به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از مهر، پروتکل بهداشتی مبارزه با بیماری کرونا در دانشگاه ها، مراکز آموزشی و تحقیقاتی از سوی معاونت بهداشت وزارت بهداشت با عنوان نسخه شهریور ۱۴۰۰ منتشر شد.
با توجه به اجرا و تکمیل برنامه واکسیناسیون دانشگاهیان و با توجه به آغاز سال تحصیلی ۱۴۰۱- ۱۴۰۰ با اولویت آموزش حضوری دانشجویان در دانشگاه ها و دانشکده ها، مراکز آموزشی و تحقیقاتی به عنوان اماکن تجمعی، فراهم کردن شرایط لازم برای حفظ سلامت اساتید دانشجویان و سایر کارکنان به منظور کاهش مواجهه با قطع زنجیره تماس بیماری کووید ۱۹ از اهمیت بسزایی برخوردار است.
در این راستا ضرورت دارد علاوه بر رعایت اصول بهداشتی، مقررات ویژه از طریق فاصله گذاری فیزیکی، برای کاهش مواجهات متناسب با سطح اضطرار و درجه اهمیت فعالیت های آموزشی و مهارتی در نظر گرفته شود.
توجه به پیشگیری از تجمع، رعایت فاصله گذاری مناسب فیزیکی در تعاملات بین فردی، ترددها، تهویه مناسب، شستن دست ها و استفاده از وسایل حفاظت فردی از قبیل ماسک برای همه افراد در مراکز مذکور مورد تایید این پروتکل است.
«ستاد مدیریت کرونا ویژه دانشگاه» در دانشگاه ها تشکیل شود
همچنین لازم است هر یک از دانشگاه ها و دانشکده های علوم پزشکی کشور ستاد مدیریتی مستقل برای بیماری کووید ۱۹ به عنوان «ستاد مدیریت کرونا ویژه دانشگاه» زیر نظر مستقیم رئیس دانشگاه تشکیل دهند.
این ستاد صرفاً در حوزه برنامه های مرتبط با نظارت، پیشگیری و درمان بیماری کووید ۱۹ در سطح دانشجویان، کارکنان و اعضای هیات علمی دانشگاه و دانشکده های علوم پزشکی کشور فعال خواهد بود.
دامنه کاربرد این پروتکل جهت پیشگیری و کنترل بیماری کووید ۱۹ (کروناویروس) در دانشگاه ها، دانشکده ها و مراکز آموزشی و تحقیقاتی تهیه شده است و سایر قوانین آیین نامه ها و مقررات و دستورالعمل های مرتبط با بهداشت محیط به قوت خود باقی است.
اصول پایه برای دانشجویان جدیدالورود:
اجرا و یا تکمیل کردن برنامه واکسیناسیون کلیه دانشجویان جدید الورود در کلیه مقاطع در همان ابتدای ورود به دانشگاه و ترجیحاً همزمان با ثبت نام در دانشگاه الزامی بوده و دانشگاه موظف به برنامه ریزی لازم در این رابطه است.
در صورت مجازی بودن فرآیند ثبت نام، دانشگاه باید هماهنگی لازم را برای واکسیناسیون دانشجویان در دانشگاه های محل سکونت انجام دهد.
کلاس های دروس نظری دانشجویان جدید الورود به صورت مجازی برگزار خواهد شد. در برنامه ریزی کلاسی این دانشجویان لازم است در طول هر نیمسال تحصیلی حداقل دو هفته آموزش حضوری برای برگزاری کلاس های رفع اشکال و کلاس های عملی و آزمایشگاهی لحاظ شود.
کلاس های دانشجویان تحصیلات تکمیلی و دکتری تخصصی (Ph.D) جدیدالورود، با شرط کامل بودن برنامه واکسیناسیون و با رعایت پروتکل های بهداشتی حضوری برگزار خواهد شد.
