طبلک و کاربرد آن در یادگیری موسیقی کودکان

طبلک چیست؟

واژه طبلک به معنی طبلی کوچک می باشد که در ظاهر نیز به همین شکل است. طبلک یک وسیله موسیقایی بوده که برای تمرین بزرگسالان و کودکان برای درک مفهوم ریتم در موسیقی و نوازندگی می باشد. طبلک ها جنس مختلفی دارند، برخی از آن ها از جنس سفال هستند که اگر این وسیله برای کودکان خریداری شود ممکن است از جهت شکننده بودن سفال عمر کوتاه تری را نسبت به دیگر جنس های آن داشته باشد. برخی دیگر از انواع طبلک ها بدنه ای از جنس پلاستیک فشرده دارند که جهت استفاده کودکان برای ریتم شناسی می تواند گزینه مناسب تری باشد تا بتوانند پس از آن ساز اصلی مورد علاقه خود را انتخاب نموده و آن را تهیه نمایند.

ساخت طبلک و ابعاد و اندازه آن

برای ساختن طبلک ها معمولا از پوست حیوانات استفاده می کنند. این پوست به ویژه اگر پوست بز باشد، صدای خیلی خوبی برای ضربه به ساز ایجاد می کند. این ساز که وزن زیادی ندارد اگر از انواع سفالی آن باشد برای کودکان حمل و نقل راحتی دارد و مشکلی برای جا به جایی و سالم ماندن این ساز نیست.

همانطور که از اسم این ساز پیداست ابعاد طبلک بسیار کوچکتر از تنبک است و حدودا با ارتفاع 19 سانتی متر و همچنین قطر دهانه 19 سانتی متری، همراه با کاور مخصوص این ساز در بازار وجود دارد.

برای شروع موسیقی، چه بزرگسالان و چه کودکان می توانند از طبلک استفاده کنند. این ساز برای شروع یادگیری موسیقی با ریتم شناسی بسیار مناسب می باشد چرا که آن، وسیله ای مانند تنبک است و ضربات منظمی که برای شناخت ریتم نواخته می شود در هر دوی این ساز ها قابل کار کردن است.

می توانیم طبلک را به عنوان یک درام کوچک بدانیم که تکنیک های نواختن را می شود با آن به سادگی فرا گرفت.

کودکان چگونه نواختن طبلک را آموزش می بینند؟

مربی معمولا الگوهای ریتمیک را در ابتدا به کودکان می آموزد و پس از آن کودکان با استفاده از این الگوها و مهارت ساده ای که برای نواختن طبلک لازم است، شروع به ضربه زدن روی طبلک می کنند و ساز های دیگر نیز می توانند با آن همراهی کرده و قطعه ای را بنوازند.

معمولا استفاده از رنگ های صوتی دیگر مثلا به کارگیری دایره زنگی، مثلث، شیکر و… می تواند هماهنگی بسیار مناسبی با طبلک ها داشته باشد و صدای ساز را برای هنرجو دلنشین تر و خوشایندتر کند.

نکته مهم علاقه مند کردن کودکان و بزرگسالان به نواختن موسیقی و درک و دریافت آن می باشد. یادگیری موسیقی نه تنها یک مهارت و هنر محسوب می شود بلکه به ذهن انسان کمک می کند و سبب بالاتر رفتن تمرکز و افزایش اعتماد به نفس نیز می شود.

یادگیری طبلک و تاثیر آن در آموزش ریتم به کودکان

طبلک یا طبل کوچک از جمله ابزارهایی است که مربیان موسیقی آن را مناسب آموزش ساز به کودکان می دانند چرا که حین استفاده هم بر روی زمین قرار می گیرد و نیازمند پوزیشن خاصی جهت استفاده از آن نیست و هم این که قابل حمل بوده و وزن بسیار کمی دارند که موجب می شود نواختن برای کودکان و افراد کم سن، راحت باشد.

با ذکر این نکته که موسیقی می تواند باعث آرامش روحی و روانی کودکان شود و اضطراب را از آن دور کند، بهتر از دوران کودکی آن ها را با موسیقی و انواع اصوات آشنا کنید تا از مزایای بی شمار آن بهره مند شوند.

بهترین سن برای آموزش سازهای ابتدایی به کودکان سنین بین دو سالگی تا 5 سالگی است و قدرت یادگیری کودکان در این سال به اندازه ای است که بسیار راحت می توانند متدهای مختلف را متناسب با سنشان فرا گیرند.

باید توجه داشت که آموزش ریتم به افراد بزرگسال کار سختی نیست در حالی که آموزش آن به کودکان با چالش های زیادی رو به رو است، به همین دلیل است که مربیان نمی توانند از یک سری متدهای یکسان برای هر دو رنج سنی استفاده کنند و دقیقا به همین علت است که در سال های اخیر مربیان موسیقی، یادگیری طبلک را برای آموزش کودکان پیشنهاد می دهند.

یادگیری کدام نوع طبلک برای آموزش ریتم به کودکان مناسب تر است؟

همان طور که می دانید طبلک ها در نمونه های مختلف در بازار عرضه می شوند که هر کدام از مواد اولیه خاصی ساخته شده اند. با توجه به اینکه طبلک (طبل کوچک) از جمله بهترین ابزارها برای استفاده کودکان و مربیان هستند که می توانند در جهت آشنایی با مباحث ریتم شناسی در کلاس های ارف و موسیقی کودک آن ها را به کار گیرند، انتخاب نوع طبلک به خصوص در شروع آموزش ریتم به کودکان اهمیت بسیار زیادی دارد.

