احادیث پیرامون آداب معاشرت

احادیث بزرگان درباره آداب معاشرت

آن قدر که در روایات اسلامی وسیله پیامبر (ص) و ائمه اهل بیت (ع) به مساله تواضع و حسن خلق و ملاطفت در برخوردها و ترک خشونت در آداب معاشرت، اهمیت داده شده است به کمتر چیزی اهمیت داده شده است .در قرآن مجید کرارا در کنار مسائل مهم اشاراتی به آداب معاشرت شده است از جمله آداب تحیت، و ورود در مجلس، آداب دعوت به طعام، آداب سخن گفتن با پیامبر ص و آداب جا دادن به تازه واردان مخصوصا افراد با فضیلت و پیشگام در ایمان و علم است.

و این به خوبی نشان میدهد که قرآن برای هر موضوعی در جای خود اهمیت و ارزش قائل است، و هرگز اجازه نمیدهد آداب معاشرت به خاطر بی اعتنایی افراد زیر پا گذارده شود.

ارزش ديـدار بـرادران

قالَ اَبُو عَبْدِاللّهِ عليه السلام: مَنْ زارَ اَخاهُ فِى اللّهِ، قالَ اللّهُ عَزَّوَجَلَّ: اِيّاىَ زُرْتَ وَثَوابُكَ عَلَىَّ وَلَسْتُ اَرْضى لَكَ ثَوابا دُونَ الْجَنَّةِ.

امام صادق عليه السلام فرمود: هر كس براى خدا از برادرش ديدار كند، خداوند عزوجل مى فرمايد، مرا ديدار كرده اى و ثواب تو بر منست و به ثوابى جز بهشت براى تو راضى نمى شوم.

برخورد با مردم

عَنِ الصّادِقِ عليه السلام قالَ: قالَ عيسَى بنُ مَرْيَمَ لِبَعْضِ اَصْحابِهِ: مالا تُحِبُّ اَنْ يُفْعَلَ بِكَ فَلا تَفْعَلْهُ بِاَحَدٍ.

امام صادق عليه السلام فرمود: حضرت عيسى بن مريم به بعضى از ياران خود فرمود: آنچه را كه دوست ندارى نسبت به تو انجام شود تو نيز نسبت به هيچ كس انجام مده!

برخورد اسلامى

قالَ عَلِىٌ عليه السلام: اَذا لَقيتُمْ اِخْوانَكُمْ فَتَصافَحُوا وَاَظْهِرُوا لَهُمُ الْبَشاشَةَ وَالْبُشْرَ تَتَفَرَّقُوا وَما عَلَيْكُمْ مِنَ الاَْوْزارِ قَدْ ذَهَبَ.

امام على عليه السلام فرمود: وقتى برادرانتان را ديدار كرديد پس مصافحه كنيد و به همديگر دست بدهيد و با روى خندان با آنان ملاقات كنيد كه وقتى از هم جدا شويد همه گناهان شما

آمرزيده است.

رسول خدا (ص) فرمود : دانا ترين مردم كسي است كه با مردم بيشتر مدارا كند وخوارترين مردم كسي است كه به مردم اهانت كند .(بحار الانوار75/52 )

امير المومنين (ع)از رسول خدا (ص)نقل مي كند كه فرمود: سرآغاز عقل وخردمندي بعد از ايمان به خدا اظهار محبت به مردم ودوستي با آنان است .

امام علي (ع) فرمود : خداوند دوست دارد آن مسلماني را كه آنچه براي خود مي خواهد براي برادر ديني اش هم بخواهد و آنچه را براي خويشتن نمي خواهد براي او هم نخواهد.

(محاسن برقي ،ج 1ص10 )

امام صادق (ع) فرمود : هركس براي خدا از برادرش ديدار كند ،خداوند عزوجل مي فرمايد ،مرا ديدار كرده اي وثواب تو بر منست وبه ثوابي جز بهشت براي تو راضي نمي شوم .(اصول

كافي،3/255)

احاديث مربوط به معاشرت با پدر ومادر

ابي ولاد حناط مي گويد : از امام صادق (ع) سوال كردم درباره آيه 83 سوره بقره ((وباالوالدين احسانا))فرمود:نيسكي به پدر ومادر اينست كه با آن ها خوشرفتاري كني ونياز آن ها را قبل از در خواست آن ها بر طرف كني تا مجبور به در خواست نشوند . (بحار الانوار،74/79)