برگزاری برنامه ها و کلاس های آموزشی دانشجویان جدیدالورود به صورت ترکیبی (حضوری - مجازی با اولویت حضوری) در ابتدا یا در طول نیمسال مشروط به کامل بودن برنامه واکسیناسیون و اعلام آمادگی معاونت های دانشجویی و فرهنگی جهت ارائه خدمات رفاهی از جمله خوابگاه است.
اصول پایه برای دانشجویان سنوات قبل:
آموزش کلاس های نظری این دانشجویان، مشروط به کامل بودن واکسیناسیون و با رعایت پروتکل های بهداشتی به صورت ترکیبی (مجازی - حضوری با رویکرد اولویت حضوری) خواهد بود.
کلاس های عملی آزمایشگاهی و آموزش در عرصه دانشجویان کارآموزی پزشکی و سایر رشته ها به شرط کامل بودن واکسیناسیون و با رعایت پروتکل های بهداشتی باید به صورت ترکیبی با اولویت حضوری برنامه ریزی و اجرا شود.
کلاس های دانشجویان تحصیلات تکمیلی دکتری تخصصی (Ph.D) با شرط کامل بودن برنامه واکسیناسیون و با رعایت پروتکل های بهداشتی کمافی السابق حضوری خواهد بود.
حضور دستیاران رشته های تخصصی بالینی و کارورزان رشته های پزشکی در بخش ها و درمانگاه های مراکز درمانی - آموزشی طبق برنامه های آموزشی مربوطه کمافی السابق ادامه یابد.
در مراکز بیمارستانی و دانشکده ها، تمامی آموزش هایی که در قالب گزارش صبحگاهی، ژورنال کلاب، کیس ریپورت و جلسات علمی برگزار می شوند، متناسب با امکانات گروه های آموزشی و بیمارستان ها با رعایت پروتکل های بهداشتی به صورت برنامه های ترکیبی با اولویت حضوری اجرایی شوند.
دانشگاه ها می توانند بر حسب شرایط خود نسبت به فشرده سازی دوره ها و کلاس های حضوری و تقسیم بندی دانشجویان به گروه های کوچک تر مشروط به حفظ کیفیت آموزشی با رعایت پروتکل های بهداشتی اقدام کنند.
ارزشیابی دانشجویان بر اساس پروتکل ابلاغی
به شرط کامل بودن برنامه واکسیناسیون، تمام آزمون های پایان نیمسال باید به صورت حضوری (کتبی، آزمون های مبتنی بر مرکز مهارت های بالینی و یا الکترونیک در مراکز آزمون استاندارد) با رعایت پروتکل های بهداشتی برگزار شوند.
روش های ارزشیابی مستمر و تکوینی در طول نیمسال می تواند به صورت مجازی یا حضوری به عنوان مکمل ارزشیابی نهایی مورد استفاده قرار گیرد.
موارد عمومی در حوزه آموزش
دانشجویان (به استثناء دانشجویان جدیدالورود) می توانند در صورت تمایل از مرخصی تحصیلی بدون احتساب در سنوات تحصیلی استفاده کنند.
پایش و نظارت مستمر بر اجرای پروتکل های بهداشتی ابلاغی از سوی معاونت بهداشت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی در تمام عرصه های آموزشی توسط مسئولان و هیئت رئیسه دانشگاه ها به صورت برنامه ریزی شده و منظم اجرا شود.
پاسخگویی در خصوص برنامه ریزی و اجرای پروتکل های بهداشتی در دانشکده ها بر عهده روسای دانشکده های زیر مجموعه دانشگاه ها خواهد بود. معاونت های بهداشت و دانشجویی - فرهنگی دانشگاه ها موظف به همکاری در پایش و نظارت بر اجرا و رعایت پروتکل های بهداشتی هستند.
در شرایط خاص همه گیری بیماری کووید ۱۹، دانشگاه ها و دانشکده های علوم پزشکی اختیار دارند بر اساس شرایط استانی ترجیحاً با حفظ مبانی و چارچوب موارد ابلاغی این پروتکل نسبت به برنامه ریزی آموزشی و هماهنگی بین بخشی در دانشگاه ها اقدام کنند.
