حشرات هر قسمتی از بدن را ممکن است مورد حمله قرار دهند. حشرات بالدار بیشتر صورت و دست و پا را هدف قرار می دهند. احتمال عفونی شدن نیش های حشرات بر روی پا بیش از سایر نقاط بدن است. پوست، نخستین لایه محافظتی بدن ما به شمار می رود. نیش هر حشره ای مانند پشه، زنبور یا مورچه یک شکاف در پوست ایجاد می کند. باکتری هایی که در سطح پوست ما وجود دارند، می توانند از این گسستگی ناشی از نیش حشرات عبور کنند و باعث ایجاد عفونت شوند. از این رو بهتر است در برابر خاراندن محل گزش حشرات مقاومت کنیم؛ زیرا این کار به طور معمول باعث باز شدن بیشتر دهانه شکاف پوستی و ورود بیشتر باکتری ها می شود. خاراندن محل گزش با ناخن ممکن است باکتری های زیر ناخن را هم به محل نیش حشرات اضافه کند.
علت پشه گزیدگی چیست؟
نیش حشره توسط حشره های ماده که از خون انسان تغذیه می کنند ایجاد می شود. قطعات دهانی پشه قابلیت سوراخ کردن پوست و بلعیدن خون را دارد. در قطعات دهانی پشه های نر جز مکنده تعبیه نشده، چرا که آن ها تخم گذاری نکرده و نیازی به پروتئین خون ندارند.
بعد از اینکه پشه، خون مورد نیاز خود را بلعید، مقداری از بزاق خود را به داخل خون انسان تزریق می کند. پروتئین های بزاق پشه، باعث واکنش خفیف سیستم ایمنی شده و در نهایت محل نیش برآمده شده و خارش زیادی ایجاد می کند.پشه ها طعمه ی خود را بعد از ارزیابی عطر و بو، کربن دی اکسید بازدم و مواد شیمیایی موجود در عرق انتخاب می کنند.
مشکلات و عوارض جانبی ناشی از نیش پشه چیست؟
- خاراندن زیاد محل نیش پشه منجر به عفونت می شود.
- پشه ها برخی از بیماری ها را هم منتقل می کنند. ویروس نیل غربی، تب زرد، مالاریا و تب دنگی از طریق نیش حشره منتقل می شود.
- اگر پشه، انسان آلوده به ویروس یا انگل را بگزد، آلوده شده و می تواند آن را از طریق (که البته در ایران مشاهده نشده) بزاق خود به انسان دیگر منتقل کند.
ویروس نیل غربی و انسفالیت در ایالات متحده ی آمریکا به میزان بیشتری وجود دارد. تب دانگی در بسیاری از ایالت های جنوبی و هاوایی مشاهده می شود. دیگر بیماری ها مانند تب زرد و مالاریا در مناطق استوایی جهان بسیار شایع هستند.
علائم پشه گزیدگی
نشانه های نیش پشه عبارتند از:
- برآمدگی پف کرده ی قرمز رنگ یا سفید رنگ چند دقیقه بعد از نیش پشه
- برآمدگی های سفتِ قرمز یا قهوه ای با احساس خارش زیاد و یا چندین برآمدگی پشت سر هم که یک روز بعد از نیش پشه یا پشه ها به وجود می آید.
- تاول های کوچک به جای برآمدگی های سفت
- نقاط تیره به شکل کبودی
جلوگیری از نیش پشه چگونه امکان پذیر است؟
شما نمی توانید کاملا از نیش پشه ها جلوگیری کنید اما این شانس را دارید که احتمال آن را کاهش دهید. هر چیزی را که احتمال دارد آب در آن جمع شود و راکد بماند، خالی نگه دارید. آب حوض های کوچک را یک بار در هفته عوض کنید و زمانی که استخر کوچک کودکان مورد استفاده قرار نمی گیرد، آب آن را تخلیه نمایید.
همچنین باید چمن ها و گیاهان نزدیک منزل تان را کوتاه و مرتب نگه دارید. برای پنجره هایتان توری نصب کنید تا مانع از ورود پشه ها شود. اگر به جایی پر از درخت و چمن می روید، لباس های آستین بلند و شلوارهای بلند بپوشید و از مواد دافع حشرات استفاده کنید.
