برای پیشگیری از شکاف کام و لب چه کنیم؟

شکاف لب چیست ؟

یکی از انواع مختلف ناهنجاری های مادرزادی صورت است که در اثر تکامل غیرطبیعی صورت در طی حاملگی رخ می دهد. در لب بالا تشکیل شده، به صورت یک شکاف کوچک یا فرورفتگی لب یا شکاف ادامه دار بسمت بینی می باشد. ممکن است بینی کج شده یا در یک طرف پهن تر به نظر برسد. درشکل خفیف آن ممکن است شکاف لب آنقدر کوچک باشد که به صورت یک حفره کوچک در قسمت قرمز لب یا شبیه یک زخم جوش خورده از لب به طرف سوراخ بینی به نظر برسد .در واقع شکاف واقع در خط میانی کام است و به دلیل اتصال ناقص دو نیمه کام پدید می آید و ممکن است کامل یا ناکامل باشد. سوراخ سقف دهان که در اثر شکاف ایجاد می شود می تواند دهان را به حفره بینی مرتبط کند.

عامل ارث

بر اساس یافته های تحقیقات انجام شده، در 33 تا 36 درصد موارد، رابطه مثبتی بین شکاف لب و عامل ارث وجود دارد. اگر کودکی با شکاف «دهانی – صورت» متولد شود، شانس ابتلا برای بچه بعدی، پنج درصد اضافه می شود. اگر یکی از والدین کودک، مبتلا به این شکاف باشد، شانس ابتلا برای کودک بعدی تا 15 درصد بیشتر افزایش خواهد یافت.

عوامل محیطی

طبق تحقیقات انجام شده، بیماری های عفونی مادر، اختلال هورمونال (هیپوتیروئیدیسم، دیابت و درمان با داروهای کورتونی)، داروها ( مصرف داروهای آرام بخش، ضد تشنج و ضد صرع، احتمال وقوع شکاف لب را تا 10 برابر افزایش می دهد)، ویتامین ها (کمبود ریبوفلاوین، اسید فولیک، ویتامین B6، ویتامین A و حتی در بعضی موارد مقادیر بیش از حد ویتامین A منجر به بروز شکاف می شود؛ این در حالی است که استفاده از اسیدفولیک در چهار ماهه اول حاملگی اثر محافظتی علیه شکاف دارد) ، هیپوکسی (سیگار کشیدن مادر در دوران بارداری منجر به هیپوکسی در کودک شده که متعاقبا وقوع شکاف کام را افزایش می دهد)، از جمله عوامل موثر محیطی بر ایجاد شکاف لب و کام هستند.

عوامل روانی

عوامل روانی و هیجانی که با ایجاد تنش های ضربه زننده ممکن است در اتیولوژی شکاف در انسان نقش مهمی داشته باشند از دیگر عوامل شکاف لب و کام به شمار می روند.

ساییدگی و خراشیدگی پوست چیست؟

اقداماتی برای پیشگیری از شکاف کام و لب

بعد از اینکه کودکی با لب شکری به دنیا آمد، والدین باید امکان داشتن فرزند دیگری با همین مشکل را در نظر بگیرند. با وجود اینکه بیش تر موارد این بیماری قابل پیشگیری نیستند، با انجام کارهای زیر خطر ابتلای کودک را به آن کاهش دهید:

• مشاوره ی ژنتیک: اگر لب شکری و شکاف کام در خانواده ی شما سابقه دارد، حتماً پیش از بارداری به اطلاع پزشک برسانید. پزشک احتمالاً از شما خواهد خواست که در جلسات مشاوره ی ژنتیک شرکت کنید، متخصص ژنتیک توصیه هایی برای کاهش خطر ابتلای فرزند به این مشکل مادرزادی ارائه خواهد داد.
• مصرف ویتامین ها پیش از بارداری: اگر قصد بارداری دارید، حتماً با نظر و تجویز پزشک ویتامین های مورد نیاز را دریافت کنید.
• عدم مصرف الکل و تنباکو: مصرف این مواد در طی دوران بارداری احتمال به دنیا آمدن فرزند مبتلا به لب شکری یا کام شکافته را افزایش خواهد داد.

تشخیص شکاف کام و لب چگونه است؟

بیش تر موارد لب شکری یا شکاف کام بلافاصله بعد از تولد شناسایی شده و اغلب نیازی به انجام آزمایش های تشخیصی نیست. موارد زیادی از موارد در سونوگرافی پیش از تولد قابل تشخیص هستند.

سونوگرافی پیش از تولد

در روش سونوگرافی از امواج صوتی برای تشکیل تصویری دقیق از جنین در حال رشد استفاده می شود. زمانی که پزشک تصاویر دریافتی از سونوگرافی را بررسی می کند، ممکن است به وجود مشکل و تفاوتی در ساختار صورت جنین پی ببرد.