ساعدنیوز
ساعدنیوز

سیری در برکه های باران هرمزگان و جاذبه های آن!

  پنجشنبه، 31 فروردین 1402   زمان مطالعه 4 دقیقه
سیری در برکه های باران هرمزگان و جاذبه های آن!
در استان هرمزگان آب انبارها نقش مهمی در زندگی روزمره، فرهنگ و اعتقادات مردم داشتند. در این استان آب انبارهای برکه باران بنای باشکوه و زیبایی‌‌اند که از دیرباز امیدبخش رهگذران جویای آب در این منطقه بوده است. بناهای آب انبارهای برکه باران هرمزگان از معماری و سبک هوشمندانه‌ای برخوردارند که برای استفاده بهینه از آب در گذشته‌های دور ساخته شدند.

آب انبارهای برکه باران که با نام مجموعه برکه‌های باران نیز شناخته می‌شود، شامل پنج برکه یا آب ‌انبار است که از جاهای دیدنی بندرعباس به شمار می‌آیند و در خیابان 22 بهمن بندرعباس قرار دارند. با گنبدهایی موزون و منحصر به ‌فرد. آب ‌انبارها از مصالحی مانند سنگ و ملات ساروج ساخته شده‌اند و چهار دهانه‌ی اصلی برای ذخیره‌ آب دارند. امروزه یکی از برکه‌های باران را به آمفی ‌ئتاتر تبدیل کرده‌اند. دو آب ‌انبار دیگر خارج از محدوده‌ی موزه‌ خلیج فارس قرار دارد که یکی داخل محوطه‌ی دیوارکشی ‌شده و دیگری در بافت شهری پشت موزه واقع شده است.

چرا بازدید از برکه‌های باران بندرعباس پیشنهاد می‌شود؟

  • جدا از زیبایی طبیعی و منحصر به فردی که مجموعه برکه‌های باران دارد، این مکان به خاطر قدمت زیادش اهمیت فراوانی دارد.

  • معماری برکه‌های باران و مصالح به کار رفته در آن، مثل سایر آب انبارهای شهر جذابیت خاصی دارد.

  • دسترسی به تعداد زیادی از هتل‌ها، رستوران‌ها و جاذبه‌های دیدنی شهر بندرعباس از مجموعه برکه‌های باران بسیار آسان است.

تاریخچه‌ برکه های باران بندرعباس

گرمای وحشتناک شهر بندرعباس در کنار خشکسالی‌های طولانی این شهر، مردم آن را از زمان‌های قدیم به ساخت آب انبارهای متعدد مجبور می‌کرد. به طوری که در جای جای استان هرمزگان می‌توان بالغ بر 2 هزار آب انبار مختلف را مشاهده کرد. شاید به جرات بتوان گفت که مجموعه برکه‌های باران، گل سر سبد تمامی این برکه‌هاست. مجموعه‌ای که با معماری ممتاز و منحصر به فرد خود، از زمان حکومت صفوی به بعد همواره نقش تعیین کننده‌ای در زندگی روزمره، فرهنگ و حتی اعتقادات مردم این شهر داشته است. لازم به ذکر است که این مجموعه در هفتمین روز از خرداد سال 1354 نامش را در لیست آثار ملی ایران جای داد.

تاریخ ساخت این آب انبارها به دوره صفویه برمی‌گردد. در دوران صفویه به دستور حکومت این برکه‌ها ساخته شد تا مشکل آب آشامیدنی بندرعباس حل شود. یکی از این آب انبارها در دوران پهلوی به تفرجگاه اختصاصی فرح دیبا اختصاص پیدا کرده بود. محلی‌ها می‌گویند که آثار با ارزشی برای تجهیز و تزئینفضا در آب انبار وجود داشتند که بعدها به دلیل عدم نظارت و رسیدگی به سرقت رفتند.

 برکه‌های باران بندرعباس

معماری برکه باران بندرعباس

برای ساخت آب انبارها در دوره صفویه از سنگ و ملات ساروج استفاده شده است. در قسمت‌هایی از بنا هم سنگ مرجان به‌کار رفته است که گویا به خاطر خاصیت این نوع سنگ در دور کردن پشه‌هاست. برکه‌ها چهار دهنه اصلی برای برداشت آب و سقفی گنبدی شکل دارند. آب انبارها زیر سقف گنبدی، سکوهایی برای نشتن مردم هنگام برداشت آب هم دارند. دور این سکوها نرده‌‍‌های چوبی هم ساخته بودند.

آب انبارها یا برکه‌ها هم مثل هر بنای معماری دیگری نشانی از هویت و فرهنگ منطقه‌ای که در آن ساخته شده‌اند را دارند. در ساخت برکه های باران بندرعباس هم ویژگی‌های معماری جالبی مخصوصا در نوع عایق ‌بندی و ساز و کار تصفیه آب به چشم می‌خورد.

