وجود مواد نگهدارنده در ماست های صنعتی بسیاری از خانم ها را به این فکر می اندازد که در خانه ماست درست کنند . ماست خانگی طعم بسیار خوبی دارد و از مواد شیمیایی و افزودنی ها به دور است .در قدیم تمامی مواد غذایی خانوارها در منزلشان تهیه میشد و راز سلامتی و سرزندگی و طول عمر بالای پیشینیان ما همین بوده است پس بهتر است ماهم تا جایی که امکانش هست از مواد غذایی آماده دوری کنیم و به تهیه آنها در منزل روی بیاوریم.
یکی از پرخاصیت ترین مواد غذایی ماست است که دارای خواص زیادی است و آن را می توان در خانه تهیه کرد ، با طرز تهیه ماست خانگی در این بخش آشنا شوید.
مواد لازم برای درست کردن ماست خانگی سفت و غلیظ در خانه
- شیر
- مایه ماست: به ازای هر یک لیتر شیر یک قاشق غذاخوری ماست؛
طرز تهیه درست کردن ماست خانگی سفت و غلیظ در خانه
مایه ماست همان ماست است. برای اینکه ماست سفت و عالی درست کنید، بهتر است ماستی که بعنوان مایه ماست برای درست کردن ماست خانگی انتخاب می کنید:
- سفت باشد.
- شیرین باشد. یعنی خیلی ترش نباشد چون اگر مایه ماست خیلی ترش باشد احتمال اینکه ماستتون ترش بشه بیشتر می شود.
- از ماست سنتی بعنوان مایه ماست استفاده کنید.
۱- مایه ماست را قبل از اینکه با شیر مخلوط کنید، حدود ۳۰ دقیقه تا یک ساعت قبل، بیرون قرار دهید تا با دمای محیط برابر شود.
۲- اگر دوست دارید ماستی که درست می کنید خوش طعم و فرم باشد از مایه ماست سنتی و خانگی باید استفاده کنید. اگر مایه ماستتون از ماست های پاستوریزه باشد نباید انتظار ماست خیلی خوبی داشته باشید، چون ماست های پاستوزیزه بهشون ژلاتین، نشاسته و … میزنن که باعث می شود ماستی که درست می کنید غلظت و طعم خوبی نداشته باشد.
۳- به ازای هر یک لیتر شیر، یک قاشق غذا خوری مایه ماست به شیر اضافه کنید. بیشتر از یک قاشق ماست برای هر لیتر شیر اضافه نکنید. با اضافه کردن مایه ماست بیشتر، ماستی که درست می کنید نه تنها غلیظ نشده، بلکه ترش و رقیق می شود.
مراحل آماده کردن شیر برای تهیه ماست خانگی
۱- برای درست کردن ماست سفت و پرچرب مانند ماست های سنتی و خوشمزه بیرونی حتماً باید از شیر پر چرب استفاده کنید. توصیه می کنم از شیرهای پاستوریزه استفاده نکنید چون ممکن است نشاسته داشته باشند و ماستشون خیلی مزه و طعم ماست واقعی را ندارد. از مغازه های لبنیاتی شیر سنتی و تازه تهیه کنید.
۲- شیر را در یک قابلمه تمیز بریزید. حرارت شعله را زیاد کنید تا شیر به جوش آید. ۲۰ دقیقه شیر را بجوشانید. جوشاندن شیر برای این است که: آبِ داخل شیر تبخیر شود تا بعداً ماست کاملاً غلیظ، کش دار و سفت داشته باشید. روش صحیح جوشاندن شیر سنتی و غیرپاستوریزه را حتماً بخوانید با این روش تمام میکروب های شیر نابود می شود.
۳- یک نکته اصلی و مهم برای درست کردن ماست خانگی سفت و کش دار این است که: شیر را از وقتی روی حرارت قرار می دهید تا وقتی به جوش می آید، مدام از ته ظرف با قاشق چوبی یا همزن دستی بهم بزنید.
این هم زدن مداوم شیر قبل از به جوش آمدن، برای درست کردن ماست خانگی خامه دار و غلیظ خیلی مهمه، چون باعث می شود مواد پروتئینی و چربی شیر در ته ظرف ته نشین نشود و بعد این مواد پروتئنی حالت خامه روی ماست ببندد. مانند ماست ها سنتی بیرونی که یک لایه خامه خوشمزه روی آن بسته. همچنین هم زدن باعث ورود هوا بین شیر شده و بعداً روی ماست حالت خامه حباب دار و فرم گرفته ایجاد می شود.همانطور که می بینید در ته قابلمه من پروتئین و خامه شیر ته نشین نشده، چون آن را تا وقتی شروع به جوشیدن کند.
۴- وقتی شیر شروع به جوشیدن کرد، دیگر لازم نیست شیر را بهم بزنید. حرارت گاز را خیلی کم کنید تا ۱۰ دقیقه شیر بجوشد. با ۱۰ دقیقه جوشیدن شیر، هم شیر کاملاً از میکروب و باکتری پاک می شود (چون شیری که برای ماست انتخاب کردیم، شیر پاستوریزه نبود باید ۱۰ دقیقه بجوشد.)و هم اینکه ماست خیلی غلیظ و کشدار می شود.
