معرفی شهر زیبای ورزنه

مسجد جامع ورزنه

اهالی شهر ورزنه در گذشته های دور خانه های خود را گرداگرد مسجد جامع بنا می کردند به طوری که در نقشه ها مشاهده می شود مسجد جامع تقریباً در وسط کاربری های مسکونی قرار دارد. از آثاری که بدست آمده مشخص می گردد بنای اولیه مسجد بر روی بقایای یک آتشکده بوده است که تاریخ آن به زمان ساسانیان بر می گردد، اما معماری مسجد جامع به صورت کنونی آن به زمان تیموریان بر می گردد که همانطور که از عکس ها مشاهده می شود می توان از روی کاشی کاریهای محراب و سر در مسجد جامع به خوبی این مطلب را دریافت. و از آثار دوره ی تیموری است که در دوره های بعد تعمیراتی در آن صورت گرفته است. نقشه ی بنای مسجد به صورت دو ایوانه دارای سر در، هشتی بزرگ گنبددار، ایوان های شمالی و جنوبی، رواق های آجری اطراف صحن و شبستان های شرقی و غربی است. بنا با کاشی های نفیس معرق و کتیبه های زیبایی تزیین شده است.با وجود اینکه قریب ۵۷۴ سال قمری از بنای مسجد جامع به صورت کنونی آن می گذرد اما هنوز این مسجد با شکوه و بزرگ به نظر می رسد. این موضوع بیانگر این است که اولاً کسانی که به بنای آن مسجد همت گماشته اند دارای اندیشه ای بلند و قدرت پیش بینی بالایی بوده اند که توانسته اند مسجدی بسازند که علاوه بر اینکه در زمان خودشان قابل استفاده بوده جمعیت قابل ملاحظه ای را نیز در روند تکامل و توسعه شهر پذیرا باشد، دوماً ممکن است در آن زمان نیز ورزنه جمعیتی زیاد داشته است که بنای مسجدی به این عظمت را گذاشته اند. گردیده . در هر دیوار ضلع درگاه، یک اسپر بزرگ کاشی معرق دیده می شود. در وسط این اسپر اسامی مقدس «محمد»و «علی» شش بار تکرار شده است. در زاویه ی سمت چپ نمای در گاه، دارای یک طرح هندسی مکرر است. قسمت های دیگر نمای دست چپ نیز بسیار بیشتر از ضلع مقابل تزیین گردیده که به نظر می رسد سازندگان فرصت تکمیل تزیینات را پیدا نکرده اند. اسپر های کاشی معرق مشابه ه ی نیز در ستون جانبی نمایه خارجی، با اشکال هندسی در هم پیچیده اجرا شده اند. در سمت چپ بالای این اسپر، اسپری است که در طرح هزار باف با حروفی به رنگهای آبی روشن و آبی سیر بر زمینه ی سفید، بیان گر اسامی(الله)و (محمد) با خط کوفی مستطیل شکل است. ضلع دست راست فقط یک طرح لوزی منفرد هزار باف دارد. بر اساس کتیبه ی سر در، این مسجد در سال ۸۴۸ ه‍-ق به روزگار شاهرخ تیموری- توسط محمود بن مظفر ورزنه ای- ملقب به عماد- ساخته شده است. در انتهای این کتیبه، نام خطاط- سید محمود نقاش- و نام معمار-حیدر بن بنائ اصفهانی- آمده است. نام استاد کاشی کار مسجد نیز علی بن صدر الدین صفار بوده.

