آیا می توان جلوی ریزش موی ناشی از شیمی درمانی را گرفت؟ 

لازم است از همه مواد مورد نیاز بدن در طول روز استفاده كنند. رژیم پرپروتئین خیلی مهم است. لبنیات و سبزیجات را هم نباید فراموش كنند.تاكنون درباره سرطان و شیوه های پیشگیری از آن بسیار خوانده اید و شنیده اید، اما آیا به روی دیگر سكه این بیماری فكر كرده اید؟ در حال حاضر تعداد بسیاری به این بیماری مبتلا هستند و با مشكلات آن دست و پنجه نرم می كنند البته نگران نشوید. روی دیگر سكه آنقدرها هم كه فكر می كنید، وحشتناك نیست. <سرطان هم مثل همه بیماری هاست كه اگر به موقع به داد آن برسیم و برای تشخیص و درمانش اقدام كنیم، قابل علاج است. حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد كل بیماران سرطانی> اینها جملات دكتر بهبود صدرالحافظی، متخصص رادیوتراپی انكولوژی است. گفت و گوی ما را با ایشان بخوانید تا با آن روی سكه سرطان آشناتر شوید.

به نظر شما روی دیگر سكه واقعاً چیزی جز ناامیدی است؟

بله، هر بیماری با پیگیری قابل درمان است، نه با ناراحتی و ناامیدی. این بیماری هم مثل بقیه بیماری هاست. اگر برای مشكلات قلبی یا حتی دیابت هم به موقع اقدام نكنید، قطعا عوارضی كه دارد، بیشتر خواهد شد. تومورهای بدخیم و سرطانی هم از این قاعده مستثنا نیستند. اولا همه تومورها لزوما بدخیم نیستند. ما با تومورهای خوش خیم یا كاری نداریم یا با جراحی درمان می شوند اما تومورهای بدخیم درمان های متفاوتی دارند، از قبیل جراحی، رادیوتراپی، شیمی درمانی، هورمون درمانی و ایمونوتراپی (درمان با مواد ایمنی زا) و یا مجموعه ای تركیبی از این درمان ها، مثلا تركیبی از جراحی، شیمی درمانی و رادیوتراپی كه در درمان سرطان پستان به كار می رود.

آیا می توان جلوی ریزش موی ناشی از شیمی درمانی را گرفت؟

آیا امکان دارد در شیمی درمانی موها نریزد ؟ در حال حاضر هیچ درمان و یا دارویی که تضمین کند موهای شما در طی دوره درمان یا پس از آن دچار ریزش نخواهند شد، وجود ندارد. درمان متعددی به عنوان راهکارهای احتمالی پیشگیری از ریزش مو بررسی شده اند، اما هیچکدام مطلقا مؤثر نبوده اند، از جمۀ آن ها:

• کلاه های خنک کنندۀ سر یا کلاه یخی مخصوص شیمی درمانی (کاهش دمای اسکالپ ): در طی دورۀ شیمی درمانی، یک کلاه کاملا متناسب که توسط مایعی سرد، خنک می شود، می تواند روی سر شما قرار بگیرد که موجب کاهش جریان خون به اسکالپ می شود. در این روش، داروهای شیمی درمانی احتمالا کمتر موهای شما را تحت تاثیر قرار می دهند. مطالعات انجام شده بر کلاهک خنک کننده و دیگر شکل های کاهش دمای اسکالپ در اکثر افرادی که آن را امتحان کرده اند، تا حدی جواب داده است.با این وجود، نتایج این روش نشان دهندۀ خطر کم عود دوباره سرطان است، چرا که این ناحیه نسبت به سایر نقاط بدن دوز کافی از شیمی درمانی را دریافت نمی کند. افرادی که از این روش استفاده کردند، احساس درد ناشی از سرما و سر درد را گزارش کرده اند.
• مینوکسیدیل (فیناستراید). اعمال ماینوکسیدیل، یک داروی تایید شدۀ ریزش موی سر قبل و در طول دورۀ شیمی درمانی گرچه موجب جلوگیری از ریزش مو نمی شود، با این وجود تحقیقات نشان می دهد که ممکن است سرعت رشد مجدد موها را افزایش دهد. برای فهم اینکه آیا مینوکسیدیل در رشد مجدد موها پس از درمان سرطان مؤثر است یا خیر، تحقیقات بیشتری نیاز است.

