آژیتاسیون یا بی قراری روانی-حرکتی (Agitation) یک احساس برانگیختگی، اذیت، بی قراری یا عصبی بودن است. این احساس می تواند به وسیله برخی از موقعیت ها، حرف ها، رویدادها یا در برخی موارد بدون دلیل شناخته شده ایجاد شود.طبیعی است که هر از گاهی احساس بی قراری کنید، برای مثال، در پاسخ به استرس ناشی از کار یا تکالیف زیاد مدرسه؛ اما گاهی اوقات این بی قراری روانی-حرکتی می تواند نشانه ای از یک بیماری زمینه ای جسمی یا مشکلات سلامت روان باشد.اگر مرتباً بدون هیچ دلیل مشخصی دچار آژیتاسیون می شوید، با متخصص روانپزشکی صحبت کنید. او می توانند به شما کمک کند تا علت این حالت را پیدا کنید و آن را برطرف کنید.در این مقاله، پش از معرفی دقیق تر آژیتاسیون، به علت آن و درمان های رایج می پردازیم.
آژیتاسیون چیست؟
آژیتاسیون در پزشکی، احساس تنش و بی قراری درونی است. وقتی این اتفاق می افتد، ممکن است به راحتی آزرده شوید یا احساس کنید که باید راه بروید یا حرکت کنید. این احساس در شرایط عادی زمانی ایجاد می شود که تحت استرس زیادی هستید، و این طبیعی است. اما گاهی اوقات، یک مشکل پزشکی با روانپزشکی می تواند باعث این حالت شود.اگر مشکلات هورمونی یا یک بیماری روانی مانند اسکیزوفرنی، اختلال دوقطبی یا آلزایمر داشته باشید، آژیتاسیون یکی از مشکلاتی است که همراه این بیماری ها می آید. همچنین این حالت ممکن است به ندرت ناشی از تومور مغزی باشد. به همین دلیل لازم است اگر به مدت طولانی و بدون دلیل دچار بی قراری می شوید، حتما این موضوع را پیگیری کنید تا مطمئن شوید مشکل خاصی وجود ندارد.
علایم آژیتاسیون با بی قراری روانی – حرکتی
فرد مبتلا به بی قراری روانی – حرکتی نمیتواند آرام و بی حرکت بماند و از حرکات بدنی برای آزاد کردن تنش و اضطراب استفاده میکند.فرد مبتلا به آژیتاسوین اغلب بی قرار است ، سریع حرکت میکند و حرکتی انجام میدهدکه بی اختیار و بی هدف است.شایع ترین علایم آژیتاسیون عبارتند از :
- پریشانی و دیسترس یا هیجانی
- ضربه زدن مکرر به اشیا
- بی قراری
- شروع و تمام کردن ناگهانی کارها
- مدام قدم زدن
- به خود پیچیدن
- تند صبحت کردن
- فشار دادن دست ها
- تفکر سریع
- حرکت دادن بی دلیل اجسام
- ازدحام افکار
علایم آژیتاسیون حاد
- میل به حرکت بدون هدف
- احساس ناخوشایند
- بی صبری
- بدخلقی وعصبی بودن
- رفتار سرسختانه
- هیجان بیش از حد
با وجودی که افرد مبتلا به آژیتاسیون میتوانند به صورت همزمان عصبانی با خشن رفتار کنند ولی این بیماری با پرخاشگری یکی نیست.
علت آژیتاسیون چیست؟
علل رایج بی قراری شامل موارد زیر است:
- استرس کاری
- احساس بیماری
- خستگی زیاد
- مشکلات با همسالان
- غم و اندوه
مشکلات پزشکی که می تواند باعث این حالت شود عبارتند از:
- اختلالات اضطرابی یا خلقی، مانند افسردگی یا اختلال دوقطبی
- شرایطی که باعث عدم تعادل هورمونی می شوند، مانند کم کاری تیروئید
- وابستگی یا ترک الکل
- اوتیسم
- اختلالات عصبی (در موارد نادر، تومورهای مغزی)
علل آژیتاسیون حاد چگونه تشخیص داده می شوند؟
برای شناسایی علت اصلی بی قراری، پزشک احتمالاً با پرسیدن سوالاتی در مورد علائم، سابقه پزشکی و سبک زندگی شروع می کند. اگر مشکوک شود که شما یک بیماری زمینه ای سلامت روان دارید، ممکن است شما را برای ارزیابی به یک فوق تخصص مغز و اعصاب یا روانپزشک ارجاع دهد. اگر هم این احتمال را بدهد که شما یک مشکل فیزیکی زمینه ای دارید، احتمالا یک یا چند آزمایش تشخیصی تجویز می کند. این آزمایشات به طور معمول شامل موارد زیر هستند:
- آزمایش خون برای بررسی تعادل هورمونی
- آزمایش ادرار
- آزمایش مایع نخاعی
- سی تی اسکن یا MRI از مغز
درمان آژیتاسیون یا بی قراری روانی - حرکتی
درمان آژیتاسیون به علت زمینه ای آن بستگی دارد. برای مثال در صورتی که پزشک تشخیص دهد علت آژیتاسیون شما داروهای ضد افسردگی یا ضد اضطرابی است که مصرف می کنید، ممکن است آن ها را عوض کند. یا در صورتی که آژیتاسیون شما با اپیزودهای شیدایی یا افسردگی مرتبط باشد، پزشک می تواند برای شما داروهای تثبیت کننده خلق یا ضد روان پریشی تجویز کند.یکی دیگر از روش های کنترل آژیتاسیون، استفاده از تکنیک های ریلکسیشن است که برای افراد مبتلا به اضطراب فواید زیادی دارد. برای این منظور توصیه می کنیم:
- یک یا دوبار در هفته به روان شناس مراجعه کنید
- به صورت منظم تمرینات یوگا و مدیتیشن انجام دهید
- در اکثر روزهای هفته ورزش کنید
- تمرینات تنفس عمیق را انجام دهید
علائم آژیتاسیون می توانند آزاردهنده باشند اما در مجموع این مشکل را می توان با درمان مناسب، مدیریت کرد. درمان آژیتاسیون می تواند به فرد در مدیریت دیگر جنبه های سلامت روانی کمک کند. بهترین روش برای کاهش اثرات این مشکل و بیماری های مرتبط با آن بر زندگی فرد، آغاز سریع درمان است.
چگونه خستگی روحی و روانی خود را درمان کنیم؟
