به گزارش پایگاه خبری ساعدنیوز به نقل از رویترز، در ماههای اخیر اوکراین بار دیگر محور توجه جامعه بینالمللی شده است، اما این بار موضوع صرفاً مربوط به جنگ و درگیریهای جاری با روسیه نیست، بلکه شامل برنامهریزیهای استراتژیک طولانیمدت برای تضمین امنیت این کشور است. طبق گزارشها، آمریکا و مقامات ناتو در حال بررسی و تدوین گزینههای جدیدی هستند که میتواند چارچوب امنیتی اوکراین را به طور جدی تغییر دهد. این تحولات بازتابی از نگرانیهای رو به رشد در واشینگتن و بروکسل درباره آینده صلح و ثبات در اروپا است.
اوکراین از زمان استقلال در سال 1991 تاکنون همواره بین قدرتهای بزرگ و نظامهای امنیتی منطقهای در توازن ناپایدار قرار داشته است. بحران کریمه در سال 2014 و سپس جنگ گسترده روسیه در سال 2022 نشان داد که اوکراین بدون حمایت امنیتی مؤثر و پایدار، در معرض تهدیدات جدی قرار دارد. ناتو و ایالات متحده طی سالهای اخیر کمکهای نظامی، آموزشی و اطلاعاتی به این کشور ارائه کردهاند، اما این کمکها عمدتاً کوتاهمدت و واکنشی بودهاند و نه بخشی از یک چارچوب امنیتی پایدار.
شروع برنامهریزی برای گزینههای تضمین امنیت اوکراین نشاندهنده نگرانی جدی از احتمال تداوم درگیریها و حتی گسترش جنگ است. این اقدام میتواند شامل توسعه سیستمهای دفاع هوایی و ضد موشکی باشد که توان دفاعی اوکراین را در برابر تهدیدات روسیه افزایش میدهد و سیگنالی قوی به مسکو مبنی بر تعهد جامعه بینالمللی به امنیت اوکراین محسوب میشود. همچنین استقرار مشاوران نظامی بلندمدت یا واحدهای محدود ناتو میتواند بازدارندگی مستقیم ایجاد کند و نوعی تضمین امنیت جمعی شبیه به مفاهیم خطوط قرمز به شمار آید.
تضمینهای اقتصادی و سیاسی نیز نقش مهمی ایفا میکنند، زیرا امنیت اوکراین تنها محدود به بعد نظامی نیست. واشینگتن و بروکسل در حال بررسی برنامههایی هستند که شامل کمکهای مالی، بازسازی و حمایتهای سیاسی در نهادهای بینالمللی میشود تا ثبات داخلی و انسجام ملی اوکراین حفظ شود. علاوه بر این، گسترش شراکتهای امنیتی منطقهای میتواند فشار بر روسیه را افزایش دهد و مسیر دیپلماسی را هموار کند.
این برنامهریزی تازه پیامدهای گستردهای دارد و میتواند باعث افزایش تنش با روسیه شود، چرا که مسکو احتمالاً چنین تحرکاتی را تهدیدی مستقیم علیه منافع خود میداند و ممکن است پاسخ نظامی، اقتصادی یا دیپلماتیک بدهد. از سوی دیگر، تثبیت ناتو در شرق اروپا و اطمینانبخشی به کشورهای همسایه از جمله لهستان و رومانی از دیگر پیامدهای این اقدام است. اقدام مشترک آمریکا و ناتو همچنین الگویی برای تضمین امنیت کشورهایی ایجاد میکند که در مجاورت قدرتهای بزرگ قرار دارند، مانند گرجستان و کشورهای حوزه بالتیک.
با این حال، پیادهسازی هر گونه گزینه امنیتی با موانع حقوقی و سیاسی متعددی مواجه است. حفظ حاکمیت اوکراین در اولویت است تا اقدامات انجام شده به عنوان مداخله خارجی تلقی نشود. در عین حال، هر طرح امنیتی بلندمدت نیازمند اجماع میان کشورهای عضو ناتو است که همواره با اختلافات داخلی مواجه بودهاند. همچنین واکنش روسیه میتواند تعیینکننده موفقیت یا شکست این برنامه باشد و نیازمند دیپلماسی فعال برای جلوگیری از تشدید بحران است.
در آینده، چند سناریو محتمل به چشم میخورد. آمریکا و ناتو ممکن است ابتدا با اقدامات محدود شروع کنند و سپس با توجه به پاسخ روسیه، برنامههای گستردهتر را پیادهسازی کنند. احتمال دیگر، ایجاد یک چارچوب امنیتی منطقهای با حضور اوکراین و کشورهای همسایه است که تضمینهای نظامی و سیاسی بلندمدت ارائه دهد. سناریوی سوم ادامه وضعیت کنونی است که در صورت شکست مذاکرات داخلی و بینالمللی، برنامهها محدود به اقدامات جزئی و واکنشی میشوند.
آغاز برنامهریزی برای گزینههای تضمین امنیت اوکراین نشاندهنده یک نقطه عطف در سیاستهای غربی است. این اقدامات نه تنها بر ثبات اوکراین تأثیر مستقیم دارد، بلکه تعادل قوا در اروپا و روابط جهانی با روسیه را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. ترکیب تضمینهای نظامی، سیاسی و اقتصادی میتواند مسیر جدیدی برای امنیت جمعی در شرق اروپا ایجاد کند و در عین حال پیچیدگیهای دیپلماتیک و نظامی را افزایش دهد. در نهایت، موفقیت این برنامه به توانایی آمریکا، ناتو و اوکراین در هماهنگی استراتژیک و مدیریت واکنشهای روسیه بستگی دارد.
برای پیگیری اخبار سیاسی اینجا کلیک کنید.
