به گزارش سرویس حوزه پزشکی ساعدنیوز، شما چند ساعت از شبانهروز را در حالت نشسته هستید؟ اگر پاسختان به این سوال بیشتر از 5 یا 6 ساعت است، در معرض ابتلا به بیماری و دردهای مزمن کمر، گردن و زانو قرار دارید. نشستن زیاد روی صندلی، سلامت ارگانهای حیاتی بدن مثل قلب، ریه و سیستم گوارشی را تحت تاثیر قرار میدهد. ضعف عضلات بدن بهعنوان یکی از شایعترین عوارض نشستن طولانی مدت به شمار میرود که قوای جسمانی، شکل بدن و سلامت فیزیکی بدن را تحت تاثیر قرار میدهد. این مطلب مروری بر عوارض نشستن طولانی مدت محسوب میشود؛ با افزایش آگاهی از طریق مطالعه عوارض نشستن طولانی، گامی برای حفظ سلامت خود بر خواهید داشت.
نداشتن تحرک، نشستن زیاد و ایستادن طولانی باعث رسوب خون در رگ پا شده که لختههای خونی را بههمراه دارد. واریس از جمله عارضههایی است که بر اثر نشستن برای زمان طولانی ایجاد میشود. زمانی که نشستهاید، حرکت خون به سمت رگها متوقف شده و درون رگها انباشته میشود.
میزان فعالیت بر سرعت هضم غذا موثر است؛ این نکته را برای جلوگیری از ابتلا به بیماریهای گوارشی در نظر بگیرید. معمولا در محل کار بیشتر افراد روزانه 8 ساعت را در حالت نشسته هستند؛ این نوع فعالیت بهمرور باعث ایجاد عوارض زیاد نشستن میشود. ازاینرو بعد از مدت کوتاهی، ابتلا به بیماریهای گوارشی و اداری مثل یبوست و معده درد در کارمندان شایع میشود. توصیه میکنیم برای هضم بهتر غذا و پیشگیری از ابتلا به بیماریهای گوارشی حتما زمانی برای ایستادن، راه رفتن، ورزش کوتاه میان ساعات کاری برنامههای روزانه خود قرار دهید.
از عوارض نشستن طولانی مدت روی صندلی، وارد شدن فشار بالا به ستون فقرات و مهرههای پشت گردن محسوب میشود. بهمرور زمان و به دنبال تغییر ندادن سبک زندگی، ستون فقرات انعطاف خود را از دست داده و فتق دیسک کمر ایجاد خواهد شد. این نوع درد کمر بر اثر بلند کردن جسم سنگین، ضربه زدن و عوامل دیگری مثل بیتحرکی طولانیمدت ایجاد میشود. فشار بالایی وارد شده به گردن، کمر، باسن و سر در زمان نشستن باعث ایجاد گرفتگیهای مزمن خواهد شد.
برای پیشگیری و درمان کمر درد ناشی از نشستن زیاد، ورزش کرده یا از ماساژورهایی مثل ماساژور گردنی استفاده کنید. ورزش به انعطاف عضلات کمک میکند و حجم توده عضلانی را افزایش میدهد؛ انواع دستگاه ماساژور هم به رفع خستگی و افزایش انعطافپذیری عضلات کمک خواهد کرد.
نشستن زیاد روی صندلی، بیماریهای قلبی و عروقی را بههمراه دارد؛ معمولا افراد کمتحرک که ساعتهای طولانی مینشستند، بیشتر به بیماریهای قلبی مبتلا میشوند. رانندهها، کارمندان و دانشجویان که مدت زمان بسیاری را در طول روز مینشینند؛ به دلیل سوختوساز کمتر، در طی گذشت زمان ناراحتیهای قلبی بیشتری را تحمل خواهند کرد. به دلیل نشستن طولانیمدت چربی انباشته در رگها دیرتر هضم شده و ناراحتیهای قلبی و عروقی رخ خواهد داد.
