عوارض و موارد مصرف داروی نیتروگلیسرین

موارد مصرف نیتروگلیسرین

مورد اصلی مصرف این دارو درد قفسه صدری، نارسایی احتقانی قلب و درمان سکته حاد قلبی است.

عوارض جانبی نیتروگلیسرین

اعصاب مرکزی : سردرد (در بعضی موارد به صورت ضربان دار)، سرگیجه، ضعف، تاری دید.

قلبی ـ عروقی: افت فشار خون در حالت ایستاده، تاکیکاردی، فلاشینگ، طپش قلب، سنکوپ.

پوست: گشاد شدن عروق پوستی، تحریک پوست (با مصرف موضعی).

دستگاه گوارش: تهوع، استفراغ.

موضعی: سوزش زیر زبان، خشکی دهان.

سایر عوارض: واکنش‌های حساسیت مفرط (بثورات پوستی، درماتیت)، دیزوری، ناتوانی جنسی، تکرر ادرار، راش، واکنش‌های بیش حساسیتی.

توجه: در صورت بروز بثورات پوستی، درماتیت، تاری دید یا خشکی دهان، باید مصرف این دارو قطع شود.

مسمومیت با نیتروگلیسرین و درمان

تظاهرات بالینی: عمدتاً ناشی از گشاد شدن عروق و متهموگلوبینمی است و عبارت اند از افت فشار خون، سردرد ضربان دار مداوم، طپش قلب، اختلالات بینایی، برافروختگی پوست، تعریق (پس از آن پوست سرد و سیانوتیک می‌شود)، تهوع و استفراغ، کولیک، اسهال خونی، ارتواستاز، تنفس سریع در شروع درمان، تنگی نفس، کاهش سرعت تنفس، برادیکاردی، بلوک قلبی، افزایش فشار داخل جمجمه همراه با کانفوزیون، تب، فلج، هایپوکسی بافت (ناشی از متهموگلوبینمی) که به سیانوز منجر می‌شود و اسیدوز متابولیک، کوما، تشنجات کلونیک و کلاپس گردش خون، مرگ ممکن است بر اثر کلاپس گردش خون یا خفگی عارض شود.
درمان: شامل شستشوی معده و به دنبال آن مصرف ذغال فعال برای خارج کردن باقیمانده محتویات معده می‌شود. مقدار گازهای خون و غلظت متهموگلوبین باید پیگیری شود. مراقبت‌های حمایتی شامل حمایت تنفسی و تجویز اکسیژن، حرکت دادن اندام‌های انتهایی برای کمک به بازگشت خون وریدی و خواباندن بیمار در حالت درازکش است.

توصیه های دارویی نیتروگلیسرین

1- قرص معمولی و پیوسته رهش نیتروگلیسرین باید همراه با یک لیوان آب و با معده خالی مصرف شود. 
2- هنگام استفاده از قرص زیرزبانی، تا زمانی که قرص حل نشده باشد، از خوردن یا نوشیدن باید خودداری شود. 
3- هنگام استفاده از پماد نیتروگلیسرین، پیش از مصرف، پوست باید تمیز شود. در هر بار مصرف، پماد باید بر روی سطح بدون مو مالیده شده و گسترده شود. پس از گسترده شدن، دارو را نباید روی پوست ماساژ داد. 
4- از جویدن و خرد کردن قرص پیوسته رهش باید خودداری کرد. 
5- با بروز اولین علائم حمله آنژین، باید نشست و از قرص زیرزبانی استفاده نمود و در صورت بروز سرگیجه یا از حال رفتن باید احتیاط کرد. اثر قرص‌ها معمولاً طی 5 دقیقه ظاهر می‌شود. 
6- قرص معمولی پیوسته رهش همچنین فرآورده‌های موضعی نیتروگلیسرین از بروز حمله آنژین صدری جلوگیری می‌نمایند و سبب رفع درد ناشی از حمله نمی‌شوند. 
7- قرص‌های زیرزبانی نیتروگلیسرین نباید در معرض هوا قرار گیرند زیرا ممکن است اثر آنها کاهش یابد. 
8- به هنگام برخاستن از حالت خوابیده یا نشسته، باید احتیاط نمود. 
9- به هنگام ایستادن به مدت طولانی یا فعالیت بدنی و همچنین در آب و هوای گرم باید احتیاط نمود. 
10- سردرد، عارضه معمولی نیترات‌ها است که با ادامه درمان کاهش می‌یابد. در صورت تداوم یا تشدید سردرد، مراجعه به پزشک ضروری است. 
11- در صورت فراموش شدن یک نوبت مصرف دارو،‌ اگر تا نوبت بعدی 2 ساعت (قرص معمولی، زیرزبانی و پماد) یا 6 ساعت (قرص پیوسته رهش) فاصله باشد، از مصرف آن باید خودداری نمود.