به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، اختلال طیف اوتیسم به گروهی از بیماری های عصبی ـ رشدی گفته می شود که با مشکلات ارتباطی و تعاملات اجتماعی مرتبط هستند. افرادی که اوتیسم دارند، اغلب رفتارهایی محدود، تکراری یا علایق یا الگوهای رفتاری کلیشه ای از خود نشان می دهند. مرکز کنترل و پیشگیری بیماری ها تخمین زده است که در سال ۲۰۱۴ از هر ۵۹ کودک یک کودک اوتیسم داشته است.
بیماری اوتیسم درجات مختلفی دارد ممکن است تنها یک نقص ساده باشد که زندگی طبیعی بیمار را تا حدودی محدود می کند یا ممکن است ناتوانی شدیدی باشد که در آن به مراقبت های اساسی نیاز است. کودکان مبتلا به اوتیسم مشکلات ارتباطی دارند و از درک احساسات یا تفکرات سایرین عاجز هستند؛ بنابراین برای آنها مشکل است که احساسات خود را از طریق کلمات، ژست ها، حالات صورت یا لمس کردن بیان کنند.
روش های درمان بیماری اوتیسم
اگرچه با درمان های رفتاری، کودکان مبتلا به اوتیسم پیشرفت زیادی در زمینه های اجتماعی و رفتاری می کنند، اما متاسفانه هیچ درمان دارویی یا معالجه رسمی برای اوتیسم وجود ندارد. با این حال اگر علائم اوتیسم در کودکی هر چه سریعتر شناسایی شوند، با استفاده از روش های درمانی که در ادامه ذکر می کنیم، تا حد زیادی می توان به کنترل بیماری و کاهش علائم آن امیدوار بود. اما قبل از هرچیزی شناسایی به موقع اختلال اهمیت دارد.
1. رفتار درمانی
خانواده ها می توانند با کمک روش های مختلف رفتار درمانی، توانایی ها و مهارت های کلامی و ارتباط اجتماعی کودکان مبتلای خود را تقویت کنند. این روش ها شامل موارد زیر می شوند:
الف_ روش ABA
تفکر غالب در این روش این است که رفتارهایی که مورد تشویق قرار بگیرند، احتمال تکرار و افزایش خواهند داشت و رفتارهایی که نادیده گرفته شوند، احتمال حذف شدن دارند. به این صورت می توان علائم را تا حدودی کاهش داد.
ب_ روش تیچ (TEACCH)
در این روش کودک یاد می گیرد که محیط اطراف و رفتارهای اطرافیان خود را بهتر درک کند. مثلا به کودک آموزش داده می شود تا در هنگام درد چگونه به جای فریاد زدن احساس خود را به اطرافیان بگوید.
پ_ روش ارتباط با تبادل تصویر
از این روش برای کودکان اوتیسمی که توانایی صحبت ندارد، استفاده می شود. به این کودکان یاد می دهند که چگونه نیازهای خود را از طریق تصاویر برآورده کنند. این روش در درمان سایر کودکان استثنایی نیز تاثیرگذار است.
ت_ روش فلور تایم (floor time)
روش فلور تایم بسیار شبیه به بازی درمانی است. در این روش از طریق بازی های مرحله ای، ارتباط کودک با یک فرد دیگر بیشتر می شود.
ج_ داستان های اجتماعی
از طریق برخی داستان ها به کودک آموزش داده می شود که چگونه احساسات، منظور و برنامه های دیگران را درک کند. کودک از طریق گوش کردن به داستان می فهمد که چه جواب یا عکس العمل مناسبی را باید از خود نشان دهد.
د_ درک مجموعه حواس
روش درک مجموعه هواس به کودک کمک می کند تا بهتر از حواس پنجگانه خود بهره ببرد. مثلاً اگر کودک با حس لامسه اش مشکل دارد از او خواسته می شود تا اشیاء متفاوت با جنس های مختلف را لمس کرده و با آن ها کار کند.
