افسردگی واژه ای رایج است که هم در بین مردم عادی و هم در اتاق های درمان به دفعات رد و بدل می شود. اما افسردگی فقط یک شکل و حالت ندارد. بلکه به دسته های مختلفی تقسیم می شود که هر یک معیارهای تشخیصی و روش درمان مخصوص به خود را دارند. در این مطلب به شکل خفیف اما پایدار آن، یعنی افسردگی مداوم یا دیستایمی می پردازیم.
اختلال افسردگی مداوم یا PDD چیست؟
افسردگی یک اختلال خلقی است که بدن، خلق و خو و افکار شما را درگیر می کند. این اختلال بر تغذیه و خواب، تفکر و احساس شما در مورد خودتان تأثیر می گذارد. بنابراین، حالتی نیست که به معنی نارضایتی یا اندوه مختصر باشد، نشانه ضعف نیست یا چیزی نیست که بتوان با میل شخصی به آن پایان داد.
افراد افسرده نمی توانند به راحتی از شر آن خلاص شوند و بهبود یابند. کلید رهایی، درمان است. دیستیمیا شکل خفیف تر اما طولانی مدت افسردگی است که به همین دلیل به آن اختلال افسردگی مداوم نیز می گویند. افراد مبتلا به این بیماری ممکن است گاهی اوقات دچار حملات افسردگی اساسی نیز شوند.
این اختلال در زنان دو برابر مردان دیده می شود. اختلال افسردگی مداوم در فرد بزرگسال باید حداقل به مدت دو سال و در کودکان و نوجوانان حداقل یک سال پایدار باشد. در طول این مدت، علائم نباید بیش از دو ماه متوالی قطع شوند، در غیر این صورت تمام معیارهای اختلال تأیید نمی شود.
شروع این اختلال ممکن است در سنین پایین باشد. به همین دلیل، بررسی علائم در کودکان و نوجوانان، به ویژه آنهایی که در شرایط سخت زندگی می کنند یا دارای سابقه خانوادگی هستند، اهمیت ویژه دارد.
علت اختلال افسردگی مداوم چیست؟
علت دقیق بروز اختلال افسردگی مداوم مشخص نیست. مانند افسردگی اساسی، این نوع اختلال نیز ممکن است دارای بیشتر از یک دلیل باشد.
- تفاوت های بیولوژیک. افراد مبتلا به اختلال افسردگی مداوم ممکن است دارای تفاوت ها و تغییراتی در مغز خود باشند. علت این تغییرات مشخص نشده است، اما به هرحال باعث بروز افسردگی می شوند.
- شیمی مغز. انتقال دهنده های عصبی مواد شیمیایی طبیعی موجود در مغز هستند که در بروز افسردگی نیز نقش مهمی دارند. بررسی های اخیر نشان داده اند که تغییر در عملکرد و تاثیر این انتقال دهنده های عصبی و چگونگی تعامل آنها با نورون ها باعث تغغیراتی در خلق و خو و در نتیجه بروز افسردگی می شود.
- ویژگی های ارثی. اختلال افسردگی مداوم در بین افرادی بیشتر رایج است که وابستگان خونی آنها نیز دچار این شرایط هستند. محققان سعی دارند ژن های عامل بروز افسردگی را کشف کنند.
- رویدادهای زندگی. مانند دیگر اختلالات روحی، رویدادهای ناگوار مانند از دست دادن عزیزان، مشکلات اقتصادی و اضطراب شدید باعث بروز اختلال افسردگی مداوم می شوند.
بیماری های مزمن، داروها و مشکلات ایجاد شده در کار و روابط نیز خطر بروز دیستمیا را افزایش می دهند.