محراب مسجد جامع ورزنه:

محراب مسجد جامع از کاشی کاری های زیبایی ساخته شده که در مجاورت آن منبری هم بنا شده است. دور تا دور هلال محراب با خط ثلث بر زمینه لاجوردی آیات ۴۱ تا ۶۷ از سوره آل عمران نوشته شده است و در پایان آن تاریخ ۸۴۷ ه.ق ذکر گردیده است. در کتیبه بالای محراب نیز این جمله نوشته شده است:{(قال النبی علیه السلام: المصلی یناجی ربه) بدین معنی که: نمازگزار ندا (نجوا) میکند پروردگارش را}.. ایوان شمالی بنا با پوشش نیم گنبدی مستقر بر فیلپوش ها دارای تزیینات کاشیکاری است که به نظر میرسد در سال ۱۰۸۸ ه‍-ق جایگزین تزیینات دوره ی تیموری شده باشد؛ لیکن اسپری مرکب از گل ها اتیلیزه با طرح هزار باف بر روی سطح داخلی طاق از زمان تیموریان قرار دارد. هر یک از شبستان های شرقی و غربی مسجد با پوشش طاقی، در انتهای محرابی دارند. به غیر از سر در اصلی، این مسجد دراضلاع شرقی و غربی نیز ورودی های دیگری داردگنبد خانه ی مسجد، فضای مربعی به ابعاد ۷×۷ متر است که با گنبدی دو پوش مسقف شده است. سطوح گنبد خانه با کاشیکاری معرق، طاقنما ها و محراب کاشیکاری تزیین و نما سازی شده است. منطقه ی انتقالی زیر گنبد، از دو طبقه طاق تشکیل می شود و سطح زیرین گنبد با طرح ستاره ی هشت پر بر روی این طاق ها فرا گرفته است. محراب اصلی و کاشیکاری بنا، در ضلع جنوبی واقع و دارای کتیبه ای مورخ ۸۴۷ ه‍-ق است. در این گنبد خانه همچنین منبری از کاشی معرق قرار دارد.

ایوان مسجد جامع ورزنه:

مسجد جامع ورزنه دارای دو ایوان یکی در سمت شمال جنب مناره و دیگری در سمت جنوب جنب گنبد و محراب می باشد. صحن مسجد به صورت مربع در شمال و جنوب با ایوان و در غرب و شرق با رواق های ساده ی آجری محدود شده است. ایوان اصلی بنا در ضلع جنوبی صحن واقع گردیده و بزرگ تر از ایوان شمالی است و بیشتر سطوح آن با کاشی معرق پوشیده شده است. هلال داخل ایوان جنوبی با یک کتیبه زوجی کوفه و ثلث که کتیبه کوفی آن با خط طلایی و کتیبه ثلث آن با خط سفید بر زمینه لاجوردی آراسته شده است.یک سوم این کتیبه به مرور زمان فرو ریخته و جای آن را تزئینات کاشی فرا گرفته است که به احتمال قوی از الحاقات تعمیرات عصر صفویه است و در دو سوم باقی مانده آن آیه ۸۰ تا آخر ۸۵ از سوره اسراء به خط زیبای ثلث نوشته شده و انتهای کتیبه مانند دور محراب به عبارت زیر ختم شده است:(صدق الله العظیم)لذا احتمال میرود اهل تسنن در ساخت مسجد نقش زیادی داشته اند چرا که سال ۸۴۷ ه. ق اواسط قرن نهم را نشان می دهد، یعنی زمانی که هنوز مذهب شیعه توسط سلسله صفویه به عنوان مذهب رسمی ایران اعلام نشده بود و اصلاً سلسله صفوی تأسیس نشده بود ولی تصوف در ایران رواج داشته است. در کتیبه زیر آیات مذکور این بیت شعر نوشته شده است.(اگر دعوتم رد کنی یا قبول من و دست اولاد آل رسول)بین دو ایران شمالی و جنوبی- حیاط مربعی شکل (۱۱*۱۱) متر وجود دارد که حوضی نیز در وسط آن قرار گرفته است. در قسمت مغرب و مشرق مسجد به صورت طولی دو شبستان قرار دارد. . این ایوان، از طریق در گاه های ضلع جنوبی به گنبد خانه و از طریق درگاه های شرقی و غربی به شبستان ها ی مجاور راه پیدا می کند.مناره جلو مسجد در حدود ۲۰ متر ارتفاع دارد که در داخل این مناره آجری راه پله ای به صورت مارپیچ ساخته شده است. در بعضی از قسمت های مسجد مانند سقف ایوان و در سر مسجد تعمیراتی صورت گرفته است به همین دلیل در این منتها یکنواختی بنا و کاشی کاری ها دچار اشکال شده است.

