به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، می توان از دسته موتور خودرو به عنوان بارز ترین تکیه گاه و حافظ تعادل موتور خودرو نام برد. در یک یک جمله می توان گفت دسته موتور نگه دارنده وزن موتور می باشد. البته این تحمل و اتصال دسته موتور کاملا ساده نیست و وظیفه آن به همین جا ختم نمی شود. و اهدافی دیگر در کنار حفظ وزن خودرو در نظر قرار دارد. دسته موتور گیربکس هم در زیر دالان گاردان جای دارد که وضیفه حفظ و تعادل گیربکس به عهده آن است.
می دانیم که خودرو و موتور آن در حالت هایی تمایل به حرکت و تکان هایی دارد. در هنگام روشن شدن خودرو ، گاز دادن های ناگهانی، عبور از دست انداز و همچنین لرزش های ذاتی دلایل لرزش موتور خودرو می باشند. در این زمان ها موتور نباید بیش از حد تکان بخورد و باید تکیه گاهی محکم آنها را ثابت نگه دارد. تا گشتاور های پیچشی تحمل شود. با کمی دقت درمی یابیم که اجزای خودرو و بخصوص موتور اگر کاملا ثابت باشند و به وسیله پیچ و مهره ی تنها به هم متصل باشند، این تکان ها موجب خرابی و حتی شکستن و ترک خوردن اجزا در اثر لرزش ها می شوند. پس نتیجه می گیریم که این اتصالات بین موتور و گیربکس با شاسی خودرو باید منعطف باشند. باید گفت نگهداری و تعویض به موقع دسته موتور ها در صورت خرابی در راستای نگهداری خودرو به بهترین شکل می باشد.
انواع دسته موتور خودرو
دسته موتور خودرو مانند سایر قطعات آن، در مدل ها و جنس های مختلف تولید می شود. اگرچه بسته به نوع خودرو جنس و نوع دسته موتور متفاوت خواهد بود، اما تمایل اکثر شرکت های خودروسازی به استفاده از دسته موتور های مکانیکی یا پلاستیکی است.
به طورکلی دو نوع دسته موتور رایج و شناخته شده وجود دارد :
- دسته موتور مکانیکی یا پلاستیکی –
- – Hydraulic Mounts
- دسته موتور فنری – Resilient Mounts
- دسته موتور صلب یا فلزی – Rigid or Metal Mounts
- دسته موتور الکترونیکی – Electronic Mounts
دسته موتور مکانیکی یا پلاستیکی
دسته موتورهای مکانیکی یا پلاستیکی، ساختار ساده ای دارند و البته ارزان تر نیز هستند و از یک قطعه لاستیکی ساده با قابلیت ارتجاعی تشکیل شده اند که بر اساس همین خاصیت، ضربات و تکان های موتور و گیربکس را جذب می کنند.
دسته موتور هیدرولیکی
دسته موتورهای هیدرولیکی، شامل یک پایه فلزی فنری، یک قطعه پلاستیکی با خاصیت ارتجاعی و یک سیال هیدرولیک روغنی هستند. در این مدل، عمل دفع و جذب ضربه توسط همین سیال روغنی و دو لایه فنری که در هم قلاب شده اند، صورت می گیرد.
دسته موتور فنری
در این نوع دسته موتور، لایه پلاستیکی به کار رفته بین قسمت فلزی دسته موتور و موتور از جنس پلیوراتان است که نسبت به پلاستیک، طول عمر بیشتری دارد. پلیوراتان علاوه بر دوام بیشتر، مقاومت بیشتری نیز در برابر ارتعاشات دارد و در نتیجه در خودرو هایی با دسته موتور فلزی، به علت عدم انتقال ارتعاشات شدید به کابین خودرو، شاهد سواری نرم تری هستیم. این نوع دسته موتور، بیشتردر خودروهایی که موتورهای بزرگ دارند، استفاده می شود.
دسته موتور صلب یا فلزی
این نوع دسته موتور، مختص خودرو های سبک و کوچک است و به علت نحوه اتصال آن ها به شاسی، به این نام شناخته می شوند. دسته موتور صلب، توسط اتصالات صلبی، پیچ یا جوش به شاسی متصل می شود. نکته منفی این نوع دسته موتور و نحوه اتصال آن، عدم جذب ارتعاشات موتور در دورهای بالا است که قطعاً سبب آسیب به موتور خودرو می شود.
دسته موتور الکترونیکی
یکی از جدید ترین انواع دسته موتور های روز دنیا ، دسته موتور های الکترونیکی هستند. عمل جذب ارتعاشات موتور توسط این دسته موتور ها، با استفاده از یک کنترلر صورت می گیرد که با توجه به میزان ارتعاشات و دور موتور، ضربات وارده را دفع می کند. پیشرفته ترین نوع این دسته موتور ها، عمل دفع ضربات را با تولید ارتعاشاتی در جهات مخالف ارتعاشات وارد شده به موتور انجام می دهد.
