کمبود آب در بدن
کمبود آب بدن خود را با بروز علائم و نشانه هایی همچون خستگی زیاد و ظاهر نامناسب پوست نمایان می کند. نشانه هایی که با نادیده گرفتنشان دچار مشکلاتی همچون اضافه وزن خواهید شد.
کمبود آب هنگامی رخ می دهد که مایعات نرم زیادی مصرف کنید، در حالی که بدن شما آب کافی و مایعات برای انجام وظایف نرمال خود را ندارد. هرکسی می تواند دچار کمبود آب شود, اما شرایط برای کودکان و نوجوانان خطرناک است.شایع ترین علت کم آبی در کودکان, اسهال و استفراغ شدید می باشد. افراد بالغ به طور طبیعی حجم کمتری از آب را در بدن خود دارند و ممکن است دارای مشکلات یا داروهایی باشند که کم آبی را افزایش می دهند و این، به این معنی است که حتی بیماری های کوچک مانند عفونت در ریه ها و یا مثانه می توانند منجر به کم آبی در بزرگسالان و مسن ترها شوند.
علائم کم آبی و کمبود آب بدن
- تشنگی شدید
- دفع ادرار کم تر
- ادرار تیره
- خستگی
- سرگیجه
- سردرگمی
- خشکی پوست
- بوی نامطبوع دهان
- تب و لرز
علل کم آبی بدن
کم آبی بدن همیشه به این علت است که در مقایسه با میزان آب دریافتی میزان بیشتری آب از بدن خارج می شود. بدن از ۳ طریق آب خود را از دست می دهد؛ تعریق، ادرار و مدفوع. عرق کردن بر اثر فعالیت های ورزشی، گرما یا هر دو اتفاق می افتد. البته برخی از داروها هم می توانند تعریق را افزایش دهند. تنفس شدید هنگام ورزش کردن وقتی که تنفس های بریده بریده دارید می تواند میزان قابل توجهی آب را از بدن خارج کند. میزان زیادی از آبی که فکر می کنید هنگام ورزش کردن توسط تعریق از بدن خارج می شود را درواقع با تنفس شدید از دست می دهید.
دفع زیاد ادرار نیز می تواند به سرعت باعث کم آبی بدن شود. بعضی از دلایل رایج افزایش دفع ادرار عبارتند از: مصرف قرص هایی که با آب خورده می شوند، برخی نوشیدنی ها و بیماری هایی مانند دیابت. مشکلات گوارشی مانند اسهال یا استفراغ که در فصل تابستان بین افراد در سنین مختلف بسیار رایج است نیز باعث از دست دادن میزان زیادی آب بدن می شود. در صورت داشتن این دو علامت باید بدانید که بدن شما هیچ آبی جذب نمی کند.
تشخیص کم آبی بدن
تست خون: نمونه های خون ممکن است برای چک کردن تعدادی از عوامل، مانند میزان الکترولیت، به خصوص سدیم و پتاسیم - و اینکه کلیه چگونه کار می کنند، مورد استفاده قرار گیرد.
آزمایش ادرار: آزمایش های انجام شده بر روی ادرار می تواند به شما کمک کند که آیا دچار کم آبی هستید یا خیر.آن ها همچنین می توانند علائم عفونت مثانه را چک کنند.
پوست پشت دست را با دو انگشت به اندازه نیم تا یک سانتی متر به سمت خود بکشید و رها کنید. باید در عرض چند ثانیه پوست به جای خود برگردد. بازگشت کند پوست به جای خود نشانه کم آبی است. اگر بدن آب کافی داشته باشد، رنگ ادرار شفاف است. زرد یا نارنجی بودن ادرار نوعی اخطار است. هنگامی که بدن با ۳درصد کمبود آب رو به رو است، رنگ ادرار به طور قابل توجهی زرد خواهد شد. در صورتی که کمبود آب ۵ درصد باشد، ادرار به رنگ زرد و بیش از ۵ درصد به رنگ نارنجی خواهد بود.
عوارض کمبود آب بدن
آسیب حرارتی: اگر به اندازه کافی مایعات مصرف کنید، وقتی که به شدت عرق می کنید، ممکن است دچار آسیب حرارتی شدید، از انقباض خفیف گرفتگی عضلات گرفته تا گرمازدگی شوید که به طور بالقوه ممکن است ناشی از گرما باشد.
شوک حجم خون پایین: این، یکی از جدی ترین مشکلات کمبود آب بدن است. این اتفاق زمانی رخ می دهد که حجم خون پایین باعث افت فشار خون و افت مقدار اکسیژن در بدن می شود.
مشکلات ادراری و کلیوی: مقاومت طولانی مدت یا مکرر کم آبی می تواند باعث عفونت دستگاه ادراری، سنگ کلیه و حتی نارسایی کلیه شود. تشنج الکترولیت ها - مانند پتاسیم و سدیم - به انتقال سیگنال های الکتریکی از پیل به سلول کمک می کنند. اگر الکترولیت خارج از تعادل باشد، پیام های الکتریکی معمولی می توانند به هم پیچیده شوند، که می تواند منجر به انقباضات ماهیچه غیر ارادی و گاهی اوقات از دست دادن هوشیاری شود.
درمان کمبود آب بدن
- تنها درمان موثر برای کم آبی، جایگزینی مایعات از دست رفته و الکترولیت ها است.
- بهترین رویکرد برای کاهش کم آبی به سن، شدت کمبود آب بدن و علت آن بستگی دارد.
- برای کودکان و نوزادانی که از اسهال، استفراغ یا تب رنج می برند، از محلول آبرسانی مجدد خوراکی استفاده کنید.
- این محلول ها شامل آب و نمک با نسبت های خاص برای پر کردن مایعات و الکترولیت ها هستند.
- با یک قاشق چای خوری (5 میلی لیتر) در هر یک تا پنج دقیقه شروع کنید و بیشترش کنید.
- اغلب بزرگسالان با کم آبی خفیف ناشی از اسهال، استفراغ یا تب می توانند شرایط خود را با نوشیدن آب بیشتر و یا مایعات دیگر بهبود بخشند.
- اسهال می تواند با آب میوه و نوشیدنی های نرم بدتر شود.
- اگر در هوای گرم یا مرطوب کار یا ورزش می کنید، آب سرد بهترین مورد برای شما است. نوشیدنی های ورزشی و انرژی زای حاوی الکترولیت و محلول کربوهیدرات نیز، می توانند مفید باشند.
- کودکان و بزرگسالانی که به شدت کم آب شده اند، باید توسط پرسنل اورژانس درمان شوند.
- مایعات و نمک از طریق سیاه رگ وریدی به آنها منتقل می شوند ، به سرعت جذب می شود و بازیابی به سرعت انجام می شود.
سخن پایانی
در صورتی که علاقه زیادی به نوشیدن آب ندارید با افزودن کمی آب میوه یا میوه یخ زده، آن را طعم دار کنید و به جای خوردن اسنک های خشک مانند چیپس و کراکر، از میوه و سبزی هایی استفاده کنید که حاوی آب است. اگر هنگام راه رفتن صدای آب در معده به گوش می رسد، به این معناست که آب جذب بدن نشده است. مایعات خنک تر یا با دمای اتاق، جذب بهتری دارد.