در طراحی و ساخت برکه های باران بندرعباس از سه طرح پلان مختلف استفاده شده است. طرح صلیبی شکل، مستطیلی و دایره‌ای با سقف گنبدی شکل و مدور.

یکی از مهم ‌ترین نکاتی که باید در ساخت برکه یا آب انبارها رعایت می‌شده است، عایق ‌بندی و همچنین مقاومت در برابر رطوبت است. هوای شرجی بندرعباس را هم درنظر بگیرید که بر رطوبت مخزن آب می‌افزاید. برای حل کردن این مشکل از قبل در معماری ایرانی چاره‌ای پیدا شده بود. ملات سنتی و کهن ساروج مقاومت بالایی در مقابل رطوبت دارد و در این زمینه عملکرد خوبی دارد.

 برکه‌های باران بندرعباس

دزدی از برکه‌های باران و حصارکشی اطراف آن

از آنجایی که برکه‌های باران زمانی به محل تفریح فرح پهلوی بوده، در این مکان اشیای قیمتی بسیار زیادی وجود داشته است. از این رو، با توجه به گفته‌های مردم محلی مبنی بر غارت شدن اشیای قیمتی این مجموعه در سال‌های گذشته، دور تا دور 3 برکه داخل موزه حصار کشی شده است. حتی گفته می‌شود که وسایل دستگاه تهویه برکه‌های باران نیز دزدیده شده و با توجه به قیمت بالای این وسایل، راه‌اندازی مجدد برای شهرداری بندرعباس بسیار سخت شده است.

چگونه به برکه‌های باران بندرعباس برویم؟

مجموعه برکه‌های باران در مکان مناسبی از شهر واقع شده و از این رو دسترسی به آن چندان دشوار نیست. این مکان دسترسی بسیار خوبی به وسایل حمل و نقل دارد و همچنین در نزدیکی آن جاذبه های تاریخی گوناگونی مانند موزه مردم شناسی خلیج فارس بندرعباس وجود دارند. شما با استفاده از تاکسی و اتوبوس و کمی پیاده روی می‌توانید خود را به برکه‌های باران برسانید و از تماشای گذر هنر، فرهنگ و تاریخ در این مکان زیبا لذت ببرید.

خلاصه

آب انبارهای برکه باران که با نام مجموعه برکه‌های باران نیز شناخته می‌شود، شامل پنج برکه یا آب‌انبار است که از جاهای دیدنی بندر عباس به شمار می‌آیند و در خیابان 22 بهمن بندرعباس قرار دارند. با گنبدهایی موزون و منحصربه‌فرد، آب‌انبارها از مصالحی مانند سنگ و ملات ساروج ساخته شده‌اند و چهار دهانه‌ی اصلی برای ذخیره‌ آب دارند. امروزه یکی از برکه‌های باران را به آمفی‌تاتر تبدیل کرده‌اند. دو آب‌انبار دیگر خارج از محدوده‌ی موزه‌ خلیج فارس قرار دارد که یکی داخل محوطه‌ی دیوارکشی‌شده و دیگری در بافت شهری پشت موزه واقع شده است.

