همهٔ ما می دانیم که مصرف داروها، به خصوص داروهای بدون نسخه در دوران بارداری یک کار غلط است و آنتی بیوتیک ها یکی از داروهایی است که ممکن است مادران باردار گاهی به آن نیاز پیدا کنند. به علاوه، مثل هر داوری دیگری، بی خطر بودن یک آنتی بیوتیک خاص نه تنها به ویژگی های دارو بلکه با عوامل دیگری همچون دز مصرف، مدت مصرف و مرحلهٔ بارداری شما در ارتباط است. بنابراین هرگز و هرگز در طول دوران بارداری بدون تشخیص پزشکتان حتی یک استامینوفن ساده هم نخورید.
به گفتهٔ کارشناسان، برخی آنتی بیوتیک ها در دوران بارداری بی خطر هستند، برخی از آنها ریسک های شناخته شده ای برای کودک در حال رشد دارند و برخی دیگر نیز بین این دو دسته قرار می گیرند، یعنی اطلاعات کافی دربارهٔ ایمنی آنها در دسترس نیست یا اینکه ریسک های بالقوهٔ این داروها باید با دقت بیشتری با زیان های عارضه ای که برای درمان آن استفاده می شود، مقایسه شود.به عبارت دیگر، اگر شما بیمار هستید و آنتی بیوتیک تنها چیزی است که از نظر پزشک می تواند حال شما را خوب کند، ممکن است لازم باشد که با وجود ریسک های بالقوه برای جنین، آن را مصرف کنید، چون در برخی موارد، درمان نکردن بیماری می تواند برای سلامت جنین خطرناک تر از قرار دادن او در معرض یک آنتی بیوتیک باشد. به علاوه، مثل هر داوری دیگری، بی خطر بودن یک آنتی بیوتیک خاص نه تنها به ویژگی های دارو بلکه با عوامل دیگری همچون دز مصرف، مدت مصرف و مرحلهٔ بارداری شما در ارتباط است.
آنتی بیوتیک چیست؟
آنتی بیوتیک ها داروهایی هستند که با عفونت های ناشی از باکتری ها مبارزه می کنند. باکتری ها میکروب هایی هستند که داخل و خارج بدن ما زندگی می کنند. بیشتر باکتری ها بی ضرر یا حتی مفید هستند، اما بعضی از آنها می توانند باعث عفونت شوند.رایج ترین عللی که باعث می شوند مصرف آنتی بیوتیک ها در دوران بارداری لازم باشد عبارت اند از:
- درمان آکنه؛
- ذات الریه؛
- عفونت های پوستی؛
- عفونت های سینوسی؛
- عفونت دستگاه تنفسی فوقانی؛
- عفونت دستگاه ادراری (UTIs)؛
- زایمان زودرس؛
- عفونت کلیه؛
- آپاندیسیت؛
- بیماری کیسه صفرا (کوله سیستیت)؛
- بیماری های مقاربتی (STD)؛
آیا مصرف آنتی بیوتیک ها طی بارداری امن و بی خطر است ؟
آنتی بیوتیک ها معمولا در دوران بارداری تجویز می شوند با این حال این داروی خاص باید با دقت مصرف شود زیرا برخی از آنتی بیوتیک ها ایمن بوده در حالی که برخی دیگر ناامن محسوب می شوند. ایمنی دارو به عوامل مختلفی از جمله نوع آنتی بیوتیک، مقدار مصرف، عاملی که سبب مصرف آنتی بیوتیک در بارداری شده است و مدت زمان مصرف بستگی دارد.
به چه علت آنتی بیوتیک ها در دوران بارداری تجویز می شوند ؟
- اگر بیمار در داخل دندانش عفونت ادنتوژنیک مانند آبسه داشته باشد.
- اگر بیمار عفونت غیر ادنتوژنیک مانند عفونت غده بزاقی داشته باشد.
- اگر بیمار در معرض خطر ابتلا به اندوکاردیت عفونی به دلیل عفونت دندان باشد.
دندان پزشکان آنتی بیوتیک ها را با دقت تجویز می کنند زیرا استفاده نادرست از آن ها ممکن است بدن را نسبت به باکتری های دارو مقاوم کند. طبق گفته کلینیک دندانپزشکی به طور کلی انجام امور دندانپزشکی بر روی زنان باردار بی خطر است خصوصا اگر او دارای درد شدید دهان یا تورم باشد زیرا عدم درمان عفونت دراین دوران می تواند عواقب جدی به همراه داشته باشد.
آنتی بیوتیک های امن و نا امن در بارداری
برای مصرف آنتی بیوتیک ها در دوران بارداری باید دقت بسیاری داشته باشید زیرا برخی از آن ها برای شما خطرناک است و ممکن است موجب سقط جنین شود.
