به گزارش پایگاه خبری ساعدنیوز به نقل از راشا تودی، در حالی که جنگ در غزه وارد ماههای خونین خود شده و قربانیان غیرنظامی روزبهروز افزایش مییابند، ایلهان عمر، نماینده مجلس نمایندگان آمریکا از ایالت مینهسوتا، با صدایی رسا و بیپرده، آنچه در باریکه غزه در جریان است را "نسلکشی" توصیف کرد. این اظهارنظر، نخستینبار نیست که از سوی این نماینده مسلمان و منتقد صریح سیاستهای اسرائیل بیان میشود، اما واژهای که این بار استفاده شده، نقطه عطفی در ادبیات سیاسی آمریکا درباره نزاع فلسطین-اسرائیل محسوب میشود.
تا پیش از این، استفاده از واژههایی چون «نقض حقوق بشر»، «بمباران کور» یا «رفتار نامتناسب نظامی» در ادبیات منتقدان آمریکایی متداول بود. اما برچسب «نسلکشی» بار حقوقی و سیاسی سنگینی دارد. براساس کنوانسیون منع نسلکشی سازمان ملل (1948)، هرگونه اقدام عامدانه برای نابودسازی یک گروه ملی، قومی، نژادی یا مذهبی، به عنوان نسلکشی شناخته میشود.
ایلهان عمر با اتکا به شواهد مستند از قربانیان غیرنظامی، نابودی زیرساختهای حیاتی، و ممانعت از ارسال کمکهای بشردوستانه به غزه، تاکید کرده است که سیاستهای دولت اسرائیل در غزه در چارچوب حقوق بینالملل، مصداق بارز نسلکشی است.
واکنشها به این اظهارنظر بسیار متضاد بودهاند. جناح مترقی حزب دموکرات و برخی سازمانهای مدافع حقوق بشر از این سخنان استقبال کردهاند و آن را بازتاب صدای میلیونها آمریکایی دانستهاند که از حمایت بیقید و شرط واشنگتن از اسرائیل به تنگ آمدهاند.
در مقابل، محافل محافظهکار، گروههای لابی حامی اسرائیل مانند AIPAC و حتی برخی از همحزبیهای ایلهان عمر در حزب دموکرات، این اظهارات را «تحریکآمیز»، «غیرمسئولانه» و «ضدیهودی» توصیف کردهاند. کاخ سفید نیز در بیانیهای غیرمستقیم بدون نام بردن از عمر، تاکید کرد که حمایت آمریکا از اسرائیل همچنان «قاطع و خدشهناپذیر» باقی خواهد ماند.
اگرچه ایلهان عمر پیشتر نیز به دلیل انتقاد از اسرائیل هدف حملات شدید رسانهای و سیاسی قرار گرفته بود، اما تفاوت اظهارنظر اخیر در آن است که در فضایی مطرح میشود که همزمان بسیاری از مردم آمریکا، بهویژه در دانشگاهها و فضاهای روشنفکری، به خیابانها آمدهاند و خواستار توقف کمکهای نظامی به اسرائیل شدهاند.
براساس نظرسنجیهای اخیر، بخشی از جوانان آمریکایی بهویژه در میان لاتینتبارها، آفریقاییتبارها و مسلمانان، نگرش انتقادی شدیدی به نقش ایالات متحده در حمایت از جنگ اسرائیل دارند. از همین رو، اظهارات ایلهان عمر، پژواکی از تغییر نسلی در سیاست و افکار عمومی آمریکا قلمداد میشود.
سخنان عمر از این جهت اهمیت دارد که میتواند بخشی از تغییر در دیپلماسی عمومی آمریکا در قبال فلسطین باشد. برای سالها، ایالات متحده در مجامع بینالمللی، مخالف هرگونه بیانیه یا قطعنامهای بود که از اسرائیل انتقاد میکرد. اما اکنون حتی درون کنگره، صدای مخالفی شنیده میشود که نه تنها از جنایات اسرائیل سخن میگوید، بلکه خواستار تغییر اساسی در سیاست خارجی آمریکا است.
نکته مهمتر آنکه این تحولات در آستانه انتخابات ریاستجمهوری 2024 شکل گرفته و احتمالاً بر آرای اقلیتهای نژادی و مذهبی تأثیرگذار خواهد بود. بسیاری از ناظران معتقدند که موضع بایدن در حمایت بیقید و شرط از اسرائیل، میتواند هزینه سیاسی قابل توجهی برای وی در پی داشته باشد.
استفاده از واژه "نسلکشی" فقط بار سیاسی ندارد، بلکه میتواند زمینهساز پیگیریهای حقوقی نیز شود. در ماههای اخیر، سازمانهای حقوق بشری مانند دیدهبان حقوق بشر (HRW) و عفو بینالملل، گزارشهایی منتشر کردهاند که از احتمال ارتکاب جنایت علیه بشریت توسط نیروهای اسرائیلی خبر دادهاند.
با توجه به افزایش دادخواستها و گزارشهای حقوقی، برخی از وکلای بینالمللی خواهان تشکیل پروندههایی در دیوان بینالمللی کیفری (ICC) برای بررسی ابعاد حقوقی بحران غزه شدهاند. در این میان، اظهارات ایلهان عمر میتواند به عنوان سندی مهم از درون ساختار قدرت ایالات متحده در این پروندهها مورد استناد قرار گیرد.
در کوتاهمدت، اظهارات عمر بعید است منجر به تغییر محسوسی در سیاست رسمی آمریکا شود. اما بهوضوح نشان میدهد که اجماع پیشین در حمایت از اسرائیل در حال ترک برداشتن است. اگر این روند ادامه یابد و منتقدان بیشتری به صحنه بیایند، در بلندمدت میتواند فشار بر واشنگتن برای تجدیدنظر در کمکهای نظامی و سیاسی به اسرائیل را افزایش دهد.
سخنان صریح ایلهان عمر درباره «نسلکشی در غزه» یک زلزله سیاسی درون ساختار سنتی سیاست خارجی ایالات متحده به شمار میرود. این سخنان نماد تغییری است که در افکار عمومی آمریکا، به ویژه در میان نسل جوان، در حال شکلگیری است. تحولی که میتواند آینده تعامل واشنگتن با خاورمیانه را بهطور جدی تحت تأثیر قرار دهد.
برای پیگیری اخبار سیاسی اینجا کلیک کنید.
