افسردگی شایعترین اختلال روانپزشکی است و به سرماخوردگی روانی شهرت دارد. برخی از علایم این اختلال عبارتند از: کاهش خلق و علاقه، احساس گناه، دشوار شدن تمرکز، از دست دادن اشتها و افکار مرگ یا خودکشی، خستگی مفرط، بازخوردهای شناختی حاکی از درماندگی و ناامیدی و از دست دادن روحیه مبارزه گری. همچنین فرد افسرده به آینده بدبین است، تسلیم سرنوشت شده و به ایجاد تغییر در شرایط و یاری گرفتن امیدی ندارد. برای سنجش افسردگی دهها پرسشنامه و ابزار وجود دارد. در این میان مقیاس افسردگی زونگ (SDS) به دلیل ویژگیهای خاصی که دارد مورد توجه روانشناسان و به خصوص بالینگران است.
افسردگی با علائمی همچون احساس غم و اندوه شدید شناخته می شود؛ اما غم و اندوه تنها نشانه های افسردگی نیستند. افرادی که به این بیماری مبتلا می شوند، دچار تغییرات شدید خلق و خو می شوند؛ افسردگی خود جز اختلالات خلقی می باشد.
افسردگی باعث می شود که فرد میل و علاقه خود را برای ادامه زندگی از دست بدهند و بی لذتی را تجربه کند؛ بی لذتی که به آن آنهدونیا گفته می شود یکی از نشانه های افسردگی است؛ آنهدونیا باعث می شود که فرد دیگر از انجام فعالیت هایی که برایش لذت بخش بوده لذت نبرد.
تغییر اشتها از دیگر علائم افسردگی است؛ از دست دادن اشتها یا پرخوری می تواند الگوی اشتها و به دنبال آن وزن فرد را تغییر دهد. از دیگر سو افسردگی الگوی خواب را برهم می زند و این بدان معنا است که فرد مشکلاتی را در به خواب رفتن، در بیدار شدن یا به طور کلی خوابیدن تجربه می کند.
مبتلایان به افسردگی بیش از سایر افراد به مرگ فکر می کنند؛ آن ها آینده را تیره و تار و پوچ می بینند و ممکن است به اقدام به خودکشی داشته باشند؛ نتایج پژوهش ها نشان می دهد، خودکشی در مبتلایان به افسردگی زیاد است. همچنین، احساس گناه از دیگر علائم شایع این بیماری می باشد.افسردگی باعث می شود فرد احساس درماندگی و ناامیدی داشته باشد، روحیه جنگندگی خود را از دست بدهد و نسبت به آینده بدبین شود و در نتیجه تلاشی برای تغییر وضعیت زندگی اش نکند.
شیوع افسردگی در زنان و مردان نسبتا یکسان است؛ افسردگی در بازه سنی مختلف از کودکی تا سالمندی دیده می شود. عدم درمان این بیماری می تواند تاثیر منفی بر وضعیت و عملکرد فرد در زندگی داشته باشد. سنجش افسردگی در وهله اول به وسیله پرسشنامه های روان شناختی ممکن است؛ ده ها پرسشنامه معتبر برای ارزیابی افسردگی وجود دارد که پرسشنامه افسردگی زونگ (SDS) یکی از این پرسشنامه ها است.
تست افسردگی زونگ (SDS) توسط ویلیام ک. زونگ براساس یک تعریف عملی در سال 1965 انتشار یافت. مقیاس خود ارزیابی افسردگی زونگ به منظور ارزیابی شدت افسردگی ساخته شده است. این آزمون علیرغم کوتاه و ساده بودن تمام علایم افسردگی را در بر میگیرد و به همین دلیل در پژوهشهای زیادی از آن استفاده شده است. این مقیاس افسردگی، جنبههای عاطفی، شناختی، رفتاری و روانی افسردگی را میسنجد. این آزمون افسردگی شامل 20 سوال بوده و از 1 تا 4 امتیازبندی میشود که 10 تای از آنها به صورت منفی و 10 تای دیگر به صورت مثبت بیان شدهاند. آزمودنی باید در یک مقیاس لیکرتی 4 درجهای میزان تجربه هر یک از حالات بیان شده را مشخص کند.
هر کدام از جملات زیر را با دقت بخوانید و با توجه به احساساتى که در هفته گذشته داشتهاید در یکى از خانههاى مقابل عبارت علامت بگذارید.
هرگز یا به ندرت | گاهی اوقات | اغلب اوقات | تقریبا همیشه | ||
1 | من احساس غمگینى، یأس و افسردگى مىکنم. | ||||
2 | بهترین ساعات روز من اوقات صبح مىباشد. | ||||
3 | من گریه مىکنم، یا دلم مىخواهد گریه کنم. | ||||
4 | شبها در خوابیدن دچار اشکال هستم. | ||||
5 | من به همان اندازهاى که قبلاً غذا مىخوردم، غذا مىخورم. | ||||
6 | من از نگاه کردن، صحبت کردن و بودن با زنان (مردان) جذاب لذت مىبرم. | ||||
7 | من متوجه هستم که وزنم در حال کاهش است. | ||||
8 | دچار مشکل یبوست هستم. | ||||
9 | قلب من تندتر از معمول مىزند. | ||||
10 | بدون هیچ علتى خسته مىشوم. | ||||
11 | ذهن من همچون گذشته روشن است. | ||||
12 | انجام دادن کارها برایم همچون گذشته سهل و آسان است. | ||||
13 | بى قرار هستم و نمىتوانم آرام بگیرم. | ||||
14 | به آینده امیدوار هستم. | ||||
15 | تحریک پذیرتر از معمول هستم. | ||||
16 | تصمیم گیرى براى من آسان است. | ||||
17 | احساس مىکنم مفید و ارزشمند هستم. | ||||
18 | زندگى پر معنایى دارم. | ||||
19 | احساس مىکنم که اگر مرده بودم دیگران راحتتر بودند. | ||||
20 | هنوز از انجام کارهایى که قبلا نیز مىکردم لذت مى برم. |
در سوالات 1، 3، 4، 7، 8، 9، 10، 13، 15 و 19 به پاسخ هرگز یا به ندرت 1، گاهى اوقات 2، اغلب اوقات 3 و همیشه 4 امتیاز بدهید.
