جوان هستند شفاف و مومی اند و با افزایش سن گیاه، برگ ها خشن می شوند.

گل: در مناطق گرمسیری ساقه ی گل دهنده، هر چند سال یک بار ظاهر می شود و گل های سفید و کرمی به تعداد زیاد به شکل زنگوله ای کوچک و واژگون تولید می نماید ولی در آپارتمان ها کمتر به گل می نشیند، گل ها در برخی ارقام معطرند.

با حذف جوانه ی انتهایی یوکا، گیاه به صورت 2 یا 3 شاخه در می آید که از نظر زیبایی جلوه ی خاصی دارد.

تنه این گیاه بلند و کلفت است و برگ هایی دراز و تیز با رشد بسیار کند دارد. همین ظاهر زیبا باعث شده است جلوه خاصی به ساختمان بدهد. در ادامه به طور مختصر با انواع آن ها آشنا می شویم:

انواع گل یوکا

گل یوکا انواع مختلفی دارد. مشهورترین آن ها یوکا تنه درختی است. گران ترین آن ها نیز یوکا بونسای است که طرفداران زیادی نیز دارد. از مشهورترین آن ها می توان به انواع زیر اشاره کرد:

• یوکا جواهری
• یوکا ابلق
• یوکا پک

هر گیاهی نیاز به مراقبت و نگهداری بسیار دقیق دارد. اما برای این کار لازم است به خوبی با نیازهای آن گیاه آشنا شویم. بنابراین برای اینکه سال های سال یک گلدان زیبا از گیاه یوکا در خانه داشته باشید بهتر است بدانید چطور از آن مراقبت کنید. مراقبت درست از این گل نیز بستگی به آن دارد که به درستی به آن آب بدهید، نور خورشید کافی به آن بتابانید، خاک خوبی برای آن در نظر بگیرید و به درستی آن را با کود تقویت کنید. حتی لازم است است دما و رطوبت محیط را نیز کنترل کنید. در ادامه به توضیح روش و شرایط نگهداری از گل یوکا در حیاط خانه یا بالکن آپارتمان می پردازیم:

دمای مناسب برای نگهداری یوکا

همانطور که گفتیم زادگاه این گیاه نواحی کویری و گرم و خشک است. بنابراین با هوای گرم ساختمان به خوبی کنار می آید و مقاومت بالایی در مورد تغییرات دمایی دارد. بنابراین طرز نگهداری از گیاه یوکا در بالکن آپارتمان به این صورت است که در بهار و تابستان آن را در بالکن و در فصل سرد و شب هایی که دمای هوا به زیر صفر می رسد آن را در محیط ساختمان نگهداری کنید. البته اگر شهر زندگی شما نیز آب و هوای کویری دارد به راحتی می توانید در تمام فصول آن را بیرون از ساختمان و در باغچه نگهداری کنید.

به طور کل نیز دمای ساختمان باید 13 تا 27 درجه سانتی گراد باشد. البته در شب های سرد دما باید 3 درجه و در روزهای گرم نیز درجه دما باید نهایتا 35 درجه باشد.

روش آبیاری مناسب یوکا

همه ما می دانیم میزان بارش های جوی در مناطق کویری بسیار کم است. بنابراین گیاهانی که در آن مناطق رشد می کنند باید سازگاری زیادی با کم آبی داشته باشند. اما این گل به برنامه منظم آبیاری بسیار حساس است. بنابراین از آب دادن نامنظم به آن پرهیز کنید.

نحوه و طریقه نگهداری از گل یوکا در آپارتمان به این صورت است که در فصل بهار و تابستان که فصل رشد این گل است آب بیشتری به گیاه بدهید. اگر برای این کار راه چک کردن خاک گلدان را در نظر بگیرید بهتر است. در فصل زمستان نیز به دلیل استراحت گیاه و سرد شدن و تبخیر کمتر آب، لازم است گلدان را کمتر آب بدهید. همچنین لازم است از غرقاب کردن گلدان بپرهیزید و اجازه ندهید آب اطراف ریشه جمع شود.

رطوبت مورد نیاز برای نگهداری از گل یوکا

مناطق کویری رطوبت بسیار کمی دارند. به طور مثال نهایت رطوبت در محیط گرم و خشک و کویری حدود 10 درصد است. بنابراین به هوای خشک بسیار مقاوم است و به رطوبت نیز نیاز چندانی ندارد. به همین دلیل نیز در آب و هوای مرطوب شهرهای شمالی دوام چندانی ندارد. به همین دلیل نیز طرز و نحوه نگهداری درختچه نخل یوکا در آپارتمان بسیار ساده است. چرا که نیازی نیست محیط را برای آن مرطوب نگه دارید. به همین دلیل نیز نیاز چندانی به غبارپاشی برگ ها در روزهای گرم تابستان هم ندارند.

