متقاضیان تحصیل در مقطع لیسانس در کشور آلمان حتما می بایست مدرک دیپلم و یا پیش دانشگاهی معتبر داشته باشند. بدون داشتن مدرک دیپلم امکان اخذ پذیرش تحصیلی از آلمان وجود نخواهد داشت. حالت استاندارد دوره کارشناسی در آلمان 6 ترم یا 3 سال تحصیلی کامل است، اما در دانشگاه های علوم کاربردی آلمان مقطع کارشناسی 6 تا 7 ترم بوده و شامل دوره عملی نیز می شود. این در حالی است که در دانشکده های هنر و موسیقی تحصیل در این مقطع در حدود 8 ترم یا 4 سال تحصیلی کامل زمان خواهد برد
البته در برخی از آکادمی های آموزشی و حرفه ای آلمان مدت زمان مقطع کارشناسی 3 سال بوده و در نوع تحصیلات Fachschulen ، مقطع bachelor در 2 سال تحصیلی به پایان خواهد رسید.
تحصيلات دانشگاهی
در آلمان همانند بسیاری از کشورها دو نوع دانشگاه وجود دارد .
- دولتی
- خصوصی
کشور آلمان دارای 16 ایالت است و این ایالت ها این اجازه را دارند که در مواردی به صورت مستقل تصمیم گیری نمایند . اما در مجموع تحصیل در دانشگاه های دولتی آن رایگان است . در نهایت اگر شهریه ای دریافت کنند این شهریه حدود 300 یورو برای هر ترم می باشد . در مقابل دانشجو می تواند بلیط هایی از دانشگاه دریافت نماید که امکان استفاده از سیستم حمل و نقل عمومی به صورت رایگان را میسر می سازد . تحصیل در کالج ها و دانشگاه های خصوصی مستلزم پرداخت هزینه است و اگر شما خواهان تحصیل در این مراکز باشید باید سالانه حدود 15000 تا 20000 یورو هزینه کنید .
دوره های تحصیلات دانشگاهی در آلمان
دانش آموزان در آلمان پس از گذراندن دوره ی سیزده ساله و داشتن مدرک Abitur می توانند وارد دانشگاه های آلمان شوند. به طورکلی تنوع دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی آلمان دربرگیرنده دانشگاه های دولتی و خصوصی، دانشگاه های آموزش عالی هنری و دانشگاه های علمی و فنی این کشور است. دانش آموزان کشورهای خارجی که دیپلم دوازده ساله دارند بنا به شرایط دیپلم و رشته ای که تحصیل کرده اند و همچنین رشته ای که در آلمان قصد دارند در دانشگاه به ادامه تحصیل بپردازند نیاز به گذراندن آزمون سطح علمی آلمان و یا گذراندن دوره ی یک ساله کالج های آلمان می باشند. در ادامه به توضیح بیشتر درباره ی دوره های مختلف “تحصیل در آلمان” می پردازیم:
- Diplom – Vorprürung یا Zwischenprüfung: : این دوره ای ۴ ساله جهت تحصیل دروس عملی و نظری است که با گذراندن آن ادامه تحصیل در دانشگاه ممکن خواهد بود.
- Diplom (FH) – Diplom Ing.: دوره های ۴ ساله مشابه دوره ی کارشناسی است که دارای یک دوره ی کارآموزی نیز است و دانش آموزان با ارائه ی پایان نامه ی تحصیلی می توانند مدرک آن را دریافت کنند.
- دوره کارشناسی رسمی یا Bachelor : این دوره شامل کارشناسی ۳ یا ۴ ساله است که دانشجویان پس از گذراندن ۱۸۰الی ۲۴۰ واحد اروپایی می توانند مدرک کارشناسی یا لیسانس آلمان دریافت کنند.
