ترجمه تخصصی چیست؟
کلیه رشته ها و گرایش های امروزه شامل لغات و اصطلاحات تخصصی می باشند که درک مفهوم آنها برای همه افراد امکان پذیر نیست و نیاز به مهارت و تخصص خاصی برای ترجمه می باشد که فرد مترجم می بایست علاوه بر تسلط به زبان های مبدا و مقصد قادر باشد مفهوم کلمات را درک و منتقل نماید. در همه زمینه های تخصصی مفهوم متون اهمیت بسیار بالاتری از ترجمه معنای آن دارد و بیشتر از مترجم درخواست می شود که روی مفهوم تمرکز داشته باشد. ترجمه متون تخصصی و مقالات و کتاب ها از جمله مواردی هستند که امروزه دانشجویان رشته های مختلف روزانه با آنها سر و کار دارند و همیشه در تلاش برای یافتن بهترین مترجم متخصص هستند. با توجه به افزایش اهمیت فعالیت های تحقیقی و پژوهشی نسبت به کیفیت ترجمه آن نیز حساسیت بالایی دارند. ابزارهای ترجمه قادر به درک و انتقال مفهوم نمی باشند و در واقع می توان گفت بزرگترین ضعف ابزارهای ترجمه عدم انتقال مفهوم می باشد و از این رو کلیه متون تخصصی نیازمند مترجم انسانی متخصص می باشند که بتواند با مهارت متن را با حفظ انسجام و یکپارچگی ترجمه کند.
علم ترجمه
ترجمه مهارت برگرداندن لغات اصلاحات یک متن از یک زبان به زبان دیگر می باشد که این بازگردانی باید به صورتی انجام شود که متن کیفیت لازم را داشته باشد و ترجمه به صورت کاملا سلیس و روان و با بهترین کیفیت انجام شود.4 اصل زیر برای ارائه یک ترجمه با کیفیت ضروری می باشد.
- دانش آن موضوع؛
- دانش زبان مبدا؛
- دانش زبان مقصد؛
- دانش چگونگی عمل انتقال مطلب.
چالش ها و اشتباهات رایج در ترجمه تخصصی
عدم رعایت سبک ترجمه
حفظ سبک متن در ترجمه مورد مهمی می باشد که حتما باید رعایت شود. اگر متن شما رسمی و تخصصی می باشد باید حتما به صورت رسمی ترجمه شود و اگر متن ادبی می باشد باید سبک ادبی متن حتما حفظ شود. بزرگترین اشتباهی که ممکن است در ترجمه رخ دهد عدم توجه به سبک و لحن نوشته ها می باشد.
ترجمه تحت الفظی
ترجمه تحت الفظی مقالات و کتاب های تخصصی ضعف بزرگی محسوب می شود و به هیچ عنوان مترجم نباید از کلمات و اصطلاحات تحت الفظی برای ترجمه استفاده کند. یک مترجم مجرب در گام اول باید متن مبدا را بخواند، درک و تفسیر کند و سپس مطابق با قواعد دستوری و نگارشی متن مقصد، شروع به ترجمه کند. هر زبانی قواعد دستوری و نگارشی مختص به خود دارد و انتخاب کلمات و اصطلاحات در زبان مقصد باید طبق همان قواعد صورت گیرد.
مشکلات دستور زبانی و نگارشی
عدم توجه به استفاده درست از علائم نگارشی مانند قرار دادن ویرگول، نقطه، علامت تعجب و … نیز ممکن است به اشتباهات فاحشی منجر شود؛ چراکه گاهی جا به جا کردن یک ویرگول ساده در متن معنای آن را به کلی تغییر می دهد. به همین دلیل رعایت علائم نگارشی علاوه بر زیباتر کردن متن، ارتقاءکیفیت ترجمه را نیز بهمراه می آورد.
در نظر نگرفتن کلمات اختصاری
به عنوان مثال اگر مخففی بدون اشاره به به عبارت کامل آن در متن ذکر شده، مترجم باید در مورد آن در اینترنت جستجو کرده و به عبارت کامل این مخفف در پرانتز اشاره کند. یکی از ایرادات رایج در متون ترجمه شده این است که این اصطلاحات به همان شکل انگلیسی در متن قرار می گیرند.
عدم تبدیل واحدهای اندازه گیری
ممکن است برخی مترجمین آماتور فرض کنند که ترجمه در متن مقصد باید دقیقا مانند متن مبدا باشد و حتی داده های مربوط به وزن و طول که به پوند و مایل آورده شده اند باید هانگونه وارد متن مقصد شوند؛ در حالیکه این واحدها در فارسی جایگاهی نداشته و به کل نامانوس هستند. مترجم باید داده های این واحد ها را به واحدهای رایج در فارسی مثل پوند به کیلوگرم و مایل به کیلومتر را تغییر دهد. سپس در صورت نیاز یا خواست خود مترجم همان واحد های مبدا مانند اسم های خاص در پرانتز آورده شود.
بی توجهی به زمان و شخص افعال
زمان و شخص فعل ها دو موضوع بسیار مهمی می باشد که مترجم باید حتما آنها را مد نظر داشته باشد. مترجم حق جابه جایی در زمان و شخص فعل ها را ندارد و باید قواعد دستور زبانی و زمان و شخص فعل ها به همان نحوی که وجود دارند ترجمه شوند.
ترجمه متون تخصصی در سه سطح کیفی انجام می شود و مترجم باید برحسب کاربرد یکی از سه سطح کیفی مناسب را برای ترجمه پیشنهاد کند سطوح کیفی ترجمه به ترتیب به شرح زیر می باشند:
سطح طلایی: این سطح از ترجمه برای متون و مقالات بسیار تخصصی لازم است که می خواهید آنها را در مجلات تخصصی و بسیار معتبر چاپ کنید و یا برای کتاب های تخصصی نیز مناسب می باشد می توانید برای ترجمه تمامی متون و مقالات تخصصی از این سطح استفاده کنید که توسط مترجم بسیار متخصص و خبره انجام می شود و هزینه بیشتری نسبت به سایر ترجمه ها دارد.
سطح نفره ای: این سطح از ترجمه نسبت به ترجمه طلایی کیفیت نسبتا پایین تری دارد و زمان آن نیز نسبتا پایین می باشد. برای ترجمه مقالاتی که می خواهید مطالعه کنید مناسب تر می باشد. هزینه این سطح از ترجمه نسبت به ترجمه طلایی پایین می باشد.
سطح برنزی: سطح ترجمه برنزی برای متونی مناسب می باشد که نیاز به کیفیت تخصصی چندان بالایی نداشته باشند و در واقع برای متون عمومی مناسب تر می باشد.
مترجم بایستی به اندازه ای حرفه ای باشد و با زبان محاوره ای و اصطلاحات زبان مقصد آشنا باشد، که این عبارات را شناخته و ترجمه آنها را به شکل درستی انجام دهد. ترجمه برای متون تخصصی اهمیت به سزایی دارد و نباید کم اهمیت تلقی گردد. هزینه و زمان ترجمه های تخصصی وابسته به تعداد کلمات و سطح کیفی ترجمه می باشد بنابراین حین تحویل فایل می توانید از مترجم مربوطه هزینه و زمان ترجمه را استعلام نمایید.