کیست ستون فقرات هنگامی رخ می دهد که مایعی که در حالت عادی پوشش داخلی مفاصل را روان و نرم می کند (سینوویوم)، انباشته شده و کیسه ای را تشکیل می دهد. این مسئله معمولاً در نتیجه ی تغییرات دژنراتیو (تحلیل رونده) یا ضربه دیدگی است. کیست کمر، مشکلی نسبتاً نادر است و معمولاً برای بسیاری از افراد بدون علائم می باشد. در حالی که این کیست ها می توانند در هر نقطه ای از ستون فقرات رخ دهند، اما اغلب اوقات و در حدود 90٪ موارد در ناحیه ی پایین کمر (لومبار) دیده می شوند. بسیاری از بیماران مسن، کیست سینوویال در ناحیه ی پایین ستون فقرات خود هستند اما هیچ گونه علائمی ندارند. اگرچه گاهی اوقات، این کیست ها می توانند باعث ایجاد درد در قسمت پایین کمر شوند که این درد تا پایین پاها نیز کشیده می شود. هنگام نشستن، این درد کمتر می شود زیرا در این حالت، کانال نخاعی گسترده تر و بازتر می شود و فشار بر اعصاب را کاهش می دهد. بک کیست را می توان در یک تصویر ام آر آی مشاهده کرد.
علت کیست کمر و ستون فقرات
بیشتر کیست های سینوویال کمر در ناحیه ی پایین ستون فقرات در مهره های L4 یا L5 رخ می دهند. برای درک بهتر از این ناحیه، مهره های L4 و L5 در سطحی درست در زیر ناف قرار دارند. این ناحیه از ستون فقرات دارای بی ثباتی قابل توجهی تلقی می شود که ممکن است به تشکیل این کیست ها مرتبط باشد. به طورکلی کیست های سینوویال کمری از طریق یکی از موارد زیر بروز می کنند:
- تغییرات دژنراتیو مانند استئوآرتریت یا آرتروز : اوزون تراپی، پی آر پی و فیزیوتراپی) که ممکن است با گذشت زمان در مفصل ایجاد شود.
- تروما و ضربه (جزئی یا قابل توجه) مانند سرخوردن و افتادن، سوانح رانندگی یا آسیب دیدگی ورزشی
غضروف مفصل فاست (ماده ارتجاعی در مفصل که کار آن محافظت و جذب ضربه یا ضربه گیری در برابر مفصل است) با ساییدگی و پارگی مفصل، از بین می رود. در این فرایند ممکن است پوشش مفصلی (سینوویوم) کیست تشکیل دهد.
تروما و ضربات بزرگ و نیز کوچک، اثرات تخریب کننده و التهابی روی مفاصل دارند که ممکن است منجر به تشکیل کیست سینوویال شود.
در حدود یک سوم بیمارانی که کیست سینوویال کمر دارند، همچنین دچار وضعیتی تحت عنوان اسپوندیلولیستزیس (لغزش مهره) می شوند، یعنی وقتی مهره ی پایینی رو به جلو و به سمت استخوان واقع در زیر آن می لغزد.