برای جلوگیری از ابتلا به بیماری هایی که توسط پشه ها منتقل می شوند، قبل از سفرهای خارجی مطمئن شوید که به روزترین واکسیناسیون را دریافت کرده اید. می توانید از پزشک خود بخواهید که برای پیشگیری از مالاریا یا بیماری های دیگر، داروهای خوراکی تجویز کند.
روش درمان خانگی برای رفع پشه گزیدگی
در حالت ایده آل، شما می توانید با پوشیدن لباس آستین بلند، شلوار بلند یا هر اقدام حفاظتی دیگر، از گزیده شدن توسط پشه ها جلوگیری کنید. اما اگر پشه شما را نیش زد، درمان های طبیعی بسیاری وجود دارند که می توانند عوارض ذکر شده را تسکین دهند و منطقه ی آسیب دیده را درمان کنند. در ادامه ، چند درمان خانگی را برای رفع عوارض ناشی از نیش پشه ها، ارائه می کنیم:
سرکه برای درمان پشه گزیدگی
سرکه یک لیست طولانی از خواص درمانی دارد.برای انواع ناراحتی های شکمی و بیماری های معده کار می کند، یک درمان خوب برای گلو درد است، و می تواند در درمان آنفولانزا و سرماخوردگی مورد استفاده قرار گیرد و برخی تحقیقات نشان می دهند که حتی ممکن است به تنظیم سطح قند خون نیز کمک کند ؛ اگر بدانید چطور سرکه درست کنید بهتر است.سرکه را می توان به عنوان راهی برای تسکین نیش پشه استفاده کرد.
یک پنبه بزرگ را در سرکه خیس کنید و سپس جای نیش را به مدت 15 دقیقه در سرکه خیس کنید تا به تسکین درد و التهاب از سم کمک کنید.
لیمو برای درمان پشه گزیدگی
لیمو دارای خواص ضدالتهاب و بی حس کنندگی طبیعی است و مؤثرترین درمان نیش پشه به حساب می آید. لیمو را به دو نیم تقسیم کنید و قسمت داخلی یکی از نیمه ها را روی محل گزیدگی، بمالید تا تسکین یابد. حتی می توانید پوست زرد لیمو را به پوست تان بمالید.
از آب لیمو در محل پشه گزیدگی استفاده کنید، چرا که به کاهش ابتلا به عفونت کمک می کند. یکی دیگر از راهکارهای درمان این است که به آب لیمو ریحان له شده اضافه کنید و این ترکیب را روی ناحیه ی آسیب دیده ی پوست قرار دهید.
پیاز یا سیر خرد شده برای درمان پشه گزیدگی
پیاز و سیر به کاهش تورم و تسکین خارش ناشی از نیش پشه کمک می کنند. علاوه بر آن، بوی قوی آنها، حشرات و پشه ها را دفع می کند. پیاز یا سیر را خرد کنید و مستقیما روی ناحیه ی گزیدگی، قرار دهید. بگذارید چند دقیقه بماند و سپس آن را بشویید.
جوش شیرین برای درمان پشه گزیدگی
جوش شیرین می تواند خارش ناشی از نیش پشه را رفع کند. جوش شیرین قلیایی است و Ph پوست را خنثی می کند و خارش را تسکین می دهد. یک قاشق چای خوری جوش شیرین را در یک لیوان آب حل کنید. پارچه ی تمیزی را به این محلول آغشته کنید و سپس آن را روی ناحیه ی گزیدگی بگذارید (به مدت ۱۰ الی ۲۰ دقیقه).
راه حل دیگری هم وجود دارد: با استفاده از عنبرسائل و جوش شیرین، خمیر درست کنید. مقداری از این خمیر را به مدت ۱۰ دقیقه روی پوستی که پشه نیش زده است، قرار دهید. سپس آن ناحیه را با آب ولرم بشویید.
