به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از تجارت نیوز، در حالی که یکی از لوازم حیات، رشد و بالندگی بازار سهام، عرضه های اولیه هستند اما در دو هفته اخیر برخی صاحبان کانال های بورسی و به تبع آن بعضی از سهامداران، انگشت اتهام را به سمت آنها نشانه رفته و ارائه عرضه های اولیه را دلیل ریزش شاخص کل بورس طی روزهای اخیر می دانند و حتی تقاضای توقف آن را دارند.
کارشناسان به این دسته از سهامداران چه می گویند؟ پاسخ آنان در یک جمله خلاصه می شود: «عرضه های اولیه باید تداوم داشته باشد و برای گسترش بازار ضروری است.» آنان تاکید دارند که یکی از راه های گسترده شدن و تنوع بازار سهام، عرضه های اولیه هستند و اگر این روند متوقف شود در بازار حباب قیمتی ایجاد می شود.
حسام حسینی گرچه به نحوه ارائه عرضه های اولیه انتقاد دارد اما تاکید می کند افت هایی که بازار سهام در یکی دو هفته گذشته داشته به این دلیل نبوده و معتقد است راه بزرگ و متنوع شدن بازار سرمایه، عرضه های اولیه هستند. این کارشناس در گفت وگو با «دنیای اقتصاد» در این باره توضیح می دهد: برای پاسخ به این سوال که آیا عرضه های اولیه باعث ریزش و افت اخیر بازار شده باید ابتدا بررسی کرد که برای این عرضه های اولیه چقدر منابع نیاز بوده و آیا بازار در تنگنای نقدینگی بوده است که باعث شده به خاطر این عرضه ها افت کند یا نه. او با بیان این مقدمه می افزاید: پولی که از بازار سهام در طول یک سال اخیر (از زمانی که بازار شروع به ریزش کرده) خارج شده، حدود ۹۰هزار میلیارد تومان است که بخشی از آن هم به صندوق های درآمد ثابت رفته است. این ارقام نشان می دهد که بازار در تنگنای قیمتی نبوده و عرضه های اولیه باعث افت قیمت ها نشده است.
حسینی با بیان اینکه «به نظر می رسد دلایل محکم تری پشت ریزش های اخیر بوده است» می گوید: در این مدت بازار رشد بیشتری نسبت به دلار کرده بود. به عبارتی شاخص کل بورس از کف امسال خود رشد حدود ۴۵درصدی داشت اما دلار از کف قیمتی خود حدود ۳۵درصد رشد کرده بنابراین رشد بازار سهام جلوتر از دلار بود. ضمن اینکه این رقم و رشد برای دلار آزاد است و دلار نیمایی از کف خود ۱۵درصد هم رشد نکرده است. بنابراین انتظار زیادی در رشد سهام منعکس شد اما بعد که دلار به ثبات قیمتی رسید باعث شد این رشد بیش از حدی که در قیمت سهم ها داشتیم پس داده شود.
پیش بینی بورس امروز ۲۸ شهریورایجاد تنوع و گستردگی در بازار با عرضه های اولیه
این کارشناس بازار سرمایه با بیان اینکه «به نظر می رسد بازار در حال رسیدن به نقطه تعادلی نسبت به قیمت دلار است» پیش بینی می کند که در روزهای آینده، فشار فروش کمتر شود. حسینی توضیح می دهد: عملا بخش زیادی از برگشت بازار به خاطر رشد غیرواقعی قیمت ها بوده که نه دلار آزاد اینقدر رشد کرده بود و نه دلار نیما. بازار سهام رشد بیشتری نسبت به بقیه بازارها در یک بازه سه ماهه داشت و این رشد زیاد با ترمز نرخ دلار مقداری پس داده شد.