میزان نیاز یوکا به نور آفتاب

اگر بگوییم این گل دوست دارد زیر نور مستقیم خورشید باشد عجیب نیست. چرا که در مناطقی که رشد کرده است نور مستقیم آفتاب به آن می تابیده است. به همین دلیل است که آموزش شیوه نگهداری و تکثیر گیاه یوکا و قرار دادن آن در معرض تابش نور آفتاب بسیار ساده است. فقط کافیست اگر در آپارتمان از آن نگهداری می کنید آن را پشت پنجره و در معرض نور مستقیم قرار دهید. اگر این کار را انجام ندهید گیاه شما در بهار و تابستان گل نمی دهد. اما اگر آن را در باغچه می کارید، جایی برای آن در نظر بگیرید که ساعاتی از روز سایه و ساعاتی دیگر آفتاب باشد. چرا که اگر نور مستقیم را ساعات طولانی دریافت کند برگ های آن می سوزد.

خاک مناسب برای نگهداری یوکا

بهتر است بدانید خاکی که در مناطق کویری وجود دارد شنی و بسیار سبک است. به همین دلیل نیز زهکشی بالایی دارند. بنابراین بهترین روش نگهداری و تکثیر گل یوکا در آپارتمان این است که خاک گلدان را سبک در نظر گرفته و آن را زهکشی کنید. همچنین لازم است کف گلدان را سوراخ کنید تا آب اضافی خارج شده و به ریشه گیاه آسیب نزند. بهترین ترکیب برای آن نیز خاک گلدان، شن و ماسه و پرلیت است. اگر یوکا را در باغچه می کارید نیز باید مراقب باشید آن را کنار گیاهانی نکارید که به خاکی غنی نیاز دارند. همچنین گل یوکا در خاک های قلیایی رشد بهتری دارند تا خاک های اسیدی. بنابراین بهترین پی اچ برای آن 5.5 تا 7.5 است.

تعویض گلدان یوکا

همانطور که گفته شد انواع گیاه یوکا رشد بسیار کمی دارد. بنابراین ریشه آن ها نیز خیلی بزرگ نمی شود. نحوه تعویض گلدان و نگهداری از گیاه یوکا در خانه به این صورت است که زمانی که ریشه آن از گلدان بیرون زد نسبت به تعویض گلدان اقدام کنید. این اتفاق به طور معمول دو سال یکبار اتفاق می افتد. این زمان ممکن است در گیاهان جوان کوتاه تر باشد.

همچنین به دلیل اینکه این گیاه بزرگ است و تعویض گلدان و خاک آن سخت است بهتر است زمان تعویض گلدان و تعویض خاک را با هم یکی کنید تا کمتر مجبور شوید آن را از گلدان خارج کنید. علاوه بر این باید به این نکته نیز توجه کنید که زمان گلدهی یوکا فصل مناسبی برای تعویض گلدان نیست. بنابراین سعی کنید این کار را پایان زمان گلدهی انجام دهید.

کود مناسب برای نگهداری یوکا

همانطور که گفته شد خاک این گیاه سبک است و مواد آلی کمی دارد. اما بر خلاف گیاهان دیگر با وجود خاکی سبک، احتیاج به کود شیمیایی زیادی ندارد. در واقع طرز نگهداری از گلدان گل یوکا در منزل و کود دادن به آن بستگی به سن و فصل ها رشد و استراحت گیاه دارد. به طور کل در فصل پاییز و زمستان باید از کود دادن به یوکا پرهیز کنید. اما در زمان رشد، گیاه احتیاج به تقویت دارد. در این زمان هر دو هفته یکبار می توانید به آن کود مایع بدهید. علاوه بر این گیاهان مسن به کود کمتری احتیاج دارند تا گیاهان جوان. همچنین لازم نیست از کودهای خیلی سنگین برای آن استفاده کنید. این کار به سلامتی گیاه ضرر می زند.

