حساسیت پوستی به زیورآلات نوعی عارضه پوستی است که بیشتر در صورت استفاده از زیورآلات تزیینی،بدلی و دارای جنسی به جز طلا و نقره ایجاد می شود .این عارضه شایع نوعی درماتیت تماسی آلرژیک است که بیشتر در صورت استفاده از فلزاتی با جنس نیکل ،سرب و کامیوم بروز پیدا می کند .این فلز در ساخت بسیاری از ابزار و زیورآلات مورد استفاده قرار گرفته و در بیشتر موارد به عنوان فلز پایه از آن استفاده شده و سپس روکشی از جنس طلاو نقره بر روی آن کشیده می شود.بنابراین آلرژی به نیکل یکی از شایع ترین آلرژی های پوستی است که در صورت استفاده از زیورآلاتی از این جنس ایجاد می شود .
شایع ترین علایم حساسیت به زیورآلات شامل بروز واکنش های آلرژیک بر روی پوست بدن می باشد که در این حالت پوست دچار التهاب، قرمزی،خشکی و خارش شده و در موارد شدید تر شاهد بروز کهیر و تاول بر روی آن خواهیم بود . همچنین پوست بدن در اثر مجاورت طولانی مدت با این دسته از زیورآلات و بدلیجات ممکن است ضخیم و تیره رنگ شده و به عبارتی دچار (درماتیت مزمن) گردد.
در تهیه جواهرات ارزان قیمت،<Cheap jewelry> نیکل به عنوان فلز عمده به کار می رود که با لایه ای از طلا یا نقره پوشانده می شود. بیشتر افرادی که فکر می کنند به طلا یا نقره آلرژی دارند در واقع به نیکل آلرژی دارند که گاهی به مقدار کم در طلا یا نقره یافت می شود یا اینکه در ساخت جواهرات از جنس طلا برای سفید کردن یا مقاوم کردن بکار برده می شود.
افراد مبتلا اغلب درماتیت یا اگزما دارند که در محل تماس پوست با فلز حاوی نیکل اتفاق می افتد. شایعترین محل ها لاله گوش (ناشی از گوشواره)، انگشتان (ناشی از انگشتر) و اطراف گردن (ناش از گردنبند) است. محل تماس شدیدا خارش دارد و ممکن است قرمز شده و یا تاول بزند. گاهی خشک یا تیره می شود. گاهی این درماتیت بصورت تاخیری نواحی که در تماس با جواهرات نیست را درگیر می کند مثلا روی دست ها.پمفولیکس یک نوع درماتیت دست تاول دار است که در افرادی که سابقه آلرژی به جواهرات دارند شایع است و ناشی از تماس با منابع دیگر نیکل مثل سکه یا کلید است. واکنش به جواهرات همیشه ناشی از آلرژی به فلز خاص نیست.
علل دیگر ضایعات پوستی در محل تماس با جواهرات عبارتند از :
1- درماتیت تماسی تحریکی : در سایش پوست، آلودگی و مواد خاص روی فلز و صابون و مواد تجمع یافته زیر جواهرات اتفاق می افتد. این نوع درماتیت در افراد با پوست حساس و افراد مبتلا به درماتیت آتوپیک شایعتر است.
2- پسوریازیس و وتیلیگو : در این بیماری ها در محل های آسیب و ضربه ضایعات جدید ایجاد می شود. ضایعات این دو بیماری در محل بند ساعت و کمربند ممکن است ایجاد شود.
3- محل تماس با گوشواره یا حلقه های بینی و بدن (piercing) ممکن است با باکتری استافیلوکوک آلوده شود و باعث عفونت و ایجاد دلمه و ترشح شود.
4- در مواردی که پچ تست منفی گزارش شود حتما علل دیگر ضایعات پوستی باید بررسی شود.
چگونه بفهمیم جواهرات ما نیکل دارد ؟
شما با نگاه کردن نمی توانید وجود یا عدم وجود نیکل را تشخیص بدهید. فقط طلای 24-18 عیار، نقره sterling و پلاتین خالص نیکل ندارد.
طلا
طلا عمدتا با معیار یا قیرات اندازه گیری می شود :
- طلای 24 عیار (طلای خالص): 99% طلا و 1% فلزات دیگر
- طلای 18 عیار: 75% طلا
- طلای 12 عیار: 50% طلا
- طلای 9 عیار: 5/37% طلا
طلا عمدتا برای افزایش اعتبار فلزات دیگر با آنها آلیاژ می شود. افرادی که به فلزات آلرژی دارند عمدتا با این معضل رو به رو هستند که جواهرات طلای آنها با چه فلزاتی آلیاژ شده است. طلا معمولا بنا به عللی مثل تغییر قوام و رنگ و خصوصیات دیگر با فلزات دیگر ترکیب می شود. طلای زرد با نقره و مس ترکیب می شود در حالی که طلای سفید معمولا با نیکل آلیاژ می شود. رادیوم یک فلز سفید نقره ای رنگ است که معمولا به عنوان روکش طلای زرد بکار می رود تا آن را به طلای سفید تبدیل کنند. حتی طلای سفید حاوی نیکل نیز اغلب روکش رادیوم دارد تا سفیدتر و براق تر به نظر برسد. این روکش در ابتدا می تواند پوست شما را از نیکل موجود در طلا حفاظت کند اما طی چند ماه یا چند سال این روکش از بین می رود و طلای سفید حاوی نیکل در تماس با پوست شما قرار می گیرد.