بادمجان، یکی از خوشمزه ترین و پرطرفدارترین صیفی جات در میان ما ایرانیان است. با بادمجان، می توانید انواع غذاهای خوشمزه مانند گراتن بادمجان، کشک بادمجان، آش بادمجان، میرزاقاسمی، خورش بادمجان، حلیم بادمجان، یتیمچه و غیره را درست کنید و از طعم و مزه بی نهایت لذیذ آن ها در خانه و در مهمانی ها لذت ببرید.
حلیم بادمجان، یک از غذاهای اصیل و سنتی ایرانی است و همان طور که از نامش برمی آید، با بادمجان درست می شود. حلیم بادمجان، یک غذای کامل و بسیار مقوی است و می توان آن را به عنوان شام یا ناهار سرو کرد، البته بسیاری از افراد از این غذا به عنوان پیش غذا هم استفاده می کنند. از دیگر مواد تشکیل دهنده حلیم بادمجان می توان به سیر، برنج یا بلغور گندم، عدس یا لوبیا سفید، پیاز، کشک، گوشت سردست بره، نعنا خشک، نمک، فلفل سیاه، زعفران دم کرده و زردچوبه اشاره کرد.
حلیم بادمجان، پس از آماده شدن، شباهت زیادی به حلیم گندم دارد و به همین علت، نام آن را حلیم بادمجان گذاشته اند. حلیم بادمجان باید در هنگام خوردن کش بیاید و یکی از نشانه های خوب پخته شدن این غذا، کش آمدن آن است. این ویژگی حلیم بادمجان، در نتیجه استفاده از گوشت گردن یا دنده بره به دست می آید. این غذای لذیذ معمولا با نان سرو می شود و یک پیش غذای مجلسی برای مهمانی ها و جشن های مهم به شمار می آید.
انواع حلیم بادمجان
۱. حلیم بادمجان اصفهانی
حلیم بادمجان اصفهانی از بادمجان، گوشت بره، برنج، سیر، پیاز، زعفران دم کرده، کشک و نعنای خشک تشکیل می شود. برای تهیه این غذا، معمولا بادمجان را با برنج و گوشت را به صورت جداگانه می پزند. می پزند البته برخی نیز بادمجان ها را سرخ می کنند. در ادامه، گوشت، برنج و بادمجان پخته با هم کوبیده می شوند تا یک ترکیب نرم و کشدار به دست بیاید. زعفران و کشک نیز در مراحل پایانی به این غذا اضافه می شوند تا رنگی زردرنگ به حلیم بادمجان اصفهانی بدهند.
۲. حلیم بادمجان کرمانی
کرمانی ها به جای برنج از مقدار مساوی لوبیا سفید و عدس برای طبخ حلیم بادمجان استفاده می کنند و درست مانند بقیه غذاهای کشکی کرمانی که تعدادشان کم هم نیست، در آن کشک محلی می ریزند.
۳. حلیم بادمجان کرمانشاهی
در برخی از مناطق استان کرمانشاه به حلیم بادمجان، «آش بادمجان» هم می گویند و برای طبخ آن از حبوباتی چون عدس، لوبیا سفید و نخود استفاده می کنند. برای درست کردن این نسخه از حلیم بادمجان، آن ها مقداری از گوشت را جداگانه می کوبند و کف هرکدام از ظرف ها می گذارند. سپس در هر ظرف برای هر نفر، یک یا دو ورقه بادمجان کوبیده نشده می گذارند و در نهایت سایر مواد کوبیده شده را برای تمام افراد روی این مواد می ریزند و سرو می کنند.
۴. حلیم بادمجان شیرازی
دستور پخت حلیم بادمجان شیرازی مانند نسخه اصفهانی آن است، با این تفاوت که شیرازی ها در حلیم بادمجان، عدس و برنج را نصف نصف می ریزند و کمی گردوی خردشده هم به حلیم بادمجان اضافه می کنند. در برخی از نسخه های حلیم بادمجان شیرازی از لوبیا سفید، بادمجان، سیر، پیاز، گوشت، کشک، نعنا خشک، نمک، فلفل و زردچوبه استفاده می شود.برای طبخ حلیم بادمجان شیرازی، ابتدا پیازها را در روغن تفت می دهند تا کمی نرم شود، سپس گوشت را به همراه ادویه جات در آن می ریزند و سرخ می کنند تا رنگ گوشت تغییر کند. در ادامه چند لیوان آب به گوشت می افزایند تا گوشت آرام آرام روی گاز بپزد. سپس برنج و لوبیای سفید پخته را در یک قابلمه به همراه آب می پزند. بادمجان ها را نیز سرخ می کنند و به گوشت ریش ریش شده می افزایند.
برنج و لوبیای سفید را پس از پخت، حسابی می کوبند و به ترکیب بادمجان سرخ شده و گوشت ریش ریش شده اضافه می کنند. تمام مواد را روی حرارت قرار می دهند تا حلیم بادمجان به روغن بیفتد. در یک ربع آخر نیز کشک را به حلیم بادمجان اضافه می کنند و در نهایت با سیرداغ، نعنا داغ، پیاز داغ و کمی کشک تزئین کرده و سرو می کنند.
