حدیث مدینة العلم
متن حدیث
حدیث مدینه العلم با تعابیر مختلفی از راویان نقل شده است، از جمله:
أنا مدینة العلم و علی بابها فمن اراد العلم فلیأت الباب؛ من شهر دانش ام و علی دروازه آن است؛ هر کس دانش می جوید، باید از آن دروازه وارد شود.
أنا مدینة العلم و علی بابها فمن أراد العلم فلیأته من بابه؛ من شهر دانش ام و علی دروازه آن است. هر کس دانش می جوید، باید از آن دروازه وارد شود.
أنا دار الحکمة و علی بابها؛ من خانه حکمت ام و علی دروازه آن است.
یکی از روایاتی که اعلمیت و برتری مطلق امیرمؤمنان (علیه السّلام) را بر دیگر اصحاب و خلفای سه گانه به اثبات می رساند، روایت مشهور «انا مدینة العلم وعلی بابها» است.
متاسفانه برخی از مغرضان و منکران فضائل اهل البیت (علیهم السّلام) این روایت را ضعیف و جعلی و ساختگی دانسته اند.
در این مقاله سند روایت در منابع اهل سنت بررسی می شود.
روایت «انامدینة العلم وعلی بابها» ثابت می کند که مسلمان وظیفه دارند سنت پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) را تنها از طریق امیرمؤمنان (علیه السّلام) دریافت کنند، راه هدایت تنها منحصر به
این خانه است و تنها راه و طریق به سوی خانه منحصر به امیرمؤمنان (علیه السّلام).
این روایت با تعبیر های گوناگون در حدود ده ها مصدر از مصادر اهل سنت از طریق امیرالمؤمنین (علیه السّلام)، عبدالله بن عباس و جابر بن عبدالله الانصاری با تعبیرات «انا مدینة العلم وعلی
بابها»؛ «انا مدینة الحکمة وعلی بابها» و «انا دار الحکمة وعلی بابها» نقل شده است که برخی از سند های آن صحیح، برخی حسن و تعدادی از آن ها ضعیف هستند.
متاسفانه برخی از مغرضان و منکران فضائل اهل البیت (علیهم السّلام) وقتی می خواهند این روایت را بررسی کنند، تنها همان سندهای را ذکر می کنند که ضعیف هستند و بعد به طور کلی حکم
می کنند که این روایت سند صحیح و یا حسن ندارد، جعلی و ساختگی است.
به همین خاطر، بر آن شدیم که تعدادی از سند های آن را که روات آن همگی ثقه و مقبول هستند، بررسی نموده و سپس شهادت بزرگان اهل سنت را مبنی بر صحت روایت ذکر کنیم.
یکى از روایاتى که اعلمیت و برترى مطلق امیرمؤمنان علیه السلام را بر دیگر اصحاب و خلفاى سه گانه به اثبات مى رساند، روایت مشهور «أنامدینة العلم وعلی بابها» است .
همچنین ثابت مى کند که مسلمان وظیفه دارند سنت پیامبر صلى الله علیه وآله را تنها از طریق امیرمؤمنان علیه السلام دریافت کنند، راه هدایت تنها منحصر به این خانه است و تنها راه و
طریق به سوى خانه منحصر به امیرمؤمنان علیه السلام .
این روایت با تعبیر هاى گوناگون در حدود ده ها مصدر از مصادر اهل سنت از طریق امیر المؤمنین علیه السلام، عبد الله بن عباس و جابر بن عبد الله الأنصارى با تعبیرات «أنا مدینة العلم وعلی
بابها»؛ «أنا مدینة الحکمة وعلی بابها» و «أنا دار الحکمة وعلی بابها» نقل شده است که برخى از سند هاى آن صحیح، برخى حسن و تعدادى از آن ها ضعیف هستند.
متأسفانه برخى از مغرضان و منکران فضائل اهل البیت علیهم السلام وقتى مى خواهند این روایت را بررسى کنند، تنها همان سندهاى را ذکر مى کنند که ضعیف هستند و بعد به طور کلى حکم
مى کنند که این روایت سند صحیح و یا حسن ندارد، جعلى و ساختگى است.
به همین خاطر، بر آن شدیم که تعدادى از سند هاى آن را که روات آن همگى ثقه و مقبول هستند، بررسى نموده و سپس شهادت بزرگان اهل سنت را مبنى بر صحت روایت ذکر کنیم.
کتاب شناسی
برخی از کتاب ها که در مورد این روایت تألیف شده اند به شرح ذیل است:
- کنتوری، میرحامد حسین، خلاصه عبقات الانوار؛ حدیث أنا مدینة العلم، مصحح علی حسینی میلانی، مترجم: محمدباقر محبوب القلوب، تهران، نشر موسسه نبا، ۱۳۷۸ش.
- حسینی میلانی، سید علی، أنا مدینة العلم و علی بابها، قم، نشر الحقائق، ۱۴۳۴ق.
- صا ئغ ، بدرالدین ، أنا مدینة العلم و علی بابها، قم، مطبعه العرفان، ۱۳۷۲ق.
- الشوکانی، محمدعلی، جواب علی معنی حدیث انا مدینة العلم و علی بابها، صنعاء، دار الهجرة، ۱۴۱۱ق.
- المغربی، احمد بن محمد بن الصدیق، فتح الملک العلی بصحة حدیث باب مدینة العلم، علی، مقدمه و حواشی محمدهادی امینی، نجف، المکتبة الحیدریة، چاپ دوم، ۱۳۸۸ق.