معرفی جاذبه های گردشگری و جاهای دیدنی آبدانان

قلعه تاریخی هزار در

قلعه ای که ساخت آن به دوران ساسانیان باز می گردد. این مورد از جاذبه های آبدانان در غرب شهر واقع شده است. با بررسی هایی که بر روی معماری آن انجام شده این گونه گفته می شود که برای اهدافی نظامی مورد استفاده قرار می گرفته است. قلعه تاریخی هزار در دارای زیرزمین، دو طبقه، نور گیر و تهویه هوا می باشد که ازطریق دریچه هایی به طول یک مترازسقف و دالان ها واتاق ها تامین می گشته. تهویه هوا و نور به دلیل داشتن دیواری قطور و نبود پنجره در راهروها و اتاق ها دور از انتظار است اما دریچه های تعبیه شده در سقف این وظیفه را کامل انجام می دهند.

معماری قلعه شباهت زیادی با شهر تاریخی دره شهر دارد و یکی از دلایل تخمین عمر آن به دوران ساسانی خمین امر می باشد. از دیگر دلایل مصالح به کار رفته از جمله سنگ و گچ است که این احتمال را قوی تر می کند. آثار به جا مانده در قلعه نشان دهنده وجود برج های نگهبانی، شاه نشین، اتاق های مسکونی و سه در، در آن بوده است. قلعه باشکوه هزار در در تاریخ ۲۲ تیر سال ۱۳۷۹ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید.

دریاچه سیاه گاو

دریاچه سیاه گاو را تنها دریاچه دوقلوی کشور می نامند. این مورد از جاذبه های آبدانان در دسته نادرترین پدیده های طبیعی جهان قرار می گیرد. این دریاچه حدود ۸ کیلومتر با سراب باغ آبدانان فاصله دارد. برای دیدن این دریاچه باید وارد جاده اصلی آبدانان به شهرستان دهلران شوید و در میانه های جاده از روستاهای شوشه گل وارد جاده سیاه گاو بشوید.

دریاچه دوقلوی سیاه گاو، آکواریومی طبیعی است که در منطقه ای کوهستانی و مرتفع قرار دارد. این پدیده طبیعی نادر، شامل دو دریاچه است که توسط کانالی با عرض ۸ متر و عمق ۴۴ متر و طولی برابر با ۷۰ متر به یکدیگر مرتبط شده اند. آب دریاچه ها بسیار زلال است به حدی که می توان تا عمق آن را از سطح آب مشاهده کرد. عمیق ترین نقطه در یکی از دریاچه ها حدود ۲۰ متر و در دیگری ۳۰ متر می باشد. آب دریاچه از طریق منایع زیرزمینی تامین می شود. از عمر این دریاچه ها هزاران سال می گذرد و به دلیل فرسایش هر روز در حال کوچک تر شدن هستند. دریاچه سیاه گاو از نوع آب شیرین است و آب درون آن به صورت دایم در جریان است. آب چشمه های زیرزمینی پس از پرشدن دریاچه اول از آبراه بین دو دریاچه عبور کرده و دریاچه دوم را پر می کند. این آب بعد از پر شدن دریاچه پایین دست به رودخانه سیاه گاو می ریزد و زمین های اطراف را سیراب می کند.

جولیان

شهر تاریخی جولیان (نام محلی ژیلیو) را می توان نمادی از معماری ایران کهن و تاریخ ساسانیان دانست. این شهر در زلزله ای وایرانگر در سال ۳۳۴ هجری قمری کاملا تخریب شده و به صورت تپه ای با چندین سگ در آمده است. برای ساخت این مورد از جاذبه های آبدانان از سنگ، قلوه سنگ، گچ نیم کوبیده شده با پلان مستطیل و مربع که عرض دیوارهای آن قطور و دارای طاق، پنجره و درهای کوتاه بودند استفاده شده بود. برای رساندن آب به شهر از چشمه ای به نام ماه کوله که در نزدیکی قرار داشت استفاده می کردند و آب را از طریق لوله های سفالی به شهر می رساندند.

قدمت این شهر باستانی بیش از ۱۵۰۰ سال است و در آن زمان حدود ۵۰۰۰ نفر سکنه داشته است. در آن زمان شهری با موقعیت استراتژی برای شاهان ساسانی بوده است.

قلعه جولیان

در شمال شرقی شهر قدیمی جولیان که در روستای چم کبود قرار دارد و جزو جاذبه های آبدانان محسوب می شود دژ جولیان قرار گرفته است. بر روی تپه ماهور طبیعی مشرف بر این شهر باستانی آثاری از این قلعه قدیمی قرار دارد که بصورت دژی مستحکم ساخته شده است و چشم انداز آن دشت جولیان است. در ساخت آن از مصالحی همچون قلوه سنگ و گچ استفاده شده است. به نظر می رسد این بنا بصورت گذرگاهی پله ای بوده است که بر اثر فرسایش آثار آن از بین رفته است.

پشت قلعه

پشت قلعه یکی از مهم ترین جاذبه های آبدانان است و در مرکز توجه گردشگران منطقه قرار دارد. در زبان کردی قلعه تاریخی پشت قلعه را دژ پشت قلا می نامند که در ۵ کیلومتری جنوب شهرستان آبدانان و در شمال غربی روستای پشت قلعه (قلا)، در بالای تپه ای که رودخانه دویرج از پای آن می گذرد، قرار دارد. قلعه دارای قسمت های مختلفی از جمله باروی قلعه، برجک های دیده بانی و نگهبانی، ورودی قلعه، اماکن مسکونی و شاه نشین، تونل و پلکان می باشد. بر اساس آنچه از قلعه باقی مانده است می توان گفت که این قلعه کاربرد نظامی داشته است و دور تا دور آن را کانال ساخته اند که همچون خندق از این دژ کهنسال حفاظت می کرده اند.

