گردنه حیران- طبیعت حیران کننده ایران
برای سفر به اردبیل راه های زمینی و هوایی وجود دارد. اما قطاری به اردبیل نمی رود. در میان مسیرهایی که میتوان با خودرو انجام داد، مسیر جاده اسالم به خلخال یا گردنه حیران، یکی از معروف ترین مسیر ها است که بعضی ها، این مسیر را زیبا ترین جاده ایران می دانند. البته جاده نور به چمستان در استان مازندران نیز همچون این جاده، جذابیت های فراوان دارد. رویایی ترین جاده جنگلی ایران را در اسالم به خلخال تجربه کنید که منطقه ای زیبا از طبیعت نامحدود ایران است.
بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی
یکی از معروف ترین جاذبه هایی که در استان اردبیل وجود دارد و شما می توانید از آن دیدن کنید بقعه ی شیخ صفی الدین اردبیلی است. این بقعه از جمله آثاری است که در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده و همچنین در فهرست میراث جهانی یونسکو هم این بقعه ثبت شده است. این مجموعه بسیار نفیس و با ارزش که در نوع خود مجموعه ای بی نظیر محسوب می شود و قسمت های مختلف از قبیل چینی خانه، جنت سرا، خانقاه، چله خانه، شهیدگاه، چراغ خانه و حرمخانه را در خود جای داده است. این جاذبه در میدان عالی قاپو اردبیل قرار دارد و مدفن «شیخ صفی الدین»، موسس فرقه ی صفویه است که پس از فوت ایشان در سال ۷۵۳ هجری قمری، به همت «صدرالدین موسی»، فرزند وی ساخته شد.
آدرس: اردبیل، خیابان شیخ صفی، میدان عالی قاپو
موزه چینی خانه اردبیل
دیگر جاذبه ی ارزشمندی که در اردبیل قرار دارد موزه چینی خانه است که دارای ۴ قرن قدمت می باشد. این موزه سمت شرقی رواق اصلی مجموعه شیخ صفی الدیل اردبیلی است و طراح آن یکی از مشاهیر و دانشمندان دوران حکومت صفویان به نام شیخ بهایی بوده است. این موزه تالاری است که از چهار شاه نشین و طاق نما تشکیل شده است و برای ساحخت آن از مقرنس های رنگی و نقوش زیبای اسلیمی استفاده شده است. اما به غیر از این موارد آنچه که باعث جذابیت این موزه شده استحکام بالای آن در هنگام وقوع زلزله است.
آدرس: اردبیل، میدان عالی قاپو مجموعه تاریخی فرهنگی شیخ صفی
مسجد جامع اردبیل
هر کدام از شهرهای این یک مسجد جامع دارد که محل تجمع مردم در گردهمایی های بزرگ می باشد. استان اردبیل هم از این قاعده خارج نیست و یک مسجد جامع یا جمعه مسحد دارد که از جمله جاذبه های مذهبی این منطقه به شمار می رود و دارای قدمت طولانی متعلق به دوران سلجوقیان می باشد. آنچه که در اسناد تاریخی آمده مشخص می کند که در گذشته این مسجد مکان آتشگاه بوده که قدمت آن به دوره ساسانیان باز می گردد و بعد از آن اسلام در قرن پنجم هجری وارد ایران شد این مکان را تبدیل به مسجد جامع یا جمعه مسجد امروزی کردند. قسمت اصلی مسجد جامع در بخش زیرین گنبد یا «گنبدخانه»، قرار دارد که دارای مساحت زیادی است.
آدرس: اردبیل، شمال شرق شهر اردبیل، بین محله های پیر شمس الدین و عبدالله شاه
دشت مغان
دشت مغان یکی از جاذبه های طبیعی اردبیل است که در ساحل جنوبی رود ارس و غرب دریای خزر قرار دارد و معروف به منطقه ی همیشه بهار است. دمای معتدل، بارندگی متناسب، بهترین مراتع برای قشلاق از جمله دلایلی هستند که این منطقه را با این عنوان بشناسند. دشت مغان یکی از قطب های مهم کشاورزی و دامپروری ایران به شمار می رود.