ریزش موی شما به دلیل شیمی درمانی به طور کلی نه قابل پیشگیری است و نه قابل کنترل، اما قابل مدیریت است. مراحل زیر را در سرتاسر دوره درمان برای به حداقل رساندن سرخوردگی و افسردگی ناشی از ریزش مو دنبال کنید.

راه های کم کردن روند ریزش مو در دوره شیمی درمانی

• با موهای باقی مانده تان با ملایمت رفتار کنید. راهکارهای ملایم رفتار کردن با موهایتان را همچنان در طی شیمی درمانی نیز ادامه دهید. از یک برس نرم استفاده کنید. تنها در صورت ضرورت موهایتان را بشوئید. دقت کنید از شامپوهای ملایم استفاده کنید.

• سعی کنید موهایتان را بتراشید. برخی از افراد اذعان می کنند که سرشان در طی درمان دچار خارش، حساسیت و تحریک می شود و همزمان موهایشان شروع به ریختن می کند. تراشیدن سر می تواند باعث کاهش تحریک پذیری و برطرف شدن احساس خجالت ناشی از کم پشتی مو و طاسی شود.

• از پوست سرتان محافظت کنید. اگر سرتان در مقابل اشعه مستقیم آفتاب یا سرما قرار می گیرد، برای محافظت از پوست سر از کرم های ضد آفتاب یا سایر پوشش های سر استفاده کنید. همچنان که شما دورۀ درمان را طی می کنید، پوست سر شما حساس می شود، به همین خاطر اشعۀ زیاد آفتاب و سرمای هوا می تواند آن را تحریک کند. نداشتن مو یا موی کم داشتن روی سر می تواند باعث ایجاد احساس سرما شود، بنابرین یک کلاه یا پوشش دیگری می تواند احساس ناخوشایندی شما را برطرف کند.

داروهای گیاهی مؤثر است

چند داروی گیاهی مثل گزنه، رزماری و اکلیل کوهی می توانند در رشد سریع مو تأثير بگذارند. داروهای تقویتی مثل بیوتین بعد از طی دوره درمان هم به رشد موها کمک زيادي ميکنند .

موهایی که بر اثر شیمی درمانی نمی ریزند

ریزش مو یکی از مهمترین عوارض شیمی درمانی است. تاکنون روش های مختلفی مانند استفاده از کلاه یخی ابداع شده که می تواند تا حدی از ریزش مو جلوگیری کند. این روش ها معمولا کارساز نیستند و بیماران نسبت به آن رغبت ندارند. از طرفی ریزش مو یکی از دغدغه های بیماران به ویژه زنان است.ریزش موی ناشی از شیمی درمانی به دلیل گروهی از داروها به نام گروه تاکسان است. محققان دانشگاه منچستر موفق به توسعه روشی شده اند که از آسیب به فولیکول مو براثر استفاده از داروهای تاکسان جلوگیری می کند.در این روش از خواص یک طبقه جدید دارویی به نام مهارکننده CDK۴/۶ استفاده شده است که تقسیم سلولی را مهار می کنند و به تازگی مورد تایید قرار گرفته اند. این گروه دارویی به منظور درمان هدفمند سرطان استفاده می شود. مطالعات نشان می دهد مهارکننده CDK۴/۶ می تواند به طور موقت تقسیم سلولی را بدون هرگونه عوارض سمی اضافی در فولیکول مو متوقف کند. زمانی که محققان فولیکول های مو را با این مهارکننده شستشو دادند، نتایج نشان داد اثرات مخرب داروهای تاکسان بر فولیکول مو بسیار ضعیف شد.محققان در حال توسعه داروهایی هستند که با تکیه بر این نتایج، مانع از ریزش مو در اثر شیمی درمانی شود.نتایج این مطالعه در نشریه EMBO Molecular Medicine منتشر شده است.