بیماری صدا دادن گردن و نکات مهم در مورد آن 

کریپتوس یا صدا دادن گردن، یک اصطلاح پزشکی است که در آن گاهی اوقات صدای خرد شدن و تق تق از برخی قسمت های بدن مخصوصا گردن و پاها به گوش می رسد. این صدای تق تق در اثر ساییده شدن استخوان ها بر روی یکدیگر ایجاد می شود. اگر این صدا دائما ایجاد شود، نشانه ای از ابتلا به آرتروز است. وقتی این صدای تق تق از گردن به گوش برسد، به این حالت کریپتوس یا صدا دادن گردن می گویند که عارضه ای شایع است و نشانه ای از ابتلای فرد به آرتروز است. آرتروز گردن بیماری ای است که در آن استخوان های گردن فرسوده و سفت می شوند و در نتیجه دردناک شده و علت صدا دادن مفصل گردن میباشد . کریپتوس یا صدا دادن گردن معمولا در افراد مسن دیده می شود و در جوان تر ها عارضه ای نادر است. کریپتوس گردن یک بیماری نیست، بلکه نشانه ای از یک بیماری زمینه ای است و بنابراین روش های درمانی، علت زمینه ای کریپتوس گردن را مورد هدف قرار می دهند.

علت ها و دلایل صدا دادن گردن

گردن انسان از 7 استخوان به نام مهره های گردنی ساخته شده که توسط ماهیچه ها، رباط ها و تاندون ها حمایت می شوند. این موارد با همکاری یکدیگر فرد را قادر می سازند که سر و گردن خود را خم کرده، چرخانده و بدون احساس ناراحتی آن را حرکت دهد. با این حال فشار ممتد می تواند منجر به صدا دادن گردن به هنگام چرخیدن شود. به طور کلی این صدا دادن گردن ضرری ندارد ولی اگر به همراه آن درد نیز احساس شود، فرد باید به دنبال راه حل های پزشکی برود.

کاویتاسیون یا متخلخل شدن، از دلایل صدا دادن گردن

هر کدام از هفت مفصل گردن توسط مایع مفصلی (مایع سینوویال) احاطه شده اند که این مایع اصطکاک بین سطوح آن ها را کاهش داده و حرکت آن ها را ممکن می سازد. این مایع حاوی گاز های نیتروژن و کربن دی اکسید می باشد که می توانند در آن حباب ایجاد کنند. حرکت دادن مفاصل گردن می تواند به این حباب ها فشار وارد کرده و باعث بیرون زدن یا ترکیدن آن ها شود. به این فرایند کاویتاسیون می گویند که در طی آن صدا هایی از گردن به گوش می رسد. این، علت اصلی صدا دادن مفصل گردن می باشد.

عوامل رباطی، از دلایل صدا دادن گردن

رباط ها در جاهایی که دو استخوان به هم می رسند و یک مفصل را تشکیل می دهند آن ها را حمایت کرده و قادر به حرکت می سازد. استخوان ها دارای برآمدگی های مخصوصی می باشند که رباط ها می توانند به آن ها متصل شوند. زمانی که این رباط ها بر روی برآمدگی های استخوانی بلغزند، صدا هایی از گردن به گوش می رسد.

مشکلات مربوط به مفاصل، از دلایل صدا دادن گردن

بیماری هایی مانند پوکی استخوان و آرتروز را با سخت شدن مفاصل می شناسند. این عارضه ها منجر به تغییرات تخریب کننده در استخوان های گردن می شوند که به همین علت، گردن به هنگام حرکت صدا می دهد.

استئو آرتریت گردن (همچنین به نام اسپوندیلوز گردن نیز شناخته می شود) با سالخورده شدن افراد پیشرفت می کند. پس از سن 50 سالگی، دیسک های اسفنجی در بین مهره ها تخریب شده و حالت ضربه گیری خود در بین مهره ها را از دست می دهند. با ضخیم تر شدن مهره های گردن و رباط های آن ها، فضای بین مهره ها کوچک تر و کوچک تر می شود. این امر موجب گرفتگی و درد گردن شده و همچنین در افراد مسن تر، باعث صدا دادن گردن می شود. اسپوندیلوز گردن همچنین ممکن است در اثر حالت نامناسب بدن نیز ایجاد شود.در افرادی که فعالیت های سنگین انجام می دهند مانند ورزشکارن و ژیمناست ها، ممکن است گردن آسیب دیده و با وارد شدن فشار بیشتر به آن، با انجام برخی حرکات خاص صدا بدهد.

