خونریزی بینی مشکلی است که می تواند شما را ناراحت کرده و یا بترساند. اکثر افراد حداقل یکبار خونریزی از بینی را تجربه می کنند. خوشبختانه در اکثر موارد خونریزی بینی نگران کننده نبوده و می شود آنرا به راحتی درمان نمود.
خون دماغ یک مشکل رایج است؛ درون بینی پر از رگ های خونی کوچک است و یکی از حساس ترین بخش های بدن است که قتی این رگ ها مختل می شوند، خون از یک سوراخ بینی و یا هر دوسوراخ بیرون می ریزد.خونریزی می تواند خفیف یا شدید باشد و می تواند از چند ثانیه تا بیش از 10 دقیقه طول بکشد.
در هنگام خونریزی بینی چه اقداماتی انجام بدهیم؟
- سرتان را به سمت جلو بگیرید و خودتان هم به جلو خم شوید. اگر به عقب خم شوید یا سرتان را عقب نگه دارید، خون به طرف سینوس ها و گلو برمی گردد و ممکن است باعث مسدود شدن گلویتان شود. وقتی خون در دهان تان جمع شد، آن را به بیرون تف کنید. بلعیدن خون ممکن است موجب تهوع، استفراغ یا اسهال شود. لخته ی خون را به آرامی از بینی خود خارج کنید. اگر این کار را سریع انجام بدهید، ممکن است خونریزی بدتر شود.
- با انگشت شست و انگشت اشاره تمام قسمت های نرم بینی را به آرامی فشار بدهید.
- هم زمان با انجام دادن مرحله ی ۲، قسمت های نرم بینی را به سمت استخوان های صورت فشار بدهید. در حین این کار، از طریق دهان نفس بکشید.
- این کار را تا هنگام متوقف شدن خونریزی انجام بدهید.
- آرام و بی حرکت بنشینید. دراز نکشید یا سرتان را بین پاهایتان قرار ندهید.
- بر روی بینی و گونه هایتان کمپرس یخ بگذارید. (می توانید چند قالب یخ را داخل یک دستمال یا پلاستیک بگذارید.)
- اسپری های بینی مانند اُکسی متازولین، فِنیل اِفرین هیدروکلراید (نئوسین افرین، نئو افرین) یا فنیل افرین گایافنزین می توانند برای مدت کوتاهی خونریزی های جزئی را درمان کنند. بااین حال، نباید بیش ازحد از این اسپری ها استفاده کنید، چون ممکن است خونریزی بینی را تشدید کنند. (در صورتی که به فشار خون بالا مبتلا هستید، اصلا از این اسپری ها استفاده نکنید.)
چگونه خون دماغ را درمان کنیم؟
درمان خون دماغ بسته به نوع و علت خونریزی متغیر است. در ادامه به روش های درمان برای انواع خونریزی های بینی می پردازیم:
۱. خونریزی قدامی
اگر دچار این نوع خونریزی شده باشید، از جلوی بینی (معمولا سوراخ بینی) خون دماغ می شوید. می توان این نوع خونریزی را در خانه درمان کرد. درحالی که نشسته اید، قسمت نرم بینی را فشار دهید.مطمئن شوید کاملا جلوی سوراخ بینی گرفته شود. به مدت ده دقیقه سوراخ بینی را بسته نگه دارید، کمی به جلو خم شوید و با دهان نفس بکشید.برای بند آمدن خون دماغ دراز نکشید. دراز کشیدن منجر به قورت دادن خون می شود و معده را اذیت می کند. بعد از ده دقیقه بینی را ول کنید و بررسی کنید ببینید خونریزی بند آمده یا خیر. اگر خونریزی ادامه دارد، این مراحل را تکرار کنید.همچنین می توانید روی بینی یخ بگذارید یا برای بسته شدن مویرگ های کوچک بینی از اسپری بینی ضد احتقان استفاده کنید.اگر به تنهایی کاری از دستتان ساخته نیست، فورا به پزشک مراجعه کنید. ممکن است دچار خونریزی خلفی شده باشید که به درمان جدی تری نیاز دارد.
