خستگی روحی را می توان یکی از معضلاتی دانست که اکثیر افراد دچار آن هستند. وقتی فرد بیش از حد توان و انرژی خودش از بدنش و مغزش کار میکشد و قادر نیست خواسته ها و نیاز های اطرافیانش را تأمین کند. تن و روح او احساس خستگی و نا امیدی و درماندگی میکند که در این حالت می گوییم روح او خسته شده است.منشأ اصلی خستگی روح تنش و اضطراب و استرس است. استرس زیاد ناشی از کار و زندگی روزمره فرد را ناتوان کرده و باعث از بین رفتن نشاط و انرژی فرد می شود و سبب می شود که انسان عزت نفس و اعتماد به نفس خود را در رابطه اجتماعی و همچنین در مورد خودش از دست بدهد و دچار بحران خستگی روح شود.
خستگی روحی چیست؟
خستگی روحی همان حالتی است که ما گاهی آن را با بیماری افسردگی اشتباه می گیریم. البته در این مورد راه را هم زیاد اشتباه طی نکرده ایم، زیرا در بسیاری از موارد خستگی روحی مانند یک تونلی عمل می کند که ما را به سمت و سوی افسردگی می کشاند.اکنون مساله مهم این است که مرز خستگی روحی و یک بی حالی موقت با افسردگی به چه شکل است. خستگی روحی عمدتا به حالتی گفته می شود که ما احساس می کنیم روان و ذهن ما تحت فشار قرار گرفته است.در چنین شرایطی احساس می کنیم از نظر روحی به قدری خسته هستیم که کشش و توانایی تحمل حتی کوچکترین تنش را در زندگی نداریم. خستگی روحی به دلایل مختلفی نظیر کار شدید، عدم داشتن استراحت کافی و تفریح لازم، استرس و اضطراب های مزمن، قرار داشتن در یک جو ناراحت کننده، به دوش کشیدن یک غم عمیق به مدت طولانی، بیکاری و یا اخراج شدن از کار، زندگی با فردی که ما را درک نمی کند و در نهایت به دلیل داشتن یک سبک تغذیه اشتباه رخ می دهد.
علائم نشان دهنده خستگی روح
- عدم وجود انگیزه: شاید تصور کنید وقتی از انگیزه صحبت می کنیم منظورمان انگیزه های قوی مثل عوض کردن شغل، تصمیم به ازدواج، انتخاب رشته و … است! اما فردی که دچار خستگی عاطفی است حتی در انگیزه رفتن به یک مهمانی ساده هم مشکل دارد، تقریبا هر اقدام کوچکی برای او حتی بلند شدن و غذا داغ کردن برایش سخت است و نیاز به انگیزه دارد!
- مشکلات خواب: این افراد ممکن است با کم خوابی، پر خوابی یا خواب بی کیفیت دست و پنجه نرم کنند. فرقی ندارد کم خوابیده باشند یا زیاد، در هر صورت هر زمان از خواب بیدار می شوند حس می کنند هنوز خستگی شان به طور کامل برطرف نشده است و سرحال نیستند.
- خستگی های جسمی: افراد دچار خستگی عاطفی معمولا احساس کوفتگی جسمی دارند، حس می کنند ماساژ یا یک دوش آب گرم نیاز دارند تا خستگی را از تنشان بیرون کنند اما برای آن هم وقت و انگیزه ای ندارند. حتی بعد از استراحت های طولانی هم همچنان احساس خستگی جسمی دارند.
- حافظه کم و حواس پرت: این افراد تمرکز چندانی روی کارهایشان ندارند، حواسشان به راحتی پرت می شود و غرق افکار و رویاهایشان می شوند، برای به یاد آوردن گاهی به تلاش نیاز دارند و کارهایشان را به دلیل حواس پرتی و تمرکز پایین معمولا سطحی انجام می شود.
- بی علاقگی به امور مختلف: سینما، غذای خوب، سفر کوتاه، مهمانی و … هیچ کدام آنقدرها برای فردی که خستگی عاطفی دارد جذاب نیست، قبل از انجام این امور امید ندارند که به آنها خوش بگذرد و در حین انجام آن هم دائم همه چیز را کسل کننده و ملال آور می بینند.
- تحریک پذیری: این افراد تاب آوری گذشته را ندارند و ممکن است با هر چیز کوچکی از کوره در بروند و عکس العمل های افراطی نشان دهند. سعی می کنند تا جای ممکن از تنش دور بمانند و حوثله باز کردن مسائل کوچ ک بزرگ و حل کردن آن را ندارند و از این تحریک پذیری خودشان می ترسند.
- تغییر در اشتها: اشتهای این افراد ممکن است کم یا زیاد شود، در هر صورت لذت چنانی از غذا نمی برند، معمولا در خانم ها پرخوری همراه با احساس گناه نیز هست. و در حالت کلی ممکن است حتی غذاهای مورد علاقه قبلی شان چندان موشد علاقه شان نباشد.
- مشکلات مربوط به شغل: خستگی عاطفی در اصل در ارتباط با فرسودگی شغلی مطرح شد و بعدها به زندگی شخصی و عاطفی نیز تعمیم پیدا کرد، این افراد معمولا تحت فشار و فرسودگی کاری بالایی هستند. لزوما کار سنگینی ندارند اما از لحاظ روحی منطبق با کارشان نیستند، ممکن است با مدیر یا همکراان مساله داشته باشند، ممکن است از حقوقشان ناراضی باشند یا حتی از کل کاری که انجام می دهند، اما به هر حال حال خوشی در محیط کار ندارند. مرخصی بیشتری می گیرند، دیرتر سر کار حاضر می شوند، حواسشان حین انجام کار پرت است و در حالت کلی بازدهی روزهای اول را ندارند.
راهکارهایی برای درمان خستگی روحی
- لیستی از کارهای مهمی که تاکنون انجام داده اید و در آن موفق شدید تهیه کنید.
- از طبیعت استفاده کنید و برای خود برنامه ی تفریحی بچینید.
- هر زوز صبح به حمام بروید و دوش آب گرم بگیرید.
- از جملات مثبت و انرژی مثبت در انجام دادن فعالیت های خود استفاده کنید.
- برای تعطیلات خود برنامه ریزی کیند.
- خودتان را قوی کنید و در برابر مشکلات کم نیاورید.
- راز و نیاز با خدا را فراموش نکنید.
- در آیینه به خود نگاه کنید و سعی کنید ظاهری آراسته داشته باشید تا شاداب و پر انرژی بمانید.
- به دنبال یادگیری یک هنر یروید.
- با کسانی که به شما انرژی و انگیزه می دهند معاشرت کنید.
- چیزهایی که فکرتان را درگیر می کند روی یک کاغذ بنویسید تا فکرتان رها شود.
- گاهی اوقات با خود خلوت کنید و حرف بزنید و از برنامه هایتام برای خود بگویید.
- سعی کنید نقاط مثبت خود را پیدا کنید و آنها را تقویت کنید و نقاط ضعف خود را برطرف کنید.
- برای درمان خستگی روحی، شما فقط باید بخواهید به بهبود خود کمک کنید در این صورت می توانید با این بیماری مقابله کنید.