آلوئه ورا برای درمان پشه گزیدگی
آلوئه ورا یک ضدعفونی کننده ی طبیعی و یکی از بهترین درمان ها برای نیش حشرات است. این گیاه، درد، تورم و خارش را کاهش می دهد و باعث افزایش سرعت بهبودی می گردد.
قسمت گوشتی برگ آلوئه ورا را برش دهید تا ژل آن خارج شود. اگر گیاه آلوئه ورا ندارید، می توانید از ژل آن استفاده کنید که در بسیاری از فروشگاه ها موجود است و می شود به راحتی تهیه کرد. آلوئه ورا را به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه در یخچال بگذارید تا خنک شود. سپس ژل را مستقیما روی محل گزیدگی بمالید.
نمک برای درمان پشه گزیدگی
نمک به علت داشتن خواص ضدعفونی کننده و ضدالتهاب خود، یکی دیگر از درمان های آسان برای جای نیش پشه است. محلولی متشکل از چند قطره آب و مقدار کمی نمک درست کنید و روی محل پشه گزیدگی قرار دهید. در روش دیگر می توانید پودر سیر، نمک و آب (هر کدام به مقدار یکسان) را با یکدیگر ترکیب کنید و خمیر به دست آمده را روی محل گزیدگی قرار دهید. شاید به مدت چند ثانیه احساس سوزش کنید اما درد و خارش تان به سرعت تسکین می یابد. اگر نزدیک ساحل زندگی می کنید، در دریا شنا کنید تا با نمک طبیعی موجود در آب، پوست خود را شست وشو دهید.
یخ برای درمان پشه گزیدگی
دمای سرد گسترش مواد التهاب زا را در محل پشه گزیدگی، محدود می کند؛ همچنین یخ باعث می شود تا ناحیه ی گزیده شده بی حس شود و علائم مختلف آن فورا تسکین یابد. کیسه ی یخ را به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه در ناحیه ی گزیدگی قرار دهید. این کار باعث تسکین تورم و خارش می شود. اگر یخ در دسترس نبود، ناحیه ی آسیب دیده ی پوست را به مدت چند دقیقه زیر شیر آب سرد بگیرید. یا می توانید یک بطری آب سرد یا کیسه ای از سبزیجات منجمد را روی پوست خود قرار دهید.
الکل برای درمان پشه گزیدگی
الکل یک ضدعفونی کننده ی خانگی معمولی است که می توانید از آن برای تسکین سوزش ناشی از نیش پشه و کاهش احتمال ابتلا به عفونت استفاده کنید. مقداری پنبه را آغشته به الکل کنید و روی پوست بمالید. ابتدا ممکن است کمی سوزش ایجاد کند اما خیلی زود خارش و تورم از بین می رود. اگر الکل ندارید، می توانید از دهان شویه استفاده کنید، چون حاوی مقدار زیادی الکل است.
روغن درخت چای برای درمان پشه گزیدگی
روغن درخت چای دارای خواص ضدعفونی کننده است که می تواند زخم هایی باکتریایی همچون آکنه و جای نیش پشه را بهبود بخشد. این ماده همچنین در کاهش تورم و خارش مؤثر است.
مقداری پنبه را به روغن درخت چای آغشته کنید و روی محل گزیدگی بمالید. اگر پوست تان حساس است، از این روش درمانی استفاده نکنید چون باعث تحریک پوست می شود. در این صورت می توانید از روغن های اسانس دار دیگری مثل روغن اسطوخودوس یا سدر استفاده کنید.
خمیردندان برای درمان پشه گزیدگی
خمیردندان می تواند در کاهش خارش ناشی از گزش پشه مؤثر باشد. مقداری از خمیردندان را روی پوست بمالید.برای اینکه سریع تر و بهتر نتیجه بگیرید، از خمیردندان با عصاره ی نعناع استفاده کنید، چون دارای خواص ضدالتهاب است. همچنین می توانید از خمیردندان هایی که حاوی جوش شیرین یا جوهر نعناع خشک هستند، استفاده کنید. بهتر است از خمیردندان های ژله ای استفاده نکنید.
رفع خارش پشه گزیدگی با گیاهان