آدرس: اردبیل، پارس آباد
موزه مردم شناسی
در ادامه جاذبه های گردشگری اردبیل می رسیم به موزه مردم شناسی اردبیل به نام حمام آقا نقی که یکی از موزه های مهم اردبیل می باشد. نام دیگر این موزه حمام ظهیرالاسلام است که اگر در این استان رفتید و اهالی با موزه مردم شناسی آشنا نبودند این مکان را با این نام می شناسند. در این موزه می توانید با فرهنگ و آداب و رسوم این خطه آشنا شوید به طوری که در آن نیز انواعی از مجسمه با پوشش محلی مردم اردبیل، آثار و دست نوشته هایی از تاریخ، فرهنگ و هویت این ناحیه از کشور را مشاهده خواهید کرد. در واقع موزه ی مردم شناسی اردبیل یکی از مکان های ایده آل برای شناساندن فرهنگ، آداب، رسوم، نوع زندگی، لباس و خوراک مردم اردبیل در کنار آیین های مخصوص به این منطقه از ایران است.
آدرس: اردبیل، میدان عالی قاپو، ابتدای خیابان سعدی
آرامگاه شیخ امین الدین جبرئیل
در روستای کلخوران در فاصله ی ۳ کیلومتری از شهرستان اردبیل آرامگاه شیخ امین الدین جبرئیل قرا ردارد که یکی از آثار تاریخی و مذهبی این شهرستان به شمار می رود و بنایی متعلق به ابتدای قرن دهم هجری قمری به شمار می رود. قدمت این بنای تاریخی به قرن دهم هجری قمری برمی گردد و از ارزشمندترین جاذبه های تاریخی اردبیل به شمار می رود و کارشناسان تاریخی این مقبره را از شاهکارهای دوره صفویه برشمرده اند. شیخ امین الدین، پدر شیخ صفی الدین اردبیلی و از اجداد سلاطین صفوی است که مقبره ی وی در بین مردم اهالی روستا به «کلخوران شیخ»، شناخته می شود.
آدرس: اردبیل، روستای کلخوران، ۳ کیلومتری شمال اردبیل
آب گرم گاو میش گلی
یکی از پرآب ترین چشمه های آب گرم سرعین آب گرم گاومیش گلی است که استخری به طول ۲۵ و عرض ۱۷ متر می باشد. دور این استخر با دیوارهای بلند محاصره شده است و آب گرم از چند نقطه ی کف استخر با گاز خارج می شود و از مجرای ضلع شرقی بیرون می آید. حرارت آب چشمه گاو میش گلی ۴۵ درجه است و آب دهی آن حدود ۳۰ لیتر در ثانیه است. این ناحیه را رسوب های آبرفتی دوران چهارم پوشانیده و در برخی نقاط آثار آتشفشانی به چشم می خورد.
آدرس: اردبیل، سرعین
پل هفت چشمه (داش کسن) اردبیل
از دیگر جاذبه های گردشگری اردبیل می توان پل هفت چشمه که داش کسن معروف است نیز اشاره کرد. این جاذبه در میدان ۱۵ خرداد قرار دارد و نام های زیادی تاکنون داشته است که آنها عبارت از «پل یدی گوزلی»، «ججین»، «کورپی قرمزی» و «پل داشکسن» هستند. طراحان این پل آن را هفت دهانه ی آجری و با قوس های پنج و هفت و موج شکن های سنگی ساخته اند. گج و آهنک از جمله مصالحی هستند که در ساخت این بنا به کار برده شده است. قدمت پل هفت چشمه به دوران حکومت صفویان باز می گردد که پس از آسیب هایی که بر اثر گذشت زمان به آن وارد شده بود، در سال ۱۳۷۴ هجری شمسی اقدامات مرمت و بازسازی آن، شروع شد. پل هفت چشمه در مرداد ماه سال ۱۳۴۸ به ثبت آثار ملی رسید.
