فرض کنید همسر شما در حالی که می لنگد و درد دارد وارد خانه می شود. او می گوید که در محل کار جسم سختی روی پای راستش افتاده است. شما در حالی که نگران شده اید از او می خواهید که محل ضرب دیده را نشان دهد. در محل ضرب دیده یک تورم وسیع و کبودی پوست مشاهده می کنید. در این زمان بهترین اقدام برای کاهش درد و تورم و التیام سریع چیست؟
ملاحظات کلی در درمان زخم ها
الف) متوقف کردن خونریزی خارجی:
در صورت وجود خونریزی قابل ملاحظه از زخم، باید آن را بلافاصله متوقف نمود.
ب) درمان شوک ناشی از کاهش حجم
ج) درمان عوارض داخلی:
زخم هایی که باعث صدمه به احشاء داخلی می شوند عوارض خاصی ایجاد می کنند. بعضی از این عوارض تهدید کننده حیات هستند و نیاز به درمان سریع دارند.
د) جلوگیری از آسیب نسجی بیش تر:
هر گونه حرکت نسوج صدمه دیده باعث تشدید خونریزی و افزایش آسیب موضعی می گردد، بنابراین قسمت آسیب دیده را بی حرکت نمایید و مصدوم را در حالت استراحت نگه دارید، به ویژه در صورتی که یک جسم خارجی ( ترکش ) در زخم فرورفته یا زمانی که شکستگی وجود دارد.
فراموش نکنید:
درمان پزشکی زخم های باز چیست؟
1- سعی نکنید زخم را با دستتان تمیز کنید، چون در این صورت تنها آسیب را تشدید نموده و زمینه ساز عفونت می شوید. به علاوه قبل از هر اقدامی دست ها با آب و صابون بشویید.
2- شستشوی زخم های سطحی با جریان فراوان آب و صابون انجام می شود. البته می توان از جریان آب به تنهای و یا محلول استریل ( نرمال سالین یا سرم شستشو ) نیز استفاده شود.
3- از بتادین فقط در صورت تجویز پزشک استفاده کنید.
4- سعی نکنید زخم را به طور کامل تمیز کنید.
5- در هنگام شستشوی زخم مراقب باشید که گرد و غبار و آلودگی را به نسوج عمیق تر نرانید.
6- بلافاصله زخم باز با یک پوشش استریل بپوشانید. در صورت عدم دسترسی به گاز استریل از هر نوع پارچه تمیز دیگری می توانید استفاده کنید.
7- هیچ گاه از الکل و مواد مشابه آن استفاده ننمائید.
8- اگر زخم عمیق است و احتمال آلودگی شدید وجود دارد، آن را با باندپیچی محکم نبندید بلکه زخم را پس از تمیز کردن تا حد امکان باز نگه دارید.
گروه بندی جراحت
در سیستم طبقه بندی جراحت مصوب صلیب سرخ جهانی نوع زخم و جراحت به گروه ها و انواع مختلف تقسیم می شود. برای این منظور از حروف (E, X, C, F, V, و M) استفاده می شود.
- حرف E: برای قطر ورودی زخم به سانتیمتر.
- حرف X: برای قطر خروجی زخم به سانتیمتر.
- حرف C: عمق جراحت در حدود دو انگشت.(با بله یا خیر پاسخ داده می شود)
- حرف F: برای عنوان شکستگی همراه جراحت. عدد صفر برای پاسخ منفی٬ عدد یک برای شکستگی کوچک و عدد دو برای شکستگی های بزرگ.
- حرف V: برای تعریف جراحت با تهدید حیات بیمار(مغز٬ ریه و عروق بزرگ) با پاسخ مثبت و منفی.
- حرف M: برای تعریف ورود شئ فلزی در زخم(مانند گلوله) که در رادیوگرافی مشخص باشد با پاسخ مثبت یا منفی.