سر در مسجد جامع ورزنه:

سر در ورودی بنا به صورت ایوان کوچکی دارای کاشیکاری معرق و کتیبه های است قوس جناقی در گاه در قال مستطیل قرار گرفته که با یک نوار تزیینی احاطه شده است. این نوار تزیینی، از اسپرهای تزیینی بر اساس یک طرح گلدانی منشا یافته است. بر فراز این نوار تزیینی، بخش مرکزی یک نوار کتیبه ای است با .حروف سفید بر روی یک زمینه ی آبی رنگ قرار گرفته است. در پس حروف، یک پیچک ممتد به رنگ آبی روشن با گلهای کوچک به رنگ اخرایی روشن کشیده شده و نام شاهرخ نیز با حروفی به رنگ اخرایی است. طاقبندی جناغی بزرگ تر در زیر طاق، مشتمل بر کاشیکاری مورخ ۱۰۹۹ ه‍‍‍‍.ق است . در کتیبه تاریخی سر در مسجد به خط ثلث سفید بر زمینه لاجوردی نام شاهرخ بهادرخان و محمود بن مظفر ورزنه ای ملقب به عماد و نام خطاط آن سید محمود نقاش آمده است.چنانچه مشخص شد مسجد جامع ورزنه در زمان شاهرخ بهادرخان تیموری به صورت فعلی بنا شده است. مساجد دیگری نیز در ایران مانند مسجد جامع افوشته نطنز به نام شاهرخ خان بنا شده است که البته در سال ۸۴۹ ه. ق به اتمام رسیده است.در مورد امیر عماد الدین ورزنه باید گفت که او یکی از امرای مشهور میرزاسلطان محمد بهادر خان بوده است و دستور ساخت «بیت الشتاء» مسجد جامع شهر اصفهان را داده است. به همین خاطر نام او را کتیبه سر در مسجد جامع در ورزنه قید شده است که محمود بن مظفر ورزنه ای ملقب به عماد در زمان خودش در سال ۸۴۸ه. ق به روزگار شاهرخ این سر در را بنا کرده است.سر در ورودی، به هشتی گنبد دار نسبتا بزرگی منتهی می شود که ضلع شمالی آن با مسطح مشبکی پوشیده شده است. پوشش گنبدی این هشتی، از کار بندی های متقاطعی که ستاره ی هشت پری را تشکیل می دهد، درست شده است. گنبد، روی نقاط این ستاره ی هشت پر قرار دارد و فیلپوش ها ادامه ی همین کاربندی های متقاطع- و بنابراین- بلند و نوک تیز هستند. این هشتی، از طریق دهلیزهایی به صحن و شبستان های مسجد و از طریق در گاهی به ایوان شمالی راه دارد.لازم به یادآوری است خطاطی های روی کاشی کاری ها نیز مربوط به خطاطی معروف به نام سید محمود نقاش می باشد که نام او نیز در سر در مسجد جامع اصفهان نوشته شده است. بالاخره در بالای در ورودی مسجد جامع کتیبه دیگری با زمینه سیاه وجود دارد که مربوط به سال ۱۰۹۹ ه. ق می باشد لذا می توان این نکته را دریافت که مسجد جامع ورزنه در دوره های مختلف مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته است، در این کتیبه چنین آمده است:وقف کرد اقل خلق خدا محمد شفیع ورزنه ای وزیر دارالعباد یزد مرمت مسجد جامع به تاریخ شهر رجب سنه ۱۰۹۹، عمل محمد صادق به سعی العبد فضائل ابن حاجی حسن بیک ورزنه ای در کتیبه سر در مسجد جامع ورزنه بعد از ذکر نام سید محمود نقاش به عنوان خطاط نام بنای این کتیبه نیز به این صورت ذکر شده است: “العمل العبد حیدر بن الحسین البنای اصفهانی”.