الزامات اساسی پروتکل های بهداشتی در دانشگاه ها
تعداد دانشجویان حاضر در کلاس ها با احتساب ۲ متر مربع به ازاء هر نفر در نظر گرفته شود. استقرار صندلی، نیمکت و کامپیوتر دانشجو در فواصل لازم و ایمن با رعایت معیار حداقل ۲ متر به ازای هر نفر صورت پذیرد.
جهت حذف و یا کاهش مواجهه مستقیم کارکنان بخش های پر مراجعه مانند کتابخانه، پذیرش، اتاق سرپرستی، کارگاه ها و غیره، استفاده از موانع فیزیکی با حفظ تهویه مناسب لازم است.
از هرگونه تجمع در محل های عمومی اجتناب شود. مواجهه چهره به چهره کارکنان کاهش یابد و سریع شود از تماس تلفنی و ویدیو کنفرانس و شبکه های اجتماعی برای برگزاری جلسات حتی برای کارکنان حاضر در داخل یک ساختمان استفاده شود.
در صورتی که مواجهه چهره به چهره کادر اداری با دانشجو، مراجعین و والدین دانشجویان ناگزیر باشد، مواجهه در حداقل زمان ممکن با رعایت فاصله ایمن حداقل ۲ متر و با استفاده کامل از ماسک و وجود تهویه هوایی مناسب برگزار شود.
زمان کلاس ها تا جایی که ممکن باشد کاهش یافته و برای انجام تهویه مناسب، توقف کوتاه مدت تدریس و خروج دانشجویان از کلاس در میانه هر جلسه انجام شود.
نگهبانی حتی المقدور از ورود و تردد افراد و اشخاص و مراجعات متفرقه به محیط آموزشی جلوگیری به عمل آورده و شیوه های پاسخگویی از ورودی دانشکده به نحوی باشد که فاصله گذاری اجتماعی رعایت شود.
در صورت فعال بودن سرویس ایاب و ذهاب دانشجویان و کارکنان، حداکثر سرنشین خودرو به تعداد صندلی های موجود باشد و از سوار کردن نفرات اضافه بر ظرفیت خودرو جداً خودداری شود و جریان هوا در داخل خودرو برقرار باشد.
رعایت ایمن حداقل دو متر در قسمت های عمومی و حداقل توقف از جمله در نمازخانه، سلف سرویس، کارگاه ها و مسیر ورود و خروج الزامی است.
فعالیت های ورزشی فرهنگی و برگزاری کلاس های فوق برنامه تنها با رعایت پروتکل های بهداشتی و ملاحظات رنگبندی و شرایط بیماری بلامانع است.
تمام جلسات غیر ضروری حذف شده و یا به صورت آنلاین برگزار شود. جلسات نظیر دفاع از پایان نامه نیز آنلاین و یا با حضور حداقل افراد و با رعایت کامل پروتکل های بهداشتی برگزار شوند.
به منظور جلوگیری از تجمع در سلف سرویس در این مدت زمان سرو ناهار افزایش یابد. همچنین صرف غذا در محل سلف سرویس با رعایت دو متر انجام شود.
اصول و پروتکل های بهداشتی مرتبط با خوابگاه های دانشجویی
هر اتاق در خوابگاه های دانشجویی صرفاً برای استفاده حداکثر ۴ دانشجو در نظر گرفته شود.
استفاده دانشجویان از ماسک در محل های عمومی خوابگاه مانند آشپزخانه، نمازخانه، سالن ورزشی، سالن مطالعه، سالن تلویزیون با رعایت فاصله گذاری فیزیکی الزامی است.
استفاده از وسایل مشترک در آشپزخانه خوابگاه ممنوع است. گندزدایی، نظافت و رعایت مسائل بهداشتی در مکان های عمومی و سرویس های بهداشتی سه نوبت در شبانه روز در خوابگاه ها الزامی است.
تمام کارکنان خوابگاه ها ملزم به استفاده از وسایل حفاظت فردی مانند ماسک و دستکش یکبار مصرف هستند.