۲. خونریزی خلفی
در این حالت بخش انتهایی بینی دچار خونریزی می شود. معمولا خون از انتهای بینی به سمت حلق می رود. خونریزی خلفی خیلی شایع نیست و اغلب جدی تر از خونریزی قدامی است.نباید خونریزی خلفی را در خانه درمان کرد. اگر فکر می کنید دچار این نوع خونریزی شده اید، فورا با پزشک تماس بگیرید یا به اورژانس مراجعه کنید.
۳. خونریزی ناشی از جسم خارجی
اگر جسم خارجی باعث بروز خونریزی شده، پزشک متخصص گوش و حلق و بینی می تواند آن را بیرون بیاورد.
۴. سوزاندن مویرگ ها
نوعی تکنیک پزشکی به نام سوزاندن مویرگ نیز باعث متوقف شدن خونریزی مداوم و متناوب می شود. پزشک در این روش مویرگ های بینی را با استفاده از دستگاه گرمایشی یا نیترات نقره (ترکیب مخصوص برداشتن بافت) می سوزاند.ممکن است پزشک در بینی شما پنبه، گاز یا فوم بگذارد. همچنین می تواند برای فشار آوردن به مویرگ ها و جلوگیری از خونریزی از کاتر استفاده کند.
نکات مهم
خونریزی بینی شایع و در اغلب موارد بی خطر است. اکثر اوقات خون دماغ از نوع قدامی است و در خانه می توان آن را درمان کرد. معمولا این اتفاق به صورت ناگهانی رخ می دهد و مدت زمان زیادی طول نمی کشد.خونریزی قدامی در اثر عوامل مختلف، به خصوص خشکی هوا و خاراندن یا تمیز کردن مکرر بینی، رخ می دهد. اگر نمی توانید جلوی خونریزی قدامی را بگیرید، باید فورا با پزشک تماس برقرار کنید.خونریزی خلفی جدی تر است. اگر فکر می کنید دچار این نوع خونریزی شده اید، فورا با پزشک تماس بگیرید یا به اورژانس مراجعه کنید.مرطوب نگه داشتن فضای خانه، انگشت نکردن در بینی و استفاده از اسپری بینی برای مرطوب نگه داشتن حفره های بینی به پیشگیری از خونریزی بینی کمک می کند. پریشانی و غش می تواند همراه با خون دماغ باشد. هر کسی می تواند خونریزی بینی داشته باشد، اما در بین کودکان 2 تا 10 سال و در سنین 50 تا 80 رایج تر است.
چطور از خونریزی بینی جلوگیری کنم؟
خونریزی بینی یکی از مشکلاتی است که به خصوص برای کودکان بیشتر از بزرگسالان اتفاق می افتد، خونریزی بینی معمولا نگران کننده نیست اما اگر شدت پیدا کند و یا مداوم باشد باید به پزشک مراجعه شود.
به جلو خم شوید, نه به پشت:
سعی نکنید با تکیه دادن به پشت پیراهن مورد علاقه تان را تمیز نگه دارید. یکی از بزرگ ترین افسانه های کمک های اولیه این است که باید به عقب تکیه دهید. اغلب مردم نسبت به امنیت شخصی خود نگران هستند.به علاوه, بسیاری متوجه نمی شوند که خونریزی بینی چقدر خطرناک است. مادرتان ممکن است به شما گفته باشد که وقتی خونریزی بینی دارید, سرتان را به عقب خم کنید, اما او انگیزه انحرافی داشت:او نمی خواست پیراهن شما کثیف شود.به جلو خم شوید. نه به عقب. خون باید به جایی برود و اگر بیمار خم شود یا دراز بکشد, خون به گلو راه پیدا می کند. خون می تواند به نای وارد شود که موجب انسداد راه هوایی شده و یا وارد معده شود.ممکن است خون به شکم آسیب بزند و باعث شود که بیمار ناگهان استفراغ کند, که احتمال کثیف شدن پیراهن بیشتر می شود.