محل قرار گیری دسته موتور خودرو
تعداد دسته موتور ها و محل قرارگیری آن ها بر اساس نوع موتور و طراحی آن متفاوت است. برای مثال، در خودروهایی که موتور به صورت عرضی قرار گرفته و محور محرک در قسمت جلو است، معمولا سه دسته موتور به صورت دو عدد در پایین و یک عدد در بالا استفاده می شود؛ اما در خودروهایی که موتور به صورت طولی در راستای اتاق و شاسی قرار گرفته است، دسته موتور در دو سمت موتور نصب می شود.
اغلب خودر وهای موجود در ایران، دارای 3تا 5 دسته موتور هستند که یکی از بالا و دو تا از پایین به پوسته موتور خودرو متصل می شوند. آسیب دیدگی دسته موتور بالایی، اغلب هزینه بر و خطرناک است و سبب کج شدن موتور یا پارگی تسمه تایم می شود. اگرچه تحمل وزن موتور بیش تر بر عهده دسته موتور پایینی است، اما خرابی آن به شدت دسته موتور بالایی خطرناک نیست.
علت خرابی دسته موتور خودرو
همان طور که در بخش های قبلی گفته شد، وظیفه دسته موتور، جذب و تحمل تکان های ناشی از ضربات واردشده به خودرو است. حال به طور کلی اگر این تکان ها و ضربات از حد معمول شدیدتر باشد، مانند هر قطعه پلاستیکی دیگری، دسته موتور خودرو هم هنگام فشار دچار آسیب دیدگی و شکستگی می شود. علت آسیب دیدن دسته موتور در خودروهای مختلف متفاوت است؛ به طور مثال، در خودرو های سواری و سدان، این آسیب می تواند بر اثر تیک آف های شدید اتفاق بیافتد یا در خودروهای کراس اوور و شاسی بلند، بر اثر پیچش های شدید شاسی یا بازی کردن زیاد رخ بدهد.
از علل خرابی دسته موتور خودرو می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- شتاب گیری های ناگهانی که باعث لگد موتور می شود
- عبور با سرعت از دست انداز های بزرگ
- تیک آف
- تنظیم نبودن موتورکه بالطبع باعث لرزش شدید آن می شود
- مشکلات سیستم کلاچ که سبب ایجاد لرزش در موتور می شود
- خرابی یا ضعف در سیستم تعلیق یا جلوبندی خودرو
- آسیب دیدن و ضربه خوردن شاسی خودرو
- خرابی چهار شاخ گاردان در خودرو های محورعقب متحرک
- بی کیفیت دسته موتور
- عدم قرار گیری صحیح دسته موتور خودرو در جای مناسب
در نهایت بهتر است بدانید که مهم ترین و رایج ترین علت آسیب دیدن دسته موتور خودرو، اعمال فشار بیش از حد به آن است که اکثراً در نتیجه تیک آف یا عبور پرسرعت از دست انداز های بلند اتفاق می افتد. اصولاً حرکت هایی مثل شتاب گیری ناگهانی یا هر حرکت دیگری که منجر به لگداندازی موتور شود، قطعا آسیب دیدگی دسته موتور را به دنبال خواهد داشت. ُ
البته جنس نامرغوب دسته موتور و عدم تنظیم صحیح موقعیت آن نیز از دیگر علل رایج خرابی دسته موتورها است.
نشانه های دسته موتورآسیب دیده
از نشانه های واضح خرابی دسته موتور، پایین رفتن موتور از جای اصلی خود است که به راحتی با چشم قابل مشاهده است و در اصطلاح مکانیکی، می گویند که موتور پایین کشیده است و بهتر است هر چند وقت یک بار، وضعیت موتور خودرو را بررسی کنید. دسته موتور های لاستیکی آسیب دیده از محل اتصال دچار پارگی یا شکستگی می شوند و دسته موتور های هیدرولیکی نیز نشتی روغن دارند که هر دو مورد به راحتی قابل مشاهده است.
یکی دیگر از نشانه های بارز دسته موتور خراب، لرزش های آشکار و غیر معمول در حین حرکت است که به وضوح داخل کابین خودرو نیز حس می شود. همچنین صدای تلق تلق خودرو هنگام عبور از دست انداز ها نیز یکی دیگر از نشانه های خرابی دسته موتور است. فراموش نکنید که آسیب دیدگی یکی از دسته موتور ها، سبب آسیب دیدگی سایر دسته موتورها نیز می شود؛ پس در صورت دیدن نشانه های آسیب، سریعاً نسبت به تعمیر و تعویض آن اقدام کنید.
پیش گیری از آسیب دیدن دسته موتور خودرو
در نهایت با توجه به موارد گفته شده، سوال اساسی این است که اصولاً چگونه از آسیب دیدگی و معیوب شدن دسته موتور خودرو جلوگیری کنیم. ساده ترین روش های پیش گیری از آسیب دیدن دسته موتور، بررسی دوره ای و مرتب آن است. مثلاً هنگام تعویض روغن موتور، را نیز بررسی کنید؛ هم چنین با رعایت اصول صحیح رانندگی و رسیدگی به موقع به مشکلات مجموعه موتور، تا حد زیادی می توانید از آسیب دیدگی دسته موتور پیش گیری کنید.
