شرایط قانونی حذف نام همسر از شناسنامه

حذف نام همسر از شناسنامه

مطابق این مقرره چنانچه فردی با همسرش متارکه کرده باشد با انتخاب همسر دوم و ثبت رسمی ازدواج و ثبت شدن نام او در شناسنامه اش، می تواند به اداره ثبت احوال مراجعه کند و درخواست برای حذف نام همسر اول را ارائه دهد. در رابطه با این مقرره توجه به چند نکته قابل توجه است:

1. حذف نام همسر اول از شناسنامه منوط به انتخاب همسر دوم و نیز ثبت رسمی ازدواج و ثبت نام ایشان در شناسنامه فرد است، بنابراین به صرف انتخاب همسر و معرفی او نمی توان از این مقرره قانونی استفاده کرد.
2. اما در پاسخ معترضان به این مقرره باید بیان داشت که حذف نام از شناسنامه در این مورد صرفا پس از وقوع ازدواج دوم و ثبت آن صورت می گیرد، لذا همسر دوم از ازدواج پیشین همسر خود مطلع خواهد شد. از طرف دیگر، اقدام به حذف نام همسر قبلی از شناسنامه علاوه بر کاهش بار روانی موجود، موجب ارائه راحت تر شناسنامه در جاهای مختلف است، چه این که عمدتا مسائلی این چنینی در زمره خصوصی ترین مسائل افراد است و دلیلی ندارد که همگان از آنها باخبر باشند. این درحالی است که با صدور گواهی تجرد باید بیان داشت که زن و مرد پیش از ازدواج می توانند با اخذ گواهی تجرد از ازدواج قبلی همسر آینده خود مطلع شوند.
3. از اطلاق واژه همسر دوم باید این طور نتیجه گرفت که استفاده از این مقرره صرفا در مورد اختیار کردن همسر دوم امکان پذیر خواهد بود و نه ازدواج های بعدی، اما به نظر می رسد که با وجود نقص این مقرره در این خصوص، بتوان در ازدواج های بعدی نیز از مزایای این مقرره قانونی استفاده کرد.

مزایا و معایب حذف نام همسر از شناسنامه

تصویب قانون حذف نام همسر سابق از شناسنامه که برای صیانت از حقوق زنان تصویب شده است با مزایا و معایبی همراه است؛ چنانچه زنان بعد از طلاق تبعات روانی نامطلوبی را تجربه می کنند و احساس می کنند پس از طلاق در یافتن شغل و ازدواج مجدد دچار مشکل می شوند لذا حذف نام همسر از شناسنامه باعث می شود تا آنها به آینده امیدوارتر بوده و بتوانند گذشته خود را راحت تر فراموش کنند. اما این طرح عواقبی هم دارد. استرسِ بودن نام همسر در شناسنامه می تواند مانعی بر سر راه طلاق باشد اما طرح حذف نام همسر باعث می شود تا زوجین با سرعت بیشتری دست به تصمیم گیری بزنند. چنانچه گاهی می بینیم در صورت اختلاف در زندگی، تصمیم اولیه، طلاق است. همچنین حذف نام همسر ممکن است باعث سوءاستفاده عده ای از افراد شود؛ به گونه ای که به اعتقاد برخی حقوقدانان و حتی روانشناسان، حذف مهر طلاق از شناسنامه سبب دروغ گویی در ازدواج می شود؛ چرا که برخی از زنان و مردان ازدواج قبل را مانع ازدواج مجدد خود می دانند و با این تصور ترجیح می دهند از ابتدا با دروغ پیش روند. از طرف دیگر آسودگی خاطر از حذف نام همسر سابق از شناسنامه این امکان را برای عده ای فراهم کرده تا با ازدواج های صوری و یا حتی فریب در ازدواج تنها به خاطر دریافت وام 30 میلیونی به منافع مالی دست یابند و بعد از مدت کوتاهی جدا شده و نام همسر سابق را از شناسنامه حذف کنند. به هر ترتیب اجرای هر طرحی معایب و مزایای دارد و طرح حذف نام همسر از شناسنامه هم از این قاعده مستثنا نیست. ضمن اینکه حذف نام همسر از شناسنامه توسط سازمان ثبت احوال با سختی و شروطی همراه است؛ به گونه ای که اطلاعات ازدواج و طلاق هر فردی با هر تعداد که باشد در سامانه سازمان ثبت احوال موجود است و حتی با حذف آن از شناسنامه نیز از این سامانه پاک نخواهد شد.

مدارک لازم برای حذف نام همسر سابق از شناسنامه

بر طبق ماده ۳۳ قانون ثبت احوال و قوانین مربوط به آن افرادی که به دنبال حذف واقعه ازدواج از شناسنامه خود هستند می توانند با ارائه مدارک لازم به اداره ثبت احوال نسبت به این موضوع اقدام نمایند. برای این کار متقاضی باید اصل و یا کپی طلاق نامه و همچنین دادنامه طلاق غیر مدخوله را به اداره ثبت احوال و یا دفاتر دولت تحویل دهند و در ادامه برای درخواست صدور شناسنامه جدید اقدام کنند سپس مراجع ذی ربط با صدور شناسنامه جدید بدون قید ازدواج پیشین موافقت خواهند کرد.
منظور از طلاق غیر مدخوله این است که در ایام ازدواج رابطه جنسی بین زوجین صورت نگرفته باشد و زن باکره باشد همچنین زوجه موظف خواهد شد تا به دستور دادگاه به پزشکی قانونی مراجعه نماید تا در ادامه در صورت باکره بودن وی گواهی بکارت اخذ شود. در صورتی که طلاق پس از رابطه جنسی واقع شده باشد زوجین پس از ازدواج مجدد و ثبت آن در دفاتر رسمی ازدواج می توانند با ارائه مدارک ازدواج جدید و ثبت آن در شناسنامه به دفاتر ثبت احوال یا دفاتر خدمات دولتی مراجعه و درخواست حذف نام همسر سابق را بدهند.

