به گزارش سرویس سرگرمی پایگاه خبری ساعدنیوز، فال حافظ، این رسم دیرین و دلنشین ایرانی، فراتر از یک پیشگویی ساده، نوعی استشاره و مشورت با خواجه شیراز، لسانالغیب، برای گشایش در کارها و یافتن آرامش درونی است. بسیاری از ایرانیان در لحظات تردید، در مناسبتهای خاص یا صرفاً برای انس با شعر و حکمت، به دیوان حافظ پناه میبرند. اما آیا تا به حال به این اندیشیدهاید که طریقه صحیح گرفتن فال حافظ چگونه است و چه آدابی را باید به جای آورد تا این ارتباط معنوی، عمیقتر و پاسخ آن دلنشینتر باشد؟ این مقاله به صورت جامع و بر اساس منابع معتبر، شما را با تمام مراحل و ظرایف گرفتن فال حافظ، از نیت و آداب آن گرفته تا بهترین زمان و نحوه تفسیر، آشنا میکند.
در فرهنگ غنی ما، فال حافظ تنها یک سرگرمی نیست، بلکه یک پل ارتباطی با ادبیات و عرفان ایرانی است. این عمل که با نیت خیر و طلب راهنمایی انجام میشود، نیازمند حضور قلب و رعایت آدابی است که ریشه در باورهای کهن ما دارد. از پاکی جسم و روح گرفته تا انتخاب زمانی مناسب، همگی دست به دست هم میدهند تا تفأل به دیوان حافظ، تجربهای روحانی و اثربخش باشد. در ادامه، به تفصیل به بررسی هر یک از این مراحل خواهیم پرداخت تا شما نیز بتوانید به شیوهای صحیح و معنادار با اشعار خواجه راز، ارتباط برقرار کنید.
برای گرفتن فال حافظ، اولین و مهمترین قدم، داشتن طهارت و پاکی است. همانطور که برای عبادت و راز و نیاز با پروردگار، وضو میگیریم و جسم خود را پاکیزه میسازیم، برای مشورت با لسانالغیب نیز بهتر است با جسمی پاک و لباسی تمیز اقدام کنیم. این طهارت ظاهری، مقدمهای برای رسیدن به آرامش و حضور قلب است. پس از آن، بهتر است مکانی آرام و به دور از هیاهو را انتخاب کنید تا بتوانید با تمرکز کامل، نیت خود را در دل مرور کرده و با خواجه ارتباط برقرار نمایید. این آمادگی روحی و جسمی، شما را برای دریافت پیامی که حافظ برایتان دارد، پذیراتر میکند.
پس از کسب آمادگی اولیه، خواندن فاتحه برای شادی روح خواجه شیراز، از آداب پسندیدهای است که تقریبا تمامی اهل ادب و معرفت بر آن تاکید دارند. با خواندن سوره حمد و چند صلوات، هم دینی به این شاعر بزرگ ادا میکنید و هم دل خود را برای دریافت پاسخ، نرمتر و آمادهتر میسازید. برخی نیز معتقدند که بهتر است رو به قبله بنشینید. این اعمال، هرچند ساده، اما نشاندهنده احترامی است که شما برای این میراث فرهنگی و این شاعر عارف قائل هستید و به کل فرآیند فال گرفتن، عمق و معنای بیشتری میبخشد.

مرحله نیت کردن، شاهکلید فال حافظ است. نیت شما باید روشن، واضح و مشخص باشد. از پرسیدن سوالات کلی، مبهم و چندپهلو خودداری کنید. به جای اینکه بپرسید "آیا خوشبخت میشوم؟"، بهتر است روی یک موضوع خاص تمرکز کنید؛ مثلا "آیا انجام این معامله به صلاح من است؟" یا "عاقبت این رابطه چه خواهد شد؟". هرچه نیت شما در قلبتان شفافتر باشد، درک و تفسیر شما از غزل حافظ نیز دقیقتر و مرتبطتر خواهد بود. قبل از باز کردن دیوان، چند لحظه چشمان خود را ببندید، موضوع مورد نظر را با تمام جزئیات در ذهن خود تصور کنید و از ته دل از حافظ بخواهید که شما را راهنمایی کند.
پس از آنکه نیت خود را در دل مشخص کردید، زمان قسم دادن حافظ به عزیزترینهایش فرا میرسد. این بخش، جنبهای عاطفی و احساسی به فال میبخشد و صمیمیت شما را با خواجه بیشتر میکند. معمولا این قسم را با چنین عباراتی بیان میکنند: "ای حافظ شیرازی، تو محرم هر رازی، تو را به شاخ نباتت و به خدای خودت قسم میدهم که هر آنچه صلاح و مصلحت من در آن است، برایم آشکار سازی." این کلمات، پلی از نیاز و خواهش بین شما و روح بزرگ حافظ ایجاد میکند و شما را آماده شنیدن پاسخ میکند.