متابولیسم بدن همزمان با کاهش یا افزایش فعالیت فیزیکی تغییر میکند. زمانی که سوختوساز بدن کاهش یابد، احتمال ابتلا به بیماریهای جدی فیزیکی افزایش مییابد. دیابت، فشار خون و کاهش خونرسانی درنتیجه کاهش متابولیسم بدن تشدید میشوند. یکی دیگر از عوارض نشستن زیاد، چاقی است که سلامت بدن را از جنبههای مختلفی تحت تاثیر قرار میدهد؛ چاقی بد فرم شدن بدن، کاهش حجم عضلانی، ابتلا به دیابت، ابتلا به فشار خون و گرفتگیهای عضلانی را بههمراه دارد.
فعالیت جزایر لانگرهانس برای تولید انسولین بر اثر نشستنهای طولانی مدت کاهش مییابد. درنتیجه عضلات، انسولین کمتری جذب کرده و کنترل قند خون سخت میشود؛ ساکن بودن به مدت طولانی و کم تحرکی دو عامل مهم در ایجاد دیابت نوع دو در افراد با زمینه ارثی به شمار میروند.
افزایش فعالیت، کاهش زمان نشستن زیاد روی صندلی و کاهش وزن از اولین توصیههای پزشک برای کنترل دیابت یا پیشگیری از آن است؛ بنابراین اگر فاکتورهای احتمال ابتلا به دیابت را دارید، از نشستن طولانیمدت پرهیز کنید. حرکات کششی ساده یا ایستادن و راه رفتن بین هر یک ساعت نشستن به کنترل دیابت یا پیشگیری از آن کمک میکند.
عضلات قسمتهای میانی و پایینی بدن بیشتر در معرض مضرات نشستن طولانی مدت قرار دارند. ضعف در عضلات، عارضههایی مثل بد فرمی بدن، کاهش توانایی جسمی و کاهش سلامت عمومی بدن را بههمراه خواهد داشت. ضعف عضلات پا بهطور ویژّ، تاثیر بهشدت نامطلوبی بر سلامت بدن و ایستایی آن میگذارد. عضلات باسن نیز گروهی دیگر از عضلهها هستند که تحت تاثیر نشستن طولانی مدت ضعیف میشوند. عضلات جلویی باسن، بر اثر کمتحرکی یا بیتحرکی کوتاه شده و دامنه حرکتی فرد کاهش مییابد. یک راهحل مناسب در درمان این عارضه، انجام حرکات کششی، ایستادن برای افزایش گردن خون و استفاده از ماساژور در منزل به شمار میروند.
توازن ستون فقرات بر اثر ضعیف شدن عضلات نگهدارنده آنها، مختل میشود. کوتاه شدن عضلات و تضعیف آنها از جمله عوامل بد فرم شدن بدن محسوب میشوند. زمانی که روی صندلی نشستهاید، بدن به سمت جلو متمایل شده، عضلات شانه و کتف ضعیف خواهد شد و فرم استاندارد آنها تغییر میکند. درنتیجه انحراف ستون فقرات و خمشدگی شانه به دنبال نشستن زیاد روی صندلی برای فرد ایجاد میشود. بهمرور زمان و ثابت ماندن روند کم تحرکی و نشستنهای طولانی مدت، بیماریهای جدیتری مثل سیاتیک یا فتق دیسک بهدلیل انحراف ستون فقرات به وجود میآید.
پیشگیری از بروز چنین عوارضی در سنین کم بهراحتی قابل انجام است؛ کافی است ورزش یا ماساژ درمانی را در برنامه خود قرار دهید. کشیدن عضلات در ورزش به تغییر نکردن شکل آنها کمک میکند. همچنین ورزش کردن یا ماساژ درمانی در افزایش انعطافپذیری عضلات و کاهش سرعت ابتلا به بد فرمی بدن موثر هستند.
فعالیتهای محدود فیزیکی بر سلامت روان هم تاثیرگذار هستند. افسردگی یکی از اختلالات روانی در کمین افرادی است که عادت به نشستن زیاد روی صندلی دارند. طبق آمارهای مطالعاتی، افرادی که روزانه 7 ساعت یا بیشتر را در حالت نشسته قرار دارند، به احتمال بیشتری افسرده میشوند. تغییر الگوی کار و رفتار در طول روز به بهبود سلامت روان و پیشگیری از ابتلا به بیماریهای آزاردهندهای مثل افسردگی کمک میکند.