علائم و نشانه های کیست ستون فقرات چیست؟
افزایش فشار در کیست ممکن است باعث تشدید علائم شده و به عصبها صدمه بزند. نشستن، ایستادن، راه رفتن و خم شدن معمولا دردناک است و اغلب تنها حالتی که باعث رهایی از درد میشود تکیه دادن بر یک طرف بدن است. علائم بسته به بیمار بسیار متفاوت است و ممکن است عود کرده و سپس فروکش نماید. هر یک از علائم زیر ممکن است در بیماری که به کیست تارلو علامت دار مبتلاست، دیده شود:
- درد در ناحیه عصبهای تحت تاثیر کیستها به خصوص باسن
- ضعف عضلات
- سخت شدن ایستادن یا نشستن به مدت طولانی
- از دست دادن حس پوست
- از دست دادن واکنش عضله
- تغییر در عملکرد روده مانند یبوست
- تغییر در عملکرد مثانه از جملع افزایش دفعات ادرار یا بی اختیاری ادرار
- تغییر در عملکرد جنسی
عوارض کیست در ستون فقرات
افراد مبتلا به کیست در ستون فقرات در صورت کوچک باقی ماندن کیست ممکن است درگیر عوارض چندانی نشوند. همانطور که کیست رشد کرده و بزرگتر می شود، دردهای بیشتری را سبب شده، دردهایی که به سمت پا امتداد پیدا می کنند. همچنین گرفتگی مجاری ستون فقرات در اثر رشد بیش از اندازه کیست نیز به درد، بی حسی و تیر کشیدن می انجامد. کیست در ستون فقرات منجر به درد در نواحی مشخصی می شود، از جمله درد حین ایستادن یا درد در نتیجه بی حرکت ماندن پس از یک مدت طولانی. تغییر مکرر موقعیت و حالت بدن می تواند به کاهش درد ناشی از کیست در ستون فقرات کمک کند. همچنین انجام کارها در حالت نشسته نیز به کمتر شدن درد کمک می کند. چرا که در حالت نشسته حفره ستون فقرات به میزان بیشتری باز می شود و این از فشار کیست بر نخاع می کاهد.کیست های سینوویال در افراد بالای ۶۵ سال رواج دارد. این کیست ها نیز مانند سایر انواع کیست در ستون فقرات غیر سرطانی (خوش خیم) بوده و عوارض ناشی از آن ممکن است مدت طولانی بدون پیشرفت باقی بماند. عوارض کیست سینوویال بطور مشخص به اندازه، موقعیت و میزان اثر آن بر روی اعصاب پیرامون بستگی دارد. عوارض شایع این کیست ها عبارتند از:
- درد در نواحی پایینی کمر
- درد پا، در یک یا هر دو پا
- نقص های عصبی شامل بی حسی، مورمور شدن، تضعیف عضلات در یک یا هر دو پا
- گرفتگی های دردناک در عضلات پا
روش های شناسایی کیست در ستون فقرات
بوسیله تصویربرداری ام آرآی (MRI) کیست بطور کاملا آشکار به شکل یک کیسه در مجاورت مفصل ستون فقرات دیده می شود. ممکن است پزشک تصویربرداری اشعه ایکس را نیز به منظور بررسی سایر اختلالات احتمالی تجویز کند.
درمانهای غیر جراحی کیست ستون فقرات
درمانهای غیر جراحی شامل تخلیه مایع مغزی نخاعی کمری و مکش کیست با هدایت سی تی اسکن. اما تکنیک جدیدتر این است که در آن مایعات مغزی نخاعی از داخل کیست تخلیه شده و سپس فضا با تزریق چسب فیبرین پر میشود. متاسفانه هیچ یک از این روشها از رخداد مجدد کیست علامت دار پیشگیری نمی نماید.
درمان جراحی کیست ستون فقرات
در عمل جراحی کیست تارلو، ناحیه ستون فقرات در محل کیست باز میشود. کیست باز شده و مایع داخل آن تخلیه میگردد و سپس به منظور جلوگیری از پر شدن مجدد کیست با مایعات، آن را با تزریق چسب فیبرین یا مواد دیگر پر میکنند.تکنیکهای نوروسرجیکال برای کیستهای تارلو علامت دار شامل لامینکتومی دکمپرسیو (فشار برداری) ساده، برش ریشه عصبی و یا کیست و سوراخ کردن میکروسکپی کیست و ایمبریکیشن.
عمل جراحی برای بیماران مبتلا که کیست تارلو بزرگتر از 1.5 سانتیمتر که درد تیر کشنده یا اختلال عملکرد مثانه یا روده را نیز تجربه میکنند بهترین روش است. فواید جراحی باید در کنار خطرات و عوارض احتمالی آن سنجیده شود.
بیماری صدا دادن گردن و نکات مهم در مورد آن
