گیاه پنجه شیطان (Devil's claw) نوعی گیاه دارویی بومی آفریقاست که تیغ های قلاب مانند دارد به طور سنتی، از گیاه پنجه شیطان برای درمان درد، مشکلات کبد و کلیه، تب و مالاریا استفاده می شود. از این گیاه به عنوان ضماد برای درمان زخم ها، جوش و مشکلات پوستی دیگر نیز استفاده می شود. گیاه پنجه شیطان در اوایل قرن بیستم وارد اروپا شد و از ریشه خشک شده آن برای افزایش اشتها، رفع سوزش معده و کاهش درد و التهاب استفاده می شد. امروزه، از گیاه پنجه ی شیطان برای رفع التهاب و درد آرتروز، سردرد و کمر درد استفاده می شود. مطالعات آزمایشگاهی نشان می دهند که این گیاه به رفع التهاب کمک می کند. این گیاه بو ندارد اما حاوی ترکیباتی است که باعث تلخ بودن طعم آن می شوند. پنجه شیطان یک گیاه دائمی و برگ دار با ریشه ها و شاخه های منشعب است. این گیاه ریشه های فرعی دارد که خارج از ریشه اصلی رشد می کنند. از این ریشه های فرعی به عنوان دارو استفاده می شود.
خواص و مضرات گیاه پنجه شیطان چیست؟
گیاه پنجه شیطان، یک مسکن طبیعی و قوی گیاهی است .. تسکین کمردرد و درد گردن، کاهش ورم مفاصل، درمان آرتروز و آرتریت از خواص گیاه پنجه شیطان است. ترکیبات فعال در گیاه پنجه شیطان، خواص ضد درد قوی دارند و امروزه از آن در داروسازی استفاده می شود.میزان مصرف این گیاه بر حسب شدت بیماری متفاوت است. پنجه شیطان اثرات ضد التهابی دارد و استفاده از آن سبب کاهش علایم درد ناشی از التهاب مفاصل می شود.
پنجه شیطان و مکمل ضد التهابی
این گیاه دارای ریشه ها و جوانه های انشعابی است. ریشه های ثانویه که از ریشه های اولیه می رویند تکمه نامیده می شوند. این ریشه ها و تکمه ها دارای خواص آرام بخش و ضد التهابی می باشند. همچنین اسید اوریک را در مبتلایان به نقرس کاهش می دهند و به هضم غذا کمک می کنند. این مکمل به صورت کپسول، رنگ، پودر و مایع وجود دارد. میزان مجاز مصرف این مکمل ۷۵۰ تا ۱۰۰۰ میلی گرم در روز است.
پنجه شیطان و درد قسمت تحتانی کمر
این گیاه در کنترل درد قسمت تحتانی کمر موثر است. در صورت مصرف کم آن و برای مدت کوتاه عوارضی نخواهد داشت. گیاه آفریقایی پنجه شیطان و ریشه آن، یکی از گیاهان توصیه شده در روش فیزیوتراپی است که خواص آن برای تسکین درد مفاصل و عضلات شناخته شده است.دوز یا مقدار تعیین شده برای مصرف این گیاه حداکثر یک یا دو قرص ۲۵۰ میلی گرمی به مدت سه بار در روز یا یک و نیم گرم در هر روز است.دوز های تعیین شده ممکن است بسته به نوع عصاره این گیاه متفاوت باشد. توصیه می شود این درمان به مدت حداقل دو یا سه ماه به منظور بهره بردن کامل از اثرات این گیاه ادامه یابد.
