به گزارش سرویس حوادث ساعد نیوز، با آشکار شدن جزئیات دلخراش آخرین لحظات پرواز یک هواپیمای متعلق به خطوط هوایی آذربایجان که روز چهارشنبه در شهر آقتائو (آکتائو) در قزاقستان سقوط کرد، مشخص شد که خدمه پرواز تا آخرین لحظه تمام تلاش خود را برای نجات مسافران انجام دادند و همچون قهرمان ظاهر شدند.
مقامات دولتی آذربایجان روز پنجشنبه تایید کردند که که یک موشک زمین به هوای روسیه باعث سقوط این هواپیما شده است.
به گفته این منابع، در جریان فعالیت هوایی پهپادی بر فراز گروزنی در روسیه، یک موشک به سمت پرواز 8432 شلیک و در کنار این هواپیما منفجر شد. ترکشهای این موشک به بدنه هواپیمای اصابت و باعث سرنگونی آن شده است.
الهام علی اف، رئیس جمهوری آذربایجان روز یکشنبه در آخرین اظهارات خود در این خصوص اعلام کرد که هواپیمای مسافربری کشورش بر «اثر شلیک از زمین در روسیه» آسیب دیده و سقوط کرده است.
علی اف همزمان از تلاش «برخی محافل» در روسیه برای ارائه روایتهای نادرست درباره علت سقوط هواپیمای مسافربری آذربایجان و پنهان کردن حقیقت، ابراز تاسف کرد.
دادهها نشان میدهد که سیستمهای ناوبری جیپیاس هواپیما نیز در طول پرواز بر فراز دریا مختل شده بود.
منابع دولتی گفته اند که هواپیمای آسیب دیده علیرغم درخواست خلبانان برای فرود اضطراری، اجازه فرود در هیچ فرودگاه روسیه را نداشته و دستور داده شد که از دریای خزر به سمت آقتائو در قزاقستان پرواز کند. دادهها نشان میدهد که سیستمهای ناوبری جیپیاس هواپیما نیز در طول پرواز بر فراز دریا مختل شده بود.
دولت آذربایجان با ستایش از کاپیتان، کمک خلبان و سرمهماندار این پرواز، که در هنگام فرود جان خود را از دست دادند، روز جمعه تصمیم گرفت که سه نفر با احترام و تشریفات دولتی به خاک سپرده شوند.
سمیر رضایف، رئیس خطوط هوایی آذربایجان به این افراد و عمل قهرمانانه خدمه ادای احترام کرد. رضایف گفت: «شجاعت و فداکاری آنها در انجام وظایفشان، حتی در لحظات پایانی، هرگز فراموش نخواهد شد. اولویتی که آنها برای نجات جانها قائل بودند، آنها را قهرمان کرده است و نام آنها در تاریخ به یادگار خواهد ماند.»
پوتین عذرخواهی کرد
ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه روز شنبه 28 دسامبر (هشتم دیماه 1403) بخاطر حادثه سقوط هواپیمای مسافربری خطوط هوایی آذربایجان عذرخواهی کرد و به سکوت سه روزه کرملین در قبال این حادثه که منجر به کشته شدن 38 نفر شد، پایان داد.
با این حال، او صراحتا اذعان نکرد که روسیه در این سقوط نقش داشته است یا نه.
کرملین در بیانیهای اعلام کرد که آقای پوتین مراتب «عذرخواهی خود» را برای سقوط این هواپیما در طی یک تماس تلفنی با آقای علیاف، همتای آذربایجانی خود اعلام کرده است.
آقای پوتین در گفتگو به آقای علیاف اذعان کرد که «این حادثه غم انگیز در حریم هوایی روسیه رخ داده است.»
بر اساس بیانیه کرملین، این تماس تلفنی توسط رئیس جمهوری روسیه آغاز شده است.
بر اساس این بیانیه، آقای پوتین توضیح داد زمانی که این هواپیما به مقصد مورد نظر خود در شهر گروزنی واقع در جنوب روسیه نزدیک میشد، همزمان نیز پدافند هوایی روسیه شروع به دفع حمله پهپادهای اوکراینی به فرودگاه گروزنی و مکانهای مجاور آن کرده بوده است.
با این حال، در این بیانیه از انتساب این سانحه به موشک پدافند هوایی روسیه حرفی زده نشده است، حال آنکه این موضوع در کانون تحقیقات مقامات ذیربط آذربایجان قرار دارد.