علائم صدا دادن گردن

صدا دادن مفصل گردن به همراه درد، می تواند نشانه ی وجود انحراف در ساختار مهره ها و یا آسیب به مفاصل، رباط ها و یا غضروف ها باشد.همچنین ممکن است عارضه ای جدی در ستون فقرات و دستگاه اسکلتی عضلانی منجر به صدا دادن گردن همراه با درد شده باشد. به همین دلیل، در صورتی که پس از به گوش رسیدن صدایی بلند از گردن، فرد احساس درد شدید کند، باید بلافاصله به پزشک مراجعه شود.از دیگر علائم همراه با صدا دادن گردن می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• کاهش دامنه ی حرکتی : سر و گردن ممکن است انعطاف پذیری طبیعی خود را از دست بدهند.
• سر درد : در در ناحیه ی پشت سر یا گردن که به شقیقه ها و یا پیشانی منتشر می شود.
• درد عضلانی و حساس شدن بافت : زمانی که بر روی عضلات گردن فشار وارد شود.
• بی حسی و یا احساس خارش در دست ها : این می تواند در اثر پینچ شدن یک عصب و یا اسپوندیلوز گردنی ایجاد شود.
• گرفتگی : در ناحیه ی اسپاسم عضلانی ممکن است یک توده ی سفت احساس شود.

عوارض شکستن قلنج گردن

برای بیشتر افراد، شکستن قلنج گردن عادت نیست. حالت آسودگی و صدای این کار تنها رضایت بخش خواهد بود. ولی باید توجه کرد که این کار عادت خوبی نبوده و به این دلیل که ضرر آن بیشتر از سود آن است، باید بلافاصله متوقف شود. در زیر به برخی از اثرات مضر شکستن قلنج گردن می پردازیم :هر بار شکستن قلنج گردن فشار زیادی به مفصل وارد کرده و باعث کشیده شدن رباط های اطراف آن می گردد. این امر می تواند در آینده منجر به بی ثباتی و ناپایداری مفصل گردد.شکستن متداول و منظم قلنج گردن می تواند باعث پاره شدن رگ های خونی که از پشت سر و گردن عبور می کنند شده و خطر سکته را در فرد افزایش دهد.

هر بار شکستن قلنج گردن می تواند باعث تخریب غضروف های بین مهره ها شده و با گذشت زمان منجر به کاهش تحرک گردن و یا آرتروز گردن گردد. کشش گردن روشی است که به طور گسترده در طب فیزیکی استفاده می شود. این شیوه درمانی می تواند در درمان آرتروز گردن مفید باشد، زیرا که دامنه حرکتی گردن را افزایش داده و تنگی کانال نخاعی را کاهش می دهد.به همین خاطر، بهتر است که شکستن قلنج گردن خود را متوقف کنید.

روش های درمان صدا دادن گردن

درمان و رفه کریپتوس یا صدا دادن گردن به عامل ایجاد آن بستگی دارد. چنانچه علت صدا دادن گردن آرتروز باشد، بنابراین درمان آرتروز باید انجام شود. اما در این مورد چیزی که نگران کننده است، محدودیت در حرکت گردن همراه با درد و خشکی گردن می باشد. در صورتی که فرد دچار ضعف و سایر علایم عصبی در اندام فوقانی باشد، این حالت می تواند احتمال بروز بیماری جدی ای را در ستون فقرات گردنی نشان دهد.

چنانچه صدا دادن گردن در اثر بلند کردن اجسام سنگین و یا حرکت ناگهانی گردن ایجاد شده باشد، در این صورت جای نگرانی وجود ندارد و به هیچ گونه روش درمانی نیاز ندارد. در صورتی که صدا دادن گردن با درد همراه باشد، در این صورت ماساژ آرام گردن توصیه می شود که می تواند حرکت گردن را تسهیل کند و قدرت کشش ماهیچه های گردن را افزایش دهد. چنانچه کریپتوس یا صدا دادن گردن به علت ابتلا به آرتروز ایجاد شده باشد و با گردن درد همراه باشد، برای کنترل درد، مصرف داروهای مسکن پیشنهاد می شود. گاهی اوقات استفاده از گردن بند طبی می تواند در کنترل علایم ایجاد شده توسط کریپتوس گردن و رفع صدا دادن گردن، بسیار موثر باشد.

درمان خانگی صدا دادن گردن

در صورت ملایم بودن عارضه، می توان از درمان های خانگی ساده ی زیر بهره گرفت:

• ماساژ ملایم. یکی از درمان های خانگی تأثیرگذار به شمار می رود. ماساژ دادن کشش عضله های گردن را افزایش می دهد و همزمان به گسترده شدن دامنه حرکتی گردن کمک می کند. چنانچه صدا دادن گردن پی آمد استئوآرتریت باشد، ماساژ ملایم و داروهای مسکن در تسکین علائم مؤثر خواهند بود. گردن بند طبی و دیگر گونه های فیزیوتراپی (طب فیزیکی) نیز صدا دادن و علائم دیگر را کاهش می دهند.
• ورزش کردن. پشت گردن غالباً هنگام کار کردن در حالت سفت و محکمی نگه داشته می شود، در نتیجه عضله ها کوتاه تر می شوند و از انجام حرکت های طبیعی گردن جلوگیری می کنند. این عضله ها را می توان با پایین آوردن رو به جلوی سر، تا حدی که چانه سینه را لمس کند، نرمش و ورزش داد. سر را تا جایی که می توانید در این حالت نگه دارید و همزمان عضله پشت گردن را بکشید، سپس سر را به آرامی به حالت اول برگردانید.
• حرکت مفصل. اگر مفصل های گردن نتوانند آزادانه حرکت کنند، صداهای حاصل از سایش آنها روی یکدیگر به صورت تق تق یا صدای خرد شدن، شنیده می شود. سفتی عضلانی نیز باعث گردن درد می شود. گردن را با ملایمت بکشید تا فشار روی عضله های آن برطرف شود. عضله های ضعیف گردن را تمرین دهید تا جریان خون در این ناحیه افزایش و درد تسکین یابد.
• نرمش عضله جناغی ـ چنبری ـپستانی یا استرنوکلیدوماستوئید. این یک عضله بلند در یک طرف گردن است که باعث درد زیادی می شود. این عضله را با چرخاندن سر تا جای ممکن به یک سمت ورزش دهید. ممکن است هنگام این نرمش اندکی احساس ناراحتی کنید یا صدای سایش یا تق تق بشنوید، اما همچنان نرمش را تا زمان بروز درد ادامه دهید. می توانید سر را با دست هنگام چرخاندن آن ثابت نگه دارید. این نرمش را در طرف دیگر بدن نیز به ملایمت تکرار کنید.