بینی را نیشگون بگیرید (به طور صحیح):
اغلب افراد به صورت غریزی بینیشان را فشار می دهند, اما راه درستی برای این کار وجود دارد.بینی بیمار را درست از زیر پل استخوانی اش بگیرید. فقط سوراخ های بینی را فشار ندهید. انگشتان شما باید بر روی استخوان و نیز بافت نرم قرار گیرند. اگر هنوز خونریزی وجود دارد, فشار خود را تنظیم کنید. زمانی که بینی را نگه می دارید نباید خونریزی دیده شود.وقتی این کار را درست انجام می دهید, بیمار باید قادر به تنفس از طریق بینی باشد در حالی که جلوی فشار خون را میگیرید.
با بیمارتان صبور باشید( ممکن است چند لحظه طول بکشد):
رگ های خونی که غشا بینی را تامین می کنند می تواند در مقابل پل استخوانی سفت شود. اینکار باعث توقف یا کاهش جریان خون می شود که به ایجاد لخته و توقف خونریزی کمک می کند. حداقل پنج دقیقه بینیتان را نگه دارید. این نکات را دنبال کنید:
تا حداقل پنج دقیقه اول خونریزی آنرا چک نکنید. اگر می توانید این فشار را بیش از 5 دقیقه نگه دارید.بعد از 5 دقیقه (و نه قبل از این), فشار را رها کنید تا ببینید خونریزی متوقف شده است یا خیر.اگر نه, دوباره نیشگون بگیرید, اما این بار آن را برای 10 دقیقه نگه دارید.
به خاطر داشته باشید:
اجازه ندهید خونریزی تا 10 دقیقه ادامه داشته باشد. اگر خونریزی بعد از 10 دقیقه متوقف نشد, در صورت لزوم چند دقیقه دیگر مجدد تکرار کنید.گذاشتن یخ یا یک پک سرد شیمیایی روی پل بینی می تواند رگ های خونی را منقبض و از خونریزی جلوگیری کند. یخ به خودی خود خونریزی بینی را تثبیت نمی کند.علاوه بر فشار، از یخ استفاده کنید.بعد از اینکه خونریزی کنترل شد, با دمیدن در بینی, لخته آزاد می شود و خونریزی دوباره شروع می شود.
چندین راه برای جلوگیری از خونریزی بینی وجود دارد ؛ توصیه هایی برای کمک به پیش گیری از خونریزی بینی، عبارتند از:فضای داخل بینی را مرطوب نگه دارید.به خصوص در ماه های سرد زمانی که هوا خشک می شود، پوشش نازکی از ژله و پماد آنتی بیوتیک (وازلین) یا پماد آنتی بیوتیک (باسیتراسین، نئوسپورین) با پنبه و سه بار در روزبزنید.اسپری آب نمک نیز به مرطوب کردن غشا مجاری بینی کمک می کند.ناخن های کودکتان را کوتاه نگه دارید تا اگر دست به بینی خود زدند منجر به خونریزی بینی نشود. کوتاه نگه داشتن ناخن ها به جلوگیری از تمیز کردن بینی کمک می کند.استفاده از بخور:مرطوب کننده اثرات هوای خشک را خنثی خواهد کرد. از بخور در خانه برای مرطوب نگه داشتن هوا استفاده کنید.از تمیز کردن بینی با اجسام و دستمال خشک پرهیز کنید.مصرف آسپرین را محدود کنید، که می تواند خون شما را رقیق کند و به خونریری بینی کمک کند البته ابتدا این موضوع را به پزشک خود توضیح دهید.از آنتی هیستامین ها و ضد انعقاد ها در حد اعتدال استفاده کنید چرا که اینها می توانند بینی را خشک کنند. از اسپری آب نمک و یا ژل برای مرطوب نگه داشتن مجاری بینی استفاده کنید.
در مورد بیماری آسم چه می دانید؟