نصب علائم متعدد هشدار بیماری کووید ۱۹ در محل دید دانشجویان در خوابگاه های دانشجویی الزامی است.
در نظر گرفتن اتاق مجزا جهت قرنطینه دانشجویان خوابگاهی دارای نشانه یا مبتلا به بیماری کرونا الزامی است.
اصول و پروتکل های بهداشتی مرتبط مرتبط با کارگاه ها و آزمایشگاه ها
لازم است هنگام انجام کار عملی و یا تئوری در کارگاه و آزمایشگاه فاصله افراد از هم حداقل دو متر باشد. وجود سیستم تهویه در محل کارگاه و آزمایشگاه ضروری است.
استفاده افراد از محل کارگاه و آزمایشگاه جهت انجام کارهای اداری ممنوع است. استفاده از وسایل حفاظت فردی مانند دستکش یکبار مصرف لاتکس و ماسک هنگام کار در آزمایشگاه الزامی است.
غربالگری، مراقبت و بازتوانی در دانشجویان و شاغلین با سابقه کووید ۱۹
دانشجویان مبتلا به کووید ۱۹ پس از طی دوران درمان و نقاهت، برای بازگشت به دانشگاه، مراکز آموزشی و تحقیقاتی لازم است مورد ارزیابی پزشک معتمد مراکز جامع سلامت قرار گیرند. ورود و یا حضور دانشجویان و اساتید و سایر کارکنان دارای علائم بیماری کرونا تحت هر شرایطی به مراکز آموزشی و تحقیقاتی ممنوع است.
شرایط و میزان استفاده از استعلاجی بیماری کرونا برای دانشجویان و اساتید با تایید پزشک معتمد است.
دانشجویان دارای علائم بیماری کووید ۱۹ در دانشگاه و خوابگاه دانشجویی توسط مسئولان مربوطه جهت تست PCR ارجاع شده و در صورت مثبت شدن تست یا تایید پزشک معتمد در محل قرنطینه دانشجویی یا منزل به مدت ۱۴ روز قرنطینه و در صورت مساعد بودن اوضاع عمومی تحت آموزش مجازی قرار می گیرد.
برای همکلاسی ها، هم خوابگاهی ها و هم سرویسی هایی که با دانشجوی مبتلا به بیماری کرونا مواجهه داشتند اقدامات به شرح زیر انجام می شود:
- انجام رپید تست برای اشخاصی که با بیمار مبتلا به کرونا ویروس قطعی تماس داشته اند.
- وضعیت دانشجویان تست شده توسط ناظران مراکز جامع سلامت به مدت ۵ روز پایش شود.
- در صورت مشاهده ابتلای یک دانشجوی دیگر از دانشجویان تحت مراقبت ۵ روزه، کلاس یا خوابگاه مربوطه به مدت ۱۴ روز تعطیل و دانشجویان به محل های در نظر گرفته شده برای قرنطینه اعزام شوند.
دانشجویان مبتلا به کرونا پس از طی دوره نقاهت جهت برگشت به دانشگاه لازم است مورد ارزیابی پزشک معتمد مراکز جامعه سلامت قرار گرفته و برگ تاییدیه سلامت دریافت کنند.
اقدامات کنترلی سلامت محیط و کار دانشگاه ها و مراکز آموزشی و تحقیقاتی
استفاده از ماسک و داشتن کارت واکسن و تاییدیه آن از سامانه وزارت بهداشت برای دانشجویان و کارکنان الزامی است. سایر موارد در زمینه پروتکل های بهداشتی از جمله شستن دست ها و پرهیز از دست دادن و رعایت فاصله الزامی است.
استفاده از مواد ضدعفونی کننده با پایه الکل پس از برگزاری کلاس ضروری و داشتن کارت بهداشت برای تمام دست اندرکاران مواد غذایی الزامی است.
نیروهای خدماتی در هنگام نظافت باید لباس های حفاظتی استفاده کنند. در نمازخانه از استفاده مشترک از مهر، سجاده، تسبیح و چادر اجتناب شود و لوازم شخصی مورد استفاده قرار گیرد.