پنجه شیطان و تسکین درد و آرتریت
دم کرده برگ گیاه قاصدک و گل پامچال نیز خواص ضد التهاب از خود نشان داده اند. گزنه، پنجه شیطان و آواکادو نیز می توانند تاثیر گذار باشند. برخی شواهد بالینی نشان داده عصاره سنجد، پوست درخت بید و زنجبیل می توانند مانند ایبوپروفن خواص ضد درد و التهابی موثری دارا باشند.بیشترین تحقیقات در مورد مزایای استفاده از پنجه شیطان، توانایی آن در کاهش علائم استئوآرتریت است. طبق یک مطالعه ژاپنی، پنجه شیطان، به ویژه ترکیب هارپاگوساید، موجب کاهش قابل توجه التهاب آرتریتی در یک گروه از موش ها شد. به طور کلی، پنجه شیطان توسط بسیاری از متخصصان پزشکی به عنوان درمان حمایتی از روماتیسم همراه انحطاط و دردناک، پذیرفته شده است. بیماری های روماتیسمی شامل تشخیص هایی مانند استئوآرتریت، آرتریت روماتوئید (یک بیماری خود ایمنی)، لوپوس، اسپوندیلیت آنکیالوز و سندرم سوزنر است. همه این اختلالات با التهاب مزمن و معمولاً درد مفصلی، ماهیچه ای و بافت فیبروزی مشخص می شوند.هنگامی که بیماران مبتلا به اختلالات مختلف آرتریت مورد بررسی قرار گرفتند، این موضوع آشکار شد که پنجه شیطان به میزان قابل توجهی درد در دست، مچ دست، آرنج، شانه، لگن، زانو و کمر را کاهش می دهد. علاوه بر این، همان مطالعه نشان داد که کیفیت زندگی برای اکثر بیماران بهبود یافته و در واقع، 60 درصد از آن ها توانستند مصرف داروهای دیگر ضددرد را کاهش دهند یا متوقف کنند.یکی دیگر از آزمایش ها، بهبود در میزان درد را در بیش از 22 درصد و به میزان 45 درصد برای انواع مختلف درد استئوآرتریت نشان داد. در این تحقیق تنها دو عارضه جانبی جزئی (ریفلاکس اسید و احساس سیری) در 75 بیمار دیده شد.میزان اثربخشی یک مکمل حاوی پنجه شیطان، زردچوبه و برملائین نیز بر دردهای روماتیسمی مشخص شده است که نشان می دهد ترکیب این سه ماده گیاهی، جایگزینی مطمئن برای NSAID ها (داروهای ضدالتهابی غیر استروئیدی) برای بیماران مبتلا به اختلالات مفصلی همراه انحطاط مانند استئوآرتریت هستند.
نقش پنجه شیطان درکاهش وزن
جالب است، این ریشه ضدالتهابی همچنین ممکن است راه جدیدی برای کاهش وزن باشد. یک مطالعه نشان داده که پنجه شیطان می تواند گرلین یا همان هورمون گرسنگی را متوقف کرده و یا سرعت تولید آن را آهسته تر کند. با کاهش فشارهای گرسنگی، افرادی که پرخوری را تجربه می کنند دچار کاهش اشتها شده که این به کاهش وزنشان کمک می کند.همچنین ممکن است این گیاه به افراد مبتلا به چاقی، به طور بالقوه به جلوگیری از بیماری قلبی مرتبط با وزن (سخت شدن شریان ها) با روش خاصی که باعث سرکوب التهاب می شود، کمک کند.
پنجه شیطان یک مسکن طبیعی است
اگرچه گفته شد که پنجه شیطان می تواند درد آرتریت را تسکین دهد، اما مزیت این گیاه در کاهش درد به همین جا ختم نمی شود؛ با این که این مزیت به خوبی درک نشده است، اما پنجه شیطان می تواند التهاب و دردهای التهابی را در حالات مختلف، مانند دردهای حاد، با عوارض جانبی ناچیز در حدود 3 درصد از بیماران، کاهش دهد.برخی منابع همچنین پنجه شیطان را به عنوان راهی در تسکین درد سیاتیک توصیه می کنند که البته لازم به ذکر است که هنوز در این زمینه مطالعات دقیقی صورت نگرفته است.
پنجه شیطان در درمان بالقوه لنفوما
درحالیکه تحقیق در این زمینه هنوز در مراحل اولیه خود قرار دارد، اما شواهدی وجود دارد که نشان می دهد پنجه شیطان می تواند به پسرفت لنفوم فولیکولار کمک کند.در یک واحد سرطانی در یک بیمارستان، پزشکی متوجه شد که لنفوم یک بیمار پس از 10 ماه بدون شیمی درمانی، بهبود جزئی پیدا کرده است. بیمار پزشک را از مصرف دو مکمل که یکی از آن ها پنجه شیطان بود، باخبر کرد. پس از آشنا شدن با این درمان طبیعی، یکی دیگر از بیمارانی که در گروه حمایتی قرار داشت، ابتدا از پنجه شیطان استفاده کرد و پس از آن 11 ماه پسرفت مشابه این بیماری را تجربه کرد که نیز به مدت چهار سال ادامه یافت.هنگامی که بیماران مبتلا به اختلالات مختلف آرتریت مورد بررسی قرار گرفتند، این موضوع آشکار شد که پنجه شیطان به میزان قابل توجهی درد در دست، مچ دست، آرنج، شانه، لگن، زانو و کمر را کاهش می دهد.