ورزش و نرمش برای درمان صدا دادن گردن

اگرچه صدا دادن گردن همواره نشان دهنده ی مشکلی جدی نیست، پیش از شروع نرمش های مختص درمان صدا دادن گردن با پزشک مشورت کنید.

خم کردن برای درمان صدا دادن گردن

در نرمش های خم کردن، در ابتدا با نگه داشتن سر و گردن در حالت طبیعی رو به جلو نگاه کنید؛ سپس به آهستگی سر را به عقب تا جایی خم کنید که بتوانید سقف را ببینید. این حالت را ۲ تا ۳ ثانیه حفظ کنید و سپس سر را رو به جلو تا جایی خم کنید که چانه در نزدیکی سینه قرار بگیرد و چشم ها کف زمین را ببینند. این حالت را نیز به مدت ۲ تا ۳ ثانیه، پیش از بازگشت به حالت خنثی، حفظ کنید. این توالی حرکتی را ۵ تا ۱۰ بار تکرار کنید. سر را، پس از برگرداندن به حالت خنثی، به آرامی به چپ خم کنید. اگرچه بهتر است گوش را به سمت شانه ببرید، سر را آنقدر خم نکنید که این تماس حاصل شود. این حالت را، پیش از خم کردن سر به سمت راست، دو یا سه ثانیه حفظ کنید. این حرکات را ۵ تا ۱۰ بار تکرار کنید.

چرخش برای درمان صدا دادن گردن

نرمش های چرخشی گردن شامل دو حرکت متفاوت می شوند. برای انجام نرمش اول، سر را صاف نگه دارید و رو به جلو نگاه کنید؛ سپس به آهستگی سر را تا جایی به چپ بچرخانید که چانه بالای شانه چپ قرار بگیرد. پس از یک ثانیه به حالت خنثی برگردید. این بار سر را به آهستگی به سمت راست بچرخانید و یک ثانیه، با قرار دادن چانه بالای شانه، صبر کنید. این توالی حرکتی را ۵ بار تکرار کنید. برای انجام نرمش دوم، سر را به سمت شانه چپ ببرید و به آرامی سر را کاملاً گرداگرد گردن در جهت گردش عقربه های ساعت و خلاف آن بچرخانید. این حرکت به تقویت مهره های گردنی کمک می کند و باعث رفع صدا دادن گردن می شود.

مقاومتی برای درمان صدا دادن گردن

نرمش های مقاومتی به تقویت عضله های ظریف گردن کمک می کنند. گردن را هنگام انجام هر یک از این تمرین ها در حالت طبیعی و خنثی نگه دارید، سر صاف باشد و به جلو نگاه کنید. ابتدا کف دو دست را روی پیشانی فشار دهید و از سوی دیگر، با عضله های گردن به آهستگی سر را به دو دست فشار دهید، سعی کنید دست ها را ثابت نگه دارید و مانع حرکت رو به جلوی سر شوید. پنج ثانیه این حالت را حفظ کنید. این بار دو دست را به آرامی پشت سر فشار دهید، سر را رو به عقب برید اما سعی کنید با ثابت نگه داشتن دست در برابر انجام این حرکت مقاومت کنید. دست چپ را در مقابل سمت چپ سر بگذارید و سر را به این سمت حرکت دهید و باز هم در برابر انجام این حرکت مقاومت کنید. این حرکت را برای سمت راست نیز تکرار کنید.

نرمش های کشش گردن را نیز باید، مانند تمام نرمش های دیگر، مطابق توانایی فردی دنبال کرد. چنانچه صرفاً می توانید گردن را اندکی حرکت دهید، بیش از اندازه به خود فشار نیاورید تا گردن بیش از این آسیب نبیند. به علاوه هرگز نرمش هایی را انجام ندهید که باعث تشدید ناراحتی و درد می شود. در صورت تداوم درد گردن بیش از چند روز یا صدا دادن گردن به صورت مکرر آن به دنبال هر گونه حرکت حتماً به پزشک مراجعه کنید.