به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، یاتاقان ورقه ای به شکل نیم دایره و نازک است که بین “میل لنگ و سیلندر” و “میل لنگ و شاتون” قرار می گیرد؛ که خرابی آن در بین تعمیرکاران با اصطلاح “یاتاقان زدن” خودرو شهرت دارد.
زمانی که به هر علت از جمله کمبود آب، روغن و یا بالا رفتن بیش از حد مجاز دور موتور، دمای موتور نیز از مقدار مجاز بالاتر رود، به اجزا مختلف آن بخصوص قسمت های متحرک آسیب زیادی وارد می گردد؛ که این حالت را گیرپاژ یا سوختن موتور می گویند و در مورد یاتاقان ها هم وقتی در اثر سوختن دیگر قادر به کاستن از اصطکاک بین شاتون و میل لنگ نباشند گفته می شود. بطور کلی یاتاقان زدن تقریبا معادل عامیانه سوختن موتور در بین تعمیرکاران است.
نکته مهم این است که:
یاتاقان اسم قطعه ای است که بین دسته پیستون و میل لنگ قرار دارد و کارش روان سازی حرکت این دو قطعه روی یکدیگر است.
یاتاقان ها با روغن موتور در تماس هستند و وظایف مهمی را بر عهده دارند.
خراب شدن یاتاقان در خودرو
اگر به صورت مرتب و دوره ای قطعه یاتاقان در خودرو را بررسی کنید؛ می توانید از هزینه های گزاف تعمیرات سنگین که ممکن است برای شما هم پیش آید؛ جلوگیری کنید.
اما برخی از علل خرابی یاتاقان اتومبیل عبارتند از:
خوردگی در یاتاقان
خوردگی در یاتاقان به علل و شکل های مختلف اتفاق می افتد؛ مثلاً وقتی که میزان انطباق سطح یاتاقان با دیگر سطوحی که این قطعه با آن درگیر می شود کمی آزادتر باشد؛ حرکت های بسیار نامحسوس و ریزی به وجود می آید که به مرور زمان موجب سایش شدید در یاتاقان و کند شدن حرکت در آن خواهد شد که در نهایت موجب ایجاد خوردگی و از بین رفتن ذره ذره آن خواهد شد.
برخی مواقع خوردگی زمانی رخ می دهد که قسمتی که با یاتاقان درگیر است؛ دچار زنگ زدگی شده باشد.
وقتی یاتاقان روی چنین سطوحی هم حرکت کند؛ دچار سائیدگی و خوردگی خواهد شد.
جا زدن نادرست یاتاقان
همان طور که می دانید در روی یاتاقان شیارهای وجود دارد که رینگ در داخل آن قرار می گیرد و رینگ های غلتشی استوانه ای، داخل یاتاقان، همیشه در رینگ بیرون آن جا می گیرند.
اگر زمان جا انداختن، این رینگ ها با فشار زیادی جا انداخته شوند؛ شیارهای دیگری بر روی یاتاقان ایجاد می شوند؛ که فرم رینگ و یاتاقان را از بین می برد.
اگر چنین شیار هایی را بر روی یاتاقان ها مشاهده کردید باید فورا اقدام به تعویض آنها نمایید تا از خراب شدن و آسیب دیدن به قطعات دیگر جلوگیری کرده باشید.
یا اگر زمان جا انداختن؛ رینگ داخلی در درون رینگ بیرونی اشتباه و بد جا زده شود؛ به مرور این شیارها رنگ عوض کرده و رنگ تیره ای به خود می گیرند که در این صورت هم باید اقدام به تعمیر و یا تعویض آن ها کنید.
خرابی پمپ روغن
وجود روغن موتور نا مناسب و تجمع رسوبات در قسمت های مختلف، باعث خرابی پمپ روغن می شود و خرابی پمپ روغن از روغن کاری مناسب و به موقع جلوگیری خواهد کرد و چون روغن است که باعث روانکاری در بین قطعات و کاهش اصطکاک می شود؛ پس سبب یاتاقان زدن خودرو خواهد شد.
روان سازی غلط و نادرست
روان سازی که به واسطه روغن انجام می گیرد؛ همواره موجب می شود تا دو فلزی که با هم در تماس هستند به راحتی در کنار هم و یا بر روی یکدیگر حرکت کنند و روغن، اصطکاک بین آن دو را از بین برده و یا اصطکاک بین آن دو را تا حدود بسیار زیادی کاهش خواهد داد.
اما اگر در این روانسازی روغن به اندازه کافی وجود نداشته باشد و یا از روغن های غیر استاندارد و نامرغوب استفاده شود و یا وجود عواملی از این دست، سبب حرکت لغزشی و سایشی در بین آنها خواهد شد.
در مورد یاتاقان هم باید این روانسازی به شکل صحیح آن انجام گیرد تا یاتاقان ها به سرعت تخریب نشده و موجب سایش بین قطعات نگردند.
البته ذکر این نکته ضروری است که اگر روان سازی بیش از حد و اندازه هم صورت گیرد؛ یعنی اینکه روغن موجود بیش از اندازه باشد؛ حرکت نادرست یاتاقان، موجب تولید حرارت زیاد و ایجاد خرابی در خودرو خواهد شد.
تاخیر در تعویض روغن هم یکی از این عوامل است که در روانسازی باید به آن دقت کافی داشته باشیم.
تاثیر آلودگی ها بریاتاقان
وقتی که آلودگی ها و ناخالصی های مختلف مثل، گرد و خاک و غبار وارد موتور می شوند و روی یاتاقان ها قرار می گیرند؛ سبب ساییدگی شده و خراب شدن یاتاقان در خودرو را سرعت می بخشند.
زمانی که ناخالصی ها و آلودگی ها بر روی سطح یاتاقان می نشیند؛ ابتدا سبب خشن شدن سطح و به تدریج باعث خوردگی در آن خواهند شد.
که این خوردگی خود موجب به وجود آمدن لقی در این قطعه می شود که در نهایت باعث به بار آمدن خسارات جدی و جبران ناپذیری به خودرو خواهد بود.
از جمله آلودگی هایی که بر عملکرد یاتاقان ها تأثیرگذار هستند عبارتند از: گرد و خاک و غبار، خرده ریز قطعات دیگری که به وسیله روغنی که کار روانسازی را برعهده دارد؛ به یاتاقان منتقل می شود، روغن ها و روان سازی هایی که خود ناخالص و آلوده هستند، استفاده از قطعات کثیف و کارکرده
گرم شدن بیش از حد موتور
داغ شدن موتور هم به هر دلیلی که اتفاق بیفتد؛ مثل کم آب شدن رادیاتور و یا وجود نشتی ها، در نهایت منجر به یاتاقان زدن خودرو خواهد شد.
سرعت بالای خودرو
وقتی که شما سرعت خود را مخصوصاً به یکباره از مثلاً دور ۴ به دور ۶ برسانید؛ حتماً یاتاقان ها را دچار تشنج کرده و در عملکرد آن ها اختلال ایجاد خواهید کرد و ممکن است خودرو را با مشکل جدی مواجه کنید.
پس مراقب راندن اتومبیل در سرعت های بالا باشید و سرعت خودرو را به یکباره افزایش ندهید.