پنجه شیطان در مبارزه با التهاب مزمن
یکی دیگر از دلایل ارزشمندی پنجه شیطان، توانایی آن در کاهش التهاب است که ریشه بسیاری از بیماری ها است. تحقیقات کنونی نشان می دهد که پنجه شیطان می تواند به مهار فاکتور نکروز تومور آلفا، سیتوکینین (پروتئین سلولی-سیگنالینگ) که در التهاب طبیعی بدن دخیل است، کمک کند.این مسئله مهم است زیرا وقتی TNF-alpha بیش از حد فعال است، التهاب مزمن رخ می دهد که منجر به انواع بیماری ها شود. در واقع، مهار TNF-alpha یک موضوع مهم در پیشگیری از بیماری های التهابی مانند بیماری های روماتیسمی، پسوریازیس، آرتریت پسوریازیس و بیماری التهابی روده است.
پنجه شیطان غنی از آنتی اکسیدان ها
یکی دیگر از راه های اصلی پنجه شیطان در جلوگیری از بیماری ها به علت وجود آنتی اکسیدان های بسیاری است که در خود دارد. پنجه شیطان به ویژه غنی از آنتی اکسیدان های محلول در آب است.در واقع، برخی از تحقیقات نشان می دهد که برخی از مزایای ضدالتهابی پنجه شیطان ممکن است در نتیجه این آنتی اکسیدان ها باشند.
پنجه شیطان در کمک به هضم غذا
همان طور که قبلاً ذکر شد، پنجه شیطان می تواند موجب مهار فاکتور نکروز تومور آلفا شود که روشی درمانی برای بیماری التهاب روده است. التهاب بیشترین اثر را در فرایند هضم دارد.آنتی اکسیدان ها و خواص ضدالتهابی پنجه شیطان ممکن است به عنوان یک درمان مؤثر برای این دسته از بیماری ها، از جمله کولیت اولسراتیو و بیماری کرون باشد.
پنجه شیطان در حمایت از سلامت کلیه ها
یکی دیگر از مزایای این گیاه که هنوز مطالعات پیشرفته ای روی آن صورت نگرفته است، اثر درمانی آن بر روی گروهی از بیماری های کلیوی به نام بیماری های گلومرولی است. این بیماری ها مربوط به التهاب است و به بیماری هایی اطلاق می شود که به فیلترهای کوچک کلیه که خون را پاک می کنند، آسیب می رساند. عصاره پنجه شیطان به مهار تشکیل نوعی از نیتریت ها کمک می کند که نشان می دهد که این عصاره ممکن است داروهای ضدالتهابی بالقوه در درمان بیماری های التهابی گلومرولی محسوب شوند.
مضرات گیاه پنجه شیطان (موارد احتیاط و منع مصرف)
1- با وجود گسترده بودن خواص گیاه پنجه شیطان در درمان بیماری ها، استفاده از این گیاه در دوران بارداری و شیردهی باید با احتیاط صورت گیرد.
2- استفاده از این گیاه، برای بیماران مبتلا به زخم معده و دوازدهه یا سنگهای صفراوی ممنوع است.
3- گیاه پنجه شیطان اثرات پزشکی جدی روی قلب برجای می گذارد، بنابراین افراد مبتلا به بیماری های قلبی یا فشار خون بالا یا پایین باید قبل از مصرف، با پزشک مشورت کنند.
در پایان لازم باید بگوییم، از آنجا که مطالعات کافی بر روی تاثیر طولانی مدت مصرف این گیاه و تداخلات دارویی آن صورت نگرفته است، توصیه می شود، از مصرف خودسرانه گیاه و فراورده های جانبی آن پرهیز کنید و در صورت مصرف حتما با پزشک متخصص مشورت داشته باشید.
گیاه پنجه شیطان، خواص و مضرات آن