عوامل تشدید کننده ی افسردگی مداوم
اختلال افسردگی مداوم اغلب در سنین پایین شروع می شود؛ در دوران کودکی، سال های نوجوانی یا اوایل جوانی. به نظر می رسد عوامل خاصی خطر بروز اختلال افسردگی مداوم را افزایش می دهند. این عوامل عبارتند از:
- سابقه بروز افسردگی در یکی از اقوام نزدیک
- رویدادهای ناگوار و استرس زا
- ویژگی های شخصیتی که باعث نگاه منفی فرد به خود می شوند، از جمله اعتماد به نفس پایین، وابستگی خیلی زیاد و بدبینی
- سابقه ابتلا به دیگر اختلالات و بیماری های روحی، مانند اختلال شخصیت
علائم افسردگی پایدار
علامت اصلی PDD حالت غم، ضعف یا خلق پایین در بیشتر روزها است. و برای تأیید تشخیص، این حالت باید حداقل 2 سال در فرد ادامه داشته باشد. علائم افسردگی مداوم در کودکان و نوجوانان ممکن است به جای خلق پایین، به صورت تحریک پذیری بروز کند و برای تأیید تشخیص لازم است که علائم آنها حداقل ۱ سال طول بکشد. افرادی که دچار دیس تایمی هستند، ممکن است در دوره هایی حدوداً یک تا دو ماه خلق طبیعی داشته باشند. این اختلال نوعی افسردگی خفیف است و به همین دلیل ممکن است خانواده و دوستان متوجه ابتلا به آن در فرد نشوند. سایر علائم ابتلا به این اختلال عبارتند از:
- کم اشتهایی یا پرخوری
- اشکال در به خواب رفتن، یا خواب زیاد
- عزت نفس پایین
- تمرکز ضعیف
- انرژی کم
- خستگی
- احساس ناامیدی
- وجود حداقل یک دوره افسردگی اساسی در طول زندگی
- ناتوانی در مراقبت از خود، به ویژه در مورد سالمندان
- احساس انزوا
- کاهش بهره وری
- احساس گناه
- احساس درماندگی، غم و اندوه
- تحریک پذیری
- از دست دادن علاقه و لذت نسبت به فعالیت های روزانه
تصور اشتباهی وجود دارد که PDD به اندازه اختلال افسردگی اساسی، اختلال شدیدی به شمار نمی رود. اما تحقیقات نشان می دهند که ناتوان کنندگی این بیماری، مانند کاهش بهره وری در کار و مدرسه و لذت نبردن از فعالیت های روزمره، ممکن است به همان اندازه اختلال افسردگی اساسی باشد.
میزان علائم اختلال افسردگی مداوم کمتر از اساسی است، اما از آنجا که مدت ها ادامه پیدا می کند، بسیاری از بیماران تصور می کنند علائم آنها تنها بخشی از شخصیتشان است. بنابراین، اقدامی برای درمان نمی کنند و این مانع از گذراندن یک زندگی باکیفیت و شاد می شود.
افسردگی مضاعف
یک فرد مبتلا به افسردگی خفیف که معیارهای تشخیصی اختلال افسردگی مداوم را داشته باشد ممکن است دوره های افسردگی اساسی را نیز تجربه کند. با این حال، زمانی که دوره افسردگی اساسی به پایان برسد، بازگشت به حالت قبلی یعنی افسردگی پایدار همچنان وجود دارد. بروز همزمان PDD و اختلال افسردگی اساسی گاهی اوقات به افسردگی مضاعف شناخته می شود.
شکل گیری و روند اختلال افسردگی مداوم
اغلب شروع زود هنگام وپنهان روند مزمن دارد. شروع زود هنگام با اختلال شخصیت مرزی و مصرف مواد همزمان ارتباط دارد . همچنین دو اختلال افسردگی مداوم و شخصیت مرزی ویژگیهای همانند از عملکرد مکانیزم مشترک در افراد مبتلا به دو اختلال حکایت دارد. در صورتی که نشانه ها به سطح افسردگی اساسی برسد احتمالا دوباره به سطح پایین بر می گردندو نشانه های افسردگی مداوم کمتر از افسردگی اساسی احتمال دارد ظرف مدت معین برطرف شود.
درمان اختلال افسردگی مداوم یا افسرده خویی
- شناخت درمانی
- رفتار درمانی
- روانکاوی
- درمان بین فردی
- خانواده درمانی
- گروه درمانی
- دارو درمانی