التهاب قرنیه چشم (کراتیت) چیست؟
در این نوع التهاب غشای محدب و شفاف جلوی چشم تحت تأثیر عوامل مختلف تحریک و متورم می شود. التهاب قرنیه عمدتا منشأ عفونی داشته و یا در اثر زخم به وجود می آید. بسیار دردناک است و انواع مختلفی دارد که هر نوع از آن درمان متفاوتی نیز دارد. تأخیر در تشخیص و درمان این بیماری پیامد های جبران ناپذیری را مانند از دست دادن بینایی در پی دارد. کراتیت در نوع عفونی منشأ باکتریایی ،ویروسی، قارچی و انگلی دارد.
علائم التهاب قرنیه چشم
- قرمزی و تورم چشم
- درد و خارش
- تغییرات دید (مثل تاری یا ناتوانی در دید)
- حساس شدن چشم به نور
- قادر نبودن به باز کردن چشم
- ترشحات چشمی
- ریزش اشک
انواع کراتیت
بسته به علتی که موجب آن می شود، دو نوع کراتیت وجود دارد.
- کراتیت نوع عفونی
- کراتیت غیر عفونی
التهاب قرنیه عفونی
التهاب قرنیه عفونی بوسیله یکی از عوامل زیر ایجاد می شود:
- باکتریها: پسودوموناس آرژینوزا و استافیلوکوک اورئوس شایعترین انواع باکتریهایی هستند که موجب کراتیت باکتریایی می شوند. این عمدتا در افرادی که از لنزهای تماسی استفاده می کنند اتفاق می افتد.
- قارچها: کراتیت قارچی بوسیله آسپرژیلوس کاندیدا یا فوزاریوم ایجاد می شود. همانند کراتیت باکتریایی، کراتیت قارچی هم به احتمال زیاد روی افرادی که کنتاکت لنز استفاده می کنند، بیشتر اثر می گذارد. البته ممکن است فضای بیرون هم افراد را در معرض این قارچها قرار دهد.
- انگلها: یک موجود زنده به عنوان آکانتامبا در افرادی که لنز تماسی دارند بیشتر شایع است. این انگل در فضای بیرون از خانه زندگی م کند و بوسیله شنا کردن در دریاچه، پیاده روی در مناطق جنگلی یا خوردن ریختن آب آلوده روی کنتاکت لنز وارد می شود. این نوع عفونت به نام التهاب قرنیه آکانتامبا شناخته می شود.
- ویروسها: کراتیت ویروسی معمولا توسط ویروس هرپس سیمپلکس ایجاد می شود که از ورم ملتحمه تا التهاب قرنیه پیشرفت می کند.
کراتیت غیر عفونی
علتهای غیر عفونی التهاب قرنیه عبارتند از:
- جراحت چشم همانند خراش
- استفاده از کنتاکت لنز به مدت طولانی
- استفاده از کنتاکت لنز به هنگام شنا کردن
- زندگی در اقلیم آلوده که خطر مواد گیاهی آسیب زننده به قرنیه را بیشتر می کند
- ضعف سیستم ایمنی
- قرار گرفتن در معرض آفتاب یعنی کراتیت نوری
- کمبود ویتامین A
- خشکی چشم هم می تواند موجب التهاب قرنیه شود.
تشخیص التهاب قرنیه
هر علامت مشکوکی از التهاب قرنیه را باید به سرعت مورد توجه قرار داد. پزشک شما می تواند بیماری شما را تشخیص دهد بنابراین قبل از اینکه هر اختلالی شدید شود می توانید درمانتان را انجام دهید. برای تشخیص کراتیت پزشک شما ابتدا شرح حالی راجع به علائم شما خواهد گرفت سپس به چشمهای شما نگاه می کند. اگر چشم شما از عفونت بسته شده باشد کمک می کند که آن را باز کنید تا بتوانید به طور کامل قرنیه را بررسی کند.
معاینه با اسلیت لامپ یا پن لایت به هنگام معاینه استفاده می شود. اسلیت لمپ بوسیله بزرگنمایی ساختارهای داخل چشم شما کار می کند بنابراین می تواند نگاه نزدیکتری به صدمات ایجاد شده بوسیله التهاب قرنیه بیندازد. پن لایت برای بررسی مردمک برای پی بردن به تغییرات غیر عادی انجام می شود. ممکن است از یک رنگ روی سطح چشم استفاده شود تا به پزشک برای توجه بهتر به هر تغییر دیگری کمک کند.