دیدگاه ها

  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
عرض ارادت فریبا نادری به امام خمینی(ره): مرد بزرگ جایت خالی است در میان مردمان سرزمینِ نور؛ ممنون که این انقلاب رو برایمان رقم زدی+ عکس (144 نظر) (فیلم) نظر رهبر معظم انقلاب درباره تخت جمشید / افتخاری ندارد، خدا می‌داند چقدر بیگناه مقابل تخت طاغوت‌های زمان به قتل می‌رسیدند ... (86 نظر) تذکر جدی علی دایی به اعجوبه طنز ایران: دفعه آخرت باشد که ادای من را درآوردی! (83 نظر) سحر زکریا: بهنوش بختیاری نخود هر آشه در حد من نیست که بخوام باهاش دهن به دهن بشم! خانم بختیاری در بین همکاران جوک هستن!+فیلم (79 نظر) علی دایی در واکنش به تقلید صدایش در مراسم استقلالی‌ها: در گذشته پادشاهان دلقک‌هایی داشتند که وظیفه‌شان تقلید صدا و خنداندن مردم بود+عکس (79 نظر) (فیلم) مصاحبه با دختری که با پوشش متفاوت از رهبر انقلاب در غرفه‌اش استقبال کرد / هیچ گونه صحبتی درباره پوشش و حجاب من نشد (67 نظر) الهام حمیدی: من مجبورم با سیلی صورتم را سرخ نگه دارم، ترجیح می‌دهم چهره‌ام همان الهام همیشه باشد تا یک چهره عمل شده تغییر یافته (48 نظر) مهراوه شریفی نیا، بازیگر سریال کیمیا با پوششی متفاوت و با گوشواره هایی با طرح انگور در شبکه تلویزیونی افغانستان حضور یافت+ویدیو/ تعریف و تمجید خانم بازیگر از مهمان نوازی مردم در کابل (44 نظر) فریبا نادری خطاب به صدف طاهریان: اگر نخواهند به تو پیشنهاد بی‌شرمانه بدهند پس باید به کی بدهند؟ والا من روم نمیشه حتما نباید اسم بدکاره روت باشه که+فیلم (39 نظر) پزشکیان: اکثر یارانه‌ها به کسانی می‌رسد که احتیاجی به آن ندارند (38 نظر) علی دایی: دکترها گفته بودند شاید زیر عمل زنده نمانم، میتوانستم همه جای دنیا زندگی کنم اما همه درآمدم را در ایران سرمایه‌گذاری کردم...+عکس (37 نظر) ژیلا صادقی: من زنی هستم، آزاد/ در فطرت من حیا نهاده شده/می‌دانم از کجا باید شروع کنم و کجا می‌شود رها شد (37 نظر) نعیمه نظام دوست: با رنو افتادیم دنبال آقای عابدزاده سر یه چهارراه پیچیدیم جلوش محل نذاشت رفتم گفتم وایسا من هنرمند مملکتم گفت نه و رفت برگشتم خونه عکساشو جِر و واجِر کردم +ویدئو (35 نظر) عاشقانه های مازیار لرستانی با مهری خانم: دختر بابا صفورا عضو جدید به خانواده من اضافه شد، آن کس که می خندد هنوز آن خبر مخوف را نشنیده است!+فیلم (33 نظر) امام جمعه پردیسان: از رهبری تقاضا دارم اجازه ساخت بمب اتم را صادر کنند +فیلم (34 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
چه موضوعاتی در دستورکار گفتگوهای ایران و اروپا قرار دارد؟
وزیر خارجۀ انگلیس: حکم بازداشت نتانیاهو را خواهم گرفت
گرامی: مریض بودم اما گل زدم!
برنامه «ثریا» از کنداکتور شبکه یک حذف شد!
فال ابجد روزانه جمعه 9 آذر 1403
مذاکرات ایران با اروپای منهای آمریکا به نتیجه نمی‌رسد؛ اروپا توان رفع تحریم‌های ایران را ندارد
فال انبیاء روزانه جمعه 9 آذر 1403
ترامپ وزیر هوش مصنوعی معرفی می‌کند
فال حافظ با تفسیر امروز جمعه 9 آذر 1403 + فیلم
چگونه کودکمان را به خوردن غذا تشویق کنیم؟ / 10 ایده انگیزشی برای ترغیب کودک به غذا خوردن
حکایت های خواندنی/ حکایت شیر و خرگوش باهوش( از داستان‌ های کلیله و دمنه)
وقتی کودکان دیگر فرزندمان را اذیت می‌کنند باید چه کار کنیم؟ / 4 راهکار در مواجهه با کودک آزار دیده
سردار سلیمانی به روحانی: تو هم میخواهی مثل احمدی‌نژاد بشوی؟
ماجرای مجادله حسن روحانی و احمدی‌نژاد بعد از جلسه مهم با رهبر انقلاب چه بود؟
جریمه 43000 دلاری برای اپل
منتخب روز   
سرشناسترین دختر شاه قاجار در روز عروسی با لباس و تاج مدرن و بسیار شیک/ باورتون میشه 150 سال پیش واسه عروسی ساقدوش داشتن اونم با لباس‌های مخصوص؟ احسان علیخانی خطاب به جومونگ: به سوسانو حسادت نکن! من اصلا این سریال را ندیدم/ ایرانی ها جرعت ندارند مثل جومونگ دوتا زن بگیرند+فیلم (ویدئو) با خنده‌دارترین سکانس «در حاشیه»، امروزت رو شاد کن😁/ جواد رضویان: بالقوه شی شی هست؟/ سیامک انصاری: مال چراغ قوه هستش آتش سوزی یک انبار در محله خاوران مهار شد + ویدئو مفاخر ورزشی ایران/ حسین رضازاده از تولد و ورزش تا سیاست و رد پیشنهاد تغییر تابعیت گشت و گذاری در تنها کوچه‌ی دو طبقه‌ی جهان در کاشان/ خاص‌ترین کوچه‌ای که نظیرش در هیچ جای جهان وجود ندارد تهران گردی / معرفی 21 مرکز تفریحی و مهیج تهران پایتخت سلامی: آتش‌بس، شکستی خفت‌بار برای رژیم صهیونی است دعا و نیایش؛ بخش 1/ اجابت خواسته‌ها با دعای اسم اعظم امام علی (ع) که از حضرت خضر آموخت عربستان: امیدواریم توافق به حفظ حاکمیت و امنیت لبنان بیانجامد عجیب‌ترین ترفند ایرانیان برای شکست سپاه قدرتمند مصر فقط با لشکری از گربه‌ها پرونده دالان زنگزور با رزمایش مشترک ایران و آذربایجان بسته شد؟