از جمله پرکاربردترین طبلک هایی موجود در بازار که هر کدام مزیت ها و معایب مختص به خود را دارند عبارتند از:

• طبلک های سفالی،
• طبلک های پلیمری،
• طبلک با بدنه پارچه ای

طبلک سفالی

طبلک سفالی که جزو اولین نمونه های طبلک بوده که ساخته و استفاده می شد، به دلیل وزن زیادی که دارا هستند برای کودکان به هیچ وجه مناسب نیستند چرا که به دلیل سنگین بودن، غیرقابل حمل هستند و به دلیل شکننده بودن، اغلب طول عمر کمی دارند. گفتنی است پوست اکثر این طبلک ها به راحتی کنده می شود و زیبایی خود را از دست می دهند.

طبلک های پلیمری

در مقابل طبلک های سفالی، طبلک های پلیمری وجود دارد که نشکن، سبک و کم وزن می باشند و از این لحاظ برای کودکان مناسب تر هستند. طبلک های پلیمری قابلیت طراحی انواع طرح ها و نقاشی های کودکانه را دارند و هر طرح و نقشی را به راحتی می توان بر روی آن ها پیاده سازی کرد. پلیمر مقاومت زیادی را در برابر ضربه دارد و طبلک پلیمری نسبت به استحکامی که داراست، وزن پایینی دارند و با توجه به این که مصرف کنندگان آن کودکان می باشند، به راحتی می توانند آن را حمل کنند.

طبلک با روکش پارچه ای

طبلک با روکش پارچه ای نیز از دیگر نمونه های طبلک است که مناسب برای استفاده کودکان می باشد. این نوع طبلک ها از آن جهت که جلوه زیبایی دارند، مورد استقبال کودکان قرار می گیرد و به خاطر وزن کمشان به راحتی می توانند از آن ها استفاده کنند و مشکلی در جا به جا کردن آن ها نداشته باشند.

مزایای استفاده از طبلک در یادگیری کودکان

جالب است بدانید که ساز کوبه ای یا پرکاشن اولین ساز کوبه ای است که کودکان و خردسالان آن را کشف می کنند و به یادگیری آن علاقمند می شوند و معمولا علاقه خود را با دست زدن روی پا، پا کوبیدن و … نشان می دهند. این علاقه در سنین بالاتر به صورت بشکن زدن است. متخصصان توصیه می کنند که با مشاهده پیشرفت کودکان با مرور زمان تکنیک های مختلف در نوازندگی و یا پرکاشن را با کمک طبلک که یک ساز کوچک و سبک است، به کودکانتان آموزش دهید.

مزیت برجسته طبلک ها این است که کودکان می توانند برای استفاده از آن ها دو دست خود را به کار گیرند که این باعث راحتی هر بیشتر کار برای آن ها می شود.

گفتنی است کودکانی که آهنگ با طبلک را فرا گرفته اند به راحتی قادر خواهند بود با کمک الگوهای ریتمیک و یا شمارش ضرب ها که مربی به آن ها آموزش داده است، با ترانه و سازهای کوبه ای دیگری هم نوازی کنند.

چرا برای آموزش ریتم به کودکان از طبلک استفاده کنیم؟

یادگیری طبلک بهترین روش آموزش ریتم به کودکان است چون با متد های متداولی که بزرگسالان می توانند ریتم را به عنوان یکی از ارکان مهم موسیقی فرا بگیرند، نمی توان به کودکان هم ریتم را آموزش داد.

نواختن ساز طبلک به این دلیل که روی زمین قرار میگیرد برای کودکان بسیار راحت است و آنها می توانند بدون نیاز به قرار گرفتن در پوزیشن خاصی این ساز را بزنند.

قابل حمل بودن طبلک از دیگر مزایایی است که استفاده از آن را راحت می کند. کودک شما در هر محیطی به راحتی می تواند از نواختن طبلک لذت ببرد.

طبلک ها نسبت به سایر سازها قیمت بسیار مناسب تری دارند و حتی اگر کودک شما در شروع آموزش این ساز را خراب کند می توانید با هزینه اندکی طبلک دیگری برای او تهیه کنید.

وجود طبلک ها در ارف کودکان

کلاس های ارف معمولا برای کودکان برگزار می شود. در این کلاس ها کودکان مهارت های موسیقایی را فرا گرفته و با استفاده از آلاتی نظیر بلز، فلوت، طبلک و… هنر نواختن و استفاده درست از نت ها را نیز می آموزند. یادگیری ارف با استفاده از طبلک نیز کمک بسیاری به استعداد یابی کودکان و انتخاب ساز مناسب برای ادامه فعالیت موسیقی در آن ها نیز به شمار می رود.

سنین کودکی دوره بسیار مناسبی برای پرداختن و یادگیری پایه های موسیقی است. چرا که بهتر در ذهن انسان می نشیند و در آینده و در صورت علاقه مندی به این مسیر علم موسیقی در نوازندگی افراد نیز تاثیر بسزایی خواهد گذاشت.

ساز هایی نظیر طبلک، فلوت ریکوردر، بلز و… که در کلاس های ارف به کودکان آموزش داده می شوند خود نیز ساز تخصصی به شمار می روند و نباید از اهمیت وجود این ساز ها غافل شد. تنها به دلیل ارتباط گرفتن راحت و سریع با این دسته از سازها، از آن ها برای شروع یادگیری استفاده می شود تا مقدمه ای برای آشنایی با دیگر سازها نیز باشد.

بهترین متدهای آموزش موسیقی به کودکان چیست؟