۵. حلیم بادمجان گیاهی
برای تهیه نسخه حلیم بادمجان گیاهی می توان گوشت را از دستور پخت حذف کرد و بقیه مراحل را به همان ترتیب انجام داد. فراموش نکنید که باید مقدار بادمجان را زیادتر از نسخه گوشتی حلیم بادمجان در نظر بگیرید.
۶. حلیم بادمجان با گندم
در طبخ حلیم بادمجان با گندم، بهتر است از بلغور گندم استفاده کنید و در هنگام پخت بلغور و برنج، آن ها را آن قدر بپزید تا له شونددر طبخ حلیم بادمجان با گندم، بهتر است از بلغور گندم استفاده کنید و در هنگام پخت بلغور و برنج، آن ها را آن قدر بپزید تا له شوند. گندم در واقع، جایگزین حبوبات در حلیم بادمجان می شود. برای تهیه این نسخه از حلیم بادمجان به گوشت، برنج، بلغور گندم، کشک، زعفران، نمک، فلفل، دارچین، زردچوبه و پیاز احتیاج دارید.در ابتدا گوشت را همراه پیاز و آب بپزید. سپس بادمجان و بلغور گندم را به مدت یک ساعت با آب بپزید و در ادامه برنج را به آن ها اضافه کنید. پس از پخت برنج، آن ها را بکوبید و با گوشت ریش ریش شده پخته مخلوط کنید. در نهایت، حلیم بادمجان را با کشک و زعفران مخلوط کنید و با تزیینات زیبا سرو کنید.
۷. حلیم بادمجان گوشت بوقلمون
برای طبخ حلیم بادمجان گوشت بوقلمون، به جای گوشت گوسفند باید از گوشت بوقلمون استفاده کرد. در این صورت به ازای هر ۲ عدد بادمجان، به یک چهارم گوشت سینه بوقلمون احتیاج دارید و کافی است گوشت آن را با کمی نمک و زردچوبه بپزید و سپس آن ها را له کنید. بقیه مراحل طبخ این نسخه از حلیم بادمجان نیزمانند دیگر انواع آن است.
نکات مهم پخت حلیم بادمجان مجلسی در شهرهای ایران
- در برخی مناطق کرمانشاه به حلیم بادمجان «آش بادمجان» هم می گویند و برای درست کردن آن از حبوبات شامل عدس، لوبیا سفید و نخود استفاده می کنند. البته برای درست کردن این سبک از حلیم بادمجان مقداری از گوشت را جداگانه می کوبند و کف هر کدام از ظرف ها می گذارند. در هر ظرف برای هر نفر هم یک یا دو ورقه بادمجان کوبیده نشده می گذارند و سپس سایر مواد کوبیده شده را برای تمام افراد روی این مواد می ریزند و سرو می کنند.
- طرز تهیه حلیم بادمجان شیرازی هم مثل اصفهانی است با این تفاوت که شیرازی ها در حلیم بادمجان عدس و برنج را نصف نصف می ریزند و کمی گردوی خرد شده هم به حلیم بادمجان اضافه می کنند.
- در طرر تهیه حلیم بادمجان بدون گوشت به همین ترتیب عمل کنید و فقط گوشت را حذف کنید.
- در طرز تهیه حلیم بادمجان با گندم، بهتر است از بلغور گندم استفاده کنید و موقع پخت بلغور و برنج در حد له شدن احازه دهید بپزند.
- حلیم بادمجان با لوبیا سفید هم مشهور است. لوبیاها را از شب قبل خیس و چند بار آب آن را عوض کنید. لوبیاها را جداگانه بپزید و بعد از پخت به مواد حلیم بادمجان اضافه و با سایر مواد له کنید.
- دستور پخت حلیم بادمجان کرمانی هم باز به همین سبک است اما کرمانی ها به جای برنج به مقدار مساوی لوبیا سفید و عدس در حلیم بادمجان می ریزند و مثل بقیه غذاهای کشکی کرمانی که تعدادشان هم کم نیست از کشک محلی برای پخت آن استفاده می کنند.
- حلیم بادمجان یک نمونه عالی غذای نونی برای ناهار است اما اگر وعده شام را زود میل می کنید هم از حلیم بادمجان غافل نشوید.
- حلیم بادمجان به این علت که مواد مغذی بسیاری از قبیل برنج، بادمجان، سیر و … را در خود دارد غذایی کامل است که می توانید بعنوان شام یا ناهار آن را تهیه و میل کنید.
- وجود کشک که نوعی لبنایت غنی است می تواند در بهبود وضعیت سلامت استخوانها و دندان های شما مفید باشد همچنین وجود سیر در این غذاا باعث می شود که انتی اکسیدان های سرشار موجود در این ماده غذایی را یکجا داشته باشید.