پس از طی مراحل معنوی و نیت قلبی، نوبت به گشودن دیوان میرسد. به طور سنتی، دیوان حافظ را با دست چپ، که به قلب نزدیکتر است، میگیرند و با دست راست به صورت تصادفی صفحهای را باز میکنند. برخی نیز از انگشتان دست راست خود برای قرار دادن میان صفحات و باز کردن کتاب استفاده میکنند. مهم این است که این انتخاب کاملا اتفاقی و بدون پیشفرض ذهنی باشد. اجازه دهید دستتان به هر صفحهای که مایل است، هدایت شود.
غزلی که در صفحه سمت راست قرار دارد، پاسخ فال شماست. از بالای صفحه شروع به خواندن کنید. اگر ابتدای غزل در صفحه قبل قرار داشت، باید به صفحه قبل بازگشته و غزل را از مطلع (بیت اول) آن بخوانید. برخی معتقدند که غزل بعدی (در صفحه سمت چپ یا ادامه همان صفحه) به عنوان "شاهد" یا تایید کننده فال اصلی است. اگر از غزل اول پاسخ صریحی دریافت نکردید یا در درک آن دچار ابهام شدید، میتوانید از بیتهای اول، سوم یا پنجم غزل شاهد نیز برای تفسیر بهتر کمک بگیرید.

اگرچه برای ارتباط با حافظ و خواندن اشعارش هیچ زمانی محدودیت ندارد، اما بر اساس یک سنت دیرینه، برخی زمانها برای تفأل زدن متداولتر و مناسبتر شمرده میشوند. مناسبتهای خاص ملی و مذهبی مانند شب یلدا و عید نوروز، از مشهورترین زمانها برای گرفتن فال حافظ به صورت جمعی هستند. در این ایام که اعضای خانواده دور هم جمع میشوند، معمولا بزرگ فامیل یا شخصی که به خواندن و تفسیر شعر آگاه است، برای دیگران فال میگیرد و فضایی سرشار از صمیمیت و فرهنگ ایرانی ایجاد میشود.
علاوه بر مناسبتهای عمومی، لحظاتی که فرد از نظر روحی در آرامش به سر میبرد یا در مواقعی که دچار تردید، سرگردانی و مشکلات روحی است، بهترین زمان برای یک استخاره شخصی با دیوان حافظ است. سحرگاهان که ذهن از دغدغههای روزمره فارغ است، یا شبها قبل از خواب که سکوت و آرامش حاکم است، میتواند زمان بسیار مناسبی برای تمرکز و دریافت پاسخهای الهامبخش از اشعار لسانالغیب باشد. در واقع، بهترین زمان، لحظهای است که شما بیشترین نیاز و بیشترین حضور قلب را برای این کار احساس میکنید.

تفسیر فال حافظ، بیش از آنکه یک علم دقیق باشد، یک هنر و نیازمند درک شهودی است. پاسخ شما به طور مستقیم در یک بیت خاص نهفته نیست، بلکه در مفهوم کلی غزل و ارتباط آن با نیت شما پنهان است. پس از خواندن کامل غزل، به لحن کلی آن توجه کنید؛ آیا لحنی شاد و امیدوارکننده دارد یا غمگین و هشداردهنده است؟ به کلمات و عبارات کلیدی که با موضوع نیت شما ارتباط دارند، دقت کنید. برای مثال، کلماتی مانند "وصال"، "کامرانی"، "دولت" و "گشایش" معمولا نشانههای مثبت و کلماتی چون "هجران"، "فراق"، "رقیب" و "محنت" میتوانند نشانههایی از صبر و تامل بیشتر باشند.
مهمترین نکته در تفسیر فال، تطبیق دادن حال و هوای غزل با شرایط و نیت خودتان است. گاهی حافظ شما را به صبر و شکیبایی دعوت میکند و گاهی به تلاش و اقدام. درک این پیام به حال روحی و صداقت شما با خودتان بستگی دارد. به یاد داشته باشید که نباید برای یک نیت، به طور مکرر فال گرفت. پاسخ را در همان تفأل اول جستجو کنید. اگر در درک معنای ابیات مشکل دارید، میتوانید از تفاسیر معتبری که در کنار غزلیات در بسیاری از دیوانها آمده است، کمک بگیرید، اما در نهایت این شمایید که باید پیام نهایی را با قلب خود درک کنید.
گرفتن فال حافظ، آیینی زیبا و معنوی در فرهنگ ایرانی است که اگر با رعایت آداب و اصول صحیح آن انجام شود، میتواند بسیار راهگشا و آرامشبخش باشد. از طهارت جسم و روح و نیت قلبی گرفته تا نحوه گشودن کتاب و تفسیر غزل، هر مرحلهای در این فرآیند نقشی اساسی ایفا میکند. این عمل، فرصتی برای بازاندیشی در مورد نیتها و مشکلاتمان از دریچه نگاه عارفی بزرگ و شاعری بیبدیل است. با به کار بستن این راهنما، میتوانید تجربهای عمیقتر و معنادارتر از تفأل به دیوان لسانالغیب، خواجه شمسالدین محمد حافظ شیرازی، داشته باشید و از حکمت بیانتهای او در مسیر زندگی خود بهرهمند شوید.
برای مشاهده مطالب مرتبط با سرگرمی اینجا کلیک کنید