محوطه باستانی قلعه خسرو
در فاصله ی ۲۸ کیلومتری از بخش شمال غربی شهرستان اردبیل، در نزدیکی روستایی به نام «قونان قیران»، منطقه ای باستانی قرار دارد که به نام «منطقه ی باستانی قلعه خسرو»، شناخته می شود. قلعه خسرو، بر بلندای کوهی کم ارتفاع به نام «شوش داغی» قرار گرفته که آن کوه از سه طرف شمال، شمال غربی و شمال شرقی، توسط رود زیبای «قره سو»، احاطه شده است. قلعه خسرو، محوطه باستانی است که قدمت آن به بیش از ۱۶ قرن پیش از میلاد بازمی گردد.
دریاچه نئور
دریاچه ای در ۴۸ کیلومتری جنوب شرقی اردبیل از جمله جاذبه های گردشگری اردبیل است که دارای دو دریاچه کوچک و بزرگ می باشد. این دو دریاچه در فصل بهار به یکدیگر برخورد می کنند و دریاچه ی واحدی را به وجود دارد ک عمق آن ۵ متر است. از آب این دریاچه برای استفاده آبیاری زمینهای کشاورزی مورد بهره برداری قرار می گیرند سالانه به میزان کمی بچه ماهی قزل آلای رنگین کمان برای کنترل جمعیت گامارس های موجود در دریاچه ها را در این دریاچه رها می کنند و هنگام زمستان به دلیل یخ زدگی آن ها را جمع آوری می کنند.
آدرس: اردبیل، خلخال جاده اردبیل به سمت خلخال، روستای بودالالو، فرعی سمت چپ، ۱۲ کیلومتر راه فرعی
جنگل مشه
در فاصله ی ۲۵ کیلومتری شهرستان اردبیل جنگلی به نام مشه قرار دارد که بهترین گزینه برای فصل تابستان است. داخل این جنگل یک استخر آب گرم به نام “مشه سویی” قرار دارد که آب آن خاصیت درمانی دارد و همین خود دلیلی است تا افرادی زیادی را به سمت خود جذب کند. برای گردش و تفریج این جنگل بهترین انتخاب است و در فصل زمستان هم می توانید از پیست اسکی که در آن وجود دارد بهره ببرید چرا که سرتاسر آن را برف سفید پوش می کند.
آدرس: اردبیل، نمین ۱۰کیلومتری جنوب شرقی شهر نمین
خانه تاریخی مناف زاده
از دیگر آثار تاریخی که جزو جاذبه های گردشگری اردبیل قرار می گیرد خانه تاریخی مناف زاده است که قدمت ساخت آن دوره ی پهلوی اول باز می گردد. معماری این خانه ی ۱۰۰ ساله حاج محمد علی معماری است که به دستور حسین قلی صادقی آن را در بخش مرکزی اردبیل ساخته است. این خانه در حال حاظر به عنوان حوزه ی هنری اردبیل در سال ۱۳۸۱ به ثبت ملی رسیده است.
دریاچه شورابیل
دریاچه شورابیل، دومین مقصد گردشگری جذاب اردبیل، دریاچه گردی در شورابیل است. جایی در جنوب شرقی اردبیل و قدمتی بیش تر از دریاچه ارومیه دارد. شور بودن این دریاچه، باعث شده که آن را شور ابیل نام نهند. در اطراف دریاچه امکانات تفریجی و فرهنگی و گردشگری دارد که باعث لذت بردن شما از این منطقه می شود.
پیست اسکی آلوراس
عاشقان اسکی، میتوانند از پیست اسکی آلوارس اردبیل برای اسکی کردن در ماه های سرد سال استفاده کنند. با سفر به این منطقه، به قول ایرانی ها: دو تیر با یک نشان می زنید. از طرفی همنشینی با عشایر و از طرفی دیگر، ورزش زمستانی و مهیج اسکی را انجام می دهید. مناظر فوق العاده این منطقه در تابستان و زمستان، بی نظیر است. این یست در ۱۲ کیلومتری روستای آلوارس و ۲۴ کیلومتری سرعین قرار دارد.