با توجه به شواهد و مصالح به کار رفته شده در این بنای باستانی عمر آن را متعلق به دوره ساسانی می دانند که متاسفانه مورد بی توجهی قرار گرفته و بسیاری از دیوارهای آن از بین رفته اند.

امام زاده پيرمحمد

در ۵ كيلومتری جنوب شهر آبدانان در حد فاصل بين روستای پشت قلعه و جابر الانصار بنائی گنبد دار مربوط به قرون هفتم وهشتم هجری واقع شده كه به نام امام زاده پير محمد معروف است. اين بنا بر پلانی مربع شكل ساخته شده و دارای يك ورودی در ضلع شمالی و يك فضای اصلی است . ورودی توسط درگاهی قوسی شكل به فضای اصلی بنا مرتبط مي شود و دارای طاق نماهای جناقی و طاقی نيم دايره است كه پس از ورود به آن در طرفين دو طاق باز مشاهده می شود.

سمت راست طاق به راه پله مرتبط است و سمت چپ به فضائی مسدود منتهی می شود . فضای اصلی بنا كه گنبد بر آن قرار دارد . دارای دو چشمه طاق جهت نورگيری است و بر سقف آهيانه گنبد نيز آثاری از كاربندی به چشم می خورد . در مركز اين كار بندی شمسه ای هشت پر ديده می شود.

قلعه پنج برار مورموری

قلعه پنج برار محدوده ای تاريخی است که در کوهپايه های جنوبی کوه کاه ماس، مشرف بر دشت مورموری ايلام واقع شده و قلعه پنج برار يکی از اين آثار محسوب می شود. مصالح ساخت قلعه سنگ های نسبتاً بزرگ که از سنگ های رودخانه ای و بومی منطقه است. قلعه متعلق به دوران اسلامی است. اين قلعه شامل دژ پيرامونی و بناهاي داخل محوطه دژ می باشد.

آبشار ماهوته

آبشار ماهوته آبدانان E32 47 N52 32 این آبشار در نزدیکی روستای ماهوته(مال ملایی)، در ۱۸ کیلومتری جنوب آبدانان واقع شده است. رودخانه کوچک این روستا که از دامنه های دینار کوه سرچشمه می گیرد، در مسیر خود شادی و نشاط را به عشایر و روستاییان منطقه هدیه می دهد. شهرستان آبدانان در جنوب استان ایلام در از آب و هوای نسبتا گرمی برخوردار بوده ولی به واسطه وجود کوه ها و رودخانه های پرآب، دارای زیبایی های طبیعی بسیاری است. دینارکوه در غرب آبدانان و ادامه رشته کوه کبیرکوه در شمال آبدانان چهره بسیار جذابی به این منطقه بخشیده است. در میان طبیعت بکر این منطقه آثار بسیاری از تاریخ ایران باستان یافت می شود. از دیگر آبشارهای قابل ذکر در این منطقه میتوان به آبشار تختان و آبشار خروزان(خربزان) در ۵۰ کیلومتری غرب آبدانان به سمت میمه و همچنین آبشار کن شلول در نزدیکی روستای انجیره در ۳۵ کیلومتری غرب آبدانان اشاره کرد که زیبایی به واقع خیره کننده ای دارند.

غار مژاره

غار مژاره محل زندگی برخی پرنده های مهاجر و بومی است و بهانه ای است تا توریست هایی که در بهار و زمستان سری به ایلام می زنند، جاذبه های بیشتری از این استان را به چشم ببینند. اگر گذارتان به دوگانه سیاه گاو افتاد، سعی کنید تا ساعات ظهر و زمانی که آفتاب روی این دریاچه می افتد، در کنار آن بمانید. آن وقت خواهید دید این دریاچه زلال چطور رنگارنگ و پر زرق و برق می شود. دلیل این اتفاق هم گوگرد و املاح مختلفی است که در آب این دریاچه وجود دارد. جالب تر از همه این که این دریاچه های دوقلو چشمه های جوشان و شیرینی هم در عمقشان دارند که زلالی و زیبایی آنها را چند برابر می کنند. این دوگانه زیبا در حدود ۱۵ كیلومتری شهر آبدانان قرار گرفته و هر سال جمعیت زیادی را برای تماشا به آبدانان می کشاند.

آبشار تختان

آبشار تختان در روستای تختان واقع در دامنه جنوبی کبیرکوه در ۴۰ کیلومتری شمال غرب شهرستان آبدانان قرار دارد. از روستای تختان تا آبشار مذکور نیازمند صرف حدود یک ساعت پیاده روی با یک شیب ملایم است. آبشار تختان از جنوب کبیرکوه سرچشمه می گیرد و دارای آب زلال، خنک و قابل شرب می باشد که توسط شرکت آبفا در مسیری مشخص مهار شده و در ارتفاع ۶۰ متری آبشار زیبایی را به وجود می آورد. بهترین زمان برای بازدید از این آبشار زیبا سه ماه اول سال است.

از دیگر جاذبه های این منطقه وجود بلندترین و قدیمی ترین درخت چنار استان ایلام در روستای تختان در حدفاصل میمه زرین آباد به آبدانان در جاده میانی است. این درخت با ۵۰ متر ارتفاع و ۴ متر قطر، در حدود ۵۰۰ سال قدمت دارد.