اقامتگاه سنتی ورزنه

اقامتگاه سنتی ورزنه یکی از نزدیکترین اقامتگاه ها به کویر ورزنه است. این خانه که در فاصله ۱۰ دقیقه ای از کویر قرار دارد حدود یک سال است که مرمت شده و قدمتش به حدود ۵۰ سال قبل برمی گردد. این مکان با ۷ اتاق و ظرفیتی ۳۰ نفره می تواند انتخاب مناسبی برای سفرهای دست جمعی باشد. اینجا یکی از اقامتگاه هایی است که می توانید در آن غذای محلی سفارش دهید و طعمش را در زیر زبانتان تا مدت ها تجربه کنیدخانه ای تاریخی در مرکز بافت تاریخی ورزنه در انتهای کوچه ای خشتی که بوی کاهگل را می شود از آن استشمام کرد از هر کس سراغ کوچه حمام عابد را بگیری تو را به این خانه راهنمایی خواهد کرد . محیطی آرام و سکت که یادآور گذشته روستای تاریخی ورزنه است در ابتدای این کوچه حمام عمومی قرار دارد که هنوز کارکرد خود را حفظ کرده و اهالی شهر ورزنه جهت استحمام از آن استفاده می کنند. نزدیک بودن این خانه به مسجد جامع ۶۰۰ ساله ورزنه و همچنین فاصله نچندان دور ( ۱۵ دقیقه ای ) تا کویر ورزنه باعث گردیده که علاقه مندان به کویر زیادی از جای جای ایران و خارج از ایران این اقامتگاه را انتخاب کنند و پس از لذت بردن فراوان از کویر ورزنه خود را به این منزل تاریخی رسانده ودر حیاط سنتی و مبلمان شده این خانه در کنار حوض و باغچه ای بسیار زیبا به گپ و گفت بپردازند.