برای تشخیص عفونی بودن یا نبودن آن پزشک ممکن است تستهای آزمایشگاهی را درخواست کند. وی یک نمونه اشک یا قرنیه ای را برای تشخیص دقیق علت التهاب قرنیه برخواهد داشت. پزشک همچنین می تواند دید شما را با استفاده از بینایی سنجی آزمایش کند.
درمان التهاب قرنیه
درمان التهاب عفونی
چگونگی درمان التهاب قرنیه بستگی به علت آن دارد. اگر عفونت داشته باشید برای شما داروها تجویز می شود. پزشکتان قطره چشمی، داروهای خوراکی یا هر دو را تجویز خواهد کرد. اینها شامل موارد زیر هستند:
- آنتی بیوتیک برای عفونتهای باکتریایی
- ضد انگل برای عفونتهای انگلی
- ضد قارچ برای عفونتهای قارچی
- ضد ویروس برای عفونتهای ویروسی
همه عفونتهای کراتیت به داروها به یک صورت پاسخ نمی دهند. آکانتامبا گاهی اوقات در برابر آنتی بیوتیک مقاومت می کند بنابراین در صورتی که عفونت برطرف نشده باشد پزشک باید دوباره چشمهای شما را معاینه کند. همچنین داروهای ضد ویروسی نمی توانند ویروسی را که موجب عفونت شده باشد به طور کل ریشه کن کنند در نتیجه باید مراقب عود دوباره عفونت باشید.
درمان التهاب قرنیه غیر عفونی
التهاب قرنیه غیر عفونی نیازی به دارو ندارد. فقط در صورتی که بیماری بدتر شود و تبدیل به عفونت شود دارو تجویز می شود. یک چشم بند می تواند به حفاظت از ناحیه عفونی کمک کند و فرایند بهبود را بهتر کند.
پیشگیری از التهاب چشم
- رعایت نکات بهداشتی بهترین راه کنترل التهاب ملتحمه و التهاب قرنیه چشم است.
- بصورت مکرر دستهای خود را بشویید
- اجازه استفاده از وسایل شخصی مانند حوله و لوازم ارایشی و… که با چشم هایتان تماس دارند را به دیگران ندهید
- به هیچ وجه با دست هایتان چشم های خود را نمالید
- از لنزهای تماسی چشم خود به صورت صحیح و اصولی محافظت کنید
- هنگام شنا از لنز استفاده نکنید
- هنگامی که به تبخال مبتلا شده اید ، از لمس چشم ، دور چشم و پلک خودذ امتناع کنید
- هنگام بروز مشکلات چشمی مراجعه به پزشک را فراموش نکنید. رعایت نکات بهداشتی از عوامل مهم در پیشگیری از ابتلا به بیماری های چشمی می باشد. هر شش ماه یکبار به پزشک مراجعه واز سلامت چشمان خود اطمینان پیدا کنید.
آیا التهاب قرنیه مسری است؟
کراتیت عفونی ممکن است از طریق تماس انتقال یابد. این در صورتی اتفاق می افتد که که در تماس با یک ماده عفونی باشید سپس چشمهایتان را لمس کنید. همچنین در صورتی رخ می دهد که بیمار شوید و بعدا عفونت به چشمان شما گسترش یابد. در بعضی موارد، شما می توانید حتی التهاب قرنیه را به خودتان منتقل کنید. به عنوان مثال اگر یک زخم ناشی از تبخال داشته باشید آن را لمس کنید بعد به چشمتان دست بزنید این می تواند منجر به بروز این بیماری شود.کراتیت غیر عفونی مسری نیست. این موارد تنها در صورتی مسری می شود که شخص دچار عفونت شود.
سخن پایانی
پیشگیری از عفونتهای ویروسی هم می تواند خطر التهاب قرنیه را کاهش دهد. قبل از تماس با چشمانتان حواستان را جمع کنید که دستهایتان شسته باشد، بخصوص اگر فکر می کنید که در معرض ویروس قرار گرفته اید. مراجعات مکرر به پزشک را فراموش نکنید. برای چشم باید هر شش ماه یکبار به پزشک مراجعه کنید.