در سوالات 2، 5، 6، 11، 12، 14، 16، 17، 18 و 20 به پاسخ هرگز یا به ندرت 4، گاهى اوقات 3، اغلب اوقات 2 و همیشه 1 امتیاز بدهید.
حال امتیازات خود را با هم جمع کنید.
امتیاز کمتر از 50 نشانه این است که شما دارای خلق طبیعی و بدون آسیب شناسی روانی هستید.
امتیاز 51 تا 59 نشانه افسردگی خفیف تا متوسط است.
امتیاز 60 تا 69 نشانه افسردگی متوسط تا آشکار میباشد.
امتیاز بیشتر از 70 نشان میدهد دچار افسردگی شدید میباشید و به کمک درمانی فوری احتیاج دارید.
در این که افسردگی، یک نوع بیماری است شکی وجود ندارد. درست مانند مرض قند یا بیماری قلبی. ولی اینها نشانه نقص یا عیب شخصی نیستند و نباید موجب شرمساری فرد قرار بگیرند. افسردگی قابل درمان است و هر چه زودتر تشخیص داده شود، راه درمان آن آسانتر است.حالت افسردگی، کاملاً طبیعی است و بیشتر مردم آن را تجربه کردهاند. امّا آنچه اهمیت دارد این است که بتوان حملههای آن را کنترل کرد وگرنه میتواند برای جسم و روان فرد بسیار آسیب رساننده باشد.
هرگاه احساس افسردگی کردید باید از نظر جسمی خود را فعّال نگه دارید تا انرژیهای زیادی ذهنتان را مصرف کنید. احساس افسردگی، انرژی منفی در ذهن شما آزاد میکند که سبب تضعیف اشتیاق و امید نسبت به زندگی و کار می شود. همچنین، سیستم ایمنی بدن را ضعیف میکند و زمینه را برای ابتلا به بسیاری از بیماریها فراهم میسازد. این انرژی منفی با فعالیت بدنی شدید به بهترین نحو مصرف میشود. هر فعالیتی که دوست دارید را انجام دهید، فرقی نمیکند.
یکی دیگر از راههای مصرف انرژی منفی و منحرف کردن ذهنتان، گشت زدن یا رفتن بیهدف به هر کجاست. سوار اتوبوس یا مترو شوید و به یک طرف حرکت کنید. در بازارها و مراکز خرید بگردید. در یک رستوران بنشینید و هر چه دوست دارید بخورید یا بیاشامید. تا وقتی کاملاً خسته نشدهاید به خانه برنگردید.
مشکل خود را با یک دوست نزدیک در میان بگذارید. سعی کنید هر چه در دل دارید را بیرون بریزید. به اشتراک گذاشتن مشکل با یک دوست نزدیک، از شدت نیرویهای منفی میکاهد. دوستان خوب، قادرند شما را از افسردگی درآورند. آن ها خصوصیات شما را خوب میشناسند و میتوانند ایدههای خوبی برای مواجه شدن با افسردگی به روشی مثبت در اختیار شما قرار دهند.
یک تکه کاغذ بردارید، یا رایانه تان را روشن کنید. یک فایل ایجاد کرده و شروع به نوشتن احساساتتان کنید. هیچ چیز را مخفی نگه ندارید. هر چه واقعاً حس میکنید را بنویسید. زیاد در قید و بند معنیدار بودن نوشتههایتان نباشید.
هر فردی ممکن است حتی با نزدیکترین دوستانش نیز نتواند بعضی حرفها را مطرح کند ولی با خودش که میتواند. بنابراین هر آنچه در دل دارید را روی کاغذ یا در رایانه بریزید و هیچوقت خسته یا عصبانی نشوید. پس از آن که توانستید احساسات سرکوب شده خود را بیرون بریزید، به مقدار قابل ملاحظهای احساس راحتی خواهید کرد.
هیچگاه تصوّر نکنید که تمام امواج افسردگی، ناراحت کننده هستند. بعضی مواقع آغاز یک ایده یا نوآوری بزرگ و جالب هستند. ذهن شما سرگرم یافتن یا ابداع یک چیز تازه است. هنگامی که این دوره طی شد، افسردگی آغاز میگردد. در این هنگام ذهن شما دوباره شروع به تولید چیزهای تازه میکند که امید و شوق تازهای به دنبال میآورد. بنابراین، مطمئن باشید که پس از گذشتن موج افسردگی، چیزهای خیلی بهتری برایتان پیش خواهد آمد.