آش جودوغ از جمله غذاهای سنتی ایرانی است که در استان مرکزی تهیه می شود. مواد اولیه آش شامل جو پوست کنده، نخود، لوبیا، سبزی آش، کشک، نعناداغ، ادویه، گل زرد است. در شب چهارشنبه سوری، آش مخصوص این شب پخته می شود. در مناطقی از خمین، پختن آش به نام ”جودوغ“ در ظهر عید مرسوم است.
مواد لازم برای آش جودوغ
- دو پیمانه:بلغور جو
- یک پیمانه:سبزی آش و اسفناج
- یک پیمانه:مخلوط نخود و لوبیا قرمز
- حدود دو کیلو: دوغ غلیظ چرب
- به میزان لازم: پیاز داغ خلالی عسلی، ترد و خوشرنگ
طرز تهیه آش جودوغ
برای تهیه آش ابتدا باید حبوبات را از قبل خیس کنید .بعد از چند ساعت خیس خوردن حبوبات ، نخود و لوبیا را با مقداری آب ،یک عدد پیاز، سیر ، مقداری نمک و زردچوبه و همچنین کمی از پیاز داغ در داخل قابلمه ای بپزید.بعد از اینکه حبوبات نیم پز شدند جو را به آنها اضافه کنید تا خوب بپزند.بعد از پخت حبوبات سبزی آش را اضافه میکنیم تا در کنار حبوبات جا بیفتد.در آخر پخت دوغ را هم اضافه میکنیم و بعد از یکی دو جوش از روی حرارت بردارید و با نعناع داغ و پیاز داغ و مقداری کشک آش را تریین کنید.
مواد لازم برای آش جو و دوغ بختیاری
- بلغور جو ۱ لیوان
- عدس پخته ۱ لیوان
- لوبیا قرمز پخته(دلخواه) ۱ لیوان
- نخود پخته (دلخواه) ۱ لیوان
- سبزی (آش) ۱ لیوان
- دوغ (ترجیحا ترش محلی) ۱ کیلوگرم
- پیاز بزرگ ۱ عدد
- سیر ۴ حبه
- زردچوبه ۱ قاشق چای خوری
- نعنا خشک ۲ قاشق چای خوری
- سبزی سیردنگ خشک ۲ قاشق چای خوری
- نمک به مقدار لازم
طرز تهیه آش جو و دوغ بختیاری
- بلغور جو را پاک کرده و می شوییم و به مدت یک ساعت خیس می کنیم. بعد از یک ساعت داخل قابلمه با مقداری آب اجازه می دهیم جو نیم پز شود.
- سبزی آش را همراه با عدس و لوبیا و نخود را که از قبل پخته و آبکش کردیم (یا فریز شده بوده) را به جو نیم پز اضافه می کنیم تا حدود ۵ دقیقه با هم بجوشند.
- دوغ را در این مرحله اضافه می کنیم. توجه کنید که میزان دوغ را تقریبی نوشتم که خب بستگی به شل و سفت بودن دوغ داره. از قبل هم یک مقدار آب برای پختن جو ریختیم پس بعد از ریختن دوغ آش نباید خیلی سفت باشه و خیلی آبکی هم نباشه و رنگ سفید دوغ پیدا باشه.
- بعد از اضافه شدن دوغ باید آش رو به طور مستمر و تا جوش اومدن مجدد تاب بدید این باعث میشه دوغ شفافیتش رو حفظ کنه. ما به زبان محلی میگیم دوغ کِرچه نمیشه.
- بعد از جوش اومدن آش دوغ نوبت به آماده کردن چاشنی هاست یعنی پیاز داغ. پیاز رو خلالی خورد کرده و خوب سرخ می کنیم در انتها سیر خرد شده رو اضافه می کنیم مراقب باشید سیر خیلی سرخ نشه چون سفت میشه و خیلی زود هم میسوزه. در همین مرحله نعنا خشک را اضافه می کنیم. سیردنگ محلی خشک رو هم اضافه می کنیم و کمی تفت میدیم و در اخر زردچوبه و فلفل برای رنگ آش اضافه میشه. کمی تفت میدهیم و خاموش میکنیم.
- کمی از پیاز داغ برای تزیین برمیداریم و بقیه رو به آش اضافه کرده و مخلوط می کنیم بعد از کمی جوش خوردن زردچوبه رنگ انداخته و آش خوشرنگ میشه.
- اجازه دهید آش بجوشد و جا بیفتد و میزان سفتی آن به سلیقه شما بستگی دارد. و در اخر هم نمک رو تست کرده و طبق ذائقه نمک اضافه می کنیم. نوش جان
سایر نکات آش جو و دوغ بختیاری
- بلغور جو را با برنج خورده عطری می توان جایگزین کرد و البته باید به این نکته که برنج زودتر از جو پخته میشه توجه کنید.
- اصل آش جو و دوغ بختیاری فقط عدس داره شما لوبیا و نخود را به دلخواه میتونید اضافه کنید.
- اگر دوغ محلی و ترش باشه آش به مراتب خوشمزه تر خواهد بود.
- به دلخواه می توانید یکی دو قاشق پر داخل دوغ کشک ریخته و حل کنید و بعد به آش اضافه کنید.
- مقدار زردچوبه به سلیقه شما بستگی داره برای این مقدار آش این زردچوبه کافی هست.
- سیردنگ یک سبزی کوهی و محلی هست که طعمی نزدیک به سبزی سیر داره و خیلی خوشبو هست. و با سبزی سیر قابل جایگزینی است. اگر هیچکدوم موجود نبود حذف کنید.