آنتی بیوتیک های ایمن در دوران بارداری
- پنی سیلین ها از جمله آموکسی سیلین ، آمپی سیلین
- سفالوسپورین ها از جمله سفالکور،سفالکسین
- اریترو مایسین
- کلیندا مایسین
اعتقاد بر این است که برخی دیگر از آنتی بیوتیک ها در دوران بارداری خطراتی را ایجاد می کند.به عنوان مثال تتراسایکلین می تواند سبب تغییر رنگ دندان های در حال رشد کودک شود.این دارو پس از هفته 15 بارداری برای مصرف توصیه نمی شود. این تغییر رنگ ممکن است شدید باشد و در اینده به درمان تهاجمی دندان مانند بلیچینگ، روکش یا تاج احتیاج باشد.
آنتی بیوتیک هایی که مصرف آن ها در دوران بارداری ناامن محسوب می شوند
- باکتریم
- سیپروفلوکساسین
- داکسی سایکلین
- فرادانتین
- ماکروودانتین
- مینوسیکلین
- سپترا
- تتراسایکلین
محققان بررسی کردند که مصرف ماکرو لیدها از جمله آزیترومایسین و کلاریترومایسین در دوران بارداری با نقص نوزاد هنگام تولد همراه است.
قوانین کلی در مورد مصرف آنتی بیوتیک در دوران بارداری
در اینجا چند قانون کلی در مورد مصرف آنتی بیوتیک در دوران بارداری آورده شده است:
- از آنجا که اکثر آنتی بیوتیک ها در آزمایش های کنترل شده مورد مطالعه قرار نگرفته اند، بیشتر داروهای آنتی بیوتیک در رده B قرار می گیرند.
- به طور کلی، نوزادانی که هنوز به دنیا نیامده اند، اندام ها و بافت های آنها در حال رشد است (سه ماهه اول بارداری) و خطر آسیب در این دوران بسیار زیاد است. اما بررسی ها نشان می دهند که استفاده از آنتی بیوتیک های سولفا که همراه با چند آنتی بیوتیک دیگر مانند تریمتوپریم برای عفونت های ادراری یا سایر عفونت ها مصرف می شوند، به جنین آسیب نمی زنند و تنها ممکن است سبب زردی نوزاد پس از تولد شوند.
- لازم به یادآوری است که انتخاب آنتی بیوتیک به عوامل مختلفی بستگی دارد. تعداد بسیار کمی از داروها در هر شرایطی کاملاً منع مصرف دارند. به همین ترتی ، تعداد کمی از داروها از نظر جهانی مناسب هستند. پزشک شما باید بتواند انتخاب آنتی بیوتیک خاصی را برای کنترل عفونت در این دوران توضیح دهد و شما را در جریان مزایا و معایب آن قرار دهد.
مصرف کدام آنتی بیوتیک ها در بارداری موجب سقط جنین می شود ؟
برخی از آنتی بیوتیک ها مانند ماکرولیدها، کینولون ها، تتراسایکلین ها، سولفونامیدها و مترونیدازول ها با افزایش خطر سقط جنین در اوایل بارداری مرتبط هستند. مصرف بعضی از داروهای غیر استروئیدی ضدالتهابی و ضدافسردگی هم با خطر سقط همراه است. مصرف نوعی از خانواده ماکرولیدها مانند اریترومایسین با افزایش خطر سقط همراه نیست.اگر مصرف آنتی بیوتیک ها بهترین گزینه درمانی برای شرایط شما محسوب می شود ارائه دهنده خدمات درمانی با اطمینان بیشتر و با دوزی مناسب آن را به شما تجویز خواهد کرد. چنان چه در مورد استفاده از آنتی بیوتیک ها در دوران بارداری سوال یا نگرانی دارید با پزشک یا مسئول ارائه دهنده خدمات درمانی خود مشورت کنید
اگر قبل از اینکه بفهمم باردار هستم آنتی بیوتیک مصرف کنم، چه باید کرد؟
بسیاری از آنتی بیوتیک ها در دوران بارداری بی خطر تلقی می شوند، اما مصرف برخی از آنها قبل از هفته ۲۰، احتمال خطر سقط جنین را افزایش می دهد. پژوهشی در سال ۲۰۱۷ نشان داد که آزیترومایسین، سیپروفلوکساسین و باکتریم خطر سقط جنین را در سه ماهه اول افزایش می دهند.اگر قبل از اینکه متوجه شوید باردار هستید یکی از این آنتی بیوتیک ها را مصرف کرده اید، وحشت نکنید. خب نمی دانستید. بهترین کار این است که به پزشک مراجعه کنید تا درباره توقف مصرف یا ادامه آن شما را راهنمایی کند.
آیا در زمان اقدام برای بارداری هم باید در مصرف آنتی بیوتیک احتیاط کنیم؟
اگر در حال حاضر باردار نیستید، اما در حال تلاش برای باردارشدن هستید یا شانس بارداری دارید، قبل از شروع مصرف آنتی بیوتیک با پزشک مشورت کنید.
در دوران بارداری اشتهای خود را چگونه افزایش دهیم؟
