گرفتگی عضلات
همه ما گاهی گرفتگی عضلات بدن را تجربه می کنیم که اغلب در نواحی گردن،کتف،کمر و پشت پا طی انجام کارهای روزانه،بلند کردن اشیاء از روی زمین، هنگام ورزش کردن و حتی در خواب نیز اتفاق می افتد. گرفتگی عضلات خطرناک نمی باشد اما درد آن می تواند بسیار آزاردهنده باشد واستفاده از ماهیچه را غیرممکن نماید.
دلایل گرفتگی عضلانی
استفاده بیش از حد از ماهیچه ها، کم آبی بدن، کشیدگی ماهیچه ها و یا حتی زیاد قرار گرفتن در یک حالت برای مدت طولانی، می تواند باعث گرفتگی ماهیچه ها شود. بااینحال در خیلی از موارد علت گرفتگی عضلات معلوم نیست. هرچند اکثر انواع گرفتگی عضلانی بی خطر هستند، بعضی از این گرفتگی ها می تواند مربوط به مشکلاتی همچون:
گردش خون ناکافی : تنگ شدن رگهای خونرسان به پاها می تواند باعث درد ماهیچه ها در ورزش شود. این گرفتگی ها عموما بعد از توقف ورزش متوقف می شوند.
فشار بر اعصاب: فشار آمدن برروی اعصاب درون ستون فقرات نیز می تواند باعث درد و گرفتگی شود. راه رفتن منعطف (مانند موقعی که در حال حرکت دادن سبد فروشگاه هستید)، می تواند به بهبود درد و فاصله انداختن بین دفعات گرفتگی کمک نماید.
کمبود موادمعدنی - پتاسیم، کلسیم و یا منیزیم کم در رژیم غذایی شما، می تواند باعث گرفتگی عضلات پا شود. داروهای دیروتیک هم که عموما برای فشار خون بالا تجویز می شوند، قادر به محروم کردن بدن از این مواد معدنی می باشند.
همچنین داروهایی که می توانند باعث گرفتگی عضلانی شوند، شامل:
- فوروزماید (furosemide)، هیدروکلروتیازید (hydrochlorothiazide) و سایر داروهای دیوریتیک که برای کاهش آب بدن استفاده می شوند.
- دونپزیل (donepezil) که برای درمان آلزایمر استفاده می شود.
- نئوستیگمین (neostigmine) که برای درمان میاستنی گراویس استفاده می گردد.
- نیفدیپین (nifedipine) که برای درمان آنژین و فشارخون بالا استفاده می گردد.
- رالوکسیفن (raloxifene) که برای درمان پوکی استخوان استفاده می شود.
- تربوتالین، پروونتیل و ونتولین که برای درمان آسم استفاده می شوند.
- تولکاپن که برای درمان بیماری پارکینسون استفاده می گردد.
داروهای استاتین از قبیل روزاواستاتین، فلوواستاتین، آتروواستاتین، لواستاتین، پراواستاتین و سیمواستاتین که برای درمان کلسترول بالای خون استفاده می گردند.
علائم گرفتگی عضلانی
بیشتر این گرفتگی ها در عضلات پا، مخصوصا عضله ساق پا، رخ می دهند.
علاوه بر درد ناگهانی و شدید، ممکن است یک برآمدگی سفت زیر پوست خود ببینید و یا احساس کنید.
درمان گرفتگی عضلانی
- پزشک می تواند به شما ورزش های کششی یاد دهد که با انجام این ورزش ها، کمتر دچار گرفتگی عضلات خواهید شد.
- همیشه توجه داشته باشید که کمبود آب بدن نیز می تواند موجب گرفتگی عضلانی گردد، لذا به میزان کافی آب بنوشید.
- برای گرفتگی عادی عضلات که در شب رخ می دهد و خواب شما را مختل می کند، پزشک داروهای شل کننده عضلات تجویز می کند.
نکته : ورزش های سبک، مانند: دوچرخه سواری ثابت چند دقیقه قبل از خواب، از گرفتگی عضلانی در خواب جلوگیری می کند.
درمان جایگزین: ویتامین ب کمپلکس می تواند به کاهش گرفتگی عضلات کمک کند.
درمان های خانگی گرفتگی عضلانی
کشش و ماساژ عضله
- کشش عضلات و آرام مالیدن آنها کمک به شل شدن عضله می کند.
- برای گرفتگی ساق پا، وزن خود را بر روی پای گرفته بیندازید و کمی زانوی خود را خم کنید.
- اگر نمی توانید بایستید، بر روی زمین و یا بر روی صندلی بنشینید و پای گرفته را دراز کنید.
- پای خود را در موقعیت صاف قرار داده و سعی کنید انگشتان پای خود را بگیرید و به سمت داخل پا و ساق پا بکشید، این کار برای گرفتگی پشت ران نیز کمک کننده می باشد.
- برای گرفتگی جلوی ران، با کمک یک صندلی بایستید و پای مبتلا را به طرف باسن خود بالا ببرید.
گرم یا سرد کردن عضله
- بر روی عضلات گرفته، حوله گرم قرار دهید.
- دوش آب گرم نیز باعث تسکین درد می شود.
- به طور متناوب، ماساژ عضله گرفته با یخ نیز باعث آرام شدن عضله گرفته می شود.
پیشگیری از گرفتگی عضلانی
- از کم آبی بدن جلوگیری کنید. هر روز مقدار زیادی آب بنوشید. مایعات به انقباض و انبساط عضلات کمک می کند و سلول های عضلانی را هیدراته می کند و از تحریک پذیری آنها می کاهد. در طی فعالیت بدنی، در فواصل منظم آب و یا مایعات دیگر بنوشید.
- عضلات را بکشید. قبل و بعد از استفاده عضلات، برای مدت طولانی، عضلات را کشش دهید. اگر در شب پایتان می گیرد، قبل از خوابیدن پای خود را کشش دهید. ورزش های سبک، مانند: دوچرخه سواری ثابت چند دقیقه قبل از خواب، از گرفتگی عضلانی در خواب جلوگیری می کند.
سخن پایانی
بعد و قبل از انجام ورزش حتماً استراحت داشته باشید. پنج دقیقه قبل از رفتن به رختخواب کمی حرکات کششی انجام دهید تا عضلات شما گرم شود و گردش خون افزایش پیدا کند و همچنین شما می توانید قبل از خواب یک لیوان شیر گرم بخورید تا دچار گرفتگی عضلات نشوید.