هرس و تمیز کردن برگ های یوکا

از آنجایی که برگ های یوکا به مواد براق کننده و شیمیایی بسیار حساس است بهتر است زمانی که لازم شد برگ های گیاه را تمیز کنید از یک پارچه یا اسفنج نم دار استفاده کنید. برگ های گیاه نیاز زیادی به هرس ندارند. اگر برگ های پایینی زرد و پژمرده شدند می توانید آن ها را از تنه جدا کنید. این کار باعث می شود طول تنه که به شکل درخت است بیشتر شود. زمانی که متوجه شدید که این تنه خیلی بلند شد و نگهداری از یوکا در فضای ساختمان مشکل ساز شد می توانید ان را کوتاه کنید.

برای این کار لازم است با یک اره آن را کوتاه کنید. انتهای تنه را در خاک بگذارید و به اندازه کافی به آن آب دهید تا ریشه دهد. گیاه ریشه داده را در خاک و گلدان مناسب بکارید.

آفات و امراض گل یوکا

1-خشک شدن برگ ها در زمستان

✅ علت: گرمی هوا

✅ علاج: انتقال به محل خنک تر و مه پاشی

2-زرد شدن برگ های زیرین

✅ علت: کافی نبودن نور

✅ علاج: انتقال به محل پر نورتر

3-پوشش پنبه ای سفید

✅ علت: شپشک آردآلود

✅ علاج: سمپاشی با سموم حشره کش تا رفع علایم (طبق دستور العمل)

4-سیاه شدن کامل برگ های یک شاخه

✅ علت: آبیاری زیاد

✅ علاج: کاهش دفعات آبیاری تا خشک شدن سطح خاک گلدان و کنترل زهکش گلدن

5-سفید شدن سطحی بعضی از برگ ها مخصوصا در داخل گلخانه

✅ علت: قارچ بیماری سفیدک

✅ علاج: استفاده از قارچ کش ها تا رفع علایم (طبق دستور العمل)

روش تکثیر گل یوکا و ازدیاد آن

آسان ترین راه برای تکثیر یوکا استفاده از پاجوش ها است. می توانید آن را هنگام تعویض گلدان، جدا کنید یا آن قسمت را با دقت ببُرید و در گلدانی جداگانه قرار دهید. یوکا همچنین از راه قلمه نیز تکثیر می شود. برای این کار، قلمه هایی به طول ۱۰ سانتی متر را درون هورمون ریشه زایی قرار می دهند. یوکاهایی که در خانه پرورش داده می شوند، به احتمال زیاد گل و دانه نخواهند داد.

کشت پاجوش ها

جداسازی پاجوش ها یکی از بهترین روش های تکثیر یوکا محسوب می شود. پاجوش، ها گیاهان کوچکی هستند که از روی ریزوم های گیاه مادری شروع به رشد می کنند و می توان آن ها را از گیاه مادری جدا و به صورت مستقل کشت کرد. توجه داشته باشید که زمان تعویض گلدان گیاه مادری بهترین زمان برای جدا کردن پاجوش ها است.

برای جداسازی پاجوش ها بایستی ابتدا گیاه مادری را از درون گلدان خارج کنید و سپس تا جایی که ممکن است خاک را از اطراف ریشه بتکانید و سپس با استفاده از چاقوی تیزی پاجوش ها را جدا کنید. به این نکته توجه داشته باشید که پاجوشی برای کاشت مناسب است که دارای حداقل ۴ برگ باشد.

قلمه زنی

تهیه قلمه از ساقه گیاه، راه دیگر تکثیر یوکا به شمار می آید. البته اگر قلمه را از قسمت های جوان گیاه تهیه کنید، این نوع قلمه آسان تر در قسمت پایینی ساقه قرار دارند، ریشه می دهد. اگر از قسمت هایی که دارای برگ است برای قلمه استفاده می کنید، بایستی پیش از کاشت برگ های قسمت پایینی را کامل جدا کنید.

برای انجام قلمه زنی می توانید از وسیله تیزی استفاده کنید تا ساقه گیاه مادری آسیب نبیند. برخی از پرورش دهندگان قلمه ها را ۴ الی ۵ روز در مکان سرد و خشک و به دور از نور آفتاب قرار می دهند و اعتقاد دارند که انجام این کار به ریشه زایی بهتر قلمه ها کمک شایانی خواهد کرد. برای کاشت بایستی از محیط سبک که رطوبت را به خوبی نگه می دارد، استفاده کرد.

آیا یوکا سمی است؟

یوکا به علت داشتن ساپونین ها برای سگ ها، گربه ها و اسب ها سمی است. این مواد در سگ ها و گربه ها موجب استفراغ و در اسب ها موجب دِرماتیت و بیماری های کبدی می شوند.

شرایط نگهداری انواع کاکتوس در آپارتمان