دفتر ریاست جمهوری آذربایجان نیز تأیید کرد که پوتین از آقای علی اف عذرخواهی کرده است، اما در مقصر دانستن پدافند هوایی روسیه اندکی صریحتر بود.
دفتر ریاست جمهوری آذربایجان در بیانیهای اعلام کرد که «الهام علی اف، رئیس جمهوری آذربایجان تاکید کرد که هواپیمای مسافربری آذربایجان ایرلاینز در حین حضور در حریم هوایی روسیه با تداخل فیزیکی و فنی بیرونی مواجه شد که در نتیجه کنترل کامل آن از دست رفت.»
روسیه تحقیقات در مورد سقوط هواپیما را آغاز کرده است
این هواپیما از شهر باکو در آذربایجان به سمت گروزنی در روسیه در حرکت بود که از مسیر خود منحرف شد و سرانجام پس از عبور از دریای خزر در قزاقستان سقوط کرد. بیش از نیمی از سرنشینان این هواپیما شهروندان جمهوری آذربایجان بودند. برخی از قربانیان نیز روس و قزاق بودند.
آقای پوتین در عین حال اعلام کرد که روسیه تحقیقات جنایی در مورد سقوط هواپیما آغاز کرده است.
تجربه پروازی خلبان چقدر بود
خطوط هوایی آذربایجان گزارش داد که کاپیتان کشنیاکین بیش از 15 هزار ساعت پرواز داشته که 11200 ساعت آن را به عنوان کاپیتان حلبانی کرده بود.
به گفته کارشناسان، او و کمک خلبان او مهارت هوایی قابل توجهی از خود نشان دادند، زیرا آنها موفق شدند هواپیمای آسیب دیده را از دریای خزر عبور دهند و در فاصله 3 کیلومتری باند فرودگاه آکتائو فرود اضطراری کنند.
بر اساس فیلمهای محل سقوط و لاشه هواپیما، کارشناسان هوانوردی به این نتیجه رسیدند که به نظر میرسد تثبیتکننده افقی سمت چپ این هواپیما توسط ترکش سوراخ شده و هواپیما بیشتر سیستمهای هیدرولیک خود احتمالاً از جمله کنترل سکان را از دست داده بود.
فیلمهای تحلیل شده توسط کارشناسان نشان میدهد که خلبانان مجبور بودند سرعت هواپیما را با فرود برای افزایش شتاب و صعود برای کاهش سرعت تنظیم کنند که نتیجه آن چیزی است که به عنوان حرکت «فیوگوئد – phugoid» یا حرکت نوسانی شناخته میشود.
به نظر میرسد خلبانان قادر به فرود کنترلشده نبودند و چارهای جز فرود تصادفی با حالت دماغه رو به پایین نداشتند.
صدای سرمهماندار در لحظات آخر
خانواده خانم علیوا، سرمهمانداراین هواپیما که در این سانحه جان باخت، به او ادای احترام کردند و گفتند: «او همیشه به ما میگفت که به او افتخار کنیم.»
در ویدیوی که توسط یک مسافر در اواسط پرواز ضبط شده است، صدای خانم علیوا شنیده میشود که سعی میکند کابین را آرام کند.
یکی از بازماندگان این پرواز به نام سابخونکول رحیموف نیز خانم علیوا و شجاعت او را تحسین کرد. به گزارش رسانههای داخلی آذربایجان، آقای رحیموف گفت: «این عضو خدمه پرواز که به کابین خلبانان نزدیکتر بود، وضعیت هولناکی را تحمل کرد... اما مصمم ماند و تمام وظایف خود را در چنین شرایطی به خوبی انجام داد.»
او افزود که این سرمهماندار «به مسافران از جمله یک مرد عصبانی میگفت که "آرام بمانید" و عمدتاً به زبان آذربایجانی صحبت میکرد تا مردم را آرام کند.»
خانواده علیوا به خبرگزاری آذریپرس گفتند که او از سال 2016 برای خطوط هوایی آذربایجان کار میکرد و «فردی شاد» بود و قبل از انتخاب شغل مهمانداری هواپیما، در رشته حقوق تحصیل کرده بود.
آنها تعریف کردند که او سفرهای زیادی کرده بود و اغلب به آنها میگفت که به او افتخار کنند. خانوادهاش گفتند که او قبلا یک بار دیگر گفته بود که «هواپیمای آنها نزدیک بود سقوط کند... اما این بار، سقوط اتفاق افتاد و دخترم نتوانست زنده بماند.»