2. درمان گیاهی (طب سنتی)
توجه داشته باشید درمان های گیاهی هرگز درمان تأیید شده ای برای اختلالات طیف اوتیم نیستند و پژوهش ها استفاده از آن ها را به عنوان درمان اصلی هرگز تأیید نمی کنند. چرا که اوتیسم اختلالی رشدی عصبی در طبقه اختلالات روان پزشکی است که به مداخلات روان شناسی نیاز دارد. مشکلات ارتباطی و هیجانی افراد مبتلا به این اختلال هرگز با مصرف یک داروی گیاهی بهبود نمی یابد. غذاها و داروهای گیاهی تنها می توانند مکمل درمان های روان شناختی نظیر درمان رفتاری باشند. از جمله درمان های گیاهی که در این زمینه مطرح می شود می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- جینکوبیلوبا گیاهی است که می تواند در درمان بیماری اوتیسم موثر واقع شود.
- در بیماران اوتیسم افزایش آمونیاک در خون دیده می شود. انگور، کنگر، مخلوط عسل و آویشن در آب و آب شلغم به همراه عسل میزان آمونیاک خون را به میزان زیادی کاهش می دهد.
- بعد از شام، مصرف آب سیب طبیعی و عسل توصیه می شود.
- از جمله راه های درمان اوتیسم در کودکان دارای مشکل لکنت زبان استفاده از انار شیرین، آب انار یا رب انار شیرین است.
3. درمان از طریق رعایت رژیم غذایی مناسب
کودکان اوتیستیک به غذاهای حاوی گلوتن و کازیین پاسخ منفی می دهند. این پروتیین ها در گندم و لبنیات وجود دارد و باعث افزایش علایم بیماری می شوند. رژیمGFCF (رژیم بدون گلوتن و کازیین) می تواند در روند درمان کمک کننده باشد. در این رژیم غذایی گندم و محصولات حاصل از آن و لبنیات باید حذف شده و یا بسیار محدود شوند.
بسیاری از والدین گزارش کرده اند که مهارت های اجتماعی و تکلم در فرزندانشان بر اثر این رژیم افزایش یافته است.
مصرف میوه جات و سبزیجات تازه، گوشت قرمز و سفید، قرص اُمگا سه، ویتامین ب، ویتامین د، قرص کلسیم و آب زیاد در درمان ناهنجاری های اوتیسم بسیار مفید است.
همچنین شير شتر به دلیل دارا بودن پروتیين های محافظ و آنزيم های ضد باكتری تاثیر زیادی در بهبود این اختلال دارد.
4. درمان اوتیسم | بهبود علائم با استفاده از دارو
داروها نقش آنچنانی در درمان ندارند بلکه بیشتر برای کنترل ناهنجاری های رفتاری تجویز می شوند. فقط دو داروی مورد تایید سازمان غذا و داروی آمریکا برای درمان تحریک پذیری مرتبط با اوتیسم وجود دارد: ریسپریدون و آریپیپرازول که هر دو در گروه داروهای آنتی سایکوتیک آتیپیک قرار دارند.
5. موسیقی درمانی
موسیقی درمانی یکی از روش های نوین و مؤثر در درمان اختلالات طیف اوتیسم است. در این روش درمانگر تلاش می کند به کمک روش هایی نظیر بداهه نوازی، خواندن شعرهای ریتمیک و گوش دادن به موسیقی تعاملات مثبتی را با مراجع ایجاد نماید. از آنجایی که هسته اصلی اختلالات اوتیسم ناتوانی در برقراری ارتباط است، موسیقی درمانی با تمرکز بر ارتباط به خصوص ارتباط غیر کلامی می تواند مشکلات درمانجویان را تا حد زیادی بهبود ببخشد و منجر به تجربه هیجانات سالم و مثبتی در آن ها شود.
موسیقی درمانی می تواند در جریان درمان های روان شناختی توسط روانشناسان کودک یا کاردرمانگران مورد استفاده قرار بگیرد. علاوه بر این گفتار درمانگران نیز هنگام تلاش برای رفع اختلالات زبانی و گفتاری در کودکان و سایر افراد مبتلا به اوتیسم می توانند از موسیقی درمانی به عنوان یک روش کمکی استفاده نمایند.