گواهی تجرد چیست؟

گواهی تجرد تاییدیه ای است که بر مبنای اطلاعات مندرج در شناسنامه شخص صرفاً برای صاحب سند و بر اساس درخواست وی صادر می شود .

نحوه دریافت گواهی تجرد

هر کس می تواند با مراجعه به اداره سجلات و احوال شخصیه در وزارت امور خارجه ( در داخل کشور) و یا نمایندگی های جمهوری اسلامی ایران ( در خارج از کشور) صدور گواهى تجرد را درخواست کند.

مدارک لازم برای صدور گواهی تجرد

1. اصل شناسنامه متقاضی
2. یک برگ فتوکپی شناسنامه
3. تکمیل فرم درخواست
4. ارائه فیش بانکی به مبلغ ۱۰۰۰۰ ریال نزد کلیه شعب بانک ملی ایران بنام سازمان ثبت احوال کشور

حذف نام مرد از شناسنامه زن

اگر اسم طرفین در دوران عقد وارد شناسنامه ها شود و زوجه در زمان طلاق دوشیزه باشد، بلافاصله پس از طلاق، ثبت احوال با دریافت مدارکی که این ادعا را اثبات کند از جمله گواهی پزشکی قانونی، نام طرفین را از شناسنامه حذف می کند. از طرفی باید به این نکته توجه کرد که؛ عدم درج وقایع ازدواج و طلاق دوشیزه در شناسنامه زوج با ارائه مدارک لازم صرفا برای بار اول امکان پذیر است. از این رو، چنانچه فرد برای بار دوم دوشیزه ای را عقد نماید و در همان حال طلاق دهد، حذف واقعه از شناسنامه ممکن نخواهد بود و در این گونه موارد پس از ازدواج مجدد زوج، در صورت تعویض شناسنامه نسبت به حذف واقعه ازدواج و طلاق قبلی، اقدام خواهد شد. اما ذکر این مطلب ضروری است که، مطابق اطلاق عبارت و قید دوشیزه بودن باید اینطور نتیجه گرفت که اگر بانوان ازدواج دوم و سوم دارند و نیز افرادی که ازدواج اولشان است؛ اما دوشیزه نیستند، نمی توانند از این مقرره استفاده نمایند.

حذف نام زن از شناسنامه مرد

مطابق این مقرره چنانچه فردی با همسرش متارکه کرده باشد با انتخاب همسر دوم و ثبت رسمی ازدواج و ثبت شدن نام وی در شناسنامه اش می تواند به اداره ثبت احوال مراجعه و درخواست برای حذف نام همسر اول را ارائه دهد، اما در رابطه با این مقرره توجه به چند نکته قابل توجه است:

1. حذف نام همسر اول از شناسنامه منوط به انتخاب همسر دوم و نیز ثبت رسمی ازدواج و ثبت نام ایشان در شناسنامه فرد است؛ بنابراین به صرف انتخاب همسر و معرفی آن نمی توان از این مقرره قانونی استفاده کرد.
2. اما در پاسخ معترضان به این مقرره باید بیان داشت که حذف نام از شناسنامه در این مورد صرفاً پس از وقوع ازدواج دوم و ثبت آن صورت می گیرد، لذا همسر دوم از ازدواج پیشین همسر خود مطلع خواهد شد. از طرفی دیگر اقدام به حذف نام همسر قبلی از شناسنامه علاوه بر کاهش بار روانی موجود، موجب ارائه راحت تر شناسنامه در جا های مختلف است، چه اینکه عمدتاً مسائلی اینچنینی در زمره خصوصی ترین مسائل افراد است و دلیلی ندارد که همگان از آن ها با خبر باشند. این در حالی است که با صدور گواهی تجرد باید بیان داشت که زن و مرد پیش از ازدواج می توانند با اخذ گواهی تجرد از ازدواج قبلی همسر آینده خود مطلع شوند.
3. از اطلاق واژه همسر دوم باید اینطور نتیجه گرفت که استفاده از این مقرره صرفاً در مورد اختیار نمودن همسر دوم امکان پذیر خواهد بود و نه ازدواج های بعدی، اما به نظر می رسد که علی رغم نقص این مقرره در این خصوص بتوان در ازدواج های بعدی نیز از مزایای این مقرره قانونی استفاده کرد.

حذف نام زن یا مردی که فوت شده است

اگر همسر فردی فوت کند، در صورت ثبت شدن ازدواج، فرد می تواند با مراجعه به ادارات ثبت احوال نسبت به حذف نام همسر فوت شده از شناسنامه اش اقدام و نام همسر فوت شده را از شناسنامه اش حذف کند و نکته قابل توجه در این بین این است که؛ در این قانون اشاره ای به فرزندان نشده است، چه اینکه مطابق اطلاق مقرره فوق حذف نام زن یا مرد از شناسنامه دیگری یا خود حتی در صورت وجود فرزند نیز امکان پذیر خواهد بود، هرچند که نام پدر یا مادر در شناسنامه فرزندان درج خواهد شد.

آیا ازدواج مجدد مرد بدون اذن همسر(زن) امکان پذیر می باشد؟