کویر خارا یا کویر ورزنه

کویر خارا یا کویر ورزنه که در بین طبیعتگردان بیشتر با عنوان کویر ورزنه معروف است، کویر ورزنه یکی از کویرهای استان اصفهان به شمار می رود که در ۱۰۰ کلیومتری شرق اصفهان و ۱۵۰ کیلومتری غرب یزد قرار دارد. کویر خارا از شرق به تالاب گاوخونی، از شمال به شهرستان ورزنه و زاینده رود، از جنوب به حسن آباد و از غرب به محور ارتباطی حسن آباد به ورزنه محدود می شود. آن از حاشیه زاینده رود و نقطه آغاز ریگزار تا انتهای آن واقع در جنوب غربی تالاب گاوخونی در حدود ۴۵ کیلومتر و عرض آن در نواحی شمالی در حدود ۳۵ کیلومتر است که این عرض در جهت جنوبی کاهش می یابد. در نواحی جنوبی این عرض به ۵۰۰ متر میرسد.پوشش گیاهی کویر ورزنه و منطقه بدلیل رطوبت یالای تالاب گاوخونی بسیار غنی است. در قسمت ریگزار پوشش گیاهی عمدتا درختچه های تاغ و اسکمبیل است. همچنین بوته های نسی، تق تقو و سایر گیاهان ماسه پسند در نواحی ریگزار به وفور قابل مشاهده است. در نواحی کویری بوته های شور بیابانی و بندرت اشنان قابل مشاهده است. در دیواره ماسه ای محیطی این ریگزار، پوشش گیاهی خاصی قابل مشاهده نیست.پوشش جانوری این منطقه در سالهای گذشته بسیار غنی و قابل توجه بوده است. ولی در سالهای اخیر بدلیل خشک شدن تالاب گاوخونی، شکار بی رویه و تخریب زیستگاه غنای خود را از دست داده است. در حال حاضر جانورانی همچون شغال، روباه شنی، جرد، پا مسواکی، شاهین، سارگپه بیابانی، گربه شنی، افعی شاخدار، مار جعفری، مار شتری، تیر مار، انواع عقرب، خرگوش و خار پشت بیابانی در منطقه قابل مشاهده است.کویر خارا در قسمت جنوبی به ۲ دیواره ماسه ای جنوبی شمالی تبدیل میشود و مابین این ۲ دیواره خاک های آهکی قلیایی قرار دارند. این دو دیواره در نزدیکی جنوب غربی تالاب گاوخونی به هم می پیوندند و تشکیل دیواره واحدی با جهتی شمالی جنوبی را میدهند.در این منطقه با توجه به وزش بادهای متفاوت، اشکال مختلف تپه های ماسه ای از جمله تپه های ماسه ای طولی، تپه های ماسه ای هلالی و هرم های ماسه ای قابل مشاهده هستند که در نوع خود در کشور کم نظیر است. وسعت ریگزار در حدود ۱۷۰۰۰ هکتار است.این ریگزار در حاشیه شرقی محور ارتباطی حسن آباد به ورزنه قرار دارد. از این رو از ۵ کیلومتری جنوب ورزنه تا حسن آباد میتوان به نواحی غربی این ریگزار دسترسی پیدا کرد. برای دسترسی به ریگزار شرقی میتوان به صورت آفرود از میان ماسه ها عبور کرد و یا از شهر ورزنه حاشیه جنوبی رودخانه زاینده رود را ادامه داد تا به حاشیه شرقی ریگزار رسید. این ۲ مسیر فقط بوسیله خودروهای دو دیفرانسیل قابل دسترسی هستند. در صورتی که به منطقه آشنایی ندارید حتما از راهنمایان محلی استفاده کنید.کویر خارا نام خود را از روستایی در حاشیه جنوبی خود با نام خارا گرفته است. این منطقه در سالهای اخیر با این نام شناخته می شود. از دیگر نام های این منطقه میتوان به کویر ورزنه و کویر حسن آباد اشاره کرد.مسیر خودروی شخصی این ریگزار در حاشیه شرقی محور ارتباطی حسن آباد به ورزنه قرار دارد. از این رو از ۵ کیلومتری جنوب ورزنه تا حسن آباد میتوان به نواحی غربی این ریگزار دسترسی پیدا کرد. برای دسترسی به ریگزار شرقی میتوان به صورت آفرود از میان ماسه ها عبور کرد و یا از شهر ورزنه حاشیه جنوبی رودخانه زاینده رود را ادامه داد تا به حاشیه شرقی ریگزار رسید. این ۲ مسیر فقط بوسیله خودروهای دو دیفرانسیل قابل دسترسی هستند. در صورتی که به منطقه آشنایی ندارید حتما از راهنمایان محلی استفاده کنید.