تحصیل در آلمان در مقطع کارشناسی
دارندگان ديپلم های دبيرستانی خارج از کشور آلمان پس از گذراندن آزمون تشخيص علمی (Feststellungsprüfung) ، می توانند به دانشگاه راه يابند یا دوره های يک ساله Studienkolleg را در کالج های مقدماتي طی کنند و پس از آن ، آزمون نشخیص علمی را بدهند . انتخاب رشته دانشگاهی بر اساس نوع تحصيل در اين کالج ها و نمرات اخذ شده صورت می گيرد . در واقع دوره کالج برای آن است که فرد ، دیپلمی معادل دیپلم یک شخص آلمانی دریافت نماید . تقریبا می توان گفت هیچ دانشگاهی در آلمان وجود ندارد که این دوره را به زبان انگلیسی ارائه نماید . پس دانش آموز فارغ التحصیل از مدارس ایرانی که تمایل به تحصیل در آلمان در مقطع کارشناسی را دارد ، باید به زبان آلمانی حداقل B1 آشنا باشد و این دوره یک سال کالج را بگذراند امکان کار در دوره کالج فقط در تعطیلات میان ترم برای افراد وجود دارد . پس فرد باید توانایی تامین خود بدون نیاز به کار دانشجویی را داشته باشد تا در کشور آلمان دچار مشکل نگردد .
شرایط کلی تحصیل در مقطع لیسانس در کشور آلمان به شرح زیر است:
- داشتن مدرک دیپلم و یا پیش دانشگاهی
- داشتن دست کم ۱۸ سال سن
- داشتن مدرک زبان آلمانی در سطح B1
- داشتن تمکن مالی مناسب برای دست کم یکسال زندگی و تحصیل در آلمان
در صورتیکه متقاضی در کنکور سراسری شرکت کرده باشد و در یکی از دانشگاه های ایران پذیرفته شده باشد نیز می تواند با ارائه مدرک قبولی، شرایط تحصیل در آلمان در مقطع لیسانس را تسهیل کند.
زبان تحصیل در آلمان
رشته هایی که به زبان انگلیسی تدریس می شوند به ایلتس 6.5 و رشته های آلمانی زبان ، به مدرک زبان B2 نیاز دارند . در برخی از دانشگاه ها مدرک زبان آلمانی B1 هم برای اخذ پذیرش از دانشگاه مورد قبول است . البته در صورتی که نمره ایلتس 6 یا مدرک زبان آلمانی B1 داشته باشید می توانید برای ادامه زبان و درس اصلی در آلمان اقدام کنید . در مقطع دکترا تمامی رشته ها به زبان انگلیسی ارائه می شوند به همین جهت ایلتس 7 مورد نیاز است .
شروط گرفتن پذیرش
- برخورداری از صلاحیت ورود به موسسات آموزش عالی در آلمان: متقاضیان ادامه تحصیل در مقطع کارشناسی در آلمان باید از مدرک Abitur و یا Fachgebundene Hochschulreife و یا مدرک خارجی معادل این دو مدرک آلمانی که پس از تکمیل دوره 12 تا 13 ساله مقاطع راهنمایی و متوسطه مدارس آلمان بدست می آید برخوردار باشند. آن دسته از افراد خارجی که مدرک دیپلم آنها در سیستم تحصیلی آلمان قابل شناسایی و اعتبارسنجی نباشد، باید یک دوره آماده سازی و امتحان ورودی در آلمان بگذرانند. همچنین در صورت امکان، فرد متقاضی باید قبولی در امتحان ورودی دانشگاه و کنکور و یا ثبت نام در دانشگاه و گذراندن برخی از واحدهای آموزشی در کشور مبدا را اثبات نماید.
- امتحان پذیرش: برخی از موسسات عالی آموزشی در آلمان نظیر دانشکده هنر و یا رشته های ورزشی، امتحان پذیرشی برای سنجش میزان درک و استعداد متقاضیان در موضوعات اصلی رشته های مربوطه می گذارند.
- اثبات مهارت زبان آلمانی برای دانشجویان بین المللی: به طور معمول اغلب رشته های تحصیلی ارائه شده در این مقطع به زبان المانی بوده و نیازمند دانش زبان آلمانی و مدرک بین المللی زبان نظیر Test DAF است.