فندقلو و پیست اسکی روی چمن
برای عاشقان اسکی روی چمن هم، اردبیل ظرفیت گردشگری و ورزشی خوبی دارد. این منطفه با طبیعت بی نظیر و مثال زدنی، در ۱۰ کیلومتری شهرستان نمین، از مفرح ترین نقاط گردشگری کشور محسوب می شود. پیست اسکی و طبیعت زیبا در کنار جاذبه های دیگر مثل آب گرم مشه سویی، دشت های پوشیده از نادر ترین گل جهان ( گل شبنم یخی و گل سوسن چلچراغ ) ، آبشارهای دیدنی و چشمه های گوارا، در کنار اقامت گاه های شباهه روی، فندقلو را یکی از مناطق خاطره انگیز اردبیل و ایران کرده است.
از هر نقطه ای از شهر اردبیل برای سفر به این منطقه زیبا، اتوبوس و تاکسی در دسترس شما خواهد بود.
کهنه قلعه
این قلعه در مشکین شهر و در ارتافعات شرقی رودخانه باغ نوروز واقع شده و از تاریخی ترین بناهای استان اردبیل محسوب می شود. افراد علاقمند به طبیعت گردی در مناطق تاریخی، از این فرصت در اطراف شهر اردبیل استفاده کنند.
مجتمع آب درمانی سبلان
این مجموعه با ترکیب امکانات مدرن و طبیعت زیبا و رعایت آخرین استانداردهای آب درمانی، یکی از بهترین مناطق آب درمانی در ایران است که در شهرستان سرعین قرار دارد. نمای زیبای طلایی، فضای سبز زیبا، پارکینگ اختصاصی، دوش ها و وان های متعدد بهداشتی و خدمات پزشکی برای بانوان و آقایان، از جمله ظرفیت های گردشگری سلامت در این منطقه است.
آب گرم شابیل
شیروان دره از میراث با ارزش زمین شناسی است که رسوبات آتش فشان سبلان منظره های حیرت انگیزی را در آن به جا گذاشته است. آبگرم های زیادی در مسیر این دره وجود دارد که برخی از آن ها به صورت آبشار در آمده اند و رسوبات گوگرد آن ها مناظر زیبایی را پدید آورده است. در این میان شابیل از معروف ترین این آب گرم ها است که آب آن دارای خاصیت درمان پادرد و کمردرد است و برای اعصاب مفید است. این منطقه در جنوب غربی مشکین شهر و در دامنه ی غربی کوه سبلان قرار دارد.
پل معلق پیرتقی
یکی از جذابیت های گردشگری استان اردبیل، پل معلق پیرتقی است که در شهر هشتجین خلخال قرار دارد. عبور بر فراز دره هایی عمیق، همیشه جذاب است و تکان های وحشتناک پل یا زیپ لاین کنار آن، قطعا یکی از تجربه های به یاد ماندنی شما خواهد بود.
دهکده سنگی ویند کلخوران
دهکده سنگی، یکی از دیدنی های استان اردبیل است. دیدن خانه هایی بی نظیر که در دل کوه با ظرافت تمام ساخته شده اند و بعضا دارای چند اتاق هستند، می تواند برای شما خاطره ای به یاد ماندنی به جای بگذارد. این منطقه در روستای ویند کلخوران در ۵ کیلومتری جنوب غربی سرعین واقع شده است.
تنگه قشلاق
تنگه قشلاق که در شهرستان مشیکن شهر استان اردبیل قرار دارد، یازدهمین مقصد گردشگری این استان است که معرفی می کنیم. طبیعت بکر و چشم نواز این منطقه، دلفریب است. صخره های زیبای این منطقه که مانند تندیس های سر بر افراشته اند، جذابیت بی نظیری دارند. مکان این منطقه روی نقشه به صورت تقریبی است و شما برای رسیدن به آن باید از جاده مشکین شهر -اردبیل، نرسیده به شهرک صنعتی، به جاده فرعی پیچیده و از روستاهای آقدرق، بیجق و رودخانه قره سو بگذرید.
آبشار و آبگرم سردابه
آبشار ۲۰ متری و زیبای سردابه واقع در ۲۸ کیلومتری غرب شهرستان اردبیل، یکی دیگر از مکان های دیدنی استان است. در نزدیکی این آبشار، یک آب گرم با خاصیت درمانی برای بیماری های یرقان و زردی وجود دارد.