حسینی، گرچه عرضه های اولیه را دلیل ریزش بازار نمی داند اما به نحوه عرضه آنها ایراد وارد می کند و می گوید: در همه دنیا عرضه اولیه با افزایش سرمایه از طرف سهامدار اتفاق می افتد؛ یعنی عرضه اولیه که انجام می شود منابع به شرکت واریز می شود. اما در بازار ما سهامدار عمده سهم می فروشد و تامین مالی می کند. این کارشناس بازار سرمایه در ادامه بر لزوم ارائه عرضه های اولیه تاکید می کند و می گوید: راه بزرگ شدن بازار و تنوع به آن، عرضه های اولیه است و اگر بخواهیم عرضه اولیه را ببندیم عملا راهی پیش روی ما برای گسترش بازار نیست. باید مشکلات و ایرادها را برطرف کنیم نه اینکه بگوییم عرضه اولیه بازار را منفی می کند پس باید عرضه اولیه را متوقف کنیم که بازار به هم نریزد!
عرضه های اولیه دلیل ریزش بازار نیست
مصطفی محبی مجد، یکی دیگر از کارشناسان بازار سرمایه نیز همین نظر را دارد و ضمن اینکه عرضه اولیه را برای بازار ضروری می داند، دلیل ریزش های اخیر بازار را عوامل دیگری، غیر از عرضه اولیه معرفی می کند. او به «دنیای اقتصاد» می گوید: عرضه های اولیه بهانه است و اصل ماجرا به سیاست های احتمالی بانک مرکزی و ترس بازار برمی گردد. احتمال اینکه سکاندار جدید بانک مرکزی نرخ بهره را تغییر دهد، اکنون بزرگ ترین عامل ترس برای سرمایه گذاری در بورس شده است.
او می افزاید: عرضه های اولیه بهانه است و توجیه کوتاه مدت برای بازار است.
این کارشناس بازار سرمایه معتقد است اکنون بسیاری از سرمایه گذاران نقد هستند. عرضه های اولیه پول زیادی به خود جذب نکرده است بنابراین توقع می رود پول بیشتری به سمت بازار سهام بیاید و اگر تا الان هم این سرمایه ها وارد بازار نشده، به دلیل ترس از سیاستگذاری پولی جدید بانک مرکزی است.
محبی مجد اضافه می کند: اکنون مشوقی برای ورود نقدینگی به بازار وجود ندارد بنابراین بازار دچار افت شده است. او پیش بینی می کند در چند روز آینده ثبات نسبی روی قیمت ها به وجود آید.
عرضه اولیه نباشد، حباب ایجاد می شود
«عرضه اولیه باید در بازار وجود داشته باشد و اگر نباشد باعث ایجاد حباب می شود»؛ این جملات هم نظر بهروز شهدایی درباره تاثیر عرضه های اولیه بر ریزش اخیر بازار است. این کارشناس بازار سهام در این باره به «دنیای اقتصاد» می گوید: رشد یا افت بازار هیچ وقت ناشی از یک پارامتر واحد نیست؛ به عبارت دیگر نمی توان گفت ریزش های این دو هفته فقط به خاطر عرضه اولیه یا صحبت هایی است که درباره سهام عدالت می شود.
او با بیان اینکه «مجموعه چند عامل که هر کدام تاثیرهای کوچکی بر بازار دارند، باعث ریزش یا رشد شاخص می شوند» یادآور می شود: در عین حال طبیعی است که عرضه های اولیه مقداری پول را به سمت خود بکشند ولی این مساله دلیل قاطع برای ریزش بازار نیست و مجموعه عواملی دست به دست هم داده تا بازار افت کند. شهدایی سپس تاکید می کند که ارائه عرضه اولیه ها در بازار ضروری است و اگر این اتفاق نیفتد بازار با حباب های قیمتی که در گذشته نیز تجربه شد، مواجه شود.
او درباره دلایل افت شاخص کل در دو هفته گذشته می گوید : زمزمه های جا به جایی و تغیرات احتمالی در مدیریت بازار سرمایه یا صحبت هایی که درباره رئیس کل بانک مرکزی می شود، می تواند موثر باشد. همچنین بحث کسری بودجه که بیش از آنچه تا الان برآورد شده بود، برآورد شده نیز از دلایل دیگر است. مجموعه این عوامل می تواند بر بازار اثرگذار باشد ولی در عین حال نمی توان یک دلیل قاطع برای افت اخیر مشخص کرد.