6. بازی درمانی
بازی درمانی از جمله روش های مؤثری است که در درمان انواع اختلالات دوران کودکی مورد استفاده قرار می گیرد. درفرایند درمانی درمانگر به کودک کمک می کند تا در جریان بازی احساسات و هیجانات مختلف را تجربه و ابراز نماید.
از آنجایی که کودکان مبتلا به اوتیسم در تشخیص احساسات دیگران اغلب با مشکل مواجه می شوند و در ابراز هیجانی نیز مشکل دارند، بازی درمانی به آن ها کمک می کند تا در فضایی بدون تنش این موارد را یاد گرفته و تمرین نمایند. بازی درمانی نیز توسط متخصصانی نظیر روانشناسان کودک، کار درمانگران و گفتار درمانگران در درمان مشکلات مختلف مرتبط با اختلال اوتیسم مورد استفاده قرار می گیرد.
7. درمان یکپارچگی شنیداری
به جز درمان های رایج؛ درمان های دیگری نیز برای بهبود علائم اختلالات طیف اوتیسم وجود دارد که بر پایه فرضیات مطرح شده در زمینه آسیب شناسی این اختلالات بنا شده اند. برای مثال درمان یکپارچگی شنیداری اینگونه فرض می کند که اختلال اوتیسم در نتیجه حساسیت نامناسب فرد به طیف های مختلف صدا ایجاد می شود. در نتیجه درمانگران در این روش تلاش می کنند تا بیمار را در معرض فرکانس های متفاوتی از صدا قرار دهند تا این حساسیت بر طرف گردد. با وجود ادعای مبتکران این روش در مورد اثرات درمانی آن شواهد پژوهشی چندان از این روش حمایت نمی کنند.
8. روان کاوی کودک
در این روش درمانگر تلاش می کند با تقویت ارتباط مادر فرزندی و ایجاد رابطه ای غنی همراه با تماس بدنی کافی و ارتباط چشمی مناسب بین مادر و کودک علائم اوتیسم را بهبود بخشد. روانکاوی برای کودکان و به خصوص برای مبتلایان اختلال اوتیسم حمایت پژوهشی بسیار اندکی دارد و رویکرد پذیرفته شده ای برای درمان این مشکل محسوب نمی شود. اما با این وجود اهمیت ارتباط کودک اوتیسم با والدین بسیار زیاد است و نحوه برخورد آنان با کودک تاثیر بسیار زیادی در درمان او دارد.
9. استفاده از شوک الکتریکی در درمان اوتیسم
القای شوک الکتریکی در مغز یکی از اولین گزینه هایی بود که در درمان اختلال اوتیسم مطرح شد. در گذشته متخصصان نمی توانستند این مشکل را از اختلالاتی نظیر اسکیزوفرنی تفکیک دهند. همین مسئله باعث می شد که از درمان های مرتبط با اختلال اسکیزوفرنی برای بهبود اوتیسم نیز استفاده کنند. امروزه استفاده از شوک الکتریکی در درمان اوتیسم کاربرد چندانی ندارد.
10. درمان به کمک نوروفیدبک
در درمان به کمک نوروفیدبک الکترودهایی روی سر فرد قرار می گیرد که جریان الکتریکی مغز را در صفحه ای مانیتوری نشان می دهند. درمانجو در حین مشاهده این جریانات می تواند با انجام یکسری تکنیک ها میزان فعالیت مغزی خود را تحت تأثیر قرار داده و الگوی جریان های مغزی را تغییر دهد. مطالعات بسیاری اثربخشی درمان نوروفیدبک در درمان اختلالات طیف اوتیسم را تأیید کرده اند. به خصوص افرادی که هم زمان درکنار اوتیسم به بیش فعالی مبتلا هستند بیش از دیگران از این درمان سود می برند.