شترسواری کویر ورزنه

شترسواری کویر ورزنه ، یکی از تفریحاتی است که در کنار بازدید از بناهای تاریخی و جاذبه های کویری ورزنه بسیار لذت بخش است .کویر ورزنه هر ساله اردیبهشت ماه شاهد مسابقات شترسواری از استانهای مختلف کشور است. رژه نمادین کاروان شترها، اجرای زنده موسیقی، رقص محلی لری و کردی و… از برنامه های جانبی این مراسم است.کویر ورزنه نام خود را از شهر ورزنه گرفته است که دارای رمل ها و تپه های شنی است و مناظر زیبا و عجیبی دارد. این قسمت از ایران دارای بزرگترین سایت تفریحی کویری کشور است. پوشش گیاهی و جانوری آن قابل توجه بوده و زیست بوم غنی دارد. کویر را همه به پاییز و شب های خنکش می شناسند اما ورزنه تنها کویر ایران است که حتی در تابستان های سوزان و داغ هم می توان از سفر به آن لذت برد.منطقه کویری ورزنه حرف های بسیاری برای گفتن در گردشگری دارد. برنامه های ورزش روستایی و بازی های بومی و محلی استان اصفهان همیشه مورد توجه بوده است. با این حال شترسواری در کویر حس و حال دیگری دارد. وقتی آن بالا می نشینی، گویا به آسمان و خورشید نزدیک تر می شوی. پاهایت بالاتر از درخچه های صبور تاق قرار می گیرد و صدای زنگوله کاروان در کویر می پیچد، از اینجا به بعد دیگر هیچ چیز نیست مگر اعجاز و هیجان کویر. شتر سواری یکی از تفریحات گردشگران و اهالی ورزنه است، علاوه بر این مسابقات بسیار حرفه ای نیز در این زمینه برگزار می شود.شتر جانداری بسیار صبور و مقاوم است که گرما و خشکسالی را بخوبی تحمل می کند، به همین دلیل در گذشته حمل و نقل و مسافرت ها با شتر ها انجام می شد. اما امروزه شتر سواری تبدیل به یکی از تفریحات و جاذبه های لذت بخش شده است.در کویر برای دقایقی خود را مسافری از سرزمین های دور تصور می کنید که با کاروان در گرمای سوزان به پشت تپه ها می روید، همان جا که خورشید در حال غروب است و هوا نیز خنک تر است. نور سرخ خورشید بر تن ماسه ها، سایه شتر ها و تماشای افق آرامشی را به شما هدیه می کند که بعد از روزی پر هیجان به آن نیاز دارید.شترسواری از تفریحات جالب کویر است که حتی اسب سواری در مقایسه با آن یک تفریح معمولی و کم هیجان است. حرکات شتر بسیار جالب است و لذتی منحصر به فرد به شما می دهد.

تپه های ماسه ای

این تپه ها که درجنوب شرقی ورزنه و ۸ کیلومتری جاده ورزنه- حسن آباد واقع است از چشم انداز بسیار زیبایی برخوردار میباشد.وسعت تپه های شنی مجاور تالاب بالغ بر ۱۷۳۹۵ هکتار است که از نزدیکی شهر ورزنـه آغاز شده و تا چند کیلومتری جنوب شرقی روستای خارا به طول ۴۰ کیلومتر امتـداد دارد ارتفاع تپه های مذکور در نقاط مختلف آن فرق می کند و حداکثر آن در محلی به نام شهر سبا یا سرای به ۶۲ متر می رسد ، عرض این تپه ها در بخش های شمالی قابل توجه بوده تا ۱۵ کیلـومتر میـرسد در حالی که در نواحـی جنوبی عرض آن بیش از ۱ کیلومتر میرسد.