شرایط سرو غذا در سلف سرویس ها متناسب با وضعیت موجود بیماری کرونا، رنگ بندی های اعلامی، محدودیت هوشمند مدیریت بیماری کرونا و رعایت پروتکل های ابلاغی انجام شود.
حداقل ۲۰ درصد از مساحت سطح کلاس پنجره باز شونده به میزان ۴۵ درجه داشته باشد. بیشترین تهویه طبیعی در زمانی که پنجره ها در دو طرف کلاس باز باشند فراهم می شود و هوای تمیز باید به طریق موثر وارد هر کلاس شده و آلاینده های تولید شده در هر اتاق به نحو موثر خارج شود به گونه ای که مانع از انتشار عفونت های منتقله از هوا بین افراد حاضر در فضای داخلی شود.
توصیه های اختصاصی برای مسئولان دانشگاه و کارکنان
مسئولان دانشگاه باید مکان ها زمان های احتمالی مواجهه کارکنان و دانشجویان با کروناویروس را شناسایی کرده و میزان خطر را ارزیابی کنند. پس از شناسایی و ارزیابی محل های با ریسک بیشتر باید روش های کنترلی را انتخاب و اجرا کنند اقدامات کنترلی ممکن است شامل تلفیقی از کنترل های فنی مدیریتی روش های کار ایمن و وسایل حفاظت فردی باشد.
پیشنهاد می شود تغذیه سالم در برنامه غذایی دانشجویان با هدف تقویت سیستم ایمنی قرار گیرد. برای حضور غیاب ترجیحاً از سیستم تشخیص چهره استفاده شود.
شرایط مراکز بهداشتی درمانی مستقر در دانشگاه باید مطابق دستورالعمل مراکز بهداشتی-درمانی باشد.
توصیه ها و پیشنهادات عملی برای اجرای بهینه برنامه های آموزشی
دانشکده ها در برگزاری کلاس های حضوری نکات زیر را مورد توجه قرار دهند:
- طول زمان کلاس های نظری یک ساعته به حداکثر ۴۵ دقیقه با استراحت ۱۵ دقیقه کاهش یابد.
- کلاس های دو یا سه ساعت در قالب دو یا سه جلسه ۴۵ دقیقه ای با استراحت ۱۵ دقیقه ای برگزار شوند.
- در صورت لزوم تعداد دانشجویان در کلاس ها با رعایت فاصله گذاری تعدیل شوند. دانشجویان هر ورودی می تواند به دو گروه تقسیم و کلاس ها برای هر گروه جداگانه تکرار شود.
- برای رعایت فاصله گذاری در کلاس ها، در صورت لزوم کلاس های مجاور هم به مانیتورها یا سیستم های سمعی بصری مناسب برای امکان برگزاری همزمان جلسه در دو کلاس تجهیز شود.
- در برنامه ریزی کلاس ها و ساعات حضور دانشجویان در دانشکده ها و تداخل حداقلی زمان کلاس ها برای اجتناب از تجمع دانشجویان توجه شود.
- کلاس های عملی و آزمایشگاهی بر حسب فضای فیزیکی در دسترس با حداقل تعداد دانشجو و با رعایت فاصله گذاری برگزار شوند.
- درباره کارآموزان و کارورزان رشته دندانپزشکی توجه ویژه به مجهز بودن دانشجویان به وسایل حفاظت شخصی به منظور رعایت پروتکل های بهداشتی در دستور قرار گیرد.
- پایش و نظارت مستمر بر اجرای پروتکل های بهداشتی در تمام عرصه های آموزشی توسط مسئولان و هیئت رئیسه دانشگاه ها و رئیس «ستاد مدیریت کرونا ویژه دانشگاهیان» به صورت برنامه ریزی شده و منظم اجرا شود. بهره مندی از برنامه های مبتنی بر هوش مصنوعی، مجازی و وبیناری به عنوان مکمل برنامه های آموزشی اصلی در دستور کار قرار گیرد.