تالاب پته خور
تالاب پته خور در شرق شهر اردبیل روستایی به نام پته خور است که تالابی دیدن دارد. علاوه بر هوایی مطبوع و دلنشین، ماشای پرندگانی که برای استراحت در فصل سرما به این تالاب پناه می برند و پرواز دسته جمعی آن ها بر روی تالاب، پته خود را به یک قطب گردشگری تبدیل کرده است.
بازار قدیمی اردبیل
در هر شهری، بازارهایی وجود دارد که گردشگران و اهالی آن می توانند خریدهای خود را از آنجا انجام دهند. اما معماری با شکوه و زیبای مربوط به دوران صفوی این بازار باعث شد که تا گردشگران خرید کنند و هم از دیدن آن لذت ببرند. نورگیرهایی که روی سقف گنبدهای این بازار است، در ظهر، نظر شما را به سمت خود جلب می کند. بازار اردبیل به قدمت بازار قزوین و تبریز نیست.
أب گرم گیوی
بی شک آب گرم ها یکی از مقاصد ثابت گردشکران در سفر به اردبیل است. اگر به دنبال آب گرم ها و خاصیت های درمانی بی شمار آن ها هستید، آب گرم گیوی را فراموش نکنید. این آب گرم که در شهرستان کوثر اردبیل واقع شده، دارای خواص درمانی برای مریضی های پوستی و مفصلی مثل رماتیسم و درد مفصل است.
این آب گرم در نزدیکی شهرستان زیبای خلخال است و اطراف آن مناظر طبیعی و باغ های زیبایی وجود دارد که این مکان را به محلی مناسب برای اقامت تبدیل کرده است.
دریاچه سبلان
اردبیل است و دریاچه سبلان. این دریاچه یکی از زیبایی های منحصربه فرد سبلان است و روی قله ی آن قرار دارد. برای صعود به این قله مرتفع ۴۸۱۱ متری، تجهیزات کوهنوردی لازم خواهید داشت. در دامنه ی این کوه نیز آب گرم ها و آبشارهای زیادی وجود دارد که به زیبایی آن می افزاید. سه مسیر برای صعود به این قله وجود دارد: مسیر شمال شرقی که از آب گرم شابیل شروع می شود، مسیر غربی که از پای دریاچه ی قره گل شروع می شود و مسیر جنوبی که سخت ترین مسیر برای سعود به قله است و پیست اسکی آلوارس در آن قرار دارد.
در سفر به اردبیل، سوغات خوشمزه و صنایع دستی دیدنی و رنگارنگ آن را در نظر داشته باشید. عسل طبیعی سبلان، عصاره گل های سبلان، حلوای سیاه، سرشیر، کره محلی، شکلات روسته، شیرینی های محلی و تخمه آفتابگردان، سوغات خوشمزه این سرزمین است.
آب گرم قوتورسویی نزدیک اردبیل
در 24 کیلومتری شهر لاهرود و در 49 کیلومتری مشکین شهر آبگرم قوتورسویی وجود دارد که به علت داشتن گوگرد خالص امراض مختلف پوستی را از بین می برد. آبگرم قورتورسویی به دلیل درمان امراض پوستی گردشگران مختلفی را از سراسر ایران و جهان جذب خود می کند .
آب قوتورسویی جزو آب های معدنی سولفاته کلیسیک سدیک و گوگرد خیلی گرم است که دارای اسید سولفوریک آزاداست. دمای چشمه آن در برخی مواقع بالای 40 درجه سانتی گراد و دبی آن حدود 13 لیتر در ثانیه است. البته به علت وجود گوگرد زیاد در آب قوتورسویی توصیه می شود از استنشاق مستقیم گاز آن خودداری شود.
به دلیل گردشگران فروان دهکده ای در اطراف این آبگرم ایجاده شده که دارای هتل، رستوران ، مهمانسرا ، نانوایی و فروشگاههای زیادی است .
راه دسترسی به این آبگرم از مسیر آبگرم شابیل می باشد و فاصله آن با آبگرم شابیل کم است . شروع حرکت به سمت آبگرم قورتورسویی از شهر لاهرود است و اخیرا راهی از این آبگرم به طرف روستا و آبگرم سردابه ایجاد شده است .