رسول خدا (ص) فرمود : هركس دوست دارد عمرش افزون وروزيش فراوان باشد به پدر ومادرش صله واحسان كند اين كار او اطاعت خداست وهمين طور با خويشان خود صله رحم بجا آورد. (بحار الانوار 74/85)

رسول خدا (ص) فرمود : خشنودي خدا با خشنودي پدر ومادر وخشم او با خشم پدر ومادر است.بحار الانوار 74/80

رسول خدا (ص) فرمود : نگاه كردن فرزند به پدر ومادرش از روي محبت عبادت محسوب مي شود .(بحار الانوار 74/80)

احاديث مربوط به آداب معاشرت با فرزند

رسول خدا (ص)فرمود : هنگامي كه پدر به فرزند نگاه كند و او را خوشحال كند مثل اين است كه بنده اي را آزاد كرده سوال شد حتي اگر 360 بار نگاه كند ؟فرمود:الله اكبر ((كنايه از اينكه بله ،خدا بزرگتر از اين هاست)). (بحار الانوار 74/80)

پيامبر اكرم (ص)هر روز صبح نسبت به فرزند ونوه هايش اظهار لطف ومهرباني مي كردند ودست بر سرشان مي كشيد. (بحار الانوار 104/99)

امام صادق (ع) فرمود : عدالت را بين فرزندانتان مراعات كنيد ،همانطور كه دوست داريدآن ها در نيكي واظهار مهرباني بين شما به عدالت رفتار نمايند.(بحار الانوار 104/92)

امام صادق (ع) فرمود : فرزندان خود را احترام كنيد وآن ها را خوب تربيت كنيد تا خداوند شما را بيامرزد.(بحار النوار 104/95)

احاديث مربوط به آداب معاشرت با خويشاوندان

امام علي (ع) فرمود : خويشاوندانت را گرامي بدار ،چون آن ها بال تو هستند كه توسط آن ها پرواز مي كنيو ريشه تو هستند كه به آن بر مي گرديودست تو هستند كه بواسطه او دفاع مي كني.(بحار الانوار ،74/105)

از امام صادق (ع) نقل شده كه فرمود : معاشرت ورفت وآمد با خويشاوندان ،حساب روز قيامت را بر انسان آسان مي كند . (بحار الانوار 74/102)

رسول خدا (ص) فرمود : در دنيا صله رحم كنيد اگرچه فقط با سلام باشد .(بحار الانوار 74/104)

رسول خدا (ص)فرمود : هركس پير مردي را بخاطر پيري او گرامي بدارد ،خداوند او را از سختي و هراس روز قيامت در امان قرار خواهد داد.(بحار الانوار 75/137)

روات مي گويد : از پيامبر شنيدم كه مي فرمود:صله رحم موجب ازدياد مال ومحبوبيت در ميان خويشاوندان وتاخير در مرگ مي شود.(بحار الانوار 74/102)

احاديث مربوط به معاشرت با زير دستان وخدمتكاران

ابوذر مي گويد از رسول خدا (ص)شنيدم كه فرمود : خداوند بعضي از برادران شما را زير دست شما قرار داده هركس برادروهم نوعش را زير دست دارد ،بايد از آنچه خود مي خورد به او

بخوراند ،و از آنچه مي پوشد به او هم بپوشاند،وهيچ وقت كاري كه خارج از قدرت اوست به او نسپارد واگر كار دشواري را به او سپرد او را كمك كند.(بحار الانوار 74/141)

امام علي (ع) فرمود : مسئوليت هريك از زير دستان خود را مشخص نما وبعد باز خواست كن ،كه اين بهتر است براي اينكه هريك مسئوليت را به گردن ديگري نيندازد. (نهج البلاغه ص405)

احادیث مربوط به آداب معاشرت با یتیمان ، بیماران ، ضعیفان :

رسول خدا (ص)فرمود : برای یتیم همچون پدری مهربان باش وبدان که همانطور که کشت می کنی درو خواهی کرد. (بحار الانوار 77/173)

رسول خدا (ص) فرمود نگاه خود را به گرفتار ومعلول ها وجذامی ها طولانی نکنید چون نگاه طولانی شما ،آن ها را محزون ورنجیده خاطر می کند . (بحار الانوار 75/15)

از امام باقر (ع) نقل شده که فرمود : هرکس دارای چهار صفت از جمله 1-یتیم را پناه دهد 2-به ضعیف رحم کند 3-به پدر ومادر مهر بورزد 4-با غلام وکنیزش مدارا نماید ،خداوند برای او خانه

ای در بهشت می سازد. (بحار الانوار 75/20)

احادیثی پیرامون شگفتی سوره فلق