۵- بعد صبر کنید تا شیر سرد شود. دمای مناسب برای درست کردن ماست حدوداً ۴۵ درجه است.برای تشخیص دمای مناسب شیر از انگشت اشاره یا انگشت کوچک خودتون کمک بگیرید. یکبار شیر را بهم بزنید تا دمای همه جای آن یکسان شود. انگشت اشاره خود را داخل شیر ببرید. چند ثانیه انگشت را در شیر نگه دارید، انگشتتون باید گرمی شیر را کاملاً حس کند، ولی نباید انگشتتون بسوزد. در این حالت یعنی شیر آماده برای ماست شدن است.اگر شیر خیلی داغ باشد، ماستی که درست می کنید شل است و زود ترش می شود. شاید یکی از مهمترین نکات برای درست کردن ماست خانگی سفت و خوشمزه این است که دمای شیر مناسب باشد که بهترین تشخیص قرار دادن انگشت در داخل شیر است.ظرفی که برای ریختن شیر و تهیه ماست از آن استفاده می کنید نباید خیلی سرد باشد. اگر سرد است کمی آب جوش داخل آن بچرخانید و آب را بیرون بریزید یا کمی شیر داغ داخل آن بریزید تا گرم شود. (معمولا در زمستان به دلیل سردی هوا شاید ظرف خیلی سرد باشد.)
۶- شیر را داخل ظرف مخصوص ماست بریزید و به ازای هر یک لیتر شیر یک قاشق غذا خوری مایه ماست را با کمی شیر مخلوط کنید بهم بزنید و به شیر در داخل ظرف اضافه کنید.
۷- برای درست کردن ماست باید ظرف ماست را در جای سرد قرار ندهید. زیر ظرف حاوی شیر و مایه ماست یک پارچه یا حوله نازک را ۴لا کنید و قرار دهید تا سردی زمین یا کابینت به ماست نرسد. و اطراف ظرف ماست را یک پارچه یا حوله نازک دیگر بکشید.روی درب ماست یک عدد دستمال نخی یا کاغذی بصورت دمی قرار دهید.لازم نیست دور ظرف را با پتو بپوشانید. یک ملافه سبک برای اینکه کمی گرم باشد کافی است. در زمستان از پارچه بیشتری برای پوشاندن دور ماست استفاده کنید.
۸- حدود ۳ الی ۶ ساعت طول میکشد تا ماست ببندد. هرچه هوا و اطراف ماست گرم تر باشد، زودتر می بندد. مثلاً در زمستان ۲ الی ۳ ساعت دیرتر از تابستان ماست آماده می شود.بهتر است شب را برای درست کردن ماست انتخاب کنید تا بدون اینکه کسی بهش دست بزند یا آن را تکان دهد، ماست کم کم ببندد.
۹- بعد از ۴ ساعت به ماست سر بزنید. ظرف ماست را تکان ندهید. چون باعث شل شدن و آب انداختن ماست می شود. وقتی ماهر شدید با نگاه کردن متوجه می شودید ماست آماده است یا نه؟ اما برای دفعات اول یک چوب کبریت را داخل ماست بصورت عمودی کمی فرو ببرید اگر ایستاد یعنی ماست گرفته وگرنه اگر چوب کبریت افتاد، یعنی هنوز ماست درست نشده و باید بماند.اگر دیر ماست را بردارید اطراف ماست آب جمع می شود و به اصطلاح ماست آب می اندازد. که باعث شل شدن ماست می شود.
۱۰- بعد که ماست کاملاً آماده شد، آن را بدون اینکه تکان دهید یا بهم بزنید داخل یخچال قرار دهید تا ۱۰ الی ۱۲ ساعت خوب سرد شود. بعد از ۱۰ ساعت ماستتون آمادست تا نوش جان کنید.
فوت وفن های آماده کردن شیر برای تهیه ماست خانگی
- اگر ماست آب انداخت و تکه تکه شد یعنی شیر زیاد داغ بوده یا ماست خیلی سرد بوده یا مایه ماست کمتر از مقدار لازم بوده است.
- هرچه چربی شیر بیشتر باشد ماست خانگی شما سفت تری خواهید داشت.
- از شیری استفاده کنید که مواد نگهدارنده نداشته باشد.
- برای تهیه ماست شیرین مخصوص دسر می توانید همزمان با اضافه کردن ماست به شیر، مقداری شکر نیز به شیر اضافه کنید.
- قبل از این که از مایه ماست استفاده کنید مطمئن شوید که مایه شیرین باشد در غیر این صورت ماستی که به دست می آید زیاد شیرین نخواهد بود.
- زمانی که مایه را اضافه می کنید، دمای شیر حدود ۴۰ درجه باید باشد.
- اگر ظرف لعابی یا سفالی در دسترس نداشتید از ظرف شیشه ای یا روحی استفاده کنید.
- معمولا ماستی که در خانه تهیه می کنید، ماندگاری نسبتا کم تری از ماست های بازاری دارد.
- اگر ماست آب انداخت، دور نریزید سعی کنید با کمی هم زدن آب را داخل ماست جذب کنید.
- ترش شدن ماست به خاطر دمای بالای شیر، تازه نبودن مایه، زیاد بودن مایه ماست و زمان تخمیز طولانی است؛ و بی مزگی ماست به علت کم تربودن دمای شیر، تازه بودن مایه ماست، شیرین بودن مایه ماست.