تالاب بین المللی گاوخونی

این تالاب یکی از ارزشمند ترین اکوسیستم های تالابی کشور است که در تاریخ ۲۳/۶/۱۹۷۵میلادی در لیست تالابهای بین المللی کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده است . در فاصله ۱۳۰ کیلومتری جنوب شرقی اصفهان قرار دارد طول مسیر رودخانه ۴۰۵ کیلومترمی باشد و از دامنه های شرقی ارتفاعات زاگرس و کوههای مرتفع زرد کوه بختیاری سرچشمه می گیرد و اختلاف ارتفاع تالاب نسبت به سرآب ( زرد کوه بختیاری ) ۲۷۴۷ متر می باشد و وسعت کل حوضه آب خیز زاینده رود ۴۱۳۷۱ کیلومتر مربع است که /۹/۹۰% آن در استان اصفهان و مابقی در استانهای چهار محال و بختیاری و یزد و فارس قرار گرفته است (۲) محیط پیرامون تالاب با ویژگی های خاص و متفاوت جغرافیایی همراه است .بخش های شمالی و شمال غربی آن مصب قرار گرفته که آخرین حد جریان آب شیرین رودخانه است ، مصب رودخانه انباشته از جلبک های سبز بوده و حرکت آب در این ناحیه کند است . ابتدا ی آن را نیزارها و گزستان انبوه فرا گرفته است در حاشیه جنوبی تالاب نمکزار وسیعی وجود دارد که در اثر تبخیر زیاد آب و باقی ماندن و انباشته شدن کریستالهای نمک بوجود آمده . نمک این بخش استخراج شده و مورد بهره برداری قرار می گیرد. در غرب و جنوب غربی منطقه تپه های ماسه ای بادی قرار دارد که خود اکوسیستمی متفاوت با تالاب و مصب آن را بوجود آورده اند .این تپه ها در اثر وزش بادهای کویری شکل گرفته اند و عاری از پوشش گیاهی طبیعی و خاصی هستند که از نظر زیبایی شناسی جایگاه ویژه ای برا ی خود دارند بخش شرقی تالاب را دشتی تپه ماهوری محاط در کوهستانهای بلند و در طول محور اصفهان – نایین احاطه کرده است . کوه سیاه در منتهی الیه شمال غربی این دشت و در کنار مصب تالاب گاوخونی قرار گرفته است.

چاههای آرتیزین

یکی از ویژگی های منحصر به فرد دشت ورزنه وجود چاههای آرتزین می باشد این چاهها را به این دلیل آرتزین یاجهنده گویندکه آب با فشار بدون نیروی موتورپمپ از زمین خارج می شود که علت آن را می توان با توجه به توپوگرافی و پستی و بلندی منطقه توجیه کرد چون دشت ورزنه نسبت به ناهمواریهای اطراف در گودترین نقطه واقع شده است و در طول هزاران سال آب در سفره های آبدار و آبخوانها زیرین ذخیره شده و چون این آبخوانها ازنوع محبوس وتحت فشار هستند با دسترسی به لایه های محبوس وتحت فشار زیرین آب از زمین به علت فشار ستون آب که ناشی از وضعیت پستی و بلندی منطقه است از زمین خارج می شود تعداد این چاهها در این منطقه تاکنون به بیش از ۲۰ حلقه رسیده است که تماماًبه موزات سواحل شمالی و جنوبی زاینده رود واقع هستند . برای بازدید یکی از چاها می توان در مسیر تالاب به فاصله ۱۸ کیلومتری ورزنه ۱۵ دقیقه زمان را به آن اختصاص داد.

آب بند شاخ کنار

مشاهده آخرین آب بند احداثی بر روی زاینده رود و مشاهده آب نمای زیبای پشت آب بند با پشت زمینه ای از تپه های زیبای ماسه ای و رودخانه در افق چشم نواز زاینده رود خالی از لطف نیست فاصله شاخ کناراز شهر ورزنه به طرف تالاب گاوخونی ۲۰ کیلومترمی باشد.

دریاچه ومعدن نمک خارا

در ۶۰ کیلومتری جنوب شرقی ورزنه و ۲۰ کیلومتری شرق شهر حسن آباد و ۱۵ کیلومتری روستای خارای جرقویه این معدن ودریاچه نمک با یک جاده خاکی به طول ۲۰ کیلومتر قابل مشاهده می باشد که از جاذبه های آن پولیگون های گلی و نمکی می باد.

پل تاریخی ورزنه

این پل با آجر ساخته شده و دارای ۱۰ چشمه که هفت چشمه یا طاق آن به طول۶۷ متر و عرض پل۶.۵ مترو ارتفاع از سطح آب ۶ متر و عرض چشمه ها ۴ متر است. و بسیار قدیمی و بنای آن مربوط به دوره دیلمیان و سلجوقیان است.

رباط شاه عباسی ورزنه

این رباط را به محمد علی بیک نسبت می دهند که احتمال دارد از ساخته های محب علی بیک،لله شاه صفوی بوده باشد. و اشتباها محمد علی بیک گویند رباط از آجر ساخته شده که محل استراحت مسافرین آن روزگار بوده است.

چشمه دستگرد و معبد آناهیتا

درفاصله ۴۵ کیلومتر ورزنه در کنار یک تپه از جنس سنگ چشمه ای خود جوش وجود دارد و بر بالای آن یک ساختمان غیر معمول قابل مشاهده است که به معبد آناهیتا معروف است این ساختمان توسط سازمان میراث فرهنگی کاملاً بازسازی واحیاء گردیده و مشاهده آن خالی از لطف نیست.

دژ کوه حسن آباد

از ورزنه به طرف تالاب گاوخونی ۶۰ کیلومترکارونسرای زیبای قلعه خرگوشی قابل مشاهده هست در نزدیکی تالاب گاوخونی، کاروانسرای سنگی زیبایی قرار دارد که از روزگار صفویان تا به حال، پا برجا مانده است. کاروانسرای شگفت انگیزی به نام قلعه خرگوشی که بنای استوار و سنگی اش را باید در ۳۰ کیلومتری تالاب گاوخونی ببینید. جایی در میانه جاده قدیمی یزد- اصفهان که تا شهر عقدا و تا شهر ورزنه حدود شصت کیلومتر فاصله دارد.

کاروانسرای قلعه خرگوشی

از ورزنه به طرف تالاب گاوخونی ۶۰ کیلومترکارونسرای زیبای قلعه خرگوشی قابل مشاهده هست در نزدیکی تالاب گاوخونی، کاروانسرای سنگی زیبایی قرار دارد که از روزگار صفویان تا به حال، پا برجا مانده است. کاروانسرای شگفت انگیزی به نام قلعه خرگوشی که بنای استوار و سنگی اش را باید در ۳۰ کیلومتری تالاب گاوخونی ببینید. جایی در میانه جاده قدیمی یزد- اصفهان که تا شهر عقدا و تا شهر ورزنه حدود شصت کیلومتر فاصله دارد.کاروانسرای قلعه خرگوشی یکی از مهم ترین کاروانسراهای دوره صفوی است که بنای آن را به زمان حکومت شاه عباس صفوی نسبت می دهند. در واقع، قلعه خرگوشی یکی از همان ۹۹۹ کاروانسرایی است که به دستور شاه عباس در مسیرهای اصلی آن زمان ساخته شده است. اگر گذارتان به این کاروانسرا بیفتد، می بینید که تمام این بنای ۸۰×۸۰ متر از سنگ گرانیت و آجر ساخته شده است. حتی صفه ها، حجره هاه و اصطبل بنا هم سنگی هستند و این شاید مهم ترین دلیل استوار ماندن قلعه خرگوشی تا امروز باشد. در بیابان های این منطقه، معادن گرانیت زیادی وجود دارد و کارگران عصر صفوی، وقتی کاروانسرای قلعه خرگوشی را می ساختند از گرانیت های کوه های اطراف استفاده کردند.

و در پایان..

شهر ورزنه در جنوب غربی شهرستان نائین، در شرق استان اصفهان و خط مرزی استان یزد قرار دارد و از توابع بخش بن رود در شهرستان اصفهان است. مردان این شهر بیشتر كشاورز هستند و زنان آن به پارچه بافی و قالیبافی مشغولند. شهر ورزنه متشکل از بافت جدید و قدیم می باشد. بافت جدید ورزنه به نام شهرک امام جعفرصادق و در شمال زاینده رود قرار دارد و بافت قدیم آن در جنوب زاینده رود که سابقا خندق شهر بوده قرار گرفته است.امیدواریم از خواندن این مطالب لذت ببرید با ساعد نیوز همراه باشید.